بخشی از مقاله
چکیده :
در هر سازمان عنصر اساسی و مهم در مسیر اجرای اهداف سازمانی،انسان میباشد.با توجه به اینکه هدف نهایی و مهم همه ی سازمانها حفظ بقاء سازمانی می باشد ،اثر گذار ترین عنصر در جهت تحقق این هدف منابع انسانی سازمان می باشد. در کشور ایران علارغم وجود نیروی انسانی باهوش و خلاق در اکثر موارد برخی عوامل مانع از اثربخشی خوب آنان می شود.ما در این مقاله ابتدا وضعیت کارایی منابع انسانی سازمانها با در نظر گرفتن شاخص های استاندارد مورد بحث قرار گرفته و موانع کارایی اثر بخش این منابع خیلی کامل و جامع مشخص شده و در جهت رفع موانع این منابع پیشنهادهایی که هم دارای چهارچوب اجرایی باشند و هم به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه باشند،و نهایتا اینکه متناسب با فر هنگ و قوانین حاکم در ایران باشند ، ارائه شده است.
.1 مقدمه
مطالعات مهارتهای مدیریت ثابت میکند که اثر بخشی منابع انسانی سازمانها در نتیجه افزایش توانمندی آنان میباشد که با افزایش توانمندی اثر بخشی به ثمر آمده و برایند آن دو بقاء سازمان را رقم میزند - - pitts 2005 که شکل زیر ملموسا آن را بیان می نمای:
بقاء
اثر بخشی سازمانها
توانمند سازی منابع انسانی سازمانها
1.1 مفهوم توانمند سازی منابع انسانی سازمانها :
در تحقیقات انجام شده معمولا از سه تعریف در جهت بیان مفهوم توانمند سازی استفاده می شود:
اول - به مفهوم افزایش انگیزش میباشد که با عوامل انگیزشی سعی میشود تا شخص دلایل لازم جهت خود انگیزی برای تلاش همه جانبه در محل کار را کسب نماید و با تمام توان و رضایت کامل به کار در سازمان بپردازد.
دوم - به مفهوم واگذاری قدرت تصمیم گیری به زیر دستان و تقسیم کار به کار میرود که هدف آن ایجاد یک احساس مسئولیت در کارکنان پایین دستی سازمان میباشد .اگر این مفهوم به شکل کامل و بی نقص اش به کار گرفته شود کارکنان حس مالکیت در کار به دست می اورند و کار های سازمان را کار خود و هدف سازمان را هدف خود به حساب می اورند و اثر بخشی به حداکثر میزان می رسد. سوم - در مفهوم روان شناختی که مربوط به باور کارکنان به شغل و سازمان می باشد.
.2 رابطه توانمند سازی منابع انسانی و اثر بخشی یا کارایی منابع انسانی:
اثر بخشی منابع انسانی سازمان در گرو توانمند نمودن این منابع می باشد.در واقع به میزانی که ما در توانمند سازی منابع انسانی قدم برداریم،به صورت اتوماتیک در اثر بخشی این منابع قدم برداشته ایم که توضیحات مربوط به هر کدام در بحث مفهوم توانمند سازی بیان نمودیم و اینجا هدف فقط نشان دادن این بود که مفاهیم توانمند سازی به منظور عوامل اثر بخشی به شمار می ایند. لذا به وضوح مشخص است که به هر میزان مفاهیم توانمند سازی به کار گرفته شود یا به عبارت دیگر هر میزان عوامل اثر بخشی قوی تر باشد میزان اثر بخشی نیز بیشتر خواهد شد.
.3 وضعیت اثر بخشی فعلی منابع انسانی سازمانهای ایران
با وجود اینکه امروزه شاهد پیشرفت ها و موفقیت های زیادی از طرف سازمان ها بوده ایم اما به صراحت میتو آن مطرح کرد که در وضعیت بازده مطلوبی قرار نگرفته ایم که مهمترین و اساسی ترین دلیل آن کمبود توانمندی های کارکنان سازمان ها می باشد که در این مقاله به برسی چند عامل اساسی که مانع رشد اثر بخشی منابع انسانی در کشور ما هستند اشاره نموده ایم.
.4 موانع اساسی اثر بخشی منابع انسانی سازمانها در ایران :
با توجه به اینکه ارتقاء میزان اثر بخشی به میزان موفقیت ما در توانمند سازی منابع انسانی بستگی دارد لذا موانع توانمند سازی منابع انسانی به عنوان موانع اثر بخشی منابع انسانی به شمار می اید و در کشور ایران موانع توانمند سازی منابع انسانی به شرح زیر می باشد:
الف - عدم توجه به نیاز های معنوی کارکنان:
خوشبختانه در کشور ما تا حدود زیادی به این بخش توجه نشان داده میشود ولی در قبال این همه توجه بازده آنچنانی به چشم نمی خورد و تا وقتی که بازده مطلوب بدست نرسیده از موانع رسیدن به توانمندی نیروی انسانی به شمار می آید. در واقع بهتر هست به این شیوه مطرح شود که متاسفانه ما از یک سبک وشیوه مناسب جهت توجه به این بعد از نیازهای کارکنان برخوردار نیستسم و به صراحت میتوان گفت که با حل این مشکل می توانیم وارد یک عصر جدیدی از پیشرفت شویم چرا که با حل این مشکل یک تنش انگیزشی که حاصل دید شخص به سازمان میباشد باعث حرکت سریع و غیر قابل تصور شخص در سازمان میشود. - سعید هداوند - 1384
ب - عدم پویایی محیط سازمان:
با یک نگاه اجمالی به تجربیات خودتان در این چند سال از مراجعه به سازمانها کاملا متوجه خواهید شد که بیش از شصت درصد این اداره جات همواره از دکوراسیون ثابتی برخوردار بوده که این باعث لخته شدن یک سازمان و مانع رشد توانمندی کارکنان میشود. یا یه پله بالاتر بارها با سازمانهایی مواجه شده ایم که حول یک هدف طولانی مدت کار میکنند و هیچ تنوع یا تغییر استراتژی در نوع حرکت و... نمیدهند که تین باعث کندی حرکت سازمان میشودو افراد را در حالت شبیه به راکت بودن نگه میدارد که از جمله بزرگترین موانع رشد توانمندی نیروی انسانی میباشد. - رضا مهریان - . یک مدیر باید اموزش ببیند و بتواند اهداف را با ادبیات های مختلف به سازمانش ارائه دهد تا باعث شادابی سازمان شود یا می تواند روی شعارهای متفاوت که حول هدف سازمانند مانور دهد و ...
ج - عدم به روز نمودن توانایی های کارکنان:
بدیهی است در یک سازمان در جهت رسیدن به اهداف سازمان فعالیت هایی از قبیل دفتری و اداری و علمی و فنی و غیره،انجام میشود که همین کارها برای اهداف مشابه در سر تا سر دنیا یا در سر تا سر یک کشور، انجام می شود در اکثر موارد با پیشرفت علم شیوه های عمل به این وظایف تغییر پیدا میکند و رفته رفته کم هزینه تر و شاید راحت تر و کار آمد تر می شوند و سازمان نیاز به به روز رساندن این توانمندی های نیرو ها، دارد. - احمدی علی یزدان پناه - 1387 به صراحت می توان گفت که یکی دیگر از موانع رشد اثر بخشی نیروها در سازمان عدم توجه به این موضوع می باشد و باید مدیران ارشد در مد نظر و اولویت های خود قرار دهند چرا که هم باعث رشد اثربخشی و بازده نیرو ها میشود و هم باعث صرفه جویی در هزینه و زمان نیروها میشود. - مهدی شریعتمداری - 1383
د - عدم وجود آموزش کافی به مدیران در جهت تشخیص نوع عوامل انگیزشی متناسب با گروه های مختلف کارکنان.
