بخشی از مقاله
چکیده: در آبزیپروری، باکتریهای فرصتطلب در هنگامی که به علت استرس یا عوامل بیماریزای دیگر، ماهی مستعد به ابتلا به بیماری ا ست، ایجاد بیماری میکنند. شاخصترین گروه از این میکروارگانی سمهای فر صتطلب، د ستهی آئروموناسهای متحرک می باشد محدود کردن تجویز آنتیبیوتیک مهمترین عامل برای پیشگیری از مقاومت دارویی است، تعیین الگوی مقاومت آنتیبیوتیکی در باکتریهای بیماریزای شایع جهت هدایت درمان تجربی و اخت صا صی علیه یک پاتوژن خاص حائز اهمیت ا ست.
سویه های مختلف آئروموناس هیدروفیلا در مطالعه حاضر از کپور ماهیان مزارع پرورش ماهی استان خوزستان که دارای علائم بالینی و سپتی سمی بودند، جداسازی شدند جهت تعیین جنس آئروموناس از پرایمرهای اختصاصی ژن و جهت تایید گونه هیدروفیلا از پرایمرهای اختصاصی ژن 16 srRNAهیدروفیلا و ژن لیپاز استفاده گردید. جهت بررسی مقاومت آنتی بیوتیکی سویه های تایید شده از روش انتشار دی سک کربی-باور استفاده گردید.
با بررسی نتایج حاصل از آنتی بیوگرام مشاهده شد که بیشترین مقاومت در بین جدایههای مورد بررسی مربوط به آنتی بیوتیکهای کلیندامایسین 90 - % - ، آموکسی سیلین 37/5 - % - ، ا سترپتومای سین - 10 % - ، تترا سایکلین - % 5 - و کمترین مقاومت در بین جدایهها در ارتباط با آنتی بیوتیکهای سیپروفلوک سا سین - %0 - ، سولتریم - %0 - ، اکسی تتراسایکلین - %0 - بود. همچنین مقاومت نسبی نسبت به آنتی بیوتیکهای تتراسایکلین، کلیندامایسین، اکسی تتراسایکلین و استرپتومایسین مشاهده گردید.
مقدمه
در آبزیپروری، باکتریهای فرصتطلب در هنگامی که به علت استرس یا عوامل بیماریزای دیگر، که ماهی مستعد به ابتلا به بیماری ا ست، ایجاد بیماری میکنند. شاخصترین گروه از این میکروارگانی سمهای فر صتطلب، د ستهی آئروموناسهای متحرک می باشد - Woo, 1995 - ع. مد تاً گو نه های آئرومو ناس در آب های شور و آب های شیرین و همچنین غذا وجوددار ند Kishi - و Nishikawa، . - 1988 در آبهای تصفیه و آبهای فاضلابی - LeChevallier et al., 1980 - ، ماهیها، حلزونها، گوشت، تولیدات خشک و حتی سبزیجات تازه هم قابل جداسازی است .
- Igbinosa et al., 2012 - آئروموناسها اغلب در نقاط آلوده و گاهاً در نقاط تمیز یافت میشوند و به همین دلیل میتوانند در انسان نیز ایجاد بیماری کنند Cookson - و همکاران، 1984؛ - . زیستگاه طبیعی آئروموناس هیدروفیلا در تمام محیطهای آبی پراکنده است. این ارگانیسم در آبهای شیرین تمیز و یاآلوده با مواد آلی و سی ستمهای دریایی به جز جاهایی که شوری آب بالا ا ست، یافت می شود.
این باکتری همچنین در رودهی ماهیان سالم هم وجود دارد - پیغان و مشایی، . - 1387 آئروموناس توانایی ایجاد بیماری به صورت اولیه را دارد زیرا تمام فاکتورهای یک باکتری پاتوژن را دارامیباشد. این باکتری قادر به تولید فلاژل و پیلی و عوامل چسباننده میباشد بنابراین میتواند به سلول میزبان متصل و سپس به آن وارد شود Gavin - و همکاران، . - 2003 در کپور ماهیان بیماری ناشی از آئروموناس هیدروفیلا اغلب به صورت حاد بروز میکند که در این صورت ماهی دارای مقدار اندک یا بدون نشانه است و در عرض 24 تا 48 ساعت تلف میشود.
فرم حاد با سندرم تیپیک بیان شده و فرم مزمن با خوردگی بالهها، زخم پو ستی، شنای کند، آنمی و آ سیبهای کبدی و کلیوی م شاهده می شود - Ortega, . - 1995 آئروموناس هیدروفیلا نقش مهمی در صنعت آبزیپروری دارد و واکسن مناسبی برای پیشگیری از این عامل وجودندارد. درمان آنتیبیوتیکی آئروموناس هیدروفیلا در انسان و ماهیها بیتردید سبب ایجاد سویههای مقاوم میشود .
استفاده از داروهای آنتیبیوتیکی برای کنترل عفونتها دارای مشکلاتی است که میتوان به تجویز کمتر یا بیشتر از حد نیاز دوز دارو، مقاومت ایجادشده بهوسیله باکتریها، شلاتهشدن کلسیم موجود در آب به وسیله آنتیبیوتیکهایی نظیر تتراسایکلین در روش غوطهوری اشارهکرد. باید به خاطر داشت که برخی از ماهیهای دارای عفونت، علائم عفونت را نشان نمیدهند و در صورت استرس، حملونقل و دارودرمانی علائم را بروز میدهند.
محدود کردن تجویز آنتیبیوتیک مهمترین عامل برای پیشگیری از مقاومت دارویی است، تعیین الگوی مقاومت آنتیبیوتیکی در باکتریهای بیماریزای شایع جهت هدایت درمان تجربی و اخت صا صی علیه یک پاتوژن خاص حائز اهمیت ا ست. حدود 5 در صد مصرف آنتیبیوتیک نامناسب، علاوه بر افزایش هزینه، باعث ایجاد میکروارگانیسمهای مقاوم میگردد . - Gordon and Archer, 2012 - به نظر میرسد که استفاده طولانی مدت از آنتیبیوتیکها مهمترین عامل ایجاد مقاومت آنتیبیوتیکی است . - Micheal and Richard, 2010 - با توجه به اینکه مقاومت آنتیبیوتیکی مسئله جدی است که الگوی آن بسته به مکان و زمان تغییر میکند، شنا سایی این الگوی مقاومت به طور دورهای باید صورت پذیرد تا هم م صرف آنتیبیوتیکها برنامهریزی دقیق شود و هم درمان تجربی موفقیت بیشتری داشته باشد.
مواد و روشها
سویه های مختلف آئروموناس هیدروفیلا در مطالعه حاضر از کپور ماهیان مزارع پرورش ماهی استان خوزستان که دارای علائم بالینی و سپتی سمی بودند، جداسازی شدند. به این منظور از بافت کلیه این ماهیان در آگار خون دار کشت داده شد و به مدت 24 ساعت در دمای 37 درجه سانتی گراد انکوباسیون گردید. جدایههای خالص سازی شده جهت تشخیص جنس و گونه با تست های بیوشیمیایی از جمله کاتالاز، اکسیداز، قدرت تحرک، محیطهای قندی مختلف و رنگ آمیزی گرم مورد ارزیابی قرار گرفتند و در مرحله بعد با استفاده از PCR صورت گرفت. جهت تعیین جنس آئروموناس از پرایمرهای اختصاصی ژن و جهت تایید گونه هیدروفیلا از پرایمرهای اختصاصی ژن 16srRNA هیدروفیلا و ژن لیپاز استفاده گردید. جهت بررسی مقاومت آنتی بیوتیکی سویه های تایید شده از روش انتشار دیسک کربی-باور استفاده گردید. در این مطالعه از دیسکهای آنتیبیوتیکی استاندارد استفاده گردید.
آنتی بیوتیکها شامل سولتریم - SXT - ، تتراسایکلین - TE - ، استرپتومایسین - S - ، ونکومایسین - V - ، کلیندامایسین - CC - ، سیپروفلوکساسین - CP - ، آموکسی سیلین - AXX - و اکسی تتراسایکلین - T - استفاده گردیدند. برای این منظور ابتدا هر جدایه از آئروموناس هیدروفیلای تایید شده با PCR، در محیط TSB در دمای 37 درجه سانتیگراد به مدت 2 ساعت انکوبه گردید تا کدورت نیم مک فارلند ایجاد شد. سپس بر روی محیط مولر هینتون آگار به صورت چمنی کشت و دیسکهای آنتی بیوتیک در سطح محیط قرار داده شدند و پلیتها به مدت 24 ساعت در دمای 37 درجه سانتی گراد قرار گرفتند. پس از این زمان قطر هاله عدم رشد مربوط به هر دیسک آنتی بیوتیکی اندازهگیری و مقایسه آن با جدول شرکت مربوطه حساسیت و مقاومت آن سویه از باکتری ارزیابی گردید.
نتایج
در این مطالعه بر اساس تست PCR، 19 جدایه از نظر جنس آئروموناس و گونه هیدروفیلا مثبت تشخیص داده شدند. این 19 جدایه به همراه سویه استاندارد آئروموناس هیدروفیلا - ATCC 7966 - خریداری شده از مرکز ذخایر ژنتیکی به عنوان کنترل مثبت جهت ارزیابی توانایی تولید بیوفیلم مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمون PCR از نظر داشتن قطعهی اختصاصی جنس آئروموناس با طول 599 جفت باز و باند اختصاصی گونهی هیدروفیلا با داشتن قطعه ای به طول 685 جفت باز برای ژن 16srRNA مثبت بودند - تصویر . - 1 با بررسی نتایج حاصل از آنتی بیوگرام مشاهده شد که بیشترین مقاومت در بین جدایههای مورد بررسی مربوط به آنتی بیوتیکهای کلیندامایسین 90 - % - ، آموکسی سیلین - %37/5 - ، استرپتومایسین 10 - % - ، تتراسایکلین - % 5 - و کمترین مقاومت در بین جدایهها در ارتباط با آنتی بیوتیکهای سیپروفلوکساسین - %0 - ، سولتریم - %0 - ، اکسی تتراسایکلین - %0 - مشاهده شد. همچنین مقاومت نسبی نسبت به آنتی بیوتیکهای تتراسایکلین، کلیندامایسین، اکسی تتراسایکلین و استرپتومایسین مشاهده گردید.