بخشی از مقاله
چکیده:
با توجه به این که کودکان جمعیتی معادل نوزده میلیون و صد و سی هزار نفر را در ایران به خود اختصاص داده اند، لذا این بخش از جمعیت به عنوان سرمایه آینده کشورمان مطرح هستند و مهم ترین نقش را برای ساختن فردای جامعه دارند. توجه به کودکان و به نیازهای آن ها در محیط شهری، اعم از آموزش، پرورش، رشد و تفریح می تواند در زندگی فردای آن ها تاثیر به سزایی داشته باشد.فضاها و مبلمان شهری طراحی شده مناسب با ابعاد وجودی کودک می تواند نقش بهترین استاد را برای تجربه کردن وآموختن درس های بزرگ زندگی همراه با دیگر جذابیت ها داشته باشد.
این فضاها پایه مناسبی برای شکل گیری ساختار اجتماعی آینده سازان جامعه خواهد بود.در این مقاله ابتدا به تاثیر منفی عدم وجود همچین فضاهایی ازدومقوله اجتماعی وشهر سازی پرداخته که بصورت نمودارها وجداولی نتیجه گیری شده ودرادامه ازطریق مطالعات کتابخانه ایی ومیدانی نحوه آموزش وپرورش ذهن خلاق کودکان مورد بررسی قرارگرفته است.از اطلاعات بدست آمده در بررسی های فوق پیشنهاد هایی برای طراحی یکسری خورد فضاهای شهری با توجه به مکان یابی مناسب داده شده است.
-1 مقدمه
کودکان به عنوان بخش مهمی از جامعه مطرح می باشند، آن ها بزرگ ترین سرمایه آینده کشورمان هستند، اندیشه های آینده یک مملکت می تواند سبب اعتلا و پیشرفت جامعه شود و فرهنگ جامعه را غنا بخشد، کودکان امروز مردان و زنان فردای جامعه و آینده سازان کشورمان هستند. برای داشتن فردایی بهتر، امروز بایستی به نیازهای این قشر توجه کرد و آن ها را در محیط بهتری پرورش داد. هر چه محیط شهری صمیمانه تر پذیرای کودکان باشد، آن ها خود را بیشتر متعلق به جامعه و محیط می دانند، همین فضاها اگر بیگانه با روحیات وی باشد، او را گریزان از شهر و جامعه خواهد ساخت چرا که هر فرد محصول تکامل محیط و تربیت جامعه خود است. بنابراین باید با توجه به نیازهای کودکان سعی در پیدا کردن راه حل های مناسبی برای آموزش آن ها در شهر داشته باشیم.
کودکان بدون دریافت اطلاعات از محیط و افزایش دانایی خود نمی توانند رشد فیزیکی و ذهنی مناسبی داشته باشند، در این سطح فضاهای شهری باید واجد اطلاعات لازم جهت آموزش برای تمامی سطوح سنی و جنسیتی به خصوص کودکان باشد
- نصیری نسب رفسنجانی، مامک و حبیب، فرح،. - 1387 تامین فضاهای عمومی که شهروندان، به ویژه کودکان را با طبیعت آشنا ساخته و یا فضای لازم جهت یادگیری و تجربیات عملی برای آن ها فراهم کند، همچنین دادن بار آموزشی و اطلاع رسانی به فضاها و مبلمان شهری از جمله نکاتی است که باید در طراحی شهری به آن توجه کرد. در این مقاله سعی شده با بررسی و تحلیل ویژگی های رفتاری و فیزیکی کودکان، در زمینه فضای شهری آموزشی برای کودکان به یک رشته نکات مثبت طراحی دست پیدا کنیم.
-2 معیارهای طراحی فضاهای شهری کودکان
فضاها و مبلمان شهری پیشنهادی در این مقاله، بر مبنای آموزش پدیده های صوت و تجربه ترکیب اصوات به منظور خلق یک موسیقی در محیط، همراه با تامین امنیت لازم برای استفاده کنندگان این فضاها، شکل یافته است. هدف از این طراحی دستیابی به فضاها و مبلمان شهری مطمئن و کارا در خصوص آموزش محیطی برای کودکان به منظور فراگیری و کسب تجربه های مختلف در ارتباط با ابعاد متفاوت علم فیزیک صوت و تجربه بوده است. درمحله هایی که ساختمان های مسکونی به صورت آپارتمان های دو، سه و یا چهار طبقه هستند. فضای خانه های مسکونی در این محله ها بسیار کوچک و فاقد حیاط می باشد، بنابراین در این محله ها فضاهای شهری تفریحی و آموزشی واحد عملکرد حیاط خانه نیز می باشد.
لازم به ذکر است در یک محله باید فضاها و مبلمان شهری گوناگونی، برای گروه های سنی متفاوت کودکان در نظر گرفته شود، چرا که طبق نظریه رشد کودک، کودکان در سنین متفاوت قابلیت های کالبدی و ذهنی متفاوتی را دارند و هر چه سن آن ها بیشتر می شود توانایی های کالبدی و رشد ذهنی آن ها افزایش پیدا می کند. همچنین سرعت رشد فیزیکی و ذهنی در دوران کودکی بسیار سریع تر از سنین بزرگ سالی است بنابراین تجربیات کالبدی و ذهنی کودکان با توجه به توانایی های آن ها در سنین متفاوت تعریف شده، بنابراین باید بازی های پیچیده تر بیشتر برای کودکان سنین بالاتر و بازی های ساده تر که منجر به تجربیات علمی با روش های راحت تری می شود برای کودکان در سنین پایین تر در نظر گرفته شود، همچنین تمایل کودکان به بازی های انفرادی و دسته جمعی در سنین متفاوت نیز فرق می کند، بنابراین فضاها و مبلمان شهری باید به گونه ای طراحی شود که قابلیت انعطاف پذیری برای سنین و تعداد مختلفی از کودکان را داشته باشد به صورتی که کودکان بتوانند از این وسایل هم به صورت انفرادی و هم به صورت دسته جمعی استفاده نمایند
-3 اهداف طراحی با توجه به روند کلی طرح
.1 توجه به ویژگی های هویتی افراد محله به خصوص کودکان
2. بررسی فضاهای شهری آموزشی
3. تعیین مکان های مناسب جهت طراحی فضاهای آموزشی برای کودکان
4. تامین نیازهای اولیه کودکان در استفاده از این فضاها
5. انعطاف پذیر کردن فضاهای آموزشی و مبلمان آن ها در محله جهت استفاده برای گروه های سنی مختلف
6. دادن چند عملکرد به فضاها و مبلمان طراحی شده
تحلیل اهداف و سیاست های طراحی:
-1 -3 توجه به ویژگی های هویتی افراد محله به خصوص کودکان
-1-1-3 در طراحی مبلمان شهری یک منطقه خاص میبایست به آداب و رسوم و همچنین نوع و فرم ابزار سرگرمی که در آن محدوده بیشتر مرسوم است - برای مثال استفاده از ابزاری که در آن ها از ضربات دست برای ایجاد موسیقی استفاده می شودنمونه تصاویر 1 و - 2، حتی به اصواتی که در سبک های موسیقی آن ها بیشتر به کار می رود و یا رنگ های مورد استفاده و متعلق به فضاهای شهری منطقه مورد مطالعه توجه داشت.
شکل -1 با استفاده از تعدادی ابزار موسیقی فضایی برای آموزش و تفریح کودکان به وجود آمده این فضا با یک عقب رفتگی محلی را برای بازی دسته جمعی یا انفرادی کودکان به وجود آورده است
