بخشی از مقاله
چکیده
شرکتهای کوچک و متوسط نقش مهمی در اقتصاد کشورها دارند، اخیرا هم به دلیل افزایش فشارهای رقابتی ناگزیرند به بازارهای بین المللی روی آورند. عوامل مختلفی بر فرایند بینالمللی شدن کسب و کارها تاثیر دارند که یکی از این عوامل اینترنت میباشد. محققان بر این باورند که اینترنت ابزار مهمی برای بینالمللی شدن این شرکتها میباشد. استفاده از اینترنت مزیتهای فراوانی را به همراه دارد و موجب گسترش ارتباط میان کسب و کارها و افزایش اطلاعات میشود.
همچنین یکی دیگر از عوامل تکنولوژیکی مهم برای بینالمللی شدن، شبکههای بینالمللی است. از این رو این مقاله قصد دارد پس از بررسی ادبیات موضوع و اهمیت این عوامل در بینالمللی شدن کسب و کارها با طراحی مدل مفهومی نقش میانجی شبکههای بینالمللی را در رابطه قابلیت تکنولوژی اینترنت و عملکرد بینالمللی مورد بررسی قرار دهد.
.1 مقدمه
کسب و کارهای کوچک و متوسط نقش حیاتی را در اقتصاد کشورها دارند و از این رو مورد توجه اکثر محققان و کشورها قرار گرفته است. شرکتهای کوچک و متوسط منبع اصلی ایجاد اشتغال، رشد اقتصادی و رونق در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بوده است.[1] به طور کلی کسب و کارهای کوچک و متوسط به عنوان یک منبع پر جنب و جوش و ابتکاری ایدههای جدید شناخته شدهاند.
اخیرا هم به دلیل اهمیت این شرکتها و افزایش رقابت میان آنها، شرکتهای کوچک و متوسط به سمت بازارهای بینالمللی و کسب مزیت رقابتی در این بازارها روی آوردند. به عبارتی جهانی شدن و رقابت در کسب و کارها به افزایش تعداد شرکتهایی منجر شده که فرصتها را در بازارهای بینالمللی جستجو میکنند.[3] در ادبیات پیشین کسب و کار بینالملل، شرکتهای چند ملیتی نقش مهمی ایفا مینمودند.[4] اما در حال حاضر این کشش و علاقه به سمت کسب و کارهای کوچک و متوسط، به ویزه آنهایی که بینالمللی هستند، سوق داده شده است.[
ادبیات بینالمللی کسب و کار نشان میدهد که عوامل متعددی در بینالمللی شدن شرکتها، از جمله ساختار شرکت، استراتژی، جهتگیری، قابلیتها و نیازمندیهای محیطی، تاثیر میگذارد.[6] در این میان پذیرفته شده است که اینترنت یکی از مهمترین ابزارها برای کسب و کارهای بینالمللی است.[7] و به توسعه و تقویت روابط شبکه بینالمللی کمک میکند.[8] که پس از آن کسب و کارهای کوچک و متوسط توانایی بیشتری برای استفاده از فرصتهای بینالمللی دارند.
قابلیتهای تکنولوژیکی به عنوان منبع رشد و ثروت برای تقریبا هر کشوری در این سیاره شناخته شده است، نه تنها برای ملتها، بلکه تکنولوژی یک ضرورت اصلی برای شرکتها میباشد.[10] با این حال فقط تعداد کمی از شرکتهای کوچک و متوسط در اقتصادهای در حال ظهور به خوبی مجهز به قابلیتهای تکنولوژیکی لازم هستند.[11] همچنین درک توسعه قابلیتهای تکنولوژیکی هنوز هم ناکافی است.[12] علاوه بر این، علی رغم دقت و توجه به اهمیت و درک قابلیتهای تکنولوژیکی هنوز هم شواهد تجربی کم در مورد تاثیر قابلیتهای تکنولوژیکی بر عملکرد شرکتها وجود دارد
علاوه بر این، تکنولوژی مانند اینترنت، شرکتهایکوچک و متوسط را با قابلیتهای خاصی فراهم میکند که به سازمان ها اجازه میدهد تا رابط مستقیم با مشتریان و تامینکنندگان بینالمللی ایجاد کنند[14]،.[15] در بسیاری از موارد، کسب و کارهای کوچک و متوسط بدون برخورداری از قابلیت اینترنت از مشتریان بینالمللی برخوردار نیستند.[15] تعداد روزافزون مطالعات بر اهمیت اینترنت برای فعالیت های بینالمللی شرکت تاکید میکنند
به طور خاص، اینترنت برای حمایت از گسترش بینالمللی شرکتها[15]،[18] و نیز افزایش بینالمللی شدن از طریق رشد بازار است.[19] اگر چه اهمیت اینترنت برای فعالیت تجاری بینالمللی در ادبیات کسب و کار بینالمللی مشخص شده است[16]،[20] با این حال قابلیتهای اینترنتی در ادبیات کارآفرینی بینالمللی کمتر مورد توجه مححقان قرار گرفته است.
این مقاله سعی دارد عوامل مهم در بینالمللی شدن شرکتهای کوچک و متوسط با تاکید بر عوامل تکنولوژیک را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. بدین منظور پس از مطالعه ادبیات موضوع در کسب و کار بینالملل، نقش این عوامل در بینالمللی شدن کسب و کارها مورد مطالعه قرار گرفته و در ادامه مدلی مفهومی در این راستا ارائه میگردد.
.2 قابلیت تکنولوژی اینترنت و عملکرد بینالمللی
ادبیات نشان میدهد که اینترنت ابزار مهمی برای تمرکز بینالمللی شرکتها است[21]،.[22] برخورداری از فرایندهای الکترونیکی فرصتهای زیادی را برای کسب و کارهای کوچک و متوسط برای مشارکت در بازارهای منطقهای و بینالمللی فراهم میآورد.[23] استفاده از اینترنت مزیتهای فراوانی را به همراه دارد و موجب گسترش ارتباط میان کسب و کارها و افزایش اطلاعات میشود. اتخاذ اینترنت به ویژه برای کسب و کارهای علاقمند به بینالمللی شدن و همچنین برای انجام تجارت در محیطهای مبتنی بر اینترنت به سرعت در حال افزایش میباشد. در سالهای اخیر کشورهای توسعه یافته به خوبی از منافع فناوری اطلاعات بهره مند شدهاند، اما کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ایران هنوز فاصله زیادی در به کارگیری فناوریهای مبتنی بر اینترنت با کشورهای پیشرفته دارند.
فناوری مانند اینترنت میتواند به عنوان یک منبع درون شرکتها در نظر گرفته شود و ارئه مبنایی برای تبدیل منابع به فعالیتها یا قابلیت های خاص است.[25] قابلیتهای تکنولوژی اینترنت، به اینترنت به عنوان یک منبع اشاره میکند و چگونه آن را به یک فعالیت تجاری تبدیل میکند که پس از آن میتواند به عنوان یک مزیت رقابتی یا بهرهبرداری برای عملکرد شرکت مورد استفاده قرار گیرد.
شرکتها و بنگاهها به دلیل افزایش فشارهای رقابتی، ناگزیرند با استفاده از فنآوریهای جدید، کالا و خدمات خود را روانه بازارهای بینالمللی نمایند.[27] برخی از محققان معتقدند که اینترنت تنها یک دستاورد ساده تکنولوژی اطلاعاتی مدرن نیست، بلکه نقش برجستهای در افزایش عملکرد تجاری شرکت ها، مخصوصا شرکتهای کوچک و متوسط که با محدودیت منابع مواجه هستند دارد.
اینترنت همچنین میتواند به شرکت کمک کند تا مشتریان و توزیع کنندگان جدید را شناسایی کند و اطلاعات مربوط به روند بازار، تحقیقات و پیشرفت های تکنولوژیکی را دنبال کرده و از این طریق شرکتها بتوانند تصمیمات آگاهانهتری بگیرند.[28] به عنوان مثال اینترنت دسترسی به پایگاه های داده از سازمانهای دولتی، دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی را فراهم میکند.
علاوه بر این، اینترنت تاثیر مثبتی بر روی دسترسی به اطلاعات بینالمللی دارد.[30] و در کاهش ریسک درک شده مرتبط با راهبردهای رشد بازار بینالمللی اثر مثبتی داشته است.
در این میان نه تنها شرکتهای بزرگ با سرمایه قابل توجهی توانایی بینالمللی شدن از طریق اینترنت را دارند بلکه شرکتهای کوچک و متوسط هم با سرمایهگذاری متوسط میتوانند بینالمللی شوند.[31] به خوبی ثابت شده است که اینترنت به کسب و کارهای کوچک و متوسط قابلیتهای بینالمللی را میدهد که این ممکن است در اقتصاد قدیمی امکان پذیر نباشد.
به طورکلی اینترنت میتواند به عنوان یک عامل موثر با رفع موانع، امکان بینالمللی شدن کسب و کارهای کوچک و متوسط را افزایش دهد. به عبارتی شرکتها می توانند با استفاده از قابلیت اینترنت به بازارهای بینالمللی نفوذ کرده و با برقرار کردن ارتباط با مشتریان به کسب و کار خود در محیط اینترنت بپردازند.
.3 شبکههای بینالمللی
موضوع شبکهها با توجه به پیچیده شدن شرایط تجارت، امروزه یکی از کانونهای اصلی توجه و پژوهشگران و فعالان این عرصه است.[3] رویکرد شبکه به عنوان یکی از نظریه های مهم توضیح بین المللی شدن کسب و کارهای کوچک و متوسط پدید آمده است.[32] محققان متعددی پیشنهاد کردهاند که شبکهها و روابط نقش مهمی در بینالمللی شدن دارند، به ویژه اجازه میدهد تا شرکتهای کوچک و متوسط بر محدودیت منابع غلبه کنند
استفاده از شبکهها از طریق ایجاد روابط بلندمدت وسیلهای است که شرکتها از طریق آن میتواند فعالیتهای بینالمللی خود را توسعه و گسترش دهند و به خاطر فاصله جغرافیایی و فیزیکی زیاد که بین خریدار و فروشنده و یا شرکا وجود دارد، این میتواند با ایجاد روابطی درست و براساس اعتماد و تعهد انجام گیرد.[3] تحقیقات همچنین نشان میدهد که شرکتهای دارای شبکههای بینالمللی گسترده سریع تر و موفقتر از شرکتهای ایجاد شده بینالمللی هستند.
