بخشی از مقاله
چکیده
پدافند غیرعامل به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که مستلزم به کارگیری جنگ افزار و تسلیحات نبوده و با اجرای آن می توان از وارد شدن خسارت مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی، حساس و مهم نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده و یا میزان خسارات و تلفات ناشی از حملات و بمباران های هوایی موشکی دشمن را به حداقل ممکن کاهش داد.
جامعه آماری این تحقیق، متشکل از مدیران کل، معاونین و مشاوران مدیران کل، سرپرستان حوزه ها و صاحب نظران که تعداد آن بالغ بر 100 نفر است. با توجه به حجم جامعه آماری و فرمول کوکران حجم نمونه 100 نفر برآورد شد. در این پژوهش قصد داریم اولویت اهمیت هر یک از مولفه های اقتصاد مقاومتی - تولید، توزیع و مصرف - را از منظر پدافند غیر عامل بررسی کنیم. سپس به بررسی و رتبه بندی هر یک از زیر شاخص های سه معیار فوق می پردازیم. محاسبات و عملیات ریاضی این تحقیق، با استفاده از نرم افزارهای EXCEL و SPSS و super decision انجام شد.
نتایج رتبه بندی مولفه ها نشان داد که عامل تولید، مهم ترین مولفه اقتصاد مقاومتی پدافند غیر عامل است. همچنین در عامل تولید، سرمایه گذاری در تولید، در عامل توزیع، عدالت و در عامل مصرف، فرهنگ سازی از مهم ترین مولفه های اقتصاد مقاومتی در پدافند غیر عامل می باشد.
1. مقدمه
جوامع بشری از یک سو برای نظم بخشیدن به حیات اقتصادی خود، از مفاهیم و اندیشه هایی که در آن وجود دارد تأثیر می پذیرند که در حقیقت مجموعه این مفاهیم، یک مکتب اقتصادی را شکل می دهد. مکتب اقت صادی برای هر جامعه، عبارت است از رو شی که آن جامعه جهت سامان بخ شی به حیات اقتصادی خود و حل م شکلات علمی، آن را در پیش می گیرد.
بر این اساس هر جامعه ای را می توان دارای یک نوع مکتب اقتصادی دانست، زیرا در هر جامعه ای مفاهیم و اندی شه هایی وجود دارد که بر طبق آن ، زندگی اقت صادی خود را سر و سامان می دهند. لذا الگوی اقتصاد مقاومتی را می توان به عنوان یک علم اقتصادی، اجتماعی مطرح نمود.
الگوی اقتصاد مقاومتی دارای ابعاد گسترده ای است که برای کاربردی کردن آن باید به فرآیندهای رفتاری و روانی جامعه قبل از هر چیز توجه کرد. رفتار اقتصاد مقاومتی یعنی بالا بردن توانمندی های مردم برای مقابله با شرایط جنگ اقتصادی و روانی تحمیل شده از سوی مهاجمین و خرابکاران اقتصادی. هدف ا صلی اقتصاد مقاومتی حفظ رفاه اقتصادی در شرایط سخت و غیرعادی است.
در جامعه مورد نظر ما یعنی جمهوری اسلامی ایران، با عنایت به فرهنگ و دین و شرایط خاص حاکم بر و ضعیت فعلی اقت صاد نظیر تحریم، فشار و اخلال، مکتب اقت صاد مقاومتی می تواند موجبات ترقی جامعه و افراد آن شده و مشکلات را مرتفع نماید. با توجه به اینکه تهدیدات روز افزون در عرصه بین المللی سبب می شود که تولید کالاها به وا سطه واردات مواد اولیه با بحران های مالی روبرو شود و دامن زدن به این مسائل سبب می شود بحران متعددی در ک شور که منشا آن ارز و مشکلات بین المللی ا ست ؛ برای واردات بوجود آید.
2. اقتصاد مقاومتی :
واژه اقتصاد مقاومتی بر این موضوع دلالت میکند که فشارها و ضربههای اقتصادی از سوی نیروهای متخاصم، سد راه پیشرفت جامعه ا ست که باید بر آن غلبه کرد. در راس ف شار خارجی، تحریم اقتصادی و در بخش داخلی نیز فشار همه نیروهایی ا ست که زمینه و ب ستر منا سب را برای تحقق اهداف سیا ست های ف شار خارجی فراهم میکنند.
فشار داخلی را میتوان به دو بخش تق سیم نمود: یکی ناآگاهی اقت صاددانان که نوعاً در م سیری سیا ست گذاری میکنند که خاص جریان مثلث اقت صاد تهاجمی غرب علیه اقتصاد ج.ا.ا ا ست. عامل دوم به بخشی از فعالان اقتصادی باز میگردد، چنان که همه کسانی که در مسیر واردات کالاهای مصرفی سرمایهگذاری کرده و فعال هستند و همه کسبه و دست اندرکاران و کسانی که در توزیع این کالاها فعالیت میکنند، همان نیروهایی هستند که می توانند به اقتصاد ملی ضربات جبران ناپذیری وارد کنند و در نهایت، موضوع دیگری که موجب مطرح شدن موضوع اقتصاد مقاومتی میشود، شرایط و مقتضیات اقتصادی کشور است که در سیاستهای گذشته و در راس آن وابستگی به درآمدهای ناشی از فروش نفت خام ریشه دارد.
اقتصاد مقاومتی یک نظام اقتصادی بسته نیست و چنین دیدی نسبت به اقتصاد مقاومتی رشد آفرین نیست. منظور از اقتصاد مقاومتی واقعی، یک اقتصاد فعال و پویاست، نه یک اقتصاد منفعل و بسته، چنان که مقاومت برای دفع موانع، پیشرفت و کوشش در مسیر حرکت تعریف می شود. در این نظام باید بین سه حوزه تفکیک قائل شد، این سه حوزه شامل سیا ست، نظام حکومتی و اقتصاد و فرهنگ است. چنان که نمیتوان در باره اقت صاد مقاومتی صحبت کرد و از اقتضائات سیا سی غافل شد یا از این دو صحبت کرد و از فرهنگ که زیر ساخت این دو محسوب می شود غفلت کرد. هدف از اقت صاد مقاومتی چیزی نی ست جز آنکه این اقتصاد، مقوم نظام سیاسی باشد، چنانکه نظام اقتصاد مقاومتی که هماهنگی خود را با نظام حکومتی اسلامی از دست بدهد، نمیتواند مراد ما باشد
مولفه های اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل تولید، توزیع و مصرف می باشد. از منظر پدافند غیرعامل عامل تولید - سرمایه گذاری - عامل توزیع - عدالت - و در عامل م صرف - فرهنگ سازی - از مهم ترین مولفه های اقتصاد مقاومتی در پدافند غیر عامل می باشد
-3 پدافند غیرعامل
در گذشته حمله نیروهای نظامی به زیرساخت های اقتصادی، جنگ اقتصادی نامیده می شد اما امروز، حمله با ابزار اقتصادی، فناوری و تکنولوژی به مولفه های اقتصادی کشوری دیگر، جنگ اقتصادی نامیده می شود. پدافند غیرعامل موجب صرفه جویی های کلان اقت صادی و ارزی در حفظ تجهیزات و سازه های گران قیمت می شود، دفاع غیرعامل از مراکز حساس و حیاتی کشور در برابر تهدید د شمن، صدمات را کاهش داده و ادامه فعالیت را ممکن می سازد.
با توجه به وضعیت کنونی ایران، دشمن به سراغ تهدیدهای سایبری و ایجاد اختلال در چرخه اقتصادی است و برای از کار انداختن این بخش ها برنامه دارد که تحریم اقتصادی و بانکی از همین دست برنامه هاست. عدم توجه به مولفه های اقت صادی مقاومتی در سه حوزه - تولید، توزیع و مصرف - سبب عدم رعایت اصول پدافندی می شود.
برنامه ریزی های ما همه باید در جهت به حداقل رساندن تهدید در عرصه های مختلف باشد. در واقع بکارگیری اقدامات پدافند غیرعامل، موجب زنده ماندن، ادامه حیات و بقای نیروی انسانی شده که با ارزش ترین سرمایه یک سازمان و قدرت ملی کشور ا ست.
