بخشی از مقاله
چکیده
شناسایی موانع پیادهسازی مدیریت دانش در سازمانها می تواند راهکاری مناسب برای اجرای مؤفق مدیرت دانش و یافتن راه حل هایی برای برطرف سازی این موانع باشد. در این مقاله موانع پیاده-سازی مدیریت دانش در شرکت پارس خزر و راه حل های رفع این موانع مورد مطالعه قرار گرفته است. بر اساس نظرات افراد خبره در شرکت موانع پیادهسازی مدیریت دانش شناسایی و دسته بندی شدند.
با استفاده از نظرات این افراد خبره ماتریسهای مقایسات زوجی از موانع ایجاد شده است. وزن موانع با استفاده از تکنیک تصمیمگیری چند شاخصه فرایند تحلیل سلسله مراتبی تعیین شده است. برای رتبه بندی راه حل های رفع موانع از تکنیک تصمیمگیری چند شاخصه TOPSIS استفاده شده است. نظرات افراد خبره در هر دو تکنیک چند شاخصه مورد استفاده شامل عدم قطعیت است.
برای در نظر گرفتن عدم قطعیت از اعداد فازی مثلثی استفاده شده است. نتایج حاصل از تکنیک ترکیبی فازی نشان داد که از میان راهحلهای در نظر گرفته شده در حال حاضر، رهبری مثبت از اولویت بالاتری برخوردار است.
واژه های کلیدی: مدیریت دانش، موانع مدیریت دانش، راه حل های مدیریت دانش، AHP فازی، TOPSIS فازی
مقدمه
امروزه مدیریت دانش به موضوعی مهم در سطوح جهانی تبدیل شده است و جوامع علمی و تجاری هر دو بر این باورند که سازمان های دارای قدرت دانش، می توانند برتری های بلندمدت خود را در عرصه های رقابتی حفظ کنند - اخوان و باقری، .1389 - مدیریت دانش به عنوان فرایندی شناخته شده است که طی آن، سازمان به تولید، کسب، تسهیم، انتقال و به کارگیری دانش برای افزایش بهره وری سازمانی می پردازد.
سازمان ها از طریق مدیریت دانش تلاش می کنند با استخراج دانش انباشته در ذهن اعضای سازمان تسهیم آن در میان تمامی افراد، دانش ذخیره شده در سیستم را به یک منبع قابل استفاده بدل نمایند تا مزیت رقابتی پایدار به وجود آید - حسنوی و همکاران،.1389 - از سوی دیگر، پیاده سازی مؤفق مدیریت دانش، امر بسیاری دشواری است، پس آگاهی سازمان ها از عوامل اصلی مؤثر در پیاده سازی مؤفق مدیریت دانش، پذیرش است و اجرای آن را با مؤفقیت همراه می سازد.
یکی از مسائل اساسی در حوزه ی مدیریت دانش، پاسخ گویی به این سؤال است که اساسا دانش چیست؟ برای تعریف بهتر دانش، شناخت تفاوت بین داده ها، اطلاعات و دانش، بسیار مفید خواهد بود. داده، مجموعه ای از دانسته ها، محاسبات و آمار است. اطلاعات، داده های سازمان یافته یا پردازش شده است و دانش، اطلاعات قابل فهم، مربوط به هم قابل اجرا می باشد - حسنوی، .1389 -
دانش، مجموعه ای از شناخت ها و مهارت های لازم برای حل یک مسأله است، بنابراین، اگر اطلاعات موجود، بتواند مشکلی را حل کند می توان گفت دانش وجود دارد - داونپورت1، ترجمه ی رحمان سرشت، .1379 - دانش، فهم و درس های آموخته شده در طول زمان است. دانش، فهمیده می شود و آن را از طریق تجربه، استدلال، بصیرت، یادگیری، خواندن و شنیدن، به دست می آورند - جعفری مقدم،.1388 -
محققان، تلاش بسیاری برای گسترش مفهوم مدیریت دانش ارائه داده اند که بیشتر آن ها براساس ارتقای میزان کارایی فرایندهای دانش، مانند تولید، کسب ، انتشار، اشتراک و کاربرد دانش توسعه داده شده اند. مدیریت دانش با ایجاد یک محیط کاری جدید، موجب تسهیل در اشتراک دانش گردیده و جاری شدن دانش را به فرد مناسب در زمان مناسب برای فعالیت کاراتر و اثربخش تر باعث می گردد. مدیریت دانش در تعریفی دیگر، فرایند لازم برای خلق ، احصا، مستندسازی و توزیع دانش در سطح سازمانی برای دست یابی به مزیت رقابتی شناخته شده است.
نوناکا وتاکیوچی2، مدیریت دانش را فرایندی می دانند که طی آن، سازمان به تولید ثروت از دانش یا سرمایه ی فکری خود می پردازد. مدیریت دانش عبارت است از یک استراتژی آگاهانه در فراهم آوری دانش مربوطه با استفاده از روش هایی که منجر به ارتقای عملکرد سازمانی می شوند .مرکز کیفیت و بهره وری آمریکا، مدیریت دانش را به صورت "استراتژی ها و فرایندهای شناسایی، ذخیره سازی و به کارگیری دانش" تعریف کرده است - آتفه وهمکاران3، .1999 نپ4، -
