بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله با روش کتابخانه ای و با هدف تحلیل و بررسی روش نو آفرینی - بدیعه پردازی - گردآوری شده است در ابتدای این مقاله به تعریف روش بدیعه پردازی پرداخته ایم آموزش معنایی عام تر از تدریس دارد . به عبارت دیگر می توان گفت هر تدریسی آموزش است ،ولی هر آموزشی ممکن است تدریس نباشد . عنصر عمده در بدیعه پردازی استفاده از قیاس هاست و در ادامه به بررسی معایب و محاسن این روش پرداخته شده است . هدف اساسی نوآفرینی یا بدیعه پردازی شکستن سد قواعد مرسوم و ایجاد راه های جدید برای حل مسائل می باشد. و در پایان به بررسی و تبیین مراحل اجرای الگو ی بدیعه پردازیپرداخته شده است .
کلمات کلیدی: نوآفرینی، بدیعه پردازی، تدریس
مقدمه
تحلیل مفاهیم و کارکرد های ذکر شده نشان می دهد که به هیچ وجه نمی توان مفهوم »پرورش « را با مفاهیمی چون آموزش ،تدریس و یا حرفه آموزی یکی دانست .پرورش مفهومی کلی است که می تواند سایر مفاهیم را در درون خود جای دهد . مفهوم آموزش برخلاف پرورش یک نظام نیست ، بلکه آموزش فعالیتی است هدف دار و از پیش طراحی شده ،که هدفش فراهم کردن فرصتها و موقعیت هایی است امر یادگیری را در درون یک نظام پرورشی تسهیل کند و سرعت بخشد .بنابراین آموزش وسیله ای است برای پرورش ، نه خود پرورش . آموزش یک فعالیت مشخص و دقیق طراحی شده است ؛ پس هدفهای آن دقیق تر و مشخص تر و زودرس تر از هدفهای پرورشی است .
آموزش ممکن است با حضور معلم و یا بدون حضور معلم از طریق فیلم ،رادیو ،تلویزیون و سایر رسانه ها صورت گیرد .مفهوم تدریس به آن قسمت از فعالیت های آموزشی که با حضور معلم در کلاس درس اتفاق می افتد اطلاق می شود . تدریس بخشی از آموزش است و همچون آموزش یک سلسله فعالیت های منظم ، هدف دار و از پیش تعیین شده را در بر می گیرد و هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری از سوی معلم است . به آن قسمت از فعالیت های آموزشی که به وسیله ی رسانه ها و بدون حضور و تعامل معلم با دانش آموزان صورت می گیرد به هیچ وجه تدریس گفته نمی شود. بنابر این آموزش معنایی عام تر از تدریس دارد . به عبارت دیگر می توان گفت هر تدریسی آموزش است ،ولی هر آموزشی ممکن است تدریس نباشد .
روش های تدریس بدیعه پردازی - یادگیری تفکر استعاری - یادگیری تفکر استعاری به مثابه الگوی تدریس/ یادگیری الگوی تدریس / یادگیری تفکر استعاری را الگوی بدیعه پردازی یا نوآفرینی فکری نیز نامیده اند .این الگو را ویلیام گوردون و همکارانش تدوین و ارائه کرده اند؛ گوردون کاربرد الگوی یادگیری استعاری یا بدیعه پردازی را از آموزش» گروه های خلاقیت« در صنعت آغاز کرد. عنصر عمده در بدیعه پردازی استفاده از قیاس هاست - آقازاده ،سال 1388 صص . - 393-392
چهار ایده گوردن در بدیعه پردازی:
-1خلاقیت در فعالیت های روزانه.
-2 خلاقیت را می توان شرح داد و حالت ارثی ندارد.
-3 ابداع خلاقانه در همه ی رشته های علوم تجربی و ریاضی و انسانی مشابه است.
-4 خلاقیت یک تجربه یکاملاً حسی درونی خاص افرادی منحصر به فرد نیست. خلاقیت را همگان می توانند تجربه کنند . - آقازاده، سال1388صص . - 393-392
روش بدیعه پردازی
بدیعه پردازی به ما فرصت ابتکار می دهد و به ما کمک می کند تا راه های جدید تفکر درباره مسائل را کشف کنیم و خود را از محدودیت ها برهانیم و راه حل های جدیدی را به وجود آوریم. خلاقیت را می توان در بیان و حل مسائل مختلف استفاده کرد. خلاقیت به وسیله تحلیل آگاهانه پدیده ها افزایش می یابد، می توان در فرآیند آموزش دانش آموزان و مجموعه های آموزشی استفاده کرد. سبک تولید فرآورده ها نظریه های علمی در افراد و گروه ها به هم شباهت دارند شوند - شعبانی،سال 1386 صص، . - 288 -287 فرآیند بدیعه پردازی بر پایه مفروضاتی در زمینه روانشناسی خلاقیت را می توان به سطح آگاهی کشاند و به طور مستقیم توان خلاقانه افراد را افزایش داد. در فرآیند خلاقیت بعد عاطفی و بینشی مهمتر از بعد عقلانی است . عناصر غیر معقول و عاطفی باید به ترتیبی که احتمال موفقیت یک موقعیت حل مسأله را افزایش می دهند، درک شوند . - شعبانی، سال 1386صص، 288 - 287، - .
الگوی بدیعه پردازی - افزایش تفکر خلاق -
الگوی بدیعه پردازی بر این باور تأکید می کند که می توان خلاقیت و راه های نو آفرینی را آموخت. عوامل زیادی مانند عواطف، اطلاعات، هوش، دقت و آینده نگری بر خلاقیت تأثیر می گذارد . معلمان باید دانش آموزان را تشویق کنند موضوعات مخلتف درسی را با یک داستان یا مثال توضیح دهند. - لیلا بهمنی، سال1389 صص، . - 192-191 انواع قیاس هایی که در الگوی بدیعه پردازی استفاده می شوند.
-1 قیاس مستقیم
-2 قیاس شخصی
-3 تعارض فشرده
- لیلا بهمنی ، صص، 192-191،سال: . - 1389