بخشی از مقاله
چکیده
هدف از فرآیند انتخاب تأمینکننده، تعیین تأمینکنندگانی با بالاترین توان در مواجههای سازگار با نیازهای شرکت و عملکرد قابل پذیرش، با هزینه قابل قبول است. انتخاب تأمینکننده مسألهای پیچیده، چندمعیاره و غیرساختاریافته است. انتخاب یک تأمینکننده مناسب اغلب وظیفه مهمی است که چند معیار باید به دقت بررسی شوند، از اینرو جزء مسائل MCDM به حساب میآید. شایان ذکر است که بیشتر مسائل انتخاب تأمینکننده در شرکتهای تولیدی انجام گرفته و بسیار کم شرکتهای خدماتی مورد توجه واقع شدهاند. مراکز ارائهدهنده خدمات اینترنتی از جمله این شرکتهای خدماتی هستند که کمتر به آنها توجه شده است. انتخاب ISP مناسب، تاثیر بسزایی در بهبود بستر شهر الکترونیک دارد.
از این رو مطالعه موردی که در این پژوهش انتخاب شد، انتخاب ISP مناسب در شهر زاهدان بود. در این مطالعه موردی تعداد 4 شرکت ISP با توجه به 11 معیار مهم استخراجی از ادبیات مسئله مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای انتخاب ISP از روش Fuzzy TODIM پیشنهادی استفاده شده و در نهایت کارایی مدل پیشنهادی با استفاده از نظر خبرگان بررسی شد. در نهایت نیز برای راحتی، با استفاده از خاصیت GUI متلب یک نرمافزار برای اعمال روش پیشنهادی توسعه داده شد.
مقدمه
امروزه برونسپاری به عنوان یک راهبرد کسبوکار محسوب میشود و نیازمند توجه کافی به فرآیند انتخاب تأمینکننده میباشد. بسیاری از شرکتها به دنبال همکاری با تأمینکنندگان به منظور ارتقاء عملکرد مدیریتی و رقابتیشان هستند. انتخاب مناسب تأمینکننده به طور شگرفی هزینهها را کاهش، رقابت شرکت را بهبود و انعطاف را افزایش میدهد که به سبب آن بسیاری از خبرگان باور دارند انتخاب تأمینکننده به فعالیت بسیار مهمی برای شرکتها تبدیل گشته است.
همراه با توسعه مدیریت زنجیره تأمین، انتخاب تأمینکننده تبدیل به مسأله تصمیمگیری بهینه ای شده است که توجهات چرخههای صنعتی و علمی را به خود جلب کرده است. با وابستهتر شدن سازمانها به تأمینکنندگان، نتایج مستقیم و غیر مستقیم تصمیمگیری ضعیف جدیتر میشود. برای بسیاری از شرکتها هزینه خرید، %70 هزینهها را تشکیل میدهد لذا انتخاب تأمینکننده مناسب به طور مستقیم میتواند هزینه کل را کاهش و مزایای رقابتی را در خلال انتخاب صحیح تأمینکنندگان بهبود بخشد - استون و همکاران ، . - 2008 هدف فرآیند انتخاب تأمینکننده تعیین تأمینکنندگانی با بالاترین توان در مواجههای سازگار با نیازهای شرکت و عملکرد قابل پذیرش است.
در این صورت کدام تأمینکننده بهترین یا بهینه است؟ - آراز و همکاران ، . - 2007 بر اساس مروری که بر روشهای انتخاب تأمینکننده شده است انتخاب تأمینکننده مسألهای پیچیده، چندمعیاره و غیرساختاریافته است - لیو و همکاران ، - 2005 و درگیر عوامل متعددی از قبیل اینترنت، گسترش کارکرد خرید، افزایش برونسپاری، جهانیسازی تجارت، مقررات دولتی و غیره میباشد که چرایی پیچیده شدن این امر را بیان میکنند - دی بوئر و همکاران ، . - 2001 مسئله رتبه بندی و انتخاب تأمینکننده با توجه به ماهیتی که دارد جزء مسائل تصمیمگیری چندمعیاره - MCDM - قرار دارد، به طوری که شرکت نیاز دارد تا معیارهای مهم در شناسایی بهترین تأمینکننده را بر اساس شیوه کاری خود و نیز نوع صنعت شناسایی کند.
محققین زیادی تکنیکهای MCDM گستردهای را برای ارائه یک راهحل موثر و موجه به مسئله انتخاب تأمینکننده ارائه کردهاند، که از تکنیکهای ساده همانند مدل جمع وزنی - WSM - گرفته تا تکنیکهای کاملتر مانند تحلیل سلسلهمراتبی AHP - - ، تحلیل پوششی دادهها - DEA - ، فرایند شبکه تحلیلی - - ANP، ELECTRE، رویکردهای فازی، PROMETHEE، رویکردهای مبتنی بر شبکههای عصبی - - ANN و غیره را شامل میشود. در این پژوهش ابتدا توضیحاتی پیرامون زنجیرهتأمین و مسئله انتخاب تأمینکننده در زنجیرهتأمین داده شده است. مسئله انتخاب تأمینکننده یک مسئله چند معیاره است که باید در هنگام تصمیمگیری، چندین معیار متضاد را با هم در نظر گرفت. در ادامه مقدماتی در مورد روش TODIM بیان شده است. در نهایت نیز تعدادی از معیارها که برای انتخاب تأمینکننده موثر و مهم هستند، تشریح شده است.
1. بیان مسئله
امروزه مدیریت زنجیره تأمین - - SCMبسیار مورد توجه مدیران و محققین قرار گرفته است SCM .خود به عنوان یک عنصر کنترل در استراتژیها محسوب شده و یک روش موثر در ایجاد ارزش برای مشتریان شناخته میشود. ساختار زنجیره تأمین ترکیبی از تأمینکنندگان بالقوه، تولیدکنندگان، توزیعکنندگان، خردهفروشان، مشتریان و غیره است - فیالا ، . - 2005 هدف مدیریت زنجیره تأمین، بهینهسازی تمام فعالیتها در طول زنجیره تأمین است، به گونهای که محصولات و خدمات با کیفیت مناسب، در مکان مناسب و در زمان مناسب با هزینه بهینه به دست مشتری برسد. از اینرو، تأمینکننده نقش مهمی را در دستیابی به اهداف مدیریت زنجیره تأمین بازی میکند.
تأمینکنندگان باعث بهبود رضایت مشتری در رنجیره ارزش میشوند. بنابراین، برای بهبود عملکرد در زمینههای مختلف از قبیل کاهش هزینه، بهبود کیفیت مستمر از طریق دستیابی به تعداد خرابی صفر، بهبود انعطافپذیری برای برآوردهکردن نیاز مشتریان نهایی، کاهش زمان تأخیر در مراحل مختلف زنجیره تأمین و غیره، مشارکت استراتژیک با تأمینکنندگان با عملکرد بالا درون زنجیره تأمین یک امر ضروری و غیر قابل اجتناب است - کومار و همکاران ، . - 2004 با توجه به اینکه مدیران نمیتوانند تقاضا را به صورت دقیق پیشبینی کنند، ترجیح میدهند تأمینکنندگان را با روشهای متفاوتی از قبیل توسعه تأمینکننده، ارزیابی تأمینکننده، انتخاب تأمینکننده، هماهنگی تأمینکننده و غیره مدیریت کنند.
هدف انتخاب تأمینکننده ، شناسایی تأمینکنندگان با پتانسیل بالا برای برآروده کردن مستمر نیازهای شرکت با هزینه قابل قبول است - قهرمان و همکاران ، . - 2003 در فرایند انتخاب تأمینکننده، ائتلافی از تأمینکنندگان برای تهیه و انجام خدمات با استفاده از مجموعه مشخصی از معیارها انتخاب میشوند. اگرچه چندین روش برای ارزیابی و انتخاب تأمینکننده پیشنهاد شده است، این روشها دارای محدودیتهایی از قبیل: ارزیابی تنها بر اساس معیارهای عملیاتی، رتبهبندی وزنی ساده بر مبنای ارزیابیهای ذهنی و عدم ارزیابی نسبی بین تأمینکنندگان مختلف، هستند - تالوری و نریمان، . - 2004 تمرکز اصلی این تحقیق بر روی مسئله رتبه بندی و انتخاب تأمینکنندگان است. در میان تأمینکنندگان، شرکتهای ارائهدهنده خدمات اینترنتی - ISP - از جمله شرکتهای خدماتی هستند که کمتر به آنها توجه شده، در حالی که دارای اهمیت فراوان در مدیریت زنجیره تأمین هستند. اهداف این تحقیق را میتوان به شرح زیر بیان کرد:
-1 انتخاب تأمینکننده، شناسایی تأمینکننده با پتانسیل بالا برای برآورده کردن نیازهای شرکتها و افراد، با یک هزینه قابل قبول
-2 شناسایی معیارهای مهم در انتخاب ISP
-3 رتبه بندی و تعیین بهترین ISP در شهر زاهدان
-4 افزایش رقابت بین ISP ها در راستای افزایش کیفیت خدمات -5 افزایش رضایتمندی مشتریان
