بخشی از مقاله
عوامل موثر بر پذيرش رقم ذرت KSC705؛ مطالعه موردي: ذرت کاران استان کرمانشاه
چکيده
با توجه به اينکه در کشور ما همه کشاورزان ذرت کار فقط به کشت رقم کرج ٧٠٤ علاقه مند مي باشـند، لـذا بـا توجـه بـه آزمايشات انجام شده ، رقم جديدي مانند کرج سينگل کراس ٧٠٥ که مي تواند حتي تـا ١,٥ تـن در هکتـار عملکـرد بـالاتري داشته باشد، و همچنين با رسيدن فيزيولوزي زودتر و رطوبت پايين تر در مقايسه با رقم ٧٠٤، به کشاورزان معرفي شود تا بـا توجه به پتانسيل بالاي عملکرد آن بتوان زودتر به خود کفايي توليد در ارقام دانه اي و علوفه اي رسـيد. بـا ارئـه چنـين فـن آوري،کشاورزان باکشت رقم ٧٠٥ نه تنها در کاهش آبياري در سه الي چهار مرحله صرفه جويي کرده انـد، بلکـه ١٥ الـي ٢٠ روزمحصول ذرت خود را زودتر برداشت و بفروش مي رسانند. هر نوع فن آوري در کشاورزي زماني مـورد پـذيرش قـرار مـي گيرد که در مورد آن محصول صدق کند. يعني عملکرد بالا و حتي منافع و سودآوري آنها را جبران کند. پـذيرش رقـم جديـد گاهي اوقات زمانبر و هزينه بر خواهد بود. عوامل موثر بر پذيرش ارقام : عوامل اقتصادي، اجتماعي فرهنگي، سياست گـذاري، آموزشي ترويجي و فني مي باشد.
در اين تحقيق متغيير وابسته ، ميزان پـذيرش رقـم جديـد ذرت KSC٧٠٥ و متغييـر هـاي مسـتقل ويژگـي هـاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، سياستگذاري ها و آموزشي ترويجي مي باشد. ويژگي هاي اجتماعي فرهنگي، اقتصادي ،فنـي، ترويجي تحقيقي ، سياستگذاري ها، از نوع اسمي ، رتبه اي و نسبي مي باشد و ويژگي هاي فرهنگي و آموزشـي -ترويجـي از نوع اسمي و ترتيبي مي باشد.
کلمات کليدي: پذيرش ، زودرسي، عملکرد دانه ، رطوبت بذر، رقم جديد .
مقدمه وهدف
در حال حاضر در ايران بيش از ٩٥% سطح زيرکشت ذرت در شهرستان ها به رقم KSC٧٠٤ اختصاص پيدا کـرده اسـت و به عنوان رقم غالب مناطق مورد کشت قرار مي گيرد. بر اساس آمارهاي موجود در سال زراعي ٩٣-٩٢ سطح زير کشت ذرت در کل کشور٤٢٣ هزا ر هکتار و متوسط عملکرد رقم KSC٧٠٤ ١١.٢٨٢ تـن در هکتـارمي باشـد ( ٢٠٠٩.FAO) و در سال جاري، سطح زير کشت ذرت در استان کرمانشاه ٣٥ هزار هکتار و با عملکرد ١٦.٤٠٠ تن در هکتار بوده اسـت .در اسـتان کرمانشاه ومناطق ديگر رقم KSC٧٠٤ به عنوان رغم غالب بوده و در اين راستا عمده نگراني هاي موجود در گزارشات در رابطه با بروز بيماري ها، آفات ، فرسايش خاک، و کاهش محصول همراه مي باشد. کشت تکراري يک رقم در ساليان متوالي و عدم تنوع زنتيکي، مي تواند خسارت هاي زيادي در صورت بروز بيماري ها و آفات و عوامل آب و هـوايي در برداشـته باشـد.
کشت و ادامه رقم فوق ، همچنين تعصب خاص و بي مورد ذرت کاران و عدم آشنايي و اطـلاع رسـاني کـافي بـين مـروجين کشاورزي و زارعين ، هزينه هاي بسياري را موجب گرديده است .
با واردات بي رويه ارقام خارجي جهت کشت ذرت بدون در نظر گرفتن عواقب بعدي آن محصول ، مثل نداشتن قوه ناميه بـذر جهت سبز شدن و از رده خارج بودن بذر به همراه داشتن يکسري آفات جديد و پنهان و به دور از قرنطينه و نداشتن عملکـرد مناسب درخور ذرت کاران و مناسب نبودن با شرايط اقليمي ايران و در چنين شرايطي يکسري از شرکتهاي خصوصي را بر آن داشته تا به کمک افراد و واسطه هاي خارجي و داخلي کشور اقدام به عرضه واريته هاي نامناسب در داخل کشور کـرده و اثـر منفي آن اين است که کشاورزان ذرت کار را به گمراهي و سردرگمي در خريد رقم مورد نظرشان بيانـدازد. بـا ورود بـذرهايي ازجمله کشوريونان ،آلمان ، ترکيه ، ايتاليا .موسسه زمون پل يوگوسلاو سابق و ديگر کشور ها بازار ايران را اشباع کـرده انـد. در صورتيکه در کشور ارقامي توليد شده که با شرايط آب و هوايي و اقليمي کشورمان در مزارع کشاورزان در مقابل ديدگان آنهـا در طي چند سال بطور متوالي و در اختيار گذاشتن بذر مجاني و فن آوري آن توسط موسسات تحقيقاتي و سازمان هاي ذينفع در سطح آزمايش ترويجي و تحقيقي ترويجي در کنارمزارعشان ومشارکت مروجين وکارشناسان و افراد ذينفع تا آنان با تغييـر در نگرش و بينش خود با استفاده از دانش فن آوري جديد به بهره برداري بيشتر دست پيدا کنند .
تئوري و پيشينه تحقيق
در تحقيقي که توسط چوگان و همکاران (١٣٨٩) در بين کشاورزان استان کرمانشاه و مغان پيرامون عوامـل مـوثر بـر پـذيرش فناوري هاي حفاظت خاک صورت گرفت ، نتايج نشان داد که بين متغير هاي سن ،سابقه کشاورزي و ميزان بـازدهي بـا ميـزان پذيرش فناوري هاي زراعي حفاظت خاک،رابطه منفي و معني دار وجود دارد.همچنين بين متغير هاي سطح سواد، ميران در آمد کشاورز، وسعت کل اراضي مورد بهره برداري، متوسط اراضي کشاورزي، ميزان زمين زير کشـت ، احتمـال مانـدگاري در حرفـه کشاورزي، انتقال اراضي کشاورزي به فرزندان ، استفاده ار نهاد ها و اعتبارات دولتي، کانال هاي ارتباطي، ميزان تماس با مراکـز خدمات روستايي متغير وابسته پذيرش فناوري هاي حفاظت خاک، رابطه مثبت و معني داري وجود دارد.
