بخشی از مقاله
چکیده
نیاز به مسکن همواره جزو یکی از نیازهای اولیه و ضروری میباشد که در دنیا به علت محدود شدن سطح زمین و نتیجاتا گران شدن قیمت املاک برای اقشارکم درآمد سبب ایجاد بحران مالی گردیده است. همینطور مهاجرت از روستاها به شهرها به منظور یافتن شغل مناسب این امر را بیشتر تشدید می کند. حال با وجود این مشکل همواره موضوع طراحی و مکانیابی سکونتگاه های کم هزینه مطرح می گردد که شهر شاهرود به علت مجاورت در روستاهای اطراف بااین مشکل مواجه شده است، حال با ساختن این سکونتگاههای کم هزینه مسئله زیستی محیطی نیز از اهمیت برخوردار است، همواره با مطالعات صورت گرفته، راهکارهای محیطی زیست مانند استفاده از سپتیکتانک که باعث عدم به خطر افتادن محیط زیست ناشی از دفع سیستم فاضلاب درسکونتگاههای کم هزینه در شهر شاهرود گردد و استفاده از پوشش گیاهی سازگار با محیط میتواند باعث ایجاد ایجاد فضای جمعی، بالارفتن میزان اکسیژن و کاهش آلودگی صوتی گردد.
پژوهش حاضر نشانگر آن است که استفاده از سازه هایLSF میتواند موجب، سرعت بالا اجرا، مقاومت مطلوب سازه در برابر زلزله تا8ریشتر، کاهش هزینه انرژی، عایق بندی صدا، دما، سازگاری با محیط زیست در سکونتگاه های کم هزینه در شهر شاهرود می گردد، همینطور در بررسی های انجام شده در سازه های اسکلت فلزی و بتنی، اسکلت فلزی باداشتن مقاومت بالاتر نسبت به بتن در برابر تنشها، سرعت اجرا بالا نتیجتا کم هزینهبودن، امکان توسعه آسانتر در آینده به عنوان گزینه مناسب جهت ساخت سکونتگاه های کم هزینه در شهر شاهرود مدنظر باشد.
.1 مقدمه
امروزه ، تغییر شیوه زندگی، انقلاب صنعتی، رشد از هم گسیخته شهرنشینی، مشکلات اقتصادی و بسیاری از مسایلی که شهروندان با آن دست به گریبان هستند. تأمین مسکن به عنوان چالشی بنیادین است که زندگی اقشار متوسط و آسیب پذیر جامعه را تحت تأثیر خویش قرار میدهد که در این میان، تأمین شدن آن میتواند زندگی روزمره آنان را با تهدیداتی منجر به اتفاقات ناگوار نماید؛ علاوه بر آن مکانیابی نامناسب سکونتگاه های انسانی کشور در حال حاضر که عمدتا بودن توجه به ابعاد زیست محیطی آنها طراحی و اجرا شده و بسیاری از خانوارهای کم درآمد را در خود جای داده ، نگارنده را بر آن داشت تا موضوع پژوهش پیشرو را به عنوان " مکانیابی و طراحی سکونتگاه های کم هزینه با رویکرد زیست محیطی" انتخاب نماید.
سوال تحقیق حاضر بر این عبارت استوار است که " مکانیابی مبتنی بر مؤلفه های زیست محیطی در طرح و احداث مجتمع های مسکونی با حداقل هزینه ساخت چگونه میتواند امکان پذیر باشد ؟ مسأله عدم توجه به جوانب زیست محیطی از آن نظر حائز اهمیت است که در زمان استقرار خانوارها در سکونتگاهها که عمدتا به چندین سال میرسد می تواند به آسیبهای جسمی روحی ، بیماری های عصبی و روانی ... در کاربران بیانجامد . به عنوان مثال، فاصله نامناسب سکونتگاه ها از دکل های فشارقوی ، گسلهای طبیعی،عوارض زمین، پیش بینی برخی بلایا و سوانح طبیعی همانند سیل، زلزله، تندبادهاو ... ممکن است موجب وقوع حوادثی طبعات جانی ، مالی غیرقابل جبران یا پرهزینه منتهی گردد.
از سوی دیگر مشکل تأمین مسکن برای اقشار کم درآمد و ساخت سرپناه برای آنان دولت ها را وادار به ساختن مجتمعهای مسکونی بیکیفیت در مناطق حاشیه شهری یا کیفیتی بسیار پایین در مقیاسی وسیع نموده که بررسی های نگارنده را به این واقعیت رسانده که در آنها، از کوچکترین ملاحضات زیستمحیطی نیز رعایت نشده است؛ مسلما این امر تا بدان جا پیش رفته که داشتن مسکن مناسب که با هزینه ای حداقل ساخته شده و بتواند در عین حال آرامش روحی و روانی کاربران را در عین تأمین سلامت، انعطاف پذیری، دنجی، تعلق خاطر، امنیت و ایمنی مطلوب را برای اقشار آسیبپذیر از "حق وامکان به یک آرزو بدل گردیده است.
در همین رابطه شهر شاهرود که به عنوان پر جمعیتترین شهر استان سمنان مطرح گردیده است و به لحاظ مهاجر پذیری نیز از قابلیت بالایی برخوردار است به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردیده است. پژوهش حاضر برآن است تا با بررسی ویژگی های اجرایی به جهت ساخت سکونتگاه های ارزن قیمت شهری که بارعایت جوانب اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... اقشار کم درآمد شهر شاهرود منطبق باشد با تکیه بر رعایت نکات زیست محیطی در تمامی مراحل، ابتدا با تحلیل برخی سایتها و بسترهای متناسب جهت ساخت سکونتگاه های ارزان قیمت شهری سایت مطلوب را با تمهیدات مورد نظر پیشنهاد کرده و سپس با بررسی نمونه های مشابه داخلی و خارجی از حیث مسکن هزینه و توجه به ابعاد زیست محیطی به طراحی 50 واحد مسکونی که در 7 بلوک با نقشه های متنوع که شامل واحدهای یک خوابه، دو و سه خوابه با متراژهای 50 تا 80 متر مربع و قیمت تمام شده نسبتا کم در عین توجه به ملاحظات اقلیمی شهر شاهرود و نیز نگاه ویژه به مسائل زیست محیطی به آن بپردازد.
.1.1 فرضیهها
توجه به ابعاد زیست محیطی و مکان یابی دقیق و مطلوب مجموعه های مسکونی به ویژه برای اقشار کم درآمد ضرورتی اجتناب ناپذیر است. طرح و احداث سکونتگاه های ارزان قیمت در رعایت مؤلفههای زیست محیطی، علاوه بر افزایش رضایتمندی، امید به زندگی، تامین سرپناه؛ امنیت متناسب میتواند به کاهش آسیبهای، اجتماعی بیماریهای روحی وروانی و نیز حفظ محیط زیست نیز بیانجامد.
1.2 اهداف تحقیق
هدف اصلی: مکانیابی مطلوب با نگاه ویژه به رویکرد زیستمحیطی و نیز طرح مجموعه مسکونی کم هزینه و ارزان قیمت برای اقشارکم درآمد در شهر شاهرود.
هدف فرعی: ارتقاء سلامت، امنیت، ایمنی، به حداقل رساندن مخاطرات و بیماریهای اجتماعی، روحی، روانی و نیز افزایش کیفیت زندگی و پایداری زیست محیطی.
1.3روششناسی
این نوع تحقیق از نوع کیفی بوده که نتایج آن کاربردی وبه شیوه توصیفی و تحلیلی استخراج میگردد: به این صورت که ابتدا مطالعات پیش زمینه طریقه ی کتابخانه ای گردآوری شده و سپس داده های آماری توسط - جدول swot نقاط ضعف و قوت مورد بررسی قرار خواهد گرفت - ارگان و نهادهای ذیربط مورد نقد و بررسی قرار می گیرد با مطالعات مکانیابی متناسب با ارزیابی های زیست محیطی در چند نقطه از شهر شاهرود برای انتخاب سایت مطلوب طرح صورت گرفته و با مطالعات میدانی از کاربران که اقشار متوسط به لحاظ درآمد مالی جمعیتی شهر شاهرود با درآمد نسبی متوسط میباشد.
