بخشی از مقاله
مقدمه:
موزه ها، در دنیای امروز به عنوان بخش مهمی از شاخصه فرهنگ شهری شناخته می شود. در این ارتباط، معماری موزه ها، با توجه به دارا بودن ویژگی های هنری می توانند دارای اهمیت نمادین در فضاهای شهری باشد و بر توسعه گردشگری فرهنگی یک شهر بسیار تاثیر گذار باشد. در این مقاله به موزه گوگنهایم و چگونگی تاثیر آن بر توسعه شهری ناشی از توسعه گردشگری در شهر بیلبائو، به عنوان یک نمونه بسیار موفق جهانی پرداخته می شود که می تواند به عنوان الگویی موفق در کشور های دیگر به کار رود.
موزه هنری گوگنهایم بیلبائو
موزه گوگنهایم بیلبائو دارای ویژگی های منحصر به فرد می باشد که در اینجا به برخی از آنها که در حوزه گردشگری فرهنگی شهر بیلبائو موثر بوده است، اشاره می شود موزه گوگنهایم بیلبائو یک موزه هنری در حوزه هنر مدرن و معاصر می باشد که توسط معمار امریکایی-کانادیی، فرانک گری
طراحی شده است. این موزه در ایالت باسک و در شهر بیلبائوی اسپانیا واقع شده است. این موزه در سال 1997 توسط پادشاه اسپانیا افتتاح شده است.
ظرفیت های بالقوه معماری موزه گوگنهایم بیلبائو:
در این موزه و به طور ویژه معماری آن از ظرفیت هایی استفاده شده است که قابل توجه می باشند که در اینجا به این موارد پرداخته می شود:
استفاده از نام معمار و اهمیت آن در جهان:
فرانک گهری، معماری آمریکایی، در زمینه معماری، جزو پیشگامان این رشته در دنیا به حساب می آید و در چند سبک معماری از جمله سبک فولدینگ، سبک دیکانستراکشن و معماری پرش کیهانی دارای اهمیت می باشد. و به جهت اهمیت آثار وی در جهان، جزو آثار شاخص جهانی می باشد و به طوری که آثار ساخته شده این معمار، با اسم این هنرمند شناخته می شوند تا اینکه با اسم آن مکان و کارکردی که آن فضا یافته است و همین موضوع نشان می دهد که آثار معماری با طراحی این معمار، قبل از اینکه به واسطه کارکردشان در یک کشور شناخته شوند، به واسطه اسم طراح شناخته می شوند و به نظر می آید، مدیریت این شهر در دهه 1990 میلادی از این ویژگی استفاده نموده و موزه گوگنهایم بیلبائو را با این ویژگی در شهر بیلبائو ایجاد نموده اند، به طوری که امروز، دنیای هنر و گردشگری با شنیدن شهر بیلبائو، قبل از اینکه به یاد ایالت باسک و درگیری های قومیتی بیفتد، به یاد نام فرانگ گری، معمار برجسته جهانی می افتد.
فراک گری، معمار برجسته جهانی و طراح موزه گوگنهایم بیلبائو
2
ویژگی های معماری موزه گوگنهایم بیلبائو:
در میان آثار فرانک گری، موزه گوگنهایم نگینی است درخشنده و بی همتا، بنایی که بیش از بیش از آنکه به معماری دوران خود شبیه باشد، به ترکیبی تندیس گونه و رقصان از صفحه ها و توده هایی از جنس تیتانیوم می ماند.
ساخت موزه گوگنهایم در شهر بیلبائو را می توان نقطه عطفی در مبانی طراحی موزه ها دانست. چرا که در این بنا برای نخستین بارتعاریف جدیدی از فرم، عملکرد و محتوا نمایان گردیده است. فرم همواره در طراحی موزه های قرن بیستم حائز اهمیت بوده است و نمونه ای از اولین گرایشات فرمال در طراحی موزه ها را می توان در موزه گوگنهایم نیویورک، اثر فرانک لوید رایت مشاهده نمود.
اما طراحی و اجرای موزه گوگنهایم بیلبائو تبلور نظریه ایست که در آن فرم ساختمان موزه، خود به عنوان محتوا، یعنی همچون آثار درون موزه، به نمایش عموم گذاشته می شود. طرح
چنین نظراتی و شیوه تحقق آن، در این موزه، به حدی موجب
شیوع گرایشات فرمال در موزه ها گردید که بسیاری از
منتقدین، از دهه نود میلادی، به عنوان رنسانسی در طراحی
موزه ها یاد می کنند. با این حال و با وجود ساخت موزه های فرمال بسیاری نظیر آثار لیبسکیند و حتی دیگر آثار گری، نتوانست شهرت و محبوبیت موزه گوگنهایم را تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل ساخت این موزه، سرآغازی است بر حیات شهر بیلبائو به عنوان یکی از پایتخت های فررهنگی اروپا که با سرمایه گذاری بنیاد گوگنهایم به یکی از بااعتبار ترین گنجینه های هنری جهان مبدل شده است و سالانه جمعیت توریست زیادی را به کشور اسپانیا و شهر بیلبائو فرا می خواند.
ساختار اصلی فضاهای موزه، از چندین مکعب تشکیل شده است که در ترازهای متفاوتی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.
پوشش نمای موزه نیز همچون بسیاری از آثار گری، تیتانیوم
است که در این ساختمان با سنگ های آهکی اسپانیایی ترکیب
شده است. این بنا از اولین ساختمان هایی است که در آن
تمامی محاسبات دقیق پوسته ها و فرم ها توس رایانه انجام
شده است.
سطح زیربنای موزه 32500 متر مربع و ارتفاع آن در بیشترین
نقطه، 52 متر است. این بنا در مجاورت رودخانه ای قرار دارد و پل عظیمی نیز به نحو غریبی با ساختمان پیوند داشته و از فراز گالری اصلی موزه می گذرد. این گالری به دلیل کشیدگی در فرم و مجاورت آن با رودخانه به گالری ماهی معروف است و در آن آثار عظیمی از هنرمندان معاصر اجرا و به نمایش در می آید(طالبیان و دیگران، 1390، (42
3
تصاویری از موزه گوگنهایم بیلبائو
وضعیت شهر بیلبائو پیش از ایجاد موزه در این شهر
ایجاد این موزه در شهر بیلبائو صرفاً جنبه نمادین نداشته است بلکه مدیران این شهر با نگاهی کاربردی و اقتصادی دست به چنین اقدامی زده اند و در دهه 228,3 1990 میلیون دلار برای ایجاد آن هزینه کرده اند.
این شهر در زمان ایجاد موزه دارای میانگین نرخ بیکاری بالاتر از 25 درصد بوده است و در این شهر تنها صنایع سنتی رایج بوده است و مرکز شهر در نزدیکی رودخانه کنار موزه درگیر ترافیک شدید شهری بود.
همچنین شهر آماج درگیری ها و خشونت های بسیار زیاد جدایی طلبان باسک بود. تخریب شهری تدریجی و سیستم حمل و نقل شهری عمومی ضیعف از مشکلات دیگر این شهر در زمان قبل از ایجاد موزه بوده است.
پس بنابراین مدیران شهر به دنبال روشی جامع و قطعی برای برون رفت از این وضعیت در شهر بودند. پس بنابراین خط متروی جدید ایجاد کردند. سیستم های فاضلاب شهری و تصفیه آب و همچنین یک فرودگاه در این شهر ایجاد نمودند. مجتمع های ساختمانی مسکونی، تفریحی، تجاری در شهر ایجاد نمودند. و همچنین در ادامه بخش های صنعتی و فنی و کارخانه های شهر را که عمدتا نزدیک رودخانه بود را به خارج از مرکز شهر بردند و از رودخانه دور کردند. اما بخش اصلی داستان، مسئله فرهنگی و بهترین گزینه ممکن، ایجاد موزه گوگنهایم در شهر بود که به همراه آن فضاهای فرهنگی مانند سالن های اجرای موسیقی و خانه هایی برای هنرمندان جوان بوده است. و بدین وسیله گردشگری فرهنگی و هنری به عنوان یک مدل شغلی برای متقاضیان کار و فعالیت شغلی در شکل های متنوع ایجاد گردید.
