بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی این تحقیق بررسی چالش های مراکز آموزش الکترونیکی دانشگاهی می باشد .روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات پیمایشی است .جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان مراکز آموزش الکترونیکی دانشگاهی شهر تهران - 180نفر - می باشد .حجم نمونه بر اساس جدول …مورگان » 123نفر تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید .روش انجام این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری دادهها پیمایشی میباشد .
ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته با استفاده از طیف لیکرت می باشد . برای جمع آوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته با استفاده از طیف لیکرت می باشد . روایی صوری و محتوایی آن ها با استفاده از منابع موجود و نظرات صاحب نظران به دست آمد و اعتبار آن ها از راه اجرای آزمایشی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 83/0بوده است .برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی همچون آزمون "کومو"، "بارتلت "و تحلیل عاملی از طریق نرم افزار آماری SPSSاستفاده شد
یافته های تحقیق نشان میدهد که سرعت پایین اینترنت، ضعف در منابع سختافزاری و نرمافزاری و نارضایتی از کیفیت خدمات به عنوان چالشهای فنی تکنولوژی و حمایت کم مسئولین و عدم تمایل دانشجویان به انجام کارهای تیمی به عنوان چالشهای پداگوژی مراکز آموزش الکترونیکی دانشگاههای دولتی شهر تهران میباشند .
در بسیاری از مناطق جهان، مؤسسات عالی زیر فشار دولت قرار دارند که تعداد پذیرش دانشجو را افزایش دهند که در بیشتر موارد، این افزایش دانشجو بدون افزایش منابع مالی متناسب با آن می باشد . جالب است که در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، نرخ رشد تعداد دانشجویان آموزش عالی از نرخ رشد جمعیت و نرخ رشد بودجه آنها سریعتر است .این مسأله مؤسسات آموزش عالی را با سه چالش عمده یعنی فراهم کردن امکان دسترسی برابر، مناسب بودن کیفیت آموزش و مواجهه با تنگناهای مالی، روبرو می کند .در چنین شرایطی هر هفته یک دانشگاه بزرگ باید تأسیس شود تا میزان برخورداری از آموزش عالی پائین نیاید
تغییر در آموزش عالی تغییر در جامعه را منعکس می کند .تغییرات فناوری به همراه نیاز به نیروی کاری با مهارتهای نوین، منجر به تقاضای افراد برای یادگیری بیشتر شده است .افراد می خواهند و نیاز دارند تا آموزش را مستقیماً در محلهای کار، منازل یا مراکز یادگیری دریافت نمایند
دسترسی و تسلط بر فناوری اطلاعات و ارتباطات و بهره گیری از آن در امر استراتژیک و مهم آموزش و تربیت نیروی انسانی یکی از مؤلفه های مهم قدرت محسوب می شود و نباید از آن غافل بود .این در حالیست که گسترش بی وقفه و کم هزینه سیستم یادگیری الکترونیکی در سراسر دنیا، ضرورت استفاده از این روش آموزشی را اثبات می کند .در همین راستا و با توجه به اهمیت آموزش الکترونیکی در نظام نوین آموزش، بسیاری از دانشگاههای ایران سعی در پی ریزی و برنامه ریزی اصولی جهت تحقق این مهم نموده اند
مقدمه
با توسعه روزافزون شبکه های ارتباطی و فناوری اطلاعات، شاهد ظهور واژه ها و ایده های نوین و شکل های بدیعی از فعالیت های مرتبط با اینترنت و فناوری اطلاعات در حوزه های مختلف می باشیم .از جمله حوزه های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات که می تواند نقش مؤثری در انتقال دانش بشری ایفا نماید آموزش الکترونیکی می باشد که تحقق شعار آموزش در هر زمان و هر مکان از طریق این تکنولوژی میسر گردیده است .نوعی تکنولوژی آموزش که به گونه ای روزافزون در حال گسترش بوده و علیرغم برخی از محدودیتها،کاربردهای مختلفی در آموزشهای رسمی و غیررسمی می یابد .
با پیدایش تکنولوژی اطلاعات و آغاز عصرارتباطات، آموزش نیز که یکی از ابزارهای تبادل اطلاعات می باشد، خواه ناخواه دچار تغییر و تحول شده که در صورت عدم درک این واقعیت، مراکز آموزشی و افراد ذیربط آن،فاصله زیادی از جامعه جهانی خواهند گرفت، سرعت این تغییرات آنقدر زیاد بوده که ظرف چند سال گذشته چهره بسیاری از دانشگاهها را تغییر داده،بسیاری از دانشگاههای جدید آموزش الکترونیکی را به صحنه آورده و بسیاری از روشهای تدریس سنتی را به تاریخ سپرده و یا خواهد سپرد
برنامه های توسعه منابع انسانی یکی از مهمترین چالشهای دولتها، در استقرار نظامهای جامعه مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است .همانگونه که فناوری اطلاعات و ارتباطات مکمل بازآفرینی سازمانها در بسیاری از فرایندهای کاری روزمره خود بوده،یادگیری الکترونیکی یا آموزش الکترونیکی نوید بخش اجرایی شدن آرمانهای به ظاهر دور از دسترس دو دهه قبل است
شرکت ها با به خدمت گرفتن سیستم آموزش الکترونیکی بهمراه طرحی جامع، کلی و استرتژیک برای پیاده سازی آن قادر خواهند بود تا از مزایای فراوان آن از قبیل تنوع در آموزش، انعطاف پذیری و سرعت بهره لازم را ببرند .
در گذشته تمامی آموزش های کارکنان در شرکت ها و سازمان ها به شیوه کلاس های حضوری برگزار می گردید که در آن محوریت کلاس با مربی آموزش بود .با ظهور اینترنت، آموزش به روش الکترونیکی جایگاه خاصی پیدا کرد و بعنوان رسانه آموزشی مناسب عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات که در آن سرعت انتقال دانش و اطلاعات بسیار حائز اهمیت است، خود را به سازمان ها و مراکز آموزشی معتبر در سراسر دنیا معرفی کرد .ورود این رسانه باعث تحول و انقلاب بزرگی در عرصه آموزش شد .
بر این اساس باید گفت که پدیده آموزش الکترونیکی باعث گسترش دامنه آموزش در شرکت ها و سازمان ها شد و همچنین باعث به وجود آمدن تغییر شیوه آموزشی از تلاش تاکتیکی برای آموزش کارکنان به تلاش استراتژیک برای به اشتراک گذاشتن دانش و اطلاعات بین کارکنان، مدیران و سازمان های بیرونی شد .بطوریکه انتقال سریع دانش فنی در بین کارکنان و بخش های مختلف یک سازمان از جمله اساسی ترین عوامل پیشرفت و بالندگی به شمار می رود .تنوع، انعطاف پذیری و سرعت از جمله نقاط عطف یک سیستم آموزش الکترونیکی مطلوب می باشد و این خصوصیت ها باعث گستردگی صنعت آموزش الکترونیکی در ارائه آموزش های مختلف سازمانی به ویژه در کارکنان بانک ها که امروزه سیستم سازمانی شان به سوی الکترونیکی شدن گام برداشته است، می گردد .
نیازمند دستیابی به امکانات مربوط و دیدگاهی جامع در زمینه های گوناگون این نوع سیستم آموزش است و اجرای اثربخش آموزش الکترونیکی با وجود تمام مزایای قابل دسترس به طور حتم از موانع و چالشهایی برخوردار است که شناسایی این موانع و اقدام جهت رفع آنها می تواند گامی مؤثر جهت پیشبرد و توسعه آموزش الکترونیکی در دانشگاههای کشورمان باشد.
2-چارچوب نظری تحقیق
امروزه فنآوری اطلاعات و ارتباطات همه بخش های جوامع بشری را تحت الشعاع خود قرارداده است .به طوری که در آینده ای نزدیک، موفقیت از آن جوامعی خواهد بود که مفهوم سرعت و سهولت اطلاعات و ارتباطات را به خوبی دریافته اند .مهمترین گزینه در این بین، آموزش از طریق فناوری های نوین تحت عنوان آموزش الکترونیکی است . این نوع آموزش همچنان که از نامش برمی آید شامل همه آموزش هایی است که با استفاده از ابزارهای الکترونیکی اعم از صوتی، تصویری، رایانهای، شبکهای و غیره انجام میشود .
در واقع آموزش الکترونیکی آموزش غیر حضوری - مجازی - بر مبنای فنآوری است .رویکرد گسترده به سوی آموزش الکترونیکی خود گواه این است که سیستم نوین آموزش الکترونیکی فوائد و مزایای منحصر به فردی را برای افراد، سازمان ها و مراکز آموزشی به همراه دارد .شیوه نوین آموزش الکترونیکی با بکارگیری آخرین دستاوردهای عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات پارادایم های جدیدی را خلق کرده است و افق های روشنی را در عرصه آموزش ارائه می دهد .
