بخشی از مقاله
چکیده :
این مقاله ابتدا نگاه کوتاهی به بهره وری در سازمان دارد و سپس مهمترین مسائل ، چالش ها و عوامل بهره وری در دانشگاه ارومیه را از 4 بعد مهم بررسی میکند. این عوامل عبارتند از : -1مدیریت هزینه ها -2توانمند سازی نیروی انسانی -3 ×ساماندهی فعالیت ها -4ارتباط دانشگاه با صنعت پژو هش و جمع آوری داده های تحقیق از دو مرحله کمی و کیفی تشکیل شده است. بنابراین میتوان آنرا جز پژوهشهای آمیخته در نظر گرفت. در مرحله کیفی تحقیق با استفاده از بررسی ادبیات و مصاحبه با مدیران و معاونان تلاش شد مهمترین مسائل، چالشها و عوامل موثر در بهره وری در دانشگاه شناسایی شود. سپس در مرحله کمی تحقیق پرسشنامه هایی طراحی شد.
جامعه آماری ، اعضای هیئت علمی دانشگاه ارومیه به تعداد 321 نفر بوده است. نمونه آماری 180 نفر تعیین و اعضای نمونه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده است.برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه طراحی شده در قالب 4مولفه اصلی و 16 گویه و بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت، استفاده شده است. روایی محتوایی پرسشنامه توسط اساتید مجرب مورد تایید قرار گرفت و جهت تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج نشان داد که از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه ارومیه هر 4 عامل مدیریت هزینه ها ، توانمندسازی نیروی انسانی ، ساماندهی فعالیت ها و ارتباط دانشگاه با صنعت در بهره وری سازمان موثر بوده واز بین این عوامل ، فاکتور مدیریت هزینه ها بیشترین تاثیر و ×توانمندسازی نیروی انسانی کمترین تاثیر را در بهره وری دانشگاه ارومیه داشته است.
مقدمه:
یکی از مسائل بسیار مهم که سازمانها با آن مواجه هستند مساله بهره وری است. لذا شکی نیست که باید با انجام تحقیقات .گسترده در این رابطه و ارائه راهکارهای مناسب در جهت بهره وری و عملکرد بهتر سازمانها کوشید تمام فعالیت هایی که در سازمان انجام میشود تحت تاثیر مجموعه ای از عوامل قرار میگیرد. پژوهش و بررسی در مورد این عوامل میتواند کمک موثری در بهبود فعالیت ها و تحقق اهداف سازمانی کند.
با توجه به اینکه پول و سرمایه و منابع شرکتها و سازمانها محدود هست لذا میبایست به بهترین وجه از آن استفاده کردکه این مساله موضوع بهره وری در سازمان را مطرح میسازدکه هدف اصلی آن استفاده بهینه از منابع و امکانات و فرصت های موجود در سازمان میباشد.بنابراین بهره وری یکی از ارکان مهم هر موسسه یا سازمان میباشد. در این پژوهش هم سعی شده است مهمترین مسائل، چالشها و عوامل بهره وری در دانشگاه ارومیه از دیدگاه اعضای هیئت علمی مورد بررسی قرار گیرد. بهره وری سازمانهای دولتی و بهبود آن همواره چالش عمده ای برای پژوهشگران مدیریت دولتی و مدیران اجرایی محسوب میشود و آنها همواره درصدد یافتن راهکارهایی برای بهبود شاخص های بهره وری در سازمان میباشند - ابطحی و کاظمی، - 1379البته از بهره وری تعاریف مختلفی وجود دارد که در زیر به چند مورد اشاره میگردد:
-1سازمان همکاری و توسعه اقتصادی بهره وری را نسبت شاخص خروجی ها به شاخص ورودی ها در نظر میگیرد - انتشارات ×او ای سی دی ، - 2011
-2بهره وری یک دیدگاه تفکری است که سعی میکند آنچه که در حال حاضر موجود است ، بهبود بخشد. بهره وری بر این عقیده مبتنی است که انسان میتواند کارها و وظایفش را هر روز بهتر و با گرفتن نتایج برتر از روز پیش به انجام ×برساند - پروکوپنکو، - 1372
-3بهرع وری عبارتست از نسبت بازده سیستم تولیدی به مقداری که یک یا چند عامل تولید بکار گرفته شده است و معیاری است برای قضاوت پیرامون میزان تغییر ناشی از عملکرد آدمی در چارچوب یک ساختار تعامل انسانی-ماشینی. بهره وری در ×سه سطح فردی ، گروهی و سازمانی اندازه گیری میشود - خاکی، - 1382
مبانی نظری پژوهش:
بر اساس پژوهش های به عمل آمده و مصاحبه های انجام شده با مدیران و معاونان بخش های مختلف دانشگاه ارومیه و شناخت پژوهشگران این پژوهش از دانشگاه ارومیه ، 4 عامل : مدیریت هزینه ها ، توانمندسازی نیروی انسانی ، ساماندهی فعالیت های دانشگاه و ارتباط دانشگاه با صنعت جزء مهمتری مسائل ،چالش ها و عوامل بهره وری در این دانشگاه شناسایی ×گردید که شامل که هر کدام از این عوامل شامل 4 گویه به شرح زیر میباشند:
مدیریت هزینه ها شامل گویه های نظارت بیشتر بر مصرف منابع دانشگاه،تاکید بیشتر بر بودجه بندی ، اعمال روشهای نوین مدیریت هزینه - هزینه یابی هدف - و اعمال سیستم های تامین اعتبار و کنترل بودجه ای میباشد. توانمند سازی نیروی انسانی شامل گویه های : توسعه امکانات رفاهی برای کارکنان ، تخصص گرایی در امور محوله ، انتساب نیروی انسانی بر اساس لیاقت و شایستگی و آموزشهای ضمن خدمت کاربردی برای کارکنان میباشد.
ساماندهی فعالیت های دانشگاه شامل گویه های : مکانیزه کردن سیستم ها ، ساماندهی امکانات دانشگاه، برونسپاری امور ×خدماتی و ایجاد زنجیره تامین یکپارچه و توانمند میباشد. ارتباط صنعت با دانشگاه شامل گویه های : تخصیص اعتبارات کافی برای بودجه پژوهشی، ارائه آموزش های کاربردی صنعتی، تحقیقات کاربردی در دانشگاه و استفاده از اهرمهای تشویقی در ترغیب دانشگاهیان به انجام تحقیقات کاربردی و مرتبط با ×صنعت میباشد.
