بخشی از مقاله
چکیده
استفاده از وسایل حمل کوچک در حمل درونشهری بسیار حائز اهمیت است و همچنین وجود بافرهای میانی از نظر اصول پدافند غیرعامل نیز بسیار مهم است. در این پژوهش مسئله طراحی شبکه زنجیره تأمین رقابتی سه سطحی با وجود یک رقیب که محصول مشابهی را به بازارها عرضه میکند در نظر گرفته شده است که در آن قیمت ثابت و فاکتورهای رقابتی بازار مسافت و کیفیت خردهفروشان است.
این مسئله رقابت استاتیک را بین زنجیره تأمین جدید و رقیب آن در نظر می گیرد و رفتار مشتریان احتمالی فرض شده است. در این پایاننامه یک مدل غیرخطی عدد صحیح مختلط برای طراحی شبکه زنجیره تأمین رقابتی معرفی و برای آن یک روش حل بر اساس رگرسیون خطی چندگانه و آزادسازی LP ارائه شده است. نتایج عددی نشان میدهد که با روش پیشنهادی میتوان مسائلنسبتاً بزرگ را نیز سریع در زمان معقول و با دقتی قابلقبول نسبت به CPLEX حل کرد.
-1 مقدمه
زنجیره تأمینٌ سیستمی متشکل از تسهیلات و فعالیتهاست که تواما بهمنظور تدارک، تولید و توزیع کالا به مشتریان کار می کند. مدیریت زنجیره تأمین مجموعهای از روش هایی است که برای ادغام کارای تأمینکنندگان، سازندگان، انبارها و خردهفروشان بکار میرود تا کالاهای مربوطه در حجم مناسب، در مکان مناسب و در زمان مناسب با کمترین هزینه ممکن - بیشترین درآمد ممکن - با سطح سرویس مناسب در اختیار مشتریان قرار گیرد.
تصمیمات طراحی شبکه حملونقل را میتوان به 2 سطح کلی تقسیمبندی کرد:
- 1 تصمیمات استراتژیک که بلندمدت محسوب میشوند.
- 2 تصمیمات عملیاتی که کوتاهمدت محسوب میشوند.
در فاز طراحی شبکه حملونقل، تصمیمات استراتژیکی نظیر تصمیمگیری در مورد مکان، ظرفیت تسهیلات و تصمیمگیری برای انتخاب فناوری نقش بسیار مهمی دارند. بعد از تعیین ساختار زنجیره، تمرکز اصلی به سطوح عملیاتی شیفت میکند، نظیر تصمیمگیری در مورد نحوه مدیریت موجودیهای مواد خام، محصولات نیمه ساخته، محصولات نهائی و تصمیمات مربوط به نحوه توزیع کالا در زنجیره.
ادبیات مکانیابی و مسیریابی بر توسعه مدلهای تعیین تعداد و مکان مراکز توزیع و نحوه تخصیص خردهفروشان به مراکز توزیعتمرکز دارد. این تصمیمات معمولاً بر اساس هزینههای حملونقل عملیاتی و هزینههای استراتژیک مکانیابی ارزیابی میشوند.
همچنین در ادبیات مکانیابی تسهیلات، هزینههای عملیاتی نگهداری موجودی و کمبود کالا، عدم قطعیت تقاضا و تأثیرات سیاستهای سفارش دهی بر هزینههای موجودی و حملونقل نادیده گرفته شده است. یکی از دلایل این موضوع این است که اکثر تصمیم گیران در فاز طراحی اطلاعات جزئی درباره سطوح غیراستراتژیک دارند لذا تصمیمگیری در مورد مکان تسهیلات معمولاً بدون لحاظ کردن هزینههای نگهداری موجودی و هزینههای حملونقل انجام می گیرد. هرچند لحاظ ننمودن هزینههای موجودی و حملونقل در مکانیابی و مسیریابی تسهیلات باعث اتخاذ تصمیمات زیر بهینهٍ میگردد. پس برای صرفهجوئی در هزینهای بالا، زنجیره تأمین باید بهطورکلی با لحاظ تمام فاکتورهای اصلی مؤثر در هزینه و عملکرد آن، مدلسازی و طراحی شود. این موضوع نه تنها برای تصمیمات اتخاذ شده در یک سطح بلکه در مورد تصمیمات سطوح مختلف نیز صادق است
-2 پیشینه تحقیق
تصمیمات مختلفی در طراحی شبکه حملونقل ساخته شده است و شاید یکی از مهمترین آن مکان یابی و مسیریابی تسهیلات در لایههای مختلف زنجیره باشد. ملو و همکاران [2] بررسی جامعی از ادبیات مسئله مکانیابی و مسیریابی تسهیلات در محتوای SC داشتهاند. آنها مشخص کردهاند که ویژگی این مدلها باید آنها را با مدلهای پشتیبانی تصمیمگیری طراحی شبکه حملونقل سازگار کند.
در جدول 1 مشخصات برخی از آثار در زمینه طراحی شبکه حملونقل خلاصه شده است. طیف گسترده ای از مسائل که توسط مدل طراحی شبکه حملونقل آدرسدهی میشود، شامل تعداد، مکان و ظرفیت - و در برخی موارد کیفیت - از مکانیابی و مسیریابی تسهیلات وجود دارد. توابع هدف در مطالعات مختلف متفاوت است. به طور سنتی،تابع هدف در این گونه مسائل بیشتر پولی است - به عنوان مثال به حداقل رساندن هزینه کل و یا به حداکثر رساندن سود کلی آن - . مدلهای طراحی شبکه حملونقل تحت هر تابع هدف مختلفی باید در نظر گرفته شوند.
جدول -1 مسائل طراحی شبکه حملونقل
با مرور ادبیات بر روی مسائل طراحی شبکه حملونقل مشاهده شد که بعضی از تصمیمات استراتژیک و عملیاتی در فاز طراحی در نظر گرفته نمیشود در این مقاله تمام تصمیمات لحاظ شده است. همچنین برای انعطافپذیری بیشتر مدل، تقاضا به صورت غیرقطعی در نظر گرفته شده است وضمناً برای جلوگیری از انحصار شبکه حملونقل، یک شبکه رقیب نیز لحاظ شده است.
در ادامه در بخش سوم به مدلسازی مسئله پرداخته شده است و در بخش چهارم یک روش ابتکاری برای حل مدل ارائه شده است. در بخش پنجم یک مطالعه موردی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در بخش ششم با مثالهای عددی عملکرد الگوریتم پیشنهادی مورد تجزیهوتحلیل قرار خواهد گرفت و در نهایت در بخش آخر به جمعبندی مطالب و پیشنهادات آتی خواهیم پرداخت.