بخشی از مقاله
چکیده
طی سالهای اخیر تهدیدات امنیتی فراوانی بر اطلاعات سازمانها وارد آمده و عملکرد سازمانها را دستخوش تغییر قرار داده و سبب گشته تا آنها هزینه های گزافی را متحمل شوند. این مساله در مورد سازمانهای دولتی که از سیستم های اطلاعاتی و اینترنتی تحت شبکه استفاده می کنند از اهمیت بیشتری برخوردار است. استفاده از خدمات مراکز تخصصی آپا بعنوان مرکزی علمی و پژوهشی در راستای ارتقای امنیت اطلاعات و سیستم های اطلاعاتی مورد استفاده در حوزه های آگاهی رسانی، پشتیبانی و امداد رایانه ای مطرح می گردد.
هدف تحقیق حاضر، شناسایی و رتبه بندی ابعاد اثر بخش مرکز تخصصی آپای استان سیستان و بلوچستان در پیاده سازی دولت الکترونیک می باشد. برای این منظور ابتدا با بررسی پیشینه این مراکز، فهرستی از معیارهای حائز اهمیت تدوین شد و از طریق انجام مصاحبه حضوری با خبرگان و کارشناسان فناوری اطلاعات سازمان ها و تکمیل نمودن پرسشنامه، ابعاد اثر بخشی مرکز تخصصی آپای استان در پیاده سازی دولت الکترونیک شناسایی و در چهار حوزه کلی دسته بندی گردید. سپس با تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روش تحلیل سلسله مراتبی فازی - AHP - ، معیارها وزن دهی و رتبه بندی شدند. بنا به یافته های تحقیق، بعد اصلی جایگاه حقوقی و قانونی مرکز تخصصی آپا با وزن نسبی 0.31 اولویت نخست را کسب نموده و بعد اصلی آگاهی رسانی و فرهنگ سازی مرکز تخصصی آپا با وزن نسبی 0.19 در جایگاه انتهایی قرار گرفته است.
-1 مقدمه
با توجه به نقش دانش و اطلاعات در دنیای امروزی و گسترش ابزارهای تامین امنیت آن و لزوم توجه به مباحث دولت الکترونیک بعنوان ابزار کارامدی دولت ها، لازم است تا به اهمیت شناسایی و رتبه بندی ابعاد اثر بخش مرکز تخصصی آپای استان - Sistan & Balouchestan Computer - Emergency Rescue Team در پیاده سازی دولت الکترونیک و مزایایی که فراهم خواهد آورد توجه ویژه ای گردد.
آگاهی و توجه نسبت به نیازها و خواسته های سازمان های درونی، شهروندان و سایر دولت ها برای ارائه خدمات و در اختیار قرار دادن نیازمندی های آنان بر پایه ی تعهدات و ترغیب آنان به ایفای نقش های موثر برای پیشرفت دولت ها ضروری به نظر می رسد و این مهم با به کارگیری امنیت اطلاعات جهت دستیابی به اعتماد طرفین در دولت الکترونیک و استفاده از مزایای آن محقق خواهد شد. بکارگیری دولت الکترونیک و اولویت دادن به مباحث امنیتی آن به ما کمک خواهد نمود تا در کنار سایر دولت های پیشرو با موفقیت و اطمینان گام برداریم.
دولت الکترونیک شیوه ای برای دولت ها به منظور استفاده از فناوری های جدید است که به افراد تسهیلات لازم برای دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی، اصلاح کیفیت خدمات و ارائه فرصت های گسترده تر برای مشارکت در فرایند ها و نهادهای مردم سالار را اعطا می کند
امنیت فضای تبادلات کشور به عوامل متعددی وابسته است ولی به موازات ایجاد زیرساخت های امنیتی در سطح ملی از قبیل نظام تایید هویت الکترونیک - CA_PKI - ، نظام تشخیص مخاطرات و مقابله با تهدیدات، ایجاد سیستم مدیریت امنیت اطلاعات در دستگاه های دولتی و شرکت های خصوصی امری لازم و ضروری است. بنابراین در دولت الکترونیک که ارتباطات دولت با دولت، دولت با مردم، دولت با کسب وکار و درون دولت ها برقرار است بایستی به مسائل امنیتی توجه ویژه ای شود تا زمینه برای به کارگیری دولت الکترونیک گسترش یافته و اهداف آن محقق گردد.
راه انداری مراکز تخصصی آپای استانی - آگاهی رسانی ، پشتیبانی و امداد حوادث رایانه ای - ، شناسایی و رتبه بندی ابعاد اثر بخش آن گامی جهت اطینان از صحت عملکرد، کاهش هزینه ها و استفاده از خدمات مراکز تخصصی آپا بعنوان مرکزی علمی و پژوهشی در راستای ارتقای امنیت اطلاعات و محافظت از سیستم های اطلاعاتی مطرح می گردد.
-2 اهداف تحقیق
هدف کلی و اصلی این تحقیق این است که به شناسایی و رتبه بندی ابعاد اثر بخش مرکز تخصصی آپای استان - SB CERT - در پیاده سازی دولت الکترونیک پرداخته و در نهایت با استفاده از نتایج این پژوهش، بر اساس اولویت اقدام به پیاده سازی این ابعاد نماید. سایر اهداف فرعی که می تواند در این پژوهش محقق گردد عبارتند از:
✓ شناسایی و رتبه بندی ابعاد اثر بخش مرکز تخصصی آپای استان در پیاده سازی دولت الکترونیک
✓ تعیین شاخصهای ابعاد شناسایی شده
✓ اولویتبندی و رتبهبندی ابعاد شناسایی شده
✓ اولویتبندی و شناسایی شاخصهای شناسایی شده
-1-2 سؤالات تحقیق
ابعاد اثر بخشی مرکز تخصصی آپای استان - SB CERT - در پیاده سازی دولت الکترونیک کدامند؟
مهم ترین شاخص های این ابعاد کدامند؟
در فرآیند شناسایی و رتبه بندی ابعاد اثر بخش مرکز تخصصی آپای استان - SB CERT - در پیاده سازی دولت الکترونیک ، اولویت و رتبهبندی ابعاد لازم به چه صورت است؟
-2-2 چارچوب نظری تحقیق
افزایش میزان اثربخشی دولت الکترونیک در گرو بکارگیری خدمات مرکز تخصصی آپا در پیاده سازی دولت الکترونیک میباشد که با شناسایی و رتبه بندی ابعاد اثر بخش مرکز تخصصی آپای استان میتوان اقدام به پیاده سازی اثربخش آن در دولت الکترونیک نمود. شناسایی ورتبه بندی را میتوان بر اساس مدل های مختلف سنجید که در این پژوهش، چهار بعد پشتیبانی فنی و امداد رایانه ای، مدیریتی و پذیرش سازمانی، آگاهی رسانی و فرهنگ سازی و جایگاه حقوقی وقانونی ابعاد اثر بخشی مرکز تخصصی آپای استان در پیاده سازی دولت الکترونیک شناسایی شده که برای هرکدام شاخصهایی در نظر گرفته شده است.
-3-2 روش تحقیق
این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری دادهها از نوع توصیفی پیمایشی میباشد. جهت گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانهای و میدانی استفاده میشود. جهت تدوین مبانی نظری و پیشینه تحقیق از روش کتابخانه ای و جهت گردآوری دادهها از جامعه آماری با استفاده از پرسشنامه از روش میدانی استفاده میشود. قلمرو موضوعی این تحقیق شناسایی و رتبه بندی ابعاد اثر بخش مرکز تخصصی آپای استان در پیاده سازی دولت الکترونیک می باشد.
· دوره زمانی این تحقیق از خرداد تا اسفندماه 1394 بوده است.
· قلمرو مکانی این تحقیق سازمانهای دولتی فعال در ارانه
خدمات IT استان سیستان و بلوچستان میباشد.
· روش نمونهگیری بصورت هدفدار و از نوع قضاوتی اعمال شده است چراکه به دلیل محدود بودن دسترسی به اطلاعات، نیاز به انتخاب آزمودنیهایی است که بهترین شرایط را برای ارائه اطلاعات مورد نیاز دارند. این تحقیق به تشریح شناسایی و رتبه بندی ابعاد اثر بخش مرکز تخصصی آپای در پیاده سازی دولت الکترونیک ، زیر ابعاد و رتبه بندی آنها بر اساس 4 بعد ارائه شده، میپردازد.