بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
نگرش سیستمی و
تاثیر آن در افزایش سطح مشارکت مردمی
کارگـاه منطقه ای
اسلاید 2 :
تفکر چیست؟
تفکر یکی از راههای شناخت و کسب علم و معرفت است.
تفکر یعنی سازماندهی حرکت فکر برای کشف حقایق.
تفکر مقدمه کسب اعتقادات و ایمان است.
سئوال:
آیا سایر مخلوقات هم تفکر می کنند یا اینکه تفکر یکی از وجوه تمایز انسان با سایر مخلوقات است؟
آیا تفکر کافی است؟
آیا شناخت راههای دیگری هم دارد؟ مثلا شهود و تذکر؟!
اسلاید 3 :
رابطه فکر و عمل
افکار بر اعمال و رفتار انسان اثر می گذارد.
تغییر اعمال و رفتار شرایط را تغییر می دهد.
شرایط جدید افکار را تغییرمی دهد.
شرایط جدید ممکن است افکار را تقویت کند.
شرایط جدید ممکن است افکار را تضعیف کند.
فکر و عمل در چرخه پیچیده ای با هم رابطه دارند.
اسلاید 4 :
چرخه فکر و عمل؟
زندگی؟
چرخه زندگی؟
هدف چرخه زندگی؟
اسلاید 5 :
چرخه فکر و عمل: ریشه تفکر سیستمی
تجربی - عینی –ذهنی – نظم و ثبات - متغیر - متنوع – پیچیده - نظم در بی نظمی
اسلاید 6 :
تفکر سیستمی
تفکر سیستمی چارچوب و روش و قانون و منطقی برای شناخت یک مسئله است که جنبه های تجزیه ای و تحلیلی و جنبه های ترکیبی آن مسئله را در برمی گیرد.
جنبه های تجزیه ای و تحلیلی ( اجزاء مسئله)
جنبه های ترکیبی (کلیت مسئله)
یک سئوال کلیدی:
آیا کلیت مسئله چیزی بیش از اجزای مسئله دارد؟
اگر پاسخ مثبت است آن چیز چیست؟
اسلاید 7 :
تفكر تركيبي :
طبق تفكر سيستمي ، ويژگيهاي مهم يك سيستم از تعامل بين اجزاء آن بوجود مي آيد نه از فعاليت جداگانه آنها . بنابراين وقتي سيستم را تجزيه مي كنيم ، ويژگيهاي مهم خود را از دست مي دهد . بنابراين سيستم، يك كل است كه با تحليل قابل درك نيست . با توجه به نكته فوق، روشي غير از تحليل براي درك رفتار و ويژگيهاي سيستم ضروري است . تركيب (Synthesis ) نقص فوق را جبران نموده و براي تفكر سيستمي ، يك موضوع كليدي است . در واقع ، تحليل و تركيب ، مكمل هم هستند
اسلاید 8 :
3 گام تفكر تركيبي :
وقتي مي خواهيد موضوعي را بررسي كنيد ، ابتدا سيستم كلي كه دربرگيرنده موضوع فوق است ، را مشخص نماييد .
رفتار و ويژگي هاي سيستم كلي را بررسي نماييد .
رفتار يا ويژگي هاي موضوع مورد مطالعه را با توجه به نقشها (roles ) يا كاركردهاي (functions ) آن در سيستم كلي توضيح دهيد
اسلاید 9 :
در تفكر سيستمي توصيه مي شود كه تركيب قبل ازتحليل انجام گيرد
ولي در تركيب ، چيزي كه مي خواهيم بررسي كنيم، بعنوان يك جزء از كلي كه آنرا دربرگرفته ، بررسي مي گردد
تركيب بركاركرد متمركز مي شود
تركيب درك(understanding)را افزايش مي دهد
تركيب از بيرون به آنها نگاه مي كند
در تفكر تحليلي، چيزي كه مي خواهيم بررسي كنيم ، بعنوان يك كل تجزيه مي شود
تحليل روي ساختار موضوع متمركز مي شود و تعيين مي كند سيستمها چگونه كار مي كنند.
تحليل، دانش(knowledge ) ايجاد مي كند
تحليل به درون چيزها مي نگرد
اسلاید 10 :
تفکر سیستمی: تفکر ترکیبی + تفکر تحلیلی
اسلاید 11 :
ادعای تفکر سیستمی
توجه به اهداف
توجه به تغییرات
توجه به محیط
توجه به روابط اجزا
توجه به خود اجزاء
توجه به منابع
..
همه با هم!
آیا این همه توجه با هم شدنی است؟ چگونه؟
موانع این تفکر چیست؟
اسلاید 12 :
ریشه های تفکر سیستمی
دانشمندان علوم مختلف در طول تاریخ به تفکرسیستمی توجه کرده اند و لذا این تفکر به همه رشته های علمی تعلق دارد و خود به یک فرارشته تبدیل شده است.
عرفان(مولوی) – وحدت و کثرت
فلسفه (ارسطو) - منطق کل گرای ارسطویی
زیست شناسی (برتالنفی-1930) – نظریه عمومی سیستم ها(1968)
اقتصاد(بولدینگ) – نظریه تجربی عمومی(هم زمان با برتالنفی)
فیزیک(نظریه عدم قطعیت و نظریه آشفتگی)
مهندسی کنترل(واینر) – نظریه سایبرنتیک
مدیریت و سازمان – نظریه یادگیری سازمانی
..
اسلاید 13 :
تفکرهای سیستمی!
چند سئوال؟
آیا یک نوع تفکر سیستمی وجود دارد؟
منشاء تنوع کجاست؟
تنوع تفکر انسانها در یک موضوع واحد؟
یا تنوع سیستم ها؟
..
چگونه به این مسئله مهم پاسخ دهیم؟
آیا تفکر سیستمی برای پاسخ به این مسئله راه حلی دارد؟
آن راه حل چیست؟
اسلاید 14 :
سیستم چیست؟
برای شناخت سیستم ابتدا باید آن را تعریف کنیم. پس از تعیین حد و رسم سیستم می توان آن را طبقه بندی کرد و از زاویه های مختلف آن را شناخت.
تعریف سیستم باید فراگیر و مشخص باشد. یعنی همه تفکرهای سیستمی در علوم مختلف بتوانند با رعایت مرزهای خود از آن استفاده کنند.
سیستم یک مفهوم کلی است که باید آن را درک کرد و فهمید.
کلمه سیستم ریشه در زبان یونانی دارد و به معنای علت قرارگرفتن اجزاء در کنار یکدیگر است.
تا کنون تعاریف متعددی از سیستم ارائه شده است.
اسلاید 15 :
تعریف سیستم؟
برتالنفی :
سیستم موجودیتی است که حیات آن از طریق روابط متقابل میان اجزاء امکان پذیر است.
کنت وانت:
سیستم مجموعه ای از فرآیندهای گوناگون است که در این مجموعه روابط علت و معلولی وجود دارد.
چک لند:
سیستم مجموعه ای از عوامل مرتبط با یکدیگر است که بیشتر حاکی از ویژگیهای کل است تا ویژگیهای اجزای متشکله
اسلاید 16 :
ویژگیهای سیستم
هدف
اجزاء
روابط
محیط
منابع
حالت
سلسه مراتب
پیچیدگی
اسلاید 18 :
مواجهه انسان و سیستم
انسان چیست؟!
سیستم چیست؟
موجود ناشناخته؟!!
موجود قابل شناخت؟
انسان و سیستم چه رابطه ای با هم دارند؟
آیا همه واقعیت ها حتی انسان ها با همه پیچیدگی هایی که دارند نوعی از انواع سیستم نیستد؟
اسلاید 19 :
فعالیت مشارکتی
اصطلاح « فعالیت مشاركتی » به شيوه ای از فعالیت اشاره دارد كه در آن بیش از یک فرد یا یک سازمان در جهت هدفی مشترك با یکديگر كار می کنند.
در این شیوه هر فرد یا سازمان به همان اندازه كه نسبت به فعالیت های خود مسئول است، در قبال فعالیت های دیگران نیز مسئولیت دارد. چرا که در این روش، مجموعه افراد یا سازمان در حکم چرخ دنده هایی هستند که اگر یکی از آنها به خوبی کار نکند، حرکت سایرین را نیز مختل یا کند می کند.
اسلاید 20 :
ویژگی های فعالیت مشارکتی
توانایی انجام فعالیت را افزایش می دهد
دستیابی به هدف را امکان پذیر تر می کند
مانع هدر رفتن انرژی و منابع می شود
کیفیت فعالیت ها را بالاتر می برد