بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر جهت افزایش مشارکتهای مردمی در فعالیتهای عام المنفعه جمعیـت هـلال احمـر شهرسـتان مهـر و لامـرد انجـام پذیرفت . بر اساس مطالعات مختلف و پیشینه تحقیق، عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به عنوان عوامل موثر بر افزایش میزان مشارکت های مردمی در فعالیت های عام المنفعه مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری شامل کلیه اعضای داوطلبین جمعیت هلال احمر شهرستان مهر و لامرد که تعدادشان حـدود 500 نفر بود، در نظر گرفته شد. در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخت با اعتبار و روایی مورد تایید اساتید و الفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 0/87 استفاده گردید. ابتدا به وسیله آزمون کولموگروف اسمیرنوف نرمال بودن داده ها مورد تایید قرار گرفت و سپس با استفاده از نرم افزار spss با تعیین ضریب تعیین و رگرسیون تک متغیره فرضیات مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها نشان دادند که هر کدام از عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بهترتیب در افزایش مشارکتهای مردمی در فعالیتهای عام المنفعه جمعیت هلال احمر نقش موثر و مثبت داشتند.
کلمات کلیدی:
مشارکت مردمی، فعالیت عام المنفعه، جمعیت هلال احمر، عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی.
-1مقدمه
مشارکت فپذیری اعضای جامعه به عنوان نیاز اجتناب ناپذیر عصر ما همه ابعاد انسانی را در سطوح فمختلف فکری ، عـاطفی و رفتـاری تحت پوشش قرار می دهند . فرایند مشارکت پذیری از فرویکردهـای متفاوتی قابل توجه است . امروزه مقوله مشارکت فمردم شـرط توفیـق هر نوع برنامه و رهیافت کلان اقتصادی ، اجتمـاعی و توسـعه بشـمار میفرود و علت این امر نیز گستردگی و تنوع زمینـه هـای مشـارکت است. بنا براین، هرگز نمی فتوان به برداشتی محدود از مفهوم فراگیـر مشارکت اکتفا کرد . لذا مشارکت ، کنش هدفـدارف،ارادی ، اختیـاری وارزشی بین کنشگر و زمینه اجتماعی و محیطی او به منظور نیل بـه هدففمعین و مشترک است ، همان طور که ملاحظه مـی شـود و در این تعریف ارادی بودن مشارکت مـورد فتأکیـد اسـت کـه در نتیجـه
مشارکت کننده را از حالت غیر فعال خارج می سازد ،مشارکت شاملف فعال بودن موقعیـت و امکـان تحـت تـأثیر قـرار گـرفتن فـرد در آن موقعیت است که در این فصورت این امر چیزی بیش از سهم داشـتن است به عبارت دیگر روشهای مشارکتی باید به فعنوان مجموعه ای از ابزار ضروری دیده شود که می توانند مکملی بـرای دیگـر روشـهای ف پژوهش و توسعه متداول باشند و نه جـایگزینی بـرای آنهـا .هـدف از مشارکت ، توانمند سازیفافراد برای مشارکت خـود جـوش اسـت در واقع مشارکت فرایندی است که موجب تحرک بخشی منابع فمحلـی، بکارگیری گروههای متنوع اجتمـاعی در تصـمیم گیـری ، درگیـری مردم محلی در تعریف فمشکلات ، جمع آوری و تحصـیل اطلاعـات و اجرای پروژه ها می شود . واژه مشارکت با توجه به معادلش در زبانف انگلیسی 1 و در فمجمـوع مـی تـوان جـوهره اصـلی آن را درگیـری ،
لثشظسبشخشظلسب.
دومین همایش داخلی مدیریت و حسابداری
دانشگاه آزاد اسلامی واحد نطنز- 26 آذر ماه 1392
فعالیت و تأثیر پذیری دانست . مشـارکت درفزبـان فارسـی در قالـب مفاهیمی از قبیل همکاری، تشریک مساعی ، تعاون، مبادله افکـار وف فلللبه کار رفته است. از بعد جامعه شـناخت ی ، مشـارکت بـه معنـی تعلـق فـرد در گـروه و فسـهمی کـه در آن دارد تلقـی مـی گـردد و همچنین به معنی شرکت فعالانه در گروه در جهت به فثمر رسـانیدن یک فعالیت اجتماعی است . با تدبر در آیات نورانی قـرآن و احادیـث متعدد نبوی فو ائمه اطهار علیهم السلام این نتیجه حاصل مـی شـود که دین مبین اسلام بیشتر از سایرفادیان به امر کمک و مساعدت بـه نیازمندان تأکید و توصیه نموده است. .با پیروزی انقـلاب شـکوهمند اسلامی معمار کبیر انقلاب با توجه فبه آرمانهای مقدس نظـام حضـور مردم و مشارکت آنان را زمینه ساز توفیق و سربلندی نظام فجمهوری اسلامی در تمامی عرصه ها تبیین فرمودند و از آنجائی که کمک بـه محرومین و فمحروم نوازی از ارزشهای دین مبین اسلام اسـت و ایـن ارزش عطر هدایت قرآن و بوی دلفانگیـز ولایـت عـدالت پـرور ائمـه معصومین ( ع ) را برای مسلمین تداعی می کند، مشارکت مردم ف را در زدودن فقر و محرومیت امری اساسی و تعیین کننده تشـخیص و بـر همین اساس سازمان هلال احمر را جایگاهی برای سازماندهی ارزش های اعتقادی و تعمیق آن در فرفتار و بیـنش افـراد جامعـه و تـلاش برای تحقق عملی اهداف و دسـتورات دینـی و باورهـای ففرهنگـی و هدایت این عمل ارزشی در بین مردم کشورمان در جهـت مشـارکت آنان در این فعرصه تبیین فرمودنـد. در مـورد نقـش مشـارکت هـای مردمی در توسعه، می توان اذعان نمود که توسعه به مثابه یک تحول تاریخی فتعریف می شود که این تحول همه جنبه های زنـدگی را در بر می گیرد و دارای ابعاد فمتفاوت است . ابعـاد متفـاوت ایـن تحـول تاریخی شامل جنبه های فرهنگی ، اجتماعیف،اقتصادی و زندگی می شود . بنابراین، توسعه شامل یک نوع پیشرفت کـه عبـارت اسـت از ف تحول و دگرگونی از وضعی به وضع دیگر و یا تغییر ساختار ماهیت و عملکرد در جهت یافتن فروند بهره وری همه اقشار جامعه از منـابع و امکانات موجود و تلاش و مشارکت کلیه فافـراد در تسـریع و انطبـاق توسعه با نیازها و حرکت در جهت یافتن محتوی مطلـوب بـه ویـژه ف بهره مندی اقشار کم درآمد و محروم از دستاوردهای توسعه و توزیع مطلوب درآمدها وفتحقق عدالت اجتماعی است ( عبدلی ، . (1390
مشارکتهای مردمی در سازمان هلال احمر به عنوان حلقه واسط بین خیرین و فنیکوکاران با محرومین و نیازمندان جامعه با توجـه بـه ضرورت حفظ عزت نفس و حرمتفمحرومین ، نیات خیر مـردم را در جهت کمک و مساعدت به افراد نیازمند عملی می سازد فلبدین سان مشارکتهای مردمی و فعالیتهای این حـوزه در معاونـت مشـارکتهای سازمان هلال احمرفت بصورت کمی و کیفی با فـراهم نمـودن زمینـه های اجرایی لازم مطابق با قابلیتها و پتانسیل فهـای بـالقوه و بالفعـل موجود در کشور به منظور تقویت و توسعه امور مشارکتهای مردمی ف
متناسب با سیاستها و روند آتی حوزه مورد توجه می باشـد بـه گونـه ای که با شناخت بیشتر فپیرامون قابلیتهای محیطـی ، برنامـه ریـزی علمی وکاربردی با بهره گیری از نقطه نظراتفافراد صاحب نظر درصد است تا حداکثر بهره برداری لازم را در توسـعه فرهنـگ مشـارکت و جذبف کمکهای مردمی از طریق شیوه نوین طرح تحقیقاتی شناسایی خیرین و ارتباط معنا دار با فمخاطبین در اجـرای طرحهـای مختلـف حوزه گامی مؤثر برداشته شود. بـا عنایـت بـه اهمیـت فمشـارکتهای مردمی در امور رسیدگی به وضعیت نیازمندان جامعه ،سازمان هـلال احمر برای توسعه این امر اقـدام بـه ایجـاد (( حـوزه مشـارکت هـای مردمی )) نموده تا به این فترتیب با استفاده از مجموعه ای ارگانیـک در سطوح صف و ستاد ، هدایت برنامه های فقر فزدایی و خود اتکایی محرومان جامعه را با مشارکت مردم در دست بگیرد . در ایـن نظـامف مشارکت مردم جایگاه ویژه ای دارد. نگرش بوجود آمـده در مجمـوع بر اساس تحلیل و فارزیابی صورت گرفته از برنامه های سوم و چهـارم توسعه نوید دهندهفابعاد فکری گسـترده تـری در تعامـل بـا مـردم و مشارکت آنان در عرصه های مختلف فعالیتفهای امداد امام است. در این رهگذر می توان بصورت خاص سیاستهای مد نظر در حوزه هایف اشتغال ،مسکن و امـور آمـوزش و فرهنگـی خـانواده هـا را نـام بـرد (اساسنامه جمعیت هلال احمر ، سال .(1388
همچنین سایر فعالیت های سازمان گویای این واقعیت است کـه متناسب بـا سـاختار مردمـی سـمت و سـوی اهـداف وفشـیوه هـای دستیابی به آنان نیز متوجه مردم گردیده کـه قطعـاً چنانچـه سـاز و کارهای اجراییفنیز در دستیابی به اهداف مورد نظر طراحـی و مـورد عمل قرار گیرد و از استحکام لازمفبرخوردار باشد، نتـایج ارزشـمند و قابل قبولی را پدید می آورد . در بخش مشارکتهای مردمی :
-1 توسعه دهنده شبکه ارتباطی و حمایتی مردمی کارآمد برای انجام کارهای عمیق ، مانـدگار ف،زود بـازده و اثـر بخـش در میان اقشار آسیب پذیر جامعـه بـا رعایـت اصـول کفایـت ، جامعیتفومطلوبیت
-2 پیشتاز در احیاء و ترویج سنت های حسنه اسـلامی و تـأثیر گذار بر تقویت فهمبسـتگی هـای ملـی، اجتمـاعی و حفـظ همگرایی مردم با نظـام اسـلامی و تـأمین اصـل عـدالت و ف رضایت اجتماعی.
-3 دارای تعامل مؤثر و سازنده با سازمانها و نهادها ، متکی بـه ف مشارکتهای مردمـی و منـابع اختصاصـی و بهـره گیرنـده از منابع عمومی حوزه مشارکتهای مردمی با الهام از تعالیم و ف احکام نورانی اسلام و زنـده و نمایـان نگـاه داشـتن اندیشـه دینی و فرهنگی و حمایتیفبنیانگذار جمهوری اسلامی ایران
دومین همایش داخلی مدیریت و حسابداری
دانشگاه آزاد اسلامی واحد نطنز- 26 آذر ماه 1392
و مقام معظم رهبـری و تحقیقـات و تجربیـات تبلـور آن در تمام سیاست گذاریها و برنامه ریزی ها.
روشهای تعامل و در راستای تلاش بمنظور فزدودن چهره فقـر از جامعه اسلامی فراهم نمودن زمینه های مختلفی جهـت جـذب کمک هایفمردمی با نگرش به اینکه در جامعـه ای کـه بـر طبـق الگوی اسلامی و بر اساس وحدت عقیدتی فو مکتبی تشـکیل مـی گردد و باورهای فرهنگی و ملـی نیـز حـس نـوع دوسـتی و دگـر دوستی را فتقویت می کند. افراد جامعه خـود را در برابـر نیازهـا ، مشکلات و گرفتاریهای برادران وفخواهران خود بی تفاوت احساس نمی کنند، بلکه بر اساس توصیه ها و فروض دین مبـین اسـلام فو عرق ملی در جهت یاری آنان گام بر می دارند ( عبدلی ، .(139
از طرفی نیاز به داوطلبان در کشورهای در حال رشد محسوس تر است و خدمت داوطلبانه در این کشورها اهمیت به سزایی دارد . زیرا سازمانها و مؤسسات ارائـه دهنـده خـدمات اجتمـاعی، بـدون داوطلبان تربیت شده فقط قادر به انجام دادن حداقل برنام ههـای خود هستند، ولی با کمک داوطلبان می توانند برنامه های خود را از نظر کمی وکیفی گسترش دهند و به عده بیشتری از مردم خدمت کنند .از طرفی انجام خدمات داوطلبانه برای خـود داوطلبـان نیـز بسیار مفید است، زیرا سبب تقویت حس نوع دوستی درآنـان مـی گردد. ف
در حال حاضر نهضت صلیب سرخ و هلال احمـر حـدود 105 میلیون نفر عضو داوطلب در سراسـر جهـان دارد. درواقـع یکـی از وظایف جمعیت هلال احمر، اداره امور داوطلبان و توسعه مشـارکت آنان در تصمیم گیری ها و فعالیتهای مربـوط بـه آنـان و تربیـت و آموزش آنان به منظور آماده ساختن آن ها در انجام خدمات امدادی و عام المنفعه می باشد(نهضت بین المللـی صـلیب سـرخ و هـلال احمر، .(2012
