بخشی از مقاله
خلاصه
افزایش فشارها از سهامداران، سازمان های دولتی و غیر دولتی، صنایع را مجبور به اجرای طرح های زنجیره تامین سبز - 2GSCM - می کنند. اجرای موفقیت آمیز GSCM برای صنایع برای افزایش عملکرد اقتصادی-محیطی و تضمین پایداری در کسب و کار اهمیت دارد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی و سطح بندی عوامل مهم مرتبط برای اجرای موفقیت آمیز GSCM است. این مقاله در آغاز با مطالعه متون علمی و کسب نظر خبرگان شرکت فراورده های گوشتی البرز مهم ترین فاکتورهای کلیدی موفقیت در مدیریت زنجیره تامین سبز را معرفی می کند و سپس با استفاده از رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری، به بررسی روابط بین این عوامل می پردازد.
پژوهش حاضر از نوع هدف تحقیقی کابردی و از نوع گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی می باشد. با استفاده از این روش، فاکتورهای محرک که آثار تشدیدکنندهای بر سایر متغیرها دارند و نیز متغیرهایی که نسبت به سایر فاکتورها مستقل اند،شناسایی می شوند. تحلیل این فاکتورها نشان میدهد عواملی چون بهبود کیفیت زندگی، ایجاد مزیت رقابتی پایدار در سازمان در بالاترین سطح اولویت نسبت به سایر فاکتورها قرار دارند.
-1 مقدمه
به طور موثرامروزه در بازار رقابت جهانی، سازمانها به منظور بهبود در اثربخشی عملیاتی باید بر مدیریت موثر زنجیره تامین تمرکز کنند. [1 ] مدیریت زنجیره تامین یکی از شاخص ترین زمینه های تحقیقاتی در زمینه مدیریت عملیات است. مدیریت زنجیره تامین شامل فعالیت های مختلف از مواد اولیه و منابع تا زمانی که محصول نهایی به دست مشتری می رسد، می باشد.[2] در واقع مدیریت زنجیره تامین ، شامل فعالیت های مختلف با شروع از مجموعه ای از مواد اولیه از منابع تا زمانی که محصول نهایی در دست مشتری برسد.[3]
مهار اثرات بد ناشی از صنایع با شیوه های مدریت زنحیره تامین یکی از اهداف اصلی تمام کشورها و نهادهای نظارتی محیط زیست است[4] .یکی از بهترین و موثر ترین راهها برای رسیدن به این هدف یکپارچه سازی شیوه های سنتی زنجیره تامین با شیوه های سازگار با محیط زیست است که منجر به یک مفهوم جدیدی به نام زنجیره تامین سبز شده است می باشد5]و6و 7و8و.[9 و همینطور در دیدگاه مرسوم و گذشته، مدیریت زنجیبره تأمین شامل هدایت تمام بخشهای زنجیره تأمین به صورت یکپارچه و هماهنگ با هدف بهبود عملکرد جهت ارتقا بهرهوری و سود بیشتر را شامل میشد و مدیران زنجیره تأمین به دنبال تحویل سریع تر کالا و خدمات، کاهش هزینه و افزایش کیفیت بودند اما بهبود عملکرد زیست محیطی زنجیره تأمین و اهمیت هزینه های اجتماعی و تخریب محیط زیست لحاظ نمی گردید.
با فشار مقررات دولتی برای اخذ استانداردهای زیست محیطی از یک طرف و رشد فزاینده تقاضای مشتریان برای عرضه محصولات سبز - بدون اثر مخرب بر محیط زیست - مفهوم زنجیره تأمین سبز و مدیریت آن ر ا، پایدار ساخت. [10 ] مدیریت زنجیره تامین سبز تشکیل شده از تدارکات سبز، تولید و یا مدیریت مواد سبز، توزیع یا بازاریابی سبز و لجستیک معکوس.[11] در واقع هدف زنجیره تامین سبز درنظر گرفتن تاثیرات محیطی و کارایی منابع در سراسر زنجیره تامین است که هدفش حداقل سازی تاثیرات منفی محصول و فعالیت و فرایندهای شرکت ها بر محیط و حداکثرسازی کارایی منابع ازدستیابی مواد، تولید، بسته بندی، انبارداری، حمل و نقل و بازیافت ضایعات درتمام این فرایندها است.[ 12]
بیان شده است که سازمان ها تمایل دارند تا مدیریت زنجیره تامین سبز را برای بهبود و افزایش مزایای رقابتی خود و برای رسیدن به ضریب سود افزایش یافته خود به اجرا در اورند13]و.[14رائو و هولت - 2005 - ، بر این باورند که مدیریت زنجیره تامین سبز یک نگرش مهم سازمانی است، که به عنوان یک بازیگر قابل توجه در تشویق بهرهوری و همکاری بین متعهدان عمل می کند و همینطوراجرای مدیریت زنجیره تامین سبز دستاوردهایی در زمینه های صنعتی به دنبال دارد که می توان به مواردی همچون؛ حداکثر عملکرد زیست محیطی، حداقل تولید زباله، صرفه جویی در هزینه و در نتیجه افزایش سود و اهداف سهم بازار و غیره اشاره کرد.[15]
امروزه یکی از ابزارهای حفظ محیط زیست، همراه با افزایش عملکرد شرکتها، مدیریت زنجیره تأمین سبزاست. در همین راستا، هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر اجرای وفقیت امیز زنجیره تأمین سبز می باشد. در طول چند سال گذشته، GSCM نقش مهمی در ساختمان اجرای سیاست های اقتصادی-زیست محیطی در سطوح مختلف در کسب و کاردارد . این واقعیت را می توان توسط تعقیب رشد صنایع در کشور توسعه یافته در اجرای موفقیت آمیز GSCM در سازمان خود اشکار ساخت. در مقابل، صنایع کشورهای در حال توسعه مانند چین، هند، تایوان، هنوز در تلاش برای پیاده سازی GSCM در صنایع مربوطه هستند.[16]
علاوه بر این، افزایش فشاربر محیط زیست بین المللی در چنین ملت هایی، هموار کردن راه را برای افزایش پژوهش در حوزه GSCM برای پیدا کردن ابزار و عوامل مربوطه برای اجرای موفقیت آمیز GSCM را در پی دارد.[17] دلیل دیگر می تواند هزینه های مربوط به طرح های تصویب GSCM باشد.[18] بنابراین، برای پیاده سازی مفاهیم GSCM از دیدگاه صنعتی، آنها باید از نظر منافع اقتصادی، سهم بازار، و غیره از اثرات طولانی مدت آن آگاه باشند.
لازم به ذکر است که عوامل موثر مختلفی خارجی و یا داخلی وجود دارد که ممکن است با یک زنجیره تامین سازمانی در ارتباط باشد و برای برنامه ریزی و پیاده سازی مفاهیم GSCM مسئول باشند[19] این ممکن است شامل جهانی شدن، هنجارهای و مقررات صادرات، تامین کننده، اقتصادی، رقابت، و غیره باشد .این عوامل و ویژگی ها می توانند انتقال از زنجیره تامین سنتی به زنجیره تامین سبز - GSC - را سرعت ببخشند. به این خاطر ، شناخت عوامل مربوط به اجرای موفقیت آمیز GSCM برای صنایع مهم است. با این حال، هر نارسایی در درک این عوامل بیشتر ممکن است منجبر به افزایش مشکل در اجرای فرایند GSCM در زمینه های صنعت شود.[20]
-2مرور ادبیات
مطالعات متعددی برای شناسایی عوامل موثر در پیاده سازی زنجیره تامین سبز انجام شده است . دیابات و کنعان [ 21] با استفاده از تکنیک ISM یازده عوامل مهم مربوط به پیاده سازی کارآمد GSCMمتشکل از : تامین کنندگان عوامل مرتبط، پیاده سازیISO 14001 ، مقررات دولت، لجستیک معکوس، صدور گواهینامه سیستم مدیریت زیست محیطی تامین کنندگان، همکاری های زیست محیطی با تامین کنندگان، همکاری بین طراحان محصول و تامین کنندگان برای کاهش و از بین بردن اثرات زیست محیطی کالا، طراحی سبز، یکپارچه سازی مدیریت زیست محیطی کیفیت در فرآیند برنامه ریزی و عملیات کاهش مصرف انرژی، استفاده مجدد و بازیافت مواد و بسته بندی و همکاری های زیست محیطی با مشتریان را ذکر کردند .
هسو و هو [22]، با به کارگیری تکنیک AHP فازی، بیست عامل مهم را در صنایع برق و الکترونیک تایوان برای اجرای موفقیت امیز مدیریت زنجیره تامین سبز، تحت چهار بعد اصلی مورد بررسی قرار دادند.که شامل: مدیریت تامین کنندگان - ممیزی تامین کنندگان محیط زیست ، پرسشنامه زیست محیطی عرضه کننده ، درخواست بیانیه پذیرش، درخواست برای گزارش تست محصول، خواستار منشور مواد - - BOM ، ایجاد الزامات زیست محیطی برای خرید اقلام، پیاده سازی خرید سبز - ،مشارکت سازمانی - طراحی سبز، حمایت مدیریت ارشد، سیاست های زیست محیطی برای GSCM،ادغام متقابل از عملکرد، دخالت نیروی انسانی، پلت فرم های ارتباطی مؤثر در شرکت ها و با تامین کنندگان، ایجاد یک سیستم مدیریت ریسک زیست محیطی برای GSCM، ارزیابی و انتخاب تامین کننده - ،بازیافت - پیوستن به سازمان بازیافت محلی، همکاری در بازیافت محصولات با صنعت بخش همان، راهنمای تولید جداسازی قطعات - ،مدیریت چرخه عمر - استفاده از LCA برای انجام سازگار با گزارش زیست محیطی، ایجاد یک پایگاه داده های زیست محیطی از محصولات - .
