بخشی از مقاله
بیان مسأله:
از گذشته، چرایی برخی از دستورات دینی قرآن برای برخی از مردم مورد سوال بوده است. با توجه به اینکه آموزهها و دستورات قرآن کریم به صورت کلی بیان شدهاند، گذشت زمان لازم است تا علل چنین دستوراتی برای ما نمایان شود. کما اینکه با پیشرفت علوم، علت بسیاری از دستورات قرآن را بهتر توانستهایم درک کنیم. به همین دلیل، بررسی انطباقی دستورات قرآن کریم با علوم جدید میتواند باعث از بین رفتن شبهات دینی افراد در زمینههای مختلف شود.
هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش، بررسی چرایی حرام بودن مصرف الکل از منظر قرآن کریم با توجه به پیشرفتهای اخیر در علوم زیستی و روانشناسی میباشد.
روش انجام پژوهش: در این مطالعه مروری، کلمه الکل به صورت ترکیبی با دستگاه ها و اندامهای مختلف بدن در پایگاه های اطلاعاتی مختلف، مورد جستجو قرار گرفتند.
یافتهها: اتانول یا اتیل الکل ماده اصلی موجود در شراب است که باعث اعتیاد و مستی میشود. پژوهشهای زیادی نشان دادهاند که مصرف الکل در کوتاه مدت و در بلند مدت میتواند باعث ایجاد اثرات سوء بر سلامت افراد مصرف کننده شود. این مطالعات، اثرات زیانبار مصرف الکل را بر روان، دستگاههای مختلف بدن و در ایجاد برخی از انواع سرطانها نشان دادهاند.
نتیجهگیری: اثرات زیانبار مصرف الکل موجود در مواد سکرآور بر سلامت - جسمی و روانی - که توسط مطالعات بسیار زیادی به اثبات رسیده است،کاملاً منطبق با دستورات الهی قرآن مبنی بر حرام بودن مصرف این مواد است.
کلید واژهها: قرآن، الکل، سلامت جسمی، سلامت روانی
مقدمه:
از لحاظ علم شیمی به هر هیدروکربنی که گروه عاملی هیدروکسیل داشته باشد الکل گفته میشود. بر اساس تعداد اتمهای کربن موجود و موقعیت گروه یا گروه های هیدروکسیل متصل به اتمهای کربن انواع الکل وجود دارد. ترکیب فعال موجود در آب جو و شراب را اتانل تشکیل میدهد که روی هم رفته الکل نامیده میشود. فرمول شیمیایی اتانل به صورت CH3CH2OH یا C2H5OH میباشد. الکل از تخمیر میوهها، سبزیجات و غلات توسط مخمرها بدست میآید. اتانل خالص یک مایع شفاف، بی رنگ و قابل اشتعال است که در نوشیدنیهای الکلی غلظت آن کاهش مییابد. وقتی که الکل نوشیده میشود از طریق معده و روده کوچک جذب خون میشود. الکل به عنوان یک داروی کاهنده شناخته میشود چرا که فعالیت سیستم عصبی مرکزی را کاهش میدهد. [1]
قرآن کریم کتاب الهی مسلمانان در آیاتی چند، در مورد اثرات سوء شراب سخن گفته و به آن پرداخته است. از نظر مفسران قرآن، حرام بودن شراب در چهار آیه از قرآن کریم آمده است.
1.»و از میوههای درختان نخل و انگور مسکرات - ناپاک - و روزی خوب و پاکیزه میگیرید در این نشانه روشنی است برای جمعیتی که اندیشه میکنند« - سوره نحل، آیه. - 67
2.»ای کسانی که ایمان آوردهاید در حالی که مست هستید به نماز نزدیک نشوید تا بدانید چه میگوئید و همچنین هنگامی که جنب هستید، مگر اینکه مسافر باشید، تا غسل کنید، و اگر بیمارید یا مسافر و یا قضای حاجت کردهاید و یا با زنان آمیزش جنسی داشتهاید و در این حال آب - برای وضو و غسل - نیابید با خاک پاکی تیمم کنید، به این طریق که صورت و دستها را با آن مسح کنید، خداوند بخشنده و آمرزنده است« - سوره نساء، آیه. - 43
3.»در باره شراب و قمار از تو سؤال میکنند، بگو: در آنها گناه و زیان بزرگی است، و منافعی - از نظر مادی - برای مردم در بر دارد، - ولی - گناه آنها از نفعشان بیشتر است. و از تو میپرسند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: از مازاد نیازمندی خود. این چنین خداوند آیات را برای شما روشن میسازد، شاید اندیشه کنید!« - سوره بقره، آیه . - 219
4.»ای کسانی که ایمان آوردهاید شراب و قمار و بتها و ازلام - که یک نوع بختآزمایی بوده - پلیدند و از عمل شیطانند از آنها دوری کنید تا رستگار شوید« - سوره مائده، آیه. - 90
آیه چهارم که معنی آن در اینجا آمده است، در سال چهارم هجرت و 17 بعثت نازل شد و با نزول آن خمر به طور قطعی و کامل تحریم شد. البته آیات دیگری نیز در مذمت خمر وجود دارد.با توجه به آیات فوق و اعتقاد به اینکه خداوند حکیم خالق هستی و آگاه به مصلحت بندگان خویش است، مسلمانان واقعی از نوشیدن شراب خود داری میکنند. علی رغم این، در طول تاریخ همواره بوده اند کسانی که نسبت به آیات الهی و احکام قرآن کریم شبه وارد میکردهاند. هر چند مفسران قرآن به روشهای خود و با استناد به آیات قرآن و روایات این شبهات را به بهترین نحو پاسخ دادهاند، لیکن توسعه علوم و تکنولوژی تهی بودن و بی معنی بودن بسیاری از این شبهات را با توجه به یافتههای علمی جدید، روز به روز روشنتر می کند. بنابر این، یکی از راههایی که می توان به شبهات وارد شده به آیات قرآن کریم پاسخ داد تطبیق آیات قرآن کریم با یافتههای جدید در زمینه علوم مختلف است. همان طور که در آیات فوق به آن اشاره شده است، مضرات مصرف شراب بیشتر از فواید آن است و به همین دلیل مصرف شراب حرام شده است. با توجه به موارد فوق،
