بخشی از مقاله
چکیده
انتخاب نوع استراتژی مدیریت دانش در فضای کسبوکار امروزی به عنوان یکی از اصلیترین عوامل کلیدی موفقیت در پیادهسازی مدیریت دانش معرفی گردیده است. پژوهش حاضر با بهرهگیری از رویکردی توصیفی- تبیینی و همچنین روششناسی ترکیبی، به شناسایی و رتبهبندی عوامل کلیدی انتخاب استراتژی مدیریت دانش در بزرگ-ترین دولت محلی کشور یعنی شهرداری تهران پرداخته است. بدین منظور پژوهش در دو گام اصلی صورت پذیرفته که در گام اول به شناسایی شاخصها و اهداف و در گام دوم به تعیین نوع روابط و اولویتبندی شاخصها پرداخته شده است. ابزار مورد کاربرد در گام اول و کیفی پژوهش شامل تحلیل محتوی، مصاحبه و استفاده از پرسشنامه بوده است.
در این گام 6 عامل کلیدی پژوهش تحت عنوان مشوقها، حمایت مدیریت، زمان، ارتباطات، فرهنگ کارکنان و هزینه، شناسایی گردیده است. همچنین 3 هدف اساسی از تدوین استراتژی مدیریت استراتژی دانش در سازمان شامل ارتقاء نوآوری، بهبود عملکرد و فعالسازی اطلاعات شناسایی گردیده است. تکنیک مورد کاربرد در گام دوم و کمی پژوهش تکنیک دی متل فازی بوده است. نتایج این گام 3 عامل فرهنگ کارکنان، حمایت مدیریت و مشوقها را به ترتیب به عنوان عوامل دارای بیشترین اهمیت و همچنین بالاترین تاثیرگذاری و 3 عامل دیگر یعنی هزینه، زمان و ارتباطات را به ترتیب به عنوان عوامل دارای اهمیت کمتر و تاثیرپذیر معرفی نموده است. نهایتا پژوهش بر اساس شاخصها و روابط استخراجی، نوع روابط و مدل نهایی مورد نظر را تحت عنوان مدل انتخاب استراتژی مدیریت دانش در شهرداری تهران ارائه نموده است.
مقدمه
دانش به عنوان منبعی استراتژیک در ایجاد مزیت رقابتی و ارزش افزوده، عنصری ضروری برای توسعه شایستگیهای کلیدی و به طور کلی عاملی تعیینکننده در موفقیت شرکتهای با آمال جهانی شناخته شده است - King , Zeithalm, . - 2003 در اقتصاد کشورهای پیشرو، موازنه میان دانش و سایر منابع، به نفع دانش تغییر یافته؛ به گونهای که دانش به عاملی تعیین کننده در زندگی و حتی حیاتیتر از زمین، کار و سرمایه تبدیل شده است.
هر شرکت میبایست برای حفظ بقاء در راستای کسب دانش، تلاش مضاعف نماید . - Chen, Huang, Cheng, 2004 - بر این اساس شاهد رشد و توسعه مفهوم اقتصاد دانشمحور بودهایم. درعصر کنونی سازمانها دریافتهاند که عمر آنها تداوم نخواهد داشت مگر آنکه از راهبردی برای مدیریت و ارزشگذاری دانش سازمانی خود برخوردار باشند . - Wieneke, Phylpo-Price, 2010 - در اقتصاد دانشمحور، محصولات و سازمانها بر اساس دانش زندگی میکنند و میمیرند و موفقترین سازمانها آنهایی هستند که به تولید، اشاعه و استفاده از این دارایی نامشهود در قالب منبعی استراتژیک میپردازند.
از دیدگاه استراتژیک، امروزه از مدیریت دانش و سرمایه-های فکری به منظور خلق و افزایش ارزش سازمانی استفاده میشود و موفقیت هر سازمانی به مدیریت این منابع کمیاب بستگی دارد . - Lambe, 2011 - در این راستا، مفهوم سرمایه فکری - IC - 1 در قالب مدیریت دانش، توجه محققان دانشگاهی و و دست اندرکاران سازمانی را به خود جلب نموده است - Bontis, 2001 - و بر این اساس یادگیری سازمانی منبعی راهبردی محسوب گردیده که در تمام سطوح سازمانی ظاهر میگردد.
در این میان مهمترین راه برای بهبود سطح یادگیری سازمان، مدیریت دانش ضمنی کارکنان و تبدیل آن به دانش صریح میباشد. پیادهسازی مدیریت دانش و نیاز به ارزیابی عملکرد و سنجش موفقیت آن، همچون هر فعالیت مدیریتی دیگر، لزوم برنامهریزی استراتژیک تدوین استراتژی مدیریت دانش را الزامآور مینماید. لذا میتوان استراتژی دستیابی به مدیریت دانش را جزء ضروریات سازمانهای کنونی دانست زیرا از یک سو حوزه منابع انسانی آنها را در مقابل رقبا بیبدیل خواهد ساخت و از سوی دیگر میتواند بر سایر ابعاد سازمان همچون چابکی سازمان و یا کیفیت خدمات و عملکرد آن اثرگذار باشد.
اهمیت موضوع از یک سو و غیرملموس و پیچیده بودن مدیریت دانش، از سوی دیگر، سبب گردیده انتخاب استراتژی مدیریت دانش متناسب، بسیار با اهمیت جلوه نماید - . - Chua, 2009 بر این اساس ظهور گسترهی وسیعی از استراتژیهای مدیریت و خلق دانش در ادبیات علوم سازمان و مدیریت صورت پذیرفته است. همچنین متناسب یا فلسفه و نوع نگرش استراتژی مطروحه، عوامل کلیدی موفقیت2 مختلف و متفاوت در پیادهسازی و انتخاب استراتژی مدیریت دانش مطرح گردیده است. لذا شناخت الگوی صحیح انتخاب استراتژی مدیریت دانش میتواند به عنوان اولین و تاثیرگذارترین گام در پیادهسازی استراتژی مدیریت دانش مورد توجه قرار گیرد. - از میان انبوه استراتژیهای ارائه شده کدام استراتژی را انتخاب کنیم؟ -
