بخشی از مقاله
چکیده:
ضرورت طراحی و استقرار سیستم های نگهداری و تعمیرات یکی از مسائل مبرم و حیاتی امروز صنایع کشور است . حفظ سرمایه های کشور از یک سو ، هزینه ی بالای خرید ماشین آلات و تجهیزات از سوی دیگر استفاده ی عقلانی و برنامه ریزی شده و نگهداری و تعمیر به موقع ماشین آلات و تجهیزات را الزامی می سازد . نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر یک برنامه نگهداری و تعمیرات تجهیزات و ماشین آلات است . هدف اصلی این برنامه افزایش مشهود بهره وری در کنار افزایش رضایت شغلی و مسائل انسانی است. نگهداری و تعمیرات بهره ور جامع باعث می شود نگهداری و تعمیرات بر روی قسمت های مهم و حیاتی سازمان متمرکز شود . هدف این برنامه ریزی به حداقل رساندن تعمیرات اضطراری و برنامه ریزی نشده باشد .
لذا در این تحقیق سعی بر آن شده است که با توجه به اهمیت نگهداری و تعمیرات بهره ور جامع ، معیار ها و هدف این نوع نگهداری و تعمیرات شناسایی شده و عواملی که بر این نوع نگهداری موثر هستند شناسایی شده و آن ها را در سه سطح کارخانه طبقه بندی کرده و در نهایت مهم ترین سطح را انتخاب میکنیم .در انتها نیز پیشنهاد هایی میدهیم که خلا های مراکز صنعتی را پوشش می دهد. در این پروژه ابتدا اهداف و معیار ها بیان میشود و عوامل موثر شناسایی شده و آنهارا در سه سطح سازمان بررسی میکنیم سپس از طریق الگوریتم AHP فازی و TOPSIS فازی و نرم افزار متلب مهم ترین گزینه انتخاب میشود و پیشنهاداتی در جهت بهبود آن معرفی میگردد.
مقدمه:
مسئله مهم در نگهداری و تعمیرات بهره ور جامع حفظ آمادگی و عملیاتی نگه داشتن تجهیزات ، ماشین آلات و تاسیسات است . استفاده از سیستم برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات و ارائه آن ضمن ایجاد مطلوب ترین سرویس ها تعمیراتی و اتخاذ بهترین روش ها برای تداوم کار صنعت با حداکثر بازدهی و کاهش هزینه سبب افزایش سرمایه گزاری ها در صنایع در شرایطی که محدودیت در منابع و مواد اولیه وجود دارد می گردد.
نگهداری و تعمیرات که به اختصار آن را نت می نامیم ؛ یکی از مفاهیم اساسی در سازمان ها ی پیشرفته می باشد و در حال حرکت به سمت کلاس جهانی است که از جایگاه ویژه ای در سطح مدیران ، به ویژه مدیران ارشد و کارکنان سازمان برخوردار است . شاید در گذشته سازمان ها به اشتباه مفهوم نگهداری را در قالب تعمیرات مستتر می دیدند ؛ اما امروزه با گسترش مفاهیم علمی و پیشرفت های حوزه دانش و ساختار های دانایی محور ، تفکر نسبت به تعمیرات به طور کلی متحول گردیده و رویکرد ها به سمت شکل گیری نگهداری به جای تعمیرات ، تغییر یافته است . - آقایی ، - 1389
نظام نگهداری و تعمیرات بهره ور جامع یکی از جدید ترین تکنیک های مدیریتی است که در حین توجه به دارایی های فیزیکی و اقتصادی یک سازمان به نیروی انسانی نیز توجه کرده و زمینه های موفقیت آمیز سازمان را در بازار رقابتی فراهم می آورد . این نظام با پیوند منابع اقتصادی و انسانی و تلفیق تفکر بهبود مستمر و تعمیرات و نگهداری برنامه ریزی شده همراه با ایجاد سیستمی ایمن و منظم ، گام بلندی در جهت افزایش اثر بخشی تجهیزات ، کیفیت برتر محصولات ، هزینه های کم تر ، رضایتمندی مشتریان و سر آمدی سازمان داشته است . - رستمیان ، - 1385
نگهداری و تعمیرات بهره ور جامع نوعی نگهداری و تعمیرات است که توسط کلیه کارکنان، به صورت فعالیتهای گروهی اعمال میشود. یک چارچوب فکری منحصر به فرد است که می توان بر پایه آن، نظام جامع نت را در یک سازمان بنا نهاد. نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر , یکی از انواع روش های اصلی و مادر در بحث نگهداری و تعمیرات است . این روش تقسیم کار عملیاتی را در بین دپارتمانها الگو قرار میدهد و از تمرکز عملیاتها در یک بخش جلوگیری می نماید. شروع نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر از دهه 70 میلادی در صنایع خودرو سازی ژاپن بوده و معرفی آن به سایر دنیا از سال 1988 و با انتشار اولین کتاب لاتین در این زمینه صورت پذیرفت . - توکلی ، حسین ، - 1384
در این تحقیق ابتدا معیار هایی که برای کارخانه اولویت دارد شناسایی شده که از میان آنها 4 معیار هزینه توقفات ، کارایی ، عمر محصول و تعمیرات اتفاقی از اهمیت بیشتری برخوردار بودند و عوامل تاثیر گزار بر نگهداری و تعمیرات بهره ور جامع شناسایی شده و سپس آنها را در سه سطح کارخانه طبقه بندی کرده که در ادامه با یک جدول نشان داده شده است و با تاثیر این عوامل بهترین گزینه یا بهترین سطح را انتخاب میکنیم .
پیشینه تحقیق:
در پروژه هایی که در داخل کشور انجام شده ، غفاری در سال 1388مطالعه ای در زمینه امکان سنجی پیاده سازی سیستم نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر در مجتمع پتروشیمی بندر امام صورت داده و در پژوهش خود ، میزان تاثیر عوامل اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی ، فیزیکی کارکنان این مجتمع را مورد بررسی قرار داده است . هم چنین از طیق نرم افزار spss نتایج را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و در پایان میزان اثر بخشی کلی تجهیزات یکی از واحد ها را محاسبه نموده است . نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که چهار عامل عنوان شده مستقیما با اثر بخشی کلی تجهیزات در ارتباط اند و نهایتا در پیاده سازی نظام نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر نقش دارند.
حیدری در سال 1389 نیز در شرکت پتروشیمی خوزستان مطالعه امکان سنجی استقرار نظام نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر را انجام داده اند. این گروه پژوهشگر به منظور گرد آوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه استاندارد ممیزی ساختار نگهداری و تعمیرات ، در هفت موضوع و پرسشنامه محقق ساخته ممیزی عوامل انسانی در پنج موضوع استفاده کرده اند . در نهایت پس از تجزیه و تحلیل یافته ها مشاهده شد که عوامل ساختاری و انسانی لازم برای استقرار نظام نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر در شرکت پتروشیمی خوزستان وجود ندارد .
محمدی و لک زاده نیز در سال 1389 این فرآیند را در شرکت ذوب روی بافق عملیاتی کردند و در آن ، میزان تاثیر چهار شاخص شیوه مدیریت ، مشارکت کارکنان ، حقوق و دستمزد در محیط کار در پیاده سازی نگهداری و تعمیرات بهره ور جامع نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر را با استفاده از روش میدانی تعیین نمودند . در نهایت پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده مشخص شد که چهار شاخص عنوان شده از سطح متوسط پایین تر می باشند . - محمدی و لک زاده ، - 1389
