بخشی از مقاله
چکیده
شرکتهای بیمه از مهمترین نهادهای اقتصادی کشور محسوب میشوند بطوریکه عملکرد مناسب آنها انگیزهای برای پیشرفت سایر نهادهای اقتصادی است. میدانیم عملکرد هر سازمان تا حد زیادی به سطح عملکرد شعبات آن سازمان و در نهایت به عملکرد نمایندگیهای هر شعبه وابسته است در شرکت های بیمه نیز چنین است و عملکرد مناسب نمایندگیهای هر شرکت بیمه منجر به افزایش کارایی و سطح رضایت مشتریان آن شرکت بیمه میشود.
بنابراین سوددهی نمایندگان به سوددهی سازمان میانجامد.پژوهش حاضر به رتبه بندی عملکرد 96 نماینده یکی از بزرگترین شرکتهای بیمه ای کشور می پردازد که بدلیل محدودیت های موجود از آن تحت عنوان بیمه آلفا نام برده میشود و طبق اطلاعات واقعی بدست آمده در سال 94 می پردازد.جهت رتبه بندی عملکرد نمایندگان ابتدا باید مهمترین معیارها در ارزیابی عملکرد تعیین شود بنابراین ابتدا با پیاده سازی روش دلفی و استفاده از نظر متخصصان بیمه به شناسایی معیارهای موثر در ارزیابی عملکرد نمایندگان پرداختیم در مرحله بعد با استفاده از روش بهترین بدترین به هر معیار وزن تخصیص داده شد. در مرحله آخر با توجه به تعداد بالای نمایندگان از روش الکتره جهت رتبه بندی نمایندگان استفاده شد.
-1 مقدمه
سازمان ها جهت تعیین جایگاه و موقعیت خود در بازار فعلی و همچنین پایداری و پیشرفت در دنیای پرفراز و نشیب امروزی نیاز دارند تا بطور پیوسته از روش هایی جهت ارزیابی و بهبود عملکرد خود استفاده کنند. با توجه به تغییرات و تحولات گوناگونی که در بازار رخ می دهد و نبود امکانات مناسب جهت پیش بینی تمامی این تغییرات ارزیابی عملکرد در سازمان ها به امری ضروری و غیر قابل چشم پوشی تبدیل شده است - پاشاییزاد،. - 63 :1386 با افزایش تعداد شرکتهای خصوصی در صنعت بیمه این بازار در شرایط حاضر به محیطی بسیار رقابتی تبدیل شده و سازمانها تنها در صورتی قادر به پایداری و پیشرفت در این بازار میباشند که عملکرد مناسب و توانایی رقابت با شرکتهای بیمهای مختلف را داشته باشند.
بنابراین سازمان ها سعی میکنند جهت دستیابی به سطح عملکرد مورد نظر, بهبود آن و تثبیت جایگاه خود در بازار بصورت پیوسته به اندازه گیری عملکرد و مقایسه آن با عملکرد رقبایشان بپردازند. در تئوری های رایج مدیریتی هدف گذاری و سنجش عملکرد نقش اساسی ایفا می نمایند که این نقش در غالب عباراتی نظیر - هر چه انجام شده است اندازه گیری خواهد شد - بیان می شود - الوانی، - 119 :1380 روش های مختلفی جهت ارزیابی عملکرد سازمان ها ارایه شده است که میتوان به روش های ارزیابی متوازن ,مدل های تعالی سازمانی و... اشاره کرد. تمامی مدیران بر ارزیابی عملکرد سازمان خود جهت بررسی کارایی سودآوری کیفیت و... بخش های مختلف سازمان تاکید دارند.
شرکت های بیمه حامی و تکیه گاه سایر نهادهای اقتصادی هستند بنابراین عملکرد مناسب این شرکت ها می تواند زمینه ای برای پیشرفت و بهبود عملکرد سایر نهادها را فراهم آورد. لذا برای دست یابی به این مهم این شرکت ها باید توانایی اندازهگیری عملکرد خود و رقبایشان را داشته باشند و با داشتن این اطلاعات به تحلیل بازار بیمه و بهبود عملکرد خود بپردازند. هیئت مدیره شرکت میتواند توسط ارزیابی عملکرد سازمان درباره تحقق اهداف و دستیابی به آرمان های سازمان اطلاعات کافی بدست آورد و در صورت مشاهده انحرافات آنها را اصلاح نماید. - اکباتان، - 125 :1385
با توجه به نیاز روزافزون مردم به بیمه , هر شرکت بیمه تصمیم به احداث نمایندگی هایی از شرکت خود در نقاط مختلف هر شهر گرفته است تا دسترسی به بیمه و خدمات آن آسانتر باشد تا در وقت و انرژی مشتریان صرفه جویی شود. در نتیجه نمایندگان بیمه مانند پلی میان مشتریان و شرکت بیمه و زیرمجموعه شرکت میباشند بنابر این بخش اعظم کارایی و سود آوری هر شرکت بیمه در گرو عملکرد مناسب نمایندگی های آن شرکت است.
با توجه به اینکه هر کدام از نمایندگی ها از توانایی مهارت سطح تحصیلات و منابع انسانی متفاوتی برخوردار هستند دارای عملکرد متفاوتی نیز می باشند و این عملکرد نمایندگی است که منجر به سود یا زیان شرکت بیمه خواهد شد. بنابراین میتوانیم با ارزیابی عملکرد هر نمایندگی به بررسی نقاط ضعف و قوت آنها نیز بپردازیم سپس در مدیریت بهتر و بهبود سطح عملکرد آنها که منجر به افزایش کارایی شرکت بیمه خواهد شد انها را یاری دهیم. در این تحقیق برآنیم تا ابتدا به تعیین معیار های مناسب جهت ارزیابی عملکرد با استفاده از روش دلفی بپردازیم در ادامه با کمک روش بهترین بدترین به هر معیار وزن مناسب ارایه دهیم و در آخر به ارزیابی عملکرد نمایندگی ها بوسیله رتبه بندی آنها با استفاده از روش الکتره بپردازیم.
-2 مرور ادبیات
ارزیابی عملکرد
با توجه به تغییرات عظیم در دنیای مدیریت وجود برنامهای جهت انجام ارزیابی عملکرد در سازمانها الزامی شده است. ارزیابی عملکرد در هر بخش سازمان باعث میشود تا از وضعیت فعلی آگاه شویم , میزان دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده در آن بخش را مورد بررسی قرار دهیم و دید کلی نسبت به نقاط قوت و ضعف بخش مورد نظر پیدا کنیم. طی سالیان اخیر روشهای مختلفی جهت رتبه بندی سازمانها به کار گرفته شده است. از جمله این روش ها ویکور, تحلیل پوششی داده ها و تاپسیس میباشد.
در گذشته معیار های مالی از مهمترین معیارها جهت ارزیابی سازمانها و شرکتها بوده اند و عملکرد سازمان ها تنها از طریق این معیارها سنجیده می شد. اما همانطور که میدانید این معیارها برای ارزیابی عملکرد یک واحد کافی نیست و نتایجحاصل از این ارزیابی نیز نمیتواند عملکرد واقعی واحد مورد بررسی را مشخص کند. بنابراین بهتر است جهت افزایش اطمینان از نتایج حاصل شده علاوه بر معیار های مالی , معیارهای غیر مالی را نیز دخالت دهیم. مطالعات زیادی در زمینه ارزیابی عملکرد شرکتهای بیمه انجام شده است که برخی مطالعات بصورت خلاصه در جدول شماره 1 آورده شدهاند.
خلاصهای از نتایج
با استفاده از نظر متخصصان مدلی برای ارزیابی شرکت های بیمه ساختند و معیارهایی را تعیین نمودند و توسط روشANP آنها را وزن دهی کردند. معیارها عیارتند از شاخص کسب و کار, شاخص عملکرد سازمان و شاخص سوددهی سپس با روش TOPSIS به رتبه بندی شرکت های بیمه پرداختند. به کمک تحلیل پوششی داده ها به ارزیابی شعب کارا و ناکارا پرداخت و با ارایه راه کارهایی برای کارا شدن شعب ناکارا نتیجه گرفت که با ایجاد یک فضای رقابتی سالم بین شعب و به سطح مطلوب کارایی خواهیم رسید بین جنبه های مختلف ارزیابی متوازن و معیارهای ارزیابی عملکرد
شرکت های بیمه برگزیده در تحقیق رابطه معنا داری وجود دارد.
پنج شرکت بیمه با استفاده از روش ویکور توسعه یافته در محیط فازی رتبه بندی شده اند و مناسب ترین شرکت برای سرمایهگذاری را انتخاب نمودند. ابتدا با استفاده از نظر خبرگان معیارهای مناسب جهت ارزیابی عملکرد را تعیین نمودند سپس با کمک متخصصان فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و پس از آن فرایند تخصیص وزن به معیارها را انجام دادند در آخر بوسیله روش VIKOR شعب بیمه را رتبه بندی نمودند.
در این پژوهش به ارزیابی عملکرد شعب بیمه نوین و رتبه بندی آنها پرداختند در این مطالعه تحقیقاتی چهار شعبه قزوین همدان سمنان و کرمانشاه به عنوان نمونه انتخاب شده . این تحقیق بر پایه مدل ارزیابی عملکرد و کارت امتیازی متوازن با چهار معیار مالی, مشتری, فرآیند داخلی , یادگیری و رشد کامل شده است و در آخر بوسیله روش تاپسیس رتبه بندی شده اند. عملکرد چند شرکت بیمه طی سه سال متوالی , 1388 , 1387 1389 بررسی شده و سپس با استفاده از روش های SAW TOPSIS VIKOR و تخصیص خطی رتبه بندی شده اند و در آخر نتایج بدست آمده از این چهار مدل تصمیم گیری بوسیله روش کپلند ترکیب شدهاند.