بخشی از مقاله
چکیده
امروزه مفهوم توسعه پایدار کاربردی جهانی پیدا کرده و بسیاری از بخ ش ها و ارکان هر جامعه را درگیر خود ساخته است. از بین عوامل و شاخصه های فراوانی که بر دس تیابی به توسعه پایدار مؤثر هستند، نظام آموزشی به انحای گوناگون در سطح قابل توجهی تأثیرگذار است.
کارآمدی این نظام نیز تابع عوامل و مؤلفه های گوناگونی است. مدیران و مدیریت آنها یکی از این مؤلفه هاست که نقشی مهم در کارآمدی نظام های آموزشی دارد. بنابراین، با توجه به تعداد قابل توجه مدیران زن د ر نظام آموزشی کشور، این مقاله در صدد است تا در گام نخست عواملی را که به افزایش سطوح بهره وری مدیران زن کمک می کند ، شناسایی کرده و در اقدام ی مبتکرانه و با توجه به اینکه مدل کانو خصلت دسته بندی مؤلفه ها و ویژگی ها را از حیث ابعاد کیفیتی داراست و تاکنون از آن فقط برای سنجش رضایت مشتری استفاده می شده، اکنون به منظور طبقه بندی عوامل م ؤثر بر بهره وری مدیران زن آموزش و پرورش به کار گرفته شود. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان م یدهد از23 مؤلفه شناسایی شده به عنوان مؤلفه های مؤثر بر بهره وری مدیران زن ، 1 مؤلفه الزامی، 16 مؤلفه یک بعدی و 3 مؤلفه جذاب هستند . در پایان ، رتبه بندی این مؤلفه ها نیز ارائه شده است.
مقدمه
آموزش مبنای توسعه است و سرمایه های انسانی در دنیای امروز ارزشی گرانبها تر از ثروتهای طبیعی و زیر زمینی پیدا کرده اند، این از آن روست که انسانهای دانا و توانا سرمایه های حقیقی و واقعی هر کشور را تشکیل می دهند، چرا که منبع پایدار هر جامعه، نیروی انسانی آن است که از لحاظ فکری، عاطفی و اجتماعی تربیت شده باشد
از سوی دیگر بهبود کیفیت آموزش و پرورش در گرو تهیه و تدوین برنامه های مناسب تحصیلی و آموزشی به منظور پاسخگویی به نیازهای دانش آموزان و بهبود کیفیت آموزشی معلمان است
در هر کشوری، یکی از بنیادیترین نظامها که تأثیری عمیق بر روند رشد و توسع ه کشور در همه ابعاد می گذارد، آموزش وپرورش است و در واقع، توسعه پایدار تابعی از نظام آموزشی هر کشور محسوب می شود و این نظام نقشی حیاتی در توسعه دارد. وظیفه نهایی و مهم نظام آموزش وپرورش در یک کشور، آماده ساختن یا تربیت نسل بالنده برای تولید کار مولّد در بخش های گوناگون کشاورزی، صنعت و خدمات و به تبع آن، توسعه اقتصادی و در نتیجه رفاه و زندگانی بهتر برای افراد جامعه است.
به جرئت میتوان گفت که موفقیت نظام آموزش عالی یک کشورکاملاً در گرو برنامهریزی نظام آموزش وپرورش است مدل رضایت مشتری کانو - Kano Customer Satisfaction - Model یکی از ابزارهای مفیدی است که در سالهای اخیر کاربردهای گسترده ای به ویژه در حوزه سنجش رضایت مشتری پیدا کرده است. این تکنیک به دلیل آنکه هم زمان هم از رویکرد ساختارمند و فلسفی و هم از متدولوژی فنی خاصی برای طبقه بندی مؤ لفههای گوناگون برخوردار است و بدین منظور پرسشنامه خاصی داراست، قابلیت به کارگیری در حوزه های مختلف را دارد. بنابراین، این پژوهش ضمن اتخاذ یک شیوه نوآورانه و ابداعی تلاش کرده تا با توجه به اهمیت جایگاه بهرهوری مدیران زن، از مدل کانو و رویکرد و توانمندیهای ساختاری آن استفاده کرده و عوامل مؤثر بر بهرهوری مدیران زن را طبقهبندی و رتبه بندی کند.
محقق به دنبال آن است که بداند با بررسی شناسایی عوامل موثر بر بهره وری مدیران زن آموزش و پرورش بر اساس مدل کانودر آموزش و پرورش غرب استان مازندران تاثیر دارد. در یادگیری و انجام علائم رفتاری اشاره ای فرهنگ دارد. به عنوان مثال در هنگام نشستن، پا روی پا انداختن در فرهنگ های مختلف ممکن است معانی مختلفی داشته باشد. در یک فرهنگ ممکن است توهین محسوب شود ولی در فرهنگی دیگر امری عادی تلقی شود. اگر فرد هم معنای آن را بداند و هم رفتار مناسب با هر فرهنگ را انجام دهد .
هدف اصلی از انجام پژوهش
شناسایی رابطه بین عوامل موثر بر بهره وری مدیران زن آموزش و پرورش بر اساس مدل کانو در آموزش و پرورش غرب استان مازندران اهداف فرعی از انجام پژوهش:
▪ شناسایی رابطه بین نیاز الزامی با بهره وری مدیران زن در آموزش و پرورش بر اساس مدل کانودر آموزش و پرورش غرب استان مازندران
▪ شناسایی رابطه بین نیاز تک بعدی با بهره وری مدیران زن در آموزش و پرورش بر اساس مدل کانودر آموزش و پرورش غرب استان مازندران
▪ شناسایی رابطه بین نیاز جذابیت با بهره وری مدیران زن در آموزش و پرورش بر اساس مدل کانودر آموزش و پرورش غرب استان مازندران.
فرضیه یا سوال اصلی :
▪ بین عوامل موثر بر بهره وری مدیران زن آموزش و پرورش بر اساس مدل کانودر آموزش و پرورش غرب استان مازندران رابطه معنا دار وجود دارد.
فرضیه های فرعی:
▪ بین ابعاد نیاز الزامی با بهره وری مدیران زن در آموزش و پرورش بر اساس مدل کانودر آموزش و پرورش غرب استان مازندران رابطه معنا دار وجود دارد.
▪ بین ابعاد نیاز تک بعدی با بهره وری مدیران زن در آموزش و پرورش بر اساس مدل کانودر آموزش و پرورش غرب استان مازندران رابطه معنا دار وجود دارد.
▪ بین ابعاد نیاز جذابیت با بهره وری مدیران زن در آموزش و پرورش بر اساس مدل کانودر آموزش و پرورش غرب استان مازندران رابطه معنا دار وجود دارد.
جامعه آماری جامعه مجموعه ی اعضای حقیقی یا فرضی است که نتایج پژوهش به آن منتقل میشود است که دارای یک یا چند ویژگی مشترک هستند - هومن، 1373 ،ص - 147 جامعه آماری تحقیق حاضر عبارتست آموزش و پرورش غرب استان مازندران که تعداد آن برابر با 150 نفر می باشد. تحقیق حاضر برای یافتن حجم نمونه در این تحقیق، از فرمول های تعیین حجم نمونه موجود در کتاب های روش تحقیق یا از جدول نمونه گیری مورگان استفاده خواهد شد وتعداد نمونه برا ساس جدول مورگان برابر با نفر 108 می باشد.
تحلیل توصیفی دادههای جمعیتشناختی
جدول - - 1- 4 تحلیل توصیفی دادههای جمعیت شناختی را نشان میدهد. همانگونه که از جدول مشخص است، بیشتر پاسخگویان در محدوده سنی 40- 31 قرار داشتهاند و کمترین تعداد در محدوده 51 سال به بالا بودهاند. همچنین از لحاظ سطح تحصیلات نیز بیشترین تعداد پاسخگویان دارای مدرک لیسانس بوده و در قسمت سابقه کار نیز بیشترین تعداد پاسخگویان سابقه کاری 20- 10 سال داشتهاند.
جدول ارزیابی مدل کانو جدول ارزیابی مدل کانو دو بخش هر سوال را به یک پاسخ تبدیل میکند. پاسخهای موجود در جدول کانو در شش طبقه دستهبندی میشوند: در این جدول M بیانگر ویژگیهای الزامی است؛ O بیانگر ویژگی های یک بعدی و A نیز به ویژگیهای جذاب مولفههای بهره وری اشاره می کند. این سه ویژگی همان سه طبقهی نیازهای مدل کانو هستند که در اینجا منطبق با ویژگیهای بهرهوری منابع انسانی تعریف شدهاند. سه پاسخ دیگر نیز به جز پاسخهای بالا در این جدول یافت میشوند.
نخستین آنها I است. این ویژگی به مواقعی مربوط می شود که فرد نسبت به وجود یا وجود نداشتن یک ویژگی در شغل خود تقریباً دلسرد یا بیتوجه باشد؛ Q بیانگر زمانی است که فرد سوال را نفهمیده باشد و یا اطلاعات موجود در سوال ناقص باشد. یا به عبارت دیگر، فرد نسبت به این معیار تردید داشته باشد؛ R نیز زمانی به وجود میآید که شکل مطلوب یا نامطلوب تدوین شده در پرسشنامه به زعم پاسخدهنده بر عکس باشد و او نظری مخالف نظر محقق داشته باشد
بحث و نتیجهگیری
در این بخش به بررسی و تبیین و توضیح نتایج حاصل از تحلیل دادهها با استفاده از مدل کانو میپردازیم و به هر کدام از سوالات و فرضیههای تحقیق پاسخ خوهیم داد.
بررسی دادههای تحقیق بیان داشت که بعضی ویژگیها در بهرهوری مدیران زن آموزش و پرورش تأثیر دارند که میتوان بر طبق مدل کانو آنها را در سه طبقه جای داد. این سه طبقه به شرح زیر هستند: 1 -طبقه الزامی شامل: شایسته سالار بودن سیستم، توانمندی و شایستگی.