بخشی از مقاله
کاربرد مدیریت زمان بر اساس PMBOK در پروژه های عمرانی و ارائه راهکارهای بهبود و ارتقاء آنها
چکیده
طرحهای عمرانی بدلیل اینکه بخش عمده ای از بودجه کشور را به خود اختصاص می دهند، در نظام اقتصادی و بودجه بندی کشور از اهمیت بالایی برخوردار بوده و لذا عدم پیشرفت پروژه های عمرانی طبق برنامه ضرر و زیان فراوانی به منافع ملی وارد می نماید. در این تحقیق پس از بررسی یک پروژه موردی و صحبت با مدیران پروژه، لزوم بازنگری و ایجاد یک سیستم استاندارد مدیریت پروزه در حوزه زمان ضروری می نمود.یکی از استانداردهای مقبول جهانی استاندارد PMBOK می باشد که با توجه به جهان شمول بودن این استاندارد و آشنایی نسبی آن در ایران، از این مدل به عنوان مبنای ممیزی در حوزه مدیریت زمان پروژه مورد بررسی بهره می گیریم.ابتدا مؤلفه های زمان بندی را طبق استاندارد مذکور شناسایی کرده، سپس مدل زمان بندی پروژه موردی در به کارگیری مؤلفه های تعریف شده، مورد سنجش قرار گرفت. سپس مؤلفه هایی که در مدلهای تحت بررسی وجود نداشتند، مورد شناسایی قرار گرفتند و آنها را
در سه دسته کلی تقسیم بندی شدند. در ادامه این عوامل سه گانه در دو بعد برنامه ریزی و کنترل گروههای فرایندی مدیریت پروژه مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته شد.
کلمات کلیدی: PMBOK ، مولفه های زمان بندی ، مدیریت زمان ،زمان بندی مبنا
-1 مقدمه
امروزه مدیریت بر کلیه اجزای پروژه ها به دلیل پیچیدگی آنها امری ضروری شده است. بدین سبب در سال های اخیر مباحث و تکنیک ها و استانداردهای مدیریت پروژه مورد توجه بسیاری از افراد و سازمان ها قرار گرفته است و این شرکتها با توجه به نیازهای مختلف، پیاده سازی سیستم های بهینه مدیریت پروژه را در رأس فعالیت ها و خدمات خود قرار داده اند.در این میان بهره گیری از تجارب سایر شرکت های مشابه در انجام چنین خدماتی از یک سو و ضرورت همگامی با استانداردها و فناوری روز مدیریتی در سطح جهان از سوی دیگر، باعث شده است وجه تمایز شرکتها وکارگاه های برتر با سایر شرکت های مشابه در به کارگیری و استقرار استاندارد مدیریت پروژه ٌ PMBOK در سازمان پروژه و طراحی سیستم برنامه ریزی و کنترل پروژه مدرن و آموزش آن به مدیران و کارشناسان مربوط قرار گیرد در این راستا با توجه به اهمیت مدیریت زمان پروژه، مؤسسه مدیریت پروژه ایالات متحده امریکاPMI2 اقدام به انتشار استانداردی خاص برای این موضوع کرده است. در اهمیت مدیریت زمان پروژه همین بس که بدون در نظر گرفتن این مبحث، مدیریت پروژه معنی نخواهد داشت. شاید بتوان گفت مدیریت پروژه بدون مدیریت زمان بندی مانند خودروی بدون چرخ خواهد بود.استاندارد مدیریت زمان بندی پروژه، مراحل زمان بندی و تکوین پروژه را شرح داده و سپس به معرفی مهمترین ابزارهای مورد استفاده جهت زمان بندی می پردازد. همچنین در این استاندارد کلیه واژگان و اصطلاحاتی که در زمینه زمان بندی پروژه مورد استفاده قرار می گیرد، تفسیر و موارد کاربرد آن شرح داده شده است.شاید بپرسید چه لزومی به ارایه استاندارد، در این زمینه بوده است؟ یکی از نکاتی که در این خصوص قابل اشاره است، توجه به ضرورت وجود زبان مشترکی در مدیریت زمان پروژه هاست.
-2 روش پژوهش
هدف از اجرای پژوهش بررسی انطباق برنامه ریزی و کنترل زمانبندی یک پروژه در حال اجرا ازمجموعه پروژه های شرکت ملی نفت ایران با مدیریت زمان استاندارد PMBOK می باشدلذا ابتدا مولفه های زمانبندی طبق استاندارد عملی زمانبندی را استخراج کرده و آنها را طبق جداول در گروههای اجباری و اختیاری و فرایندی مدیریت زمان تقسیم بندی کرده و سپس به امتیاز بندی مولفه ها جهت دو پروژه تحت بررسی با استفاده از برنامه زمان بندی و کنترلهای صورت گرفته در آنها پرداخته شده است. (در صورت وجود مولفه در برنامه زمانبندی پروژه عدد یک و در غیر اینصورت عدد صفر گذاشته شده است) . بعد از امتیاز بندی درصد امتیازهای کسب شده جهت هر پروژه را در گروههای اجباری، اختیاری و فرآیندی مدیریت زمان حساب کرده و دلایل عدم انطباق بررسی و تفسیر شده است. در پایان راهکارهای اجرایی جهت زمانبندی طبق استاندارد ارائه می گردد . در ادامه به بررسی نحوه امتیاز دهی مدل زمانبندی طبق استاندارد فوق پرداخته می شود.
-3 ارائه نتایج - 3ٌ- امتیازدهی بر اساس مؤلفه های زمان بندی
پس از بررسی برنامه زمان بندی و روند کنترل پروژه به همراه مستندات آنها وصحبت با مجریان پروژه ، مولفه های زمان بندی ارزش گذاری شدند ، به این ترتیب که در صورت وجود مولفه به آن عدد یک و در غیر اینصورت عدد صفر لحاظ شده است،که در جداول یک الی شش آورده شده است.
جدول-1 لیست امتیاز دهی بر اساس مولفه های زمان بندی(تعریف فعالیت)
جدول-2 لیست امتیاز دهی بر اساس مولفه های زمان بندی(توالی فعالیت)
جدول-3 لیست امتیاز دهی بر اساس مولفه های زمان بندی(برآورد منابع فعالیت)
جدول-4 لیست امتیاز دهی بر اساس مولفه های زمان بندی(برآورد مدت زمان فعالیت)
جدول-5 لیست امتیاز دهی بر اساس مولفه های زمان بندی(تکوین زمان بندی)
جدول-6 لیست امتیاز دهی بر اساس مولفه های زمان بندی(کنترل زمان بندی)
-2-3 امتیازدهی بر اساس فرآیندهای زمان بندی
در این مرحله فراوانی ودرصد فراوانی مولفه های زمان بندی از بعد فرآیندهای مدیریت زمان محاسبه گردید و در جدول (7) ارائه شده است .
جدول-7 لیست امتیازدهی بر اساس فرآیندهای زمان بندی
