بخشی از مقاله
چکیده
در طراحی مرکز درمانی همچون سایر بناهای معماری ، نباید بعد کمی پروژه ، بعد کیفی آن را تحت تاثیر قراردهد، بلکه باید بتوان با شناسایی و استفاده از پتانسیل های مولفه کیفیت محیط در راستای بهیود روند درمان گام برداشت.پژوهش های فراوانی در راستای تعیین نقش محیط بر کیفیت درمان وکار پرسنل صورت گرفته است،هدف از این مطالعات تعیین نگرش در طراحی مراکز درمانی میباشد.بطوریکه بتوان به محیط کار یک بیمارستان بعنوان یک محیط شفابخش نگریست، هدف از طراحی محیطی شفابخش این است که یک بیمارستان بتواند با ایجاد شرایط مطلوب از بیماران و خانواده هایی که در شرایط روحی نامناسب همراه با ترس و اضطراب قرار دارند حمایت کند.
.1 مقدمه
امروزه با بزرگتر شدن شهر ها و تجمع انسانی در این محیط ها دیگر جایی برای رشد و نگهداری و حتی تحمل افراد روانی وجود ندارد و نگهداری از این افراد می بایست در محیط هایی مناسب و مخصوص بعمل آید که بتوانند در این مرکز هر چه بهتر به نگهداری این افراد بپردازند ، این مجموعه درمانی و فرهنگی برای افرادی با اختلالات روانی در نظر گرفته شده تا بتوانند در فضایی پر نشاط، اجتمایی و صمیمی به درمان خود از لحاظ پزشکی، روانی و عاطفی به گفتگو و مشاوره بپردازند.
این مجموعه شامل بخش هایی از قبیل فضاهای مشاوره و روان درمانی، گردهمایی و کنفرانس، آموزشی و پژوهشی، بستری موقت، فضای استراحت پزشکان، فضاهای نقاشی بیماران روانی ، فضای سرگرمی بیماران روانی، فضای مطالعه بیماران روانی، سمعی و بصری بیماران روانی، فضای خدماتی بیماران روانی، فضاهای مشاوران بیماران روانی، مددکاران و پرستاران بیماران روانی، فضاهای اداری و مدیریت و می باشد. ]1[
جهت تهیه مبانی نظری طراحی مجتمع بیماران روانی و برای شناخت کلی به دلیل خاص و چند جنبه ایی بودن موضوع ابتدا به شناخت بیماران روانی و موشکافی در فضای زندگی آنها و سپس به شناخت اختلالات رفتاری و فضای مناسب برای تجمع و زندگی بیماران و چگونگی رفتار با بیماران روانی در آخر به ترکیب این دو بخش فضاهای مناسب برای بیماران روانی را استخراج و مشخص می نماییم. ]1[
.2 بیان مساله
از زمانی که انسانها در این کره خاکی زندگی کرده اند همواره دچار بیماری و حادثه گشته اند. علیرغم پیشرفت علم و تکنولوژی، انسانها کما فی السابق دچار بیماریهای گوناگون می گردند. علیرغم وجود بیمارستانهای متعددی در ایران و بخصوص در شهر تهران وجود دارد باز هم نیاز به ساخت یک بیمارستان ، نیاز مبرمی است. به دلایل ذکر شده بنده را برآن داشت تا در منطقه دو تهران ، بعنوان پایان نامه کارشناسی ارشد خود، طراحی یک بیمارستان 150 تختخوابی را مد نظر قرار دهم. در این طرح در نظر دارم باطراحی فضای سبز و متنوع مقداری از فشار روحی بیماران روانی شهرم بکاهم.
.3اهداف کلی
-1طراحی یک بیمارستان مناسب با فضاهای جالب که نیاز بیماران منطقه را فراهم کند از اهمیت خاصی برخوردار است.
-2طراحی یک بیمارستان با در نظر گرفتن فضای سبز مناسب می تواند در بهبود کیفیت زندگی و امید به زندگی در انسانها موثر واقع گردد.
.4 تعریف بیمارستان روانپزشکی
روانشناسی بالینی 1 شاخهای از علم روانشناسی است که به بحث در زمینه اختلالات روانی و تشخیص آنها و درمان میپردازد. ازعمرروانشناسی به شکل علمی و منظم فقط حدود یک قرن میگذرد.ولی رشد آن در چند سال اخیر اعجاب آور بوده است. این رشته هم مانند علوم دیگر فرمان با ازدیاد روزافزون دانش رشتههای تخصصی بوجود آمد و امروزه در امریکا حدود 20 - 30 بخش دارد و هر بخش علاقه و مهارت خاصی را عرضه میکند.ولی در 20 سال اخیر هیچ یک از رشتههای روان شناسی به اندازه روانشناسی بالینی پیشرفت نکرده است و تعداد افرادی که در این بخش تحقیق میکنند از رشتههای دیگر روانشناسی به مراتب بیشترند ]2[.
.5معیار های برنامه ریزی و طراحی بیمارستان
- موقعیت بیمارستان
مکان ساخت بیمارستان باید از سرو صدا و آلودگی هوا تا حد امکان به دور باشد . ضمن آنکه موقعیت مکانی بیمارستان طوری انتخاب می شود که از ترافیک به دور باشد باید مردم تحت پوشش بتوانند به راحتی و با وسایل حمل و نقل عمومی به آن دسترسی یابند. اولین ساختمان بیمارستان می باید حداقل از جاده اصلی و راه آهن 80 متر و از خیابان 40 متر فاصله داشته باشد . ]3[
- مساحت بیمارستان
زیر بنای بیمارستان به ازای هر تخت باید برابر یا بزرگتر از 75 متر مربع باشد. در صورتی که به صورت گسترده ساخته شود این رقم به پیش از 150 متر مربع به ازای هر تخت می رسد - که البته ساختن این نوع بیمارستان ها امروزه متداول و مقرون به صرفه نیست - . برای ساختن بیمارستان چند طبقه - عمودی - حدود 75 متر مربع باشد . در صورتی که به صورت گسترده ساخته شود این رقم به بیش از 150 متر مربع به ازای هر تخت می رسد. - که البته ساختن این نوع بیمارستان ها امروزه متدوال و مقرون به صرفه نیست . - برای ساختن بیمارستان چند طبقه - عمودی - حدود 75 متر مربع یا کمتر به ازای هر تخت کافی خواهد بود. ]3[
- خصوصیات ساختمان بیماران رو انی یک قرن پیش فلورانس نایتینگل تاکید کرد که محیط مناسب در بهبود بیماران نقش مهمی دارد. امروزه طراحان ساختمان بیمارستان و مدیرانی که راهبری ساختمان را در دست دارند، کوشش زیادی در ایجاد محیط مناسب برای بیماران دارند. طراحان در برنامه ریزی و طراحی بخش های بستری داخلی / جراحی لازم است توجه خاصی به ایجاد محیط مناسب برای بیماران داشته باشند.
بعد از اجرای طرح ساختمان بیمارستان، در زمان بهره برداری نیز، سیاست های راهبری بخش های بستری توسط هیئت مدیره بیمارستان، مدیریت پرستاری و گروه پرستاری ، نقش اساسی در ایجاد محیط مناسب برای بیماران دارند. مواردی که در برنامه ریزی طراحی و اجرای بخش های بستری داخلی / جراحی برای ایجاد محیط مناسب برای بیماران مورد ملاحظه قرارمی گیرد عبارت است از:
- نور طبیعی، منظره و تهویه طبیعی
-نورمصنوعی
- دما، رطوبت و تهویه
- ایمنی
- صدای مطلوب و نا مطلوب
-تسهیلات آسایش و ایمنی بیماران
- امکانات مناسب برای معلولان
- حمام ها و سرویس های بهداشتی
- نور طبیعی، منظره و تهویه طبیعی درمحیط بستری بیماران ]4[ برای برآوردن نیاز بیماران به نور طبیعی، منظره و تهویه طبیعی در اتاق های بستری، پنجره نقش اساسی دارد. پنجره های اتاق های بستری می تواند دارای ویژگی های زیر باشد:
- ابعاد پنجره ها
