بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تاثیرگذار بر موفقیت تعاونیهای تولید مرغ گوشتی در استان ایلام صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران تعاونیهای تولید مرغ گوشتی در استان ایلام - 1 74 - بود. که با توجه به کوچک بودن جامعه آماری، از روش سرشماری برای تعیین حجم نمونه - Q 74 - استفاده شد. ابزار گردآوری تحقیق پرسشنامهای محقق ساخته بود که روایی محتوایی و ظاهری آن توسط اساتید صاحبنظر تایید، و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ - 0/921 - تعیین گردید.
تجزیه و تحلیل دادهها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار آماری 6636 نسخه 19 صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل عاملی در تحقیق حاضر، منجر به شناسایی ده عامل شد که در قالب عوامل مدیریتی و سیاستگذاری، فرهنگی، اجتماعی، آموزشی، اکولوژیکی، منطقهای و توپوگرافی و زیر ساختی، اقتصادی، فنی ، رقابتی و عوامل مرتبط با بهرهگیری از فرصتها 80/121 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند. بر اساس نتایج تحقیق، عوامل مدیریتی و سیاستگذاری، عوامل فرهنگی و عوامل اجتماعی بیشترین تاثیر را در موفقیت تعاونیهای تولید داشتهاند.
-1مقدمه
تعاونی های تولید به عنوان یک نهاد اجتماعی خودجوش و اصیل، با ویژگی های منحصر به فردی چون: ایجاد ارزش جدید، ارتباط منافع، پیشرفت اقتصاد زندگی، خدمت واحد، توسعه اقتصاد منطقه، نوعدوستی، یاری متقابل، همبستگی و اتحاد اعضاء و اطلاعرسانی به دیگران، در برطرف کردن مشکلات مربوط به حوزههای مذکور، کمک شایان توجهی نموده اند - فرزین فر، . - 1385 اما واقعیت این است که انجام چنین وظایف گستردهای، تنها با تشکیل تعاونیها میسر نیست، بلکه باید سطح فعالیت و شیوه کار به گونهای باشد که این تشکل ها بتوانند در قالب یک سازمان مردمی، جایگاه واقعی خود را پیدا کنند و عوامل و موانع موجود بر سر راه توسعه آنها، شناسایی و نقاط ضعف آنها تبدیل به نقاط قوت شود
بنابراین، در شرایطی که افزایش سریع جمعیت، مخاطراتی از قبیل کاهش امنیت غذایی، افزایش ضریب همبستگی - کاخکی و همکاران، - 1388، و انتقال تقاضا در سطح جهانی، از مصرف گوشت قرمز به گوشت سفید - فائو1، - 2009، را به همراه داشته است، شناسایی عوامل موثر در موفقیت تعاونیهای تولید گوشت سفید علی الخصوص گوشت مرغ از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین با توجه به اینکه استان ایلام دارای 74 واحد تعاونی تولید مرغ گوشتی بوده - سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام، - 1390 و در بین استانهای کشور، جزء تولید کنندگان عمده میباشد، تحقیق حاضر در نظر دارد به شناسایی عوامل موثر در موفقیت تعاونیهای تولید مرغ گوشتی در استان ایلام پرداخته تا ضمن کمک به مدیران تعاونیها در برنامه ریزی های راهبردی، در پایدارسازی فرآیند تولید، کاهش اتلاف سرمایه گذاری و بهبود وضعیت اشتغال و ثبات امنیت غذایی موثر واقع گردد.
-2مبانی نظری و پیشینه تحقیق
امروزه تعاون اهرم مناسبی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی به شمار می آید که می تواند در بهره وری بهینه از شرایط زندگی، کار و تولید، ارتقای سطح درآمد و وضعیت اجتماعی جامعه مؤثر باشد. تعاون یا همکاری از زمانهای دور در میان انسانها وجود داشته است. همه جوامع، اشکال مختلف همکاری سنتی را در دورههای متعدد تجربه کردهاند و بسیاری از مشکلات و معضلات زندگی را که به صورت فردی قابل حل و رفع نبوده است، مرتفع ساختهاند و نهایتاً بسیاری از نیازها و ملزومات حیات فردی و جمعی را به دست آورده اند. همکاری یا تعاون به معنای حضور جمع در انجام امور مشترک به منظور رفع نیازها و مشکلات گروهی از طریق یک کاسه کردن امکانات فردی است. تعاون در مفهوم کلی به معنای با هم کار کردن برای رسیدن به یک هدف مشترک ریشه در تاریخ زندگی بشر دارد
واژه تعاون را اولین بار رابرت آون در مقابل واژه رقابت به کار گرفت. سپس صاحب نظران و مصلحان اجتماعی این کلمه را با مفاهیم و کاربردهای متفاوتی بکار بستند تا جایی که مقوله نهضت تعاون و تعاونگری در نظریههای اقتصادی و اجتماعی جایگاه ویژهای یافت
مجردی و همکاران - - 1392 در پژوهشی با عنوان " بررسی عوامل موثر بر موفقیت تعاونیهای دامپروری در شهرستان خدابنده" به این نتیجه رسیدند که عوامل هماهنگی آموزش، حرفهای، اقتصادی، سازمانی، اجتماعی، ارتباطی و رسانهای و بازاریابی بر موفقیت تعاونیهای دامپروری تاثیرگذارند.
سامیان و همکاران - - 1391 در "بررسی عوامل موثر بر موفقیت تعاونیهای روستایی شهرستان همدان" به این نتیجه دست یافتند که عوامل اقتصادی، فردی، مدیریتی، فنی و اجتماعی بیشترین تاثیر را در موفقیت تعاونیهای روستایی دارند.
اصفهانی و خزاعی - 1389 - در "بررسی عوامل موثر بر کارایی مرغداران استان خراسان جنوبی" به این نتیجه رسیدند که تجربه، تحصیلات، وضعیت تأسیسات، عضویت در شرکت تعاونی، عوامل رقابتی و همچنین استفاده از تسهیلات بانکی به صورت مستقل رابطهای معنیدار با کارائی دارند.
وانگ " - 2012 - موفقیت تعاونیهای جنگل نشین در چین" را مرهون عواملی چون راهنمایی و حمایت دولت، تمایل اعضا به مشارکت، مدیریت دموکراتیک و منعطف، رهبری شایسته، ارضای نیازهای اعضا توسط تعاونی و دسترسی آسان اعضا به منابع مالی دانسته است. رجایی و همکاران - - 2011 در مطالعهای پشتیبانی مالی و معافیتهای مالیاتی، اصلاح قوانین و مقررات بانکی برای تنظیم بازار طبق شرایط کارآفرینان و آمادهسازی سند ملی کارآفرینی توسعه را مهمترین عوامل موثر بر موفقیت کارآفرینی در تعاونیهای کشاورزی ذکر کردند.
