مقاله گردشگری غذا و نقش آن در جذب گردشگر ( مطالعه موردی : شهرستان تالش )

بخشی از مقاله

گردشگري غذا و نقش آن در جذب گردشگر ( مطالعه موردي: شهرستان تالش )

چکیده

گردشگري از پدیده هایی است که همچون بسیاري از علوم در طول زمان دچار تحول شگرفی شده است. گردشگري غذا در فضاي جغرافیایی خاص خود و در ارتباط با سایر بخش ها از اهداف پرطرفدار و پر درآمد در کشورهاي توسعه یافته در امر گردشگري محسوب می شود. غذاهاي بومی از نظر ارزش غذایی ، در دسترس بودن مواد اولیه ، تازگی، عاري بودن از نگهدارنده هاي شیمیایی و همچنین ارزان بودن یکی از بهترین مواد غذایی در نواحی مختلف کشور محسوب می شوند. این تحقیق با هدف معرفی غذاهاي محلی تالش و تعیین نقش غذاهاي محلی در جذب گردشگران به شهرستان تالش بررسی شده است. روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی، مطالعات میدانی و با استفاده از شیوه هاي رایج در جغرافیا، تبیین شده است. جامعه نمونه در این تحقیق از میان گردشگران و مسافرانی است که حداقل یک شب یا بیشتر در شهرستان تالش اقامت داشته انتخاب شده اند. سپس با تحلیل پرسشنامه هاي آماري و اثبات فرضیه از طریق آزمون همبستگی اسپیرمن اینطور نتیجه گیري شده است که توجه به غذاهاي محلی در شهرستان تالش در توسعه و پایداري گردشگري و همچنین جذب گردشگر در منطقه موثر واقع خواهد شد.

واژگان گلیدي: گردشگري، غذاي محلی، گردشگر، جذب گردشگر، توسعه گردشگري .

مقدمه

گردشگري از پدیده هایی است که همچون بسیاري از علوم در طول زمان دچار تحول شگرفی شده است. امروزه گردشگري در میان همه خانواده ها و طبقات اجتماعی به عنوان یک نیاز رسوخ کرده است، بنابراین می توان گفت که گردشگري همچون سایر پدیده هاي عصر مدرن تنوع زیادي به خود گرفته به طوري که همه مردم با هر خواستگاه اجتماعی که داشته باشند حداقل به نوعی می توانند از گونه اي از آن بهره مند شوند. شهرستان تالش به دلیل واقع شدن بین کوه و دریا و همچین به دلیل داشتن آب و هواي معتدل در فصول مختلف سال پذیراي تعداد زیادي از گردشگران است. علاوه بر جاذبه هاي طبیعی می توان به جاذبه هاي فرهنگی در این منطقه مانند آیینهاي سنتی، بازارهاي محلی و همچنین وجود غذاهاي محلی و فرهنگ غذایی اشاره نمود که می تواند نقش موثري در جذب گردشگران به این منطقه داشته باشد و موجب توسعه گردشگري در این شهرستان شود. یکی از بهترین راه هاي نشان دادن رابطه انسان با محیط و شناساندن آداب و رسوم و سنت هاي هر منطقه، آشنایی با آشپزخانه آن منطقه است. یکی از مهمترین عوامل شکل دهنده الگوي غذایی هر جامعه مجموعه عادات و فرهنگ غذایی آن جامعه است.غذا بخشی از فرهنگ هر جامعه به شمار می رود و تنوع غذایی به تنوع فرهنگ ها بازمیگردد. از تنوع غذاهاي بومی و محلی در شهرهاي مختلف می توان به عنوان یک جاذبه مهم گردشگري نام برد. ایرانیان مردمانی خوش ذائقه اند و به غذا و مزه غذا اهمیت زیادي میدهند، به همین علت تنوع غذایی در بین آنها بسیار بالاست. روش تهیه و پخت غذاهاي محلی و سنتی با فرهنگ و معیشت هر جامعه رابطه بسیار نزدیکی دارد. سنت خوردن از ماندگارترین میراث هاي فرهنگ و تمدن ایرانیان است. خوردن و چشیدن غذاهاي مختلف یکی از لذت هایی است که انسانها را وا می دارد به کشور و شهرهاي گوناگون سفر کنند و از طعم لذیذ غذاهاي متفاوت نهایت استفاده را ببرند. این موضوع به ویژه در سفرها و دیدن سرزمینهاي جدید و روشهاي متفاوت بحث و سرو غذا بیشتر خود را نشان می دهد. در کل یکی از جذابترین و خوشمزه ترین بخش هاي هر سفر تجربه هاي جدید غذایی و چشیدن طعم هاي مختلف غذاها و مواد غذایی است. غذا و نوشیدنی مفهومی بیشتر از خوردن و آشامیدن دارند. غذا وابسته به موضوعاتی از قبیل هویت، فرهنگ تولید، مصرف به عنوان یک عنصر مهم در میان محصولات گردشگري میباشد. امروزه غذا به عنوان بخشی از فرهنگ محلی که گردشگر تجربه می کند، یک عامل ارتقاي گردشگري منطقه اي، یک عنصر بالقوه توسعه اقتصادي، کشاورزي محلی و همچنین به عنوان یک محصول متفاوت در بازار رقابتی مقصد میباشد. (هال 20،. (2003

باتوجه به تفاوت هاي فراوان میان فرهنگ غذایی مردم در شهرهاي مختلف تحقیق پیش رو سعی دارد ضمن معرفی غذاهاي محلی شهرستان تالش و همچنین جایگاه و نقش غذاهاي محلی در را جذب گردشگران به این پرسش پاسخ دهد که "آیا غذاهاي محلی شهرستان تالش در جذب گردشگران به این منطقه نقشی دارد و میتواند گامی موثر در توسعه و پایداري گردشگري در منطقه به حساب آید؟ بنابراین در این راستا فرضیه زیر مطرح می باشد :

با وجود غذاهاي محلی متنوع در شهرستان تالش بین جلب رضایت گردشگران و رونق گردشگري رایطه وجود دارد.

-1 مروري بر ادبیات موضوع

1-1 گردشگري و غذا

آن هنگام که گردشگر پا به سرزمین مورد بازدید میگذارد ، علاوه بر پی جویی جاذبه هایی که او را بدان مقصد کشانیده است ، نیازهاي مقدماتی و اساسی دارد که به هر تقدیر باید آنها را تامین نماید. غذا خوردن از نیازهاي فیزیولوژیک اولیه

انسانی است. اما غذا علاوه بر تامین این نیاز ضروري، خود به عنوان گونه اي قابل اهمیت از جاذبه هاي هر مقصد گردشگري ناشناخته می شود. غذا خوردن، حضور در رستورانها ، تریاها و چایخانه ها اسبابی براي گذران اوقات فراغت افراد مقیم و همچنین گردشگران است. غذاهاي محلی و چشیدن طعم آنچه که تا کنون آن را تجربه نکرده ایم، اشتیاق و لذت خاصی به

گردشگران هدیه میدهد که جانشینی براي آن نمی توان یافت. از همین رو است که ارائه غذا و خدمات تغذیه به عنوان یک زیر بخش فعالیت گردشگري می باید مورد توجه قرار گیرد. (رنجبریان .(105 -104: 1390

عرضه غذاهاي یکنواخت که عمدتا" ترکیبی از گوشت قرمز و سفید با برنج هستند باعث تکنواختی آنها و خستگی گردشگران می شود. صرف غذاهاي متنوع در رستورانهاي مختلف و آداب متفاوت از مهمترین برنامههاي گردشگران خارجی و داخلی است. اما عموم رستورانهاي کشور، غذاهایی شبیه به هم را با آدابی یکسان سرو میکنند. کباب غذاي غالب رستورانهاي ایرانی است . زمانی که یک توریست به کشوري مسافرت میکند یا قصد سفردارد، مایل است از اوقات فراغت خود لذت ببرد و با فرهنگهاي جدیدي آشنا شود. از این رو معمولا اولین سئوال آنها آدرس رستوران شهرها و نقاط دیدنی است. انتخاب رستوران، نوع غذا، قیمت، موقعیت رستوران، طراحی و نوع خدماتی که ارائه میدهند بخش عمده اي از لذت سفر را تشکیل می دهد.خوراکی ها و غذا از مهمترین جاذبههاي سفر هستند و از خاطرات به یادماندنی سفر، رستورانها و غذاهاي مختلف است. با وجود تنوع غذایی بسیار در ایران نکته مهمی که کمتر به آن توجه میشود یکنواختی و تکراري بودن فهرست غذاي رستوران هاي مختلف کشور است. این منوهاي تکراري عملا جذابیت غذا و رستوران را نزد گردشگران از بین برده است. یک گردشگر اگر مدتی بیش از3 یا 4 روز بخواهد درشهري دور از خانه خود اقامت کند بدون شک از یکنواختی غذاها خسته خواهد شد زیرا تقریبا بخش اصلی منوي رستورانها را کباب هاي مختلف تشکیل میدهد. این یکنواختی حتی براي ایرانیها هم خستهکننده است. شاید از نظر تنوع غذا جزو غنیترین کشورها باشیم ولی متاسفانه در بیشتر رستورانها و هتلها ازغذاهاي محلی و نوشیدنیهاي متنوع استانهاي مختلف مثل انواع کتلت، کوکو، شامی، پلوها، دلمهها، خورشتها، کوفتهها، سوپها و آشها و دسرها مثل مسقطی، شلهزرد، فرنی، شیربرنج، حلوا و... خبري نیست. بنابراین گردشگر ورودي به کشور، اگر با یک خانواده ایرانی تماسی نداشته باشد، فکرمیکند غذاهاي ایرانی به همان چند نوع کباب خلاصه میشود. درحالیکه اگر بخواهیم تمام غذاهاي ایرانی و غذاهاي محلی و دسرها را نام ببریم، بیش از2000 نوع است.

نبود غذاهاي محلی در فهرست غذایی رستورانها عاملی براي محدود شدن تعامل هاي فرهنگی بین جامعه مهمان و میزبان می شود. خوراك و غذاهاي محلی از نشانههاي فرهنگی اقوام و گروههاي قومی مختلف است که در ارتباط با اقلیم، شرایط جغرافیایی و انواع معیشت، متفاوت می شود و تنوع غذاهاي محلی هر یک از استانهاي کشور میتواند عاملی براي جذب گردشگر به شمار رود. معرفی نکردن غذاهاي محلی دلیلی بر عدم تمایل گردشگران براي انتخاب این نوع غذاها است. تنوع غذاهاي محلی و بومی در شهرهاي مختلف ایران یک جاذبه مهم گردشگري محسوب میشود که هنوز بالقوه باقی مانده است.
غذا بخشی از فرهنگ جوامع محسوب می شود و تنوع غذایی نیز به تنوع فرهنگها باز می گردد؛ به طوریکه اگر منطقهاي تنوع فرهنگی نداشته باشد، درصد جذابیت آن نیز براي گردشگران پایین می آید. با تغییر فرهنگها غذاهاي محلی نیز به عنوان شاخصه اصلی یک فرهنگ تغییر میکند، که این یک ویژگی منحصر به فرد از تنوع اقوام و فرهنگهاي مختلف ایرانی است.

عدم مصرف مواد اولیه محلی باعث می شود که از تجاري شدن و تولید انبوه آن جلوگیري به عمل آمده و ظرفیتهاي تولیدي جامعه میزبان با قدرت خرید گردشگران در ارتباط قرار گیرد. در گذشته با وجود مصرف غذاهاي بومی امراضی مانند چاقی وجود نداشت و هر غذایی بدون اینکه پس از مصرف، سنگینی در معده فرد ایجاد کند مقوي و انرژي زا بود. پخت غذا با استفاده از مواد غذایی طبیعی انجام می شد و اگر حتی یکی از مواد اولیه موجود نبود پخت آن به زمان دیگري موکول می شد. رب دست ساز، آبغوره و آبلیموي دست ساز، پودر فلفل دست ساز، نمک دریایی و سبزیجات محلی خشک شده به عنوان

چاشنی غذا بوده و مشابه انواع سس مایونز و سس قرمز استفاده نمی شد. بیشتر خانواده ها با مواد غذایی موجود اقدام به پخت غذا می کردند و استفاده از مواد غذایی یخچالی به شکل امروزي رواج نداشت.

تضمین سلامت بدن مهمترین خصیصه غذاهاي سنتی است.در عین حال استفاده گسترده از گیاهان دارویی و مواد پایه طبیعی از جمله ویژگی هاي است که موجب شده غذاهاي محلی بیش از موضوع طعم و عطر و بو به سلامت فرد مصرف کننده توجه داشته باشد.غذاهاي محلی که عمدتا در تهیه آنها از برگ هاي تازه گیاهان دارویی وخوراکی استفاده می شود حاوي

مقادیر زیاد انواع ویتامین ها به ویژه ویتامین ث با قدرت افزایش توان سیستم ایمنی بدن، حاوي فیبر فراوان براي تصفیه سیستم گوارشی و ممانعت از توقف غذا و ایجاد بیماري در فرد و وجود مقادیر زیادي املاح معدنی است. با این وجود غذاهاي سنتی به درستی تبلیغ نمی شود. دستگاههاي فرهنگی می توانند با تبلیغ قابلیتهاي غذاي محلی ذائقه افراد را تغییر دهند. اگر در سالهاي اخیر موضوع فست فود به این درجه رواج یافته به دلیل رشد فرهنگهاي غلط تغذیه و غفلت دستگاه هاي فرهنگ ساز بوده است. برگزاري جشنواره و برنامه هایی جهت آشنایی افراد با غذاهاي محلی و بومی و همچنین ترویج آن در خارج از مرزهاي استان می تواند یکی از مهمترین میراثهاي فرهنگی فراموش شده را احیا کند. یکی از جاذبه هاي مهم اکوتوریستی تهیه گیاهان دارویی است که در فصل بهار طرفداران و طبیعت دوستان بسیاري را به دامنه هاي سر سبز کوهستان ها و مزارع می کشاند. گیاهان دارویی وحشی ماده اولیه بسیاري از غذاهاي محلی است که با درایت ویژه اي ترکیب شده اند. یکی از جنبه هاي مهم شناسایی و احیاء غذاهاي محلی توجه به جنبه هاي فرهنگی و روانی است، غذاهاي محلی از خصوصیات فرا تغذیه اي برخوردار میباشند و نقش بسزایی در افزایش ارتباط نسل ها و حفظ هویت فرهنگی ایفا می کنند. حفظ هویت هاي قومی ، نژادي و ملی بخش جدایی ناپذیر این نوع غذا ها می باشد. مصرف غذاي بومی صرفا به منظور تغذیه صورت نمی گیرد بلکه به عنوان عاملی براي ارتباط نسل ها و ایجاد شادي ونشاط براي درمان بیماري ها ونیز به عنوان وسیله اي براي اظهار همدردي در مناسبت ها و حتی براي کمک کردن به دیگران مورد استفاده قرار می گیرد. (دربندي1390، مقالات گردشگري).

-2-1گردشگري غذا

شاخه اي از گردشگري فرهنگی بوده و فعالیت هاي جاري مرتبط با آن به گردشگران فرصت تجربه انواعی از غذاهاي محلی را می دهد در حالی که امکان معرفی و آشنایی با مایه هاي اصلی فرهنگ هر منطقه براي گردشگران فراهم می شود.

گردشگري آشپزخانه به عنوان ابزاري براي افزایش توجه عمومی به مناطق و فضاهاي جغرافیایی مختلف می باشد و به گردشگري تغذیه شهرت دارد. این نوع گردشگري اگر چه هنوز به عنوان یک شکل مستقل از گردشگري مطرح نیست اما به عنوان شاخه اي فرعی از گردشگري به سرعت رو به رشد است و توجه فعالان این فعالیت را در سراسر جهان به خود جلب نموده است .

-3-1 عوامل موثر در شکل گیري غذاهاي محلی

غذاهاي سنتی در هر منطقه و قومی بخشی از آداب و رسوم مردم آن منطقه است . غذاها نیز مانند هر ویژگی و عادت فرهنگی ، از عوامل مختلفی در طول تاریخ یک قوم و در طی سال هاي متمادي شکل گرفته اند . این عوامل مختلف هریک به نوعی و در یک مقدار مشخص تاثیر گذار بوده اند . گاهی عوامل طبیعی و جغرافیایی و گاهی عوامل دیگري همچون روحیات یک قوم و سلیقه ي آنها تاثیر گذارتر بوده اند. این عوامل را می توان در سه بخش کلی زیر دسته بندي کرد :

 شرایط طبیعی ، جغرافیایی و آب و هوا : این عامل به عنوان اولین و مهم ترین عامل در رژیم غذایی مردم هر منطقه به شمار می رود . زیرا انسان در سال هاي دور مواد اولیه پخت غذاها را از منابع طبیعی اطراف خود به دست می آورده و آنها را در پخت غذاها استفاده می کرده است.

 شرایط زندگی و روحیات مردم منطقه : این عامل که می توان به عنوان دومین عامل از آن نام برد. شاید بتوان در داخل عامل اول نیز در نظر گرفت. چرا که شرایط زندگی انسان در یک منطقه به طبیعت اطراف او بستگی دارد، اما انسان به عنوان یک موجود متفکر به طور کامل از طبیعت تاثیر نمی پذیرد و گاهی روحیات و سلایق مردم یک قوم (که خود نیز موثر از عواملی چون عقاید ، مذاهب ، اتفاقات تاریخی ، اشخاص خاص و ... است) عاملی دیگر در کنار عوامل طبیعی می شود. به عنوان نمونه مردمی که عشایر هستند و بیشتر از طریق شکار و دامپروري زندگی می کنند مطمئنا رژیم غذایی متفاوتی با مردمی دارند که در روستاها و شهرها زندگی می کنند .

 فرهنگ ها و اقوام همسایه: این اثر در دو جهت قابل تامل است یکی از جهت تجاري ، یعنی مواد اولیه و منابع غذایی مختلفی که از طریق تجارت و بازرگانی در دسترس مردم یک منطقه قرار می گیرد و دیگري عادات و سلایق فرهنگ هاي اطراف است که به وسیله مردمشان منتقل می شود. گاهی این فرهنگ ها به صورت غالب بوده و تغییرات اساسی در عادات یک قوم روي میدهد. به عنوان مثال خوردن برنج شمال در بین همه ي اقوام ایران که در گذشته کمتر مرسوم بود. (سعید مدنی،. (1390

-4-1 غذاي محلی نوعی از یک برند گردشگري در جذب گردشگر

کشور ما اقوام مختلفی دارد که هر کدام یک سلسله غذاهاي منحصر به خود را دارند و همین باعث می شود که ایران پتانسیل خیلی بالایی براي جذب گردشگر داشته باشد و در کل گردشگري در این زمینه می تواند غذاهاي محلی را به نوعی از یک برند گردشگري در کشور و یا حتی تا آن سوي مرزها تبدیل کند. در این زمینه فاکتورهایی مانند فرهنگ غذایی گردشگر، آگاهی گردشگران از فرهنگ غذایی ایران و مناطق مختلف آن، ارتباط با خدمات دهندگان در این زمینه و عملکرد اطلاع رسانی راهنمایان تور به گردشگران می تواند موثر باشد عدم آگاهی از غذاهاي سنتی و محلی و عدم سرمایه گذاري در شاخه هاي مختلف گردشگري از جمله گردشگري غذا را می توان غافل ماندن این بخش از گردشگري و فراموش کردن سنتها و فرهنگ هاي گذشتگان دانست. در ایران رستورانهایی که فقط مخصوص غذاهاي محلی مناطق مختلف باشد وجود ندارد و گردشگران خارجی فقط در رستورانها و هتل ها غذا می خورند. غذا خوردن بخشی از سفر گردشگران داخلی و خارجی را تشکیل می دهد؛ بخشی که می تواند بر جاذبه ها و رونق گردشگري در مناطق مختلف بیافزاد. رستورانهاي هر استان علاوه بر غذاهاي معمول می توانند برخی از خوراك هاي محلی ویژه آن منطقه را، آن هم به شیوه طبخ مناست به عنوان نشانی از فرهنگ غذایی منطقه بر فهرست غذایی رستوران بیافزایند تا از این طریق غذاهاي محلی، فرهنگ، سنت، آداب و رسوم مردم آن منطقه معرفی شود و اگر مدیران و متصدیان رستورانها و هتل ها وظیفه خود را در این زمینه به خوبی انجام دهند گردشگران و مسافران نسبت به رفتار و آداب و رسوم مردم آن منطقه به دیده احترام و تحسین می نگرند. عدم سرو غذاهاي محلی در رستورانها موجب می شود که نتوانیم تنوع غذایی فرهنگ هاي مختلف ایران را به گردشگران معرفی کنیم و این موضوع می تواند باعث از دست دادن گردشگران زیادي شود. برخی از هتلداران و صاحبان رستورانها بر این باورند که غذاهاي محلی نمی تواند سود آور باشد و اکثر افراد می توانند این نوع غذاها را در منزل تهیه کنند و وقتی به رستوران می آیند می خواهند غذایی سفارش دهند که تهیه آن مشکل است یا کمتر آن را درست می کنند مانند پیتزا و انواع کبابها؛ بنابراین همیشه در رستورانها گردشگر وجود ندارد که بتوان در فهرست غذایی رستورانها غذاهاي محلی را گنجاند؛ بنابراین همین امر باعث می شود که اکثر رستورانها غذاي محلی در فهرست غذایی خود نداشته باشند. گروهی با این مسئولین اختلاف عقیده دارند و باور دارند که در

یک هتل یا رستوران سنتی فقط گردشگران خارجی و داخلی از مناطق دیگر حضور دارند نه افراد بومی آن منطقه، بنابراین گردشگرانی که به آن منطقه سفر می کنند خواستار تغییر ذائقه خود هستند و می توانند انواعی از کبابها و فست فود ها را در منطقه خود به فراوانی پیدا کنند. نگاه گردشگري در کسب و کار رستورانها وجود ندارد و به همین دلیل شاهد رونق گردشگري در زمینه هاي مختلف از جمله گردشگري غذا در ایران نیستیم در حالیکه غذاهاي محلی مانند میرزاقاسمی، فسنجان، کباب ماهی، باقالی قاتق، لونگی، کته کباب، بورانی و ... می تواند به نجات گردشگري ایران در بخش گردشگري غذایی کمک کنند.

غذاي ایرانی از دیر باز تا کنون در تاریخ جوامع نقش بسزایی داشته است و با نگاهی به تاریخ فرهنگ غذایی بشر، می توان دریافت که غذاي ایرانی در دورانهاي کهن با هر دولت و ملتی ، روي عادات و فرهنگ غذایی بخش زیادي از مردم جهان تاثیر گذاشته است به صورتی که نجف دریابندي غذاي ایرانی را در کنار غذاهاي غربی و چینی یکی از سه مکتب مادر آشپزي جهان معرفی می کند. بنابراین با ایجاد جشنواره ها ي غذایی در سطح محلی ، ملی و حتی بین المللی با هدف معرفی غذاهاي محلی و شناساندن فرهنگ غذایی و همچنین جایگزینی غذاهاي محلی درفهرست غذایی رستورانها می توان باعث رونق گردشگري غذاهاي محلی و معرفی آنها شد که این خود می تواند تاثیر زیادي در جذب گردشگر به کشور داشته باشد به گونه اي که یک گردشگر خارجی و یا داخلی به خاطر غذاي محلی منطقه اي خاص به آن منطقه به عنوان گردشگر غذایی سفر کند.

-2روش شناسی تحقیق

روش تحقیق به صورت تحلیلی- توصیفی،کتابخانه اي و اسنادي در اختیار قرار گرفته و بر پایه همان روش هاي توصیفی و تحلیلی، اطلاعات به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل و توصیف قرار گرفته است. از طریق روش آماري علمی و یا روشهاي میدانی، پرسشنامه، تهیه عکس و... اطلاعات به دست آمده و ارزیابی شده اند. در فرایند این تحقیق از مدلهاي آماري و کمی و همچنین کیفی و توصیفی و از نرم افزار SPSS در استخراج نتایج نیز استفاده شده است.

-1-2 جامعه آماري

در این تحقیق جامعه آماري گردشگران و مسافرانی است که به شهرستان تالش وارد شده اند. تعداد گردشگران و مسافران وارد شده به شهرستان تالش بر اساس آمار سازمان میراث فرهنگی، گردشگري و صنایع دستی شهرستان حدود 1000000 نفر بوده است.

-2-2 جامعه نمونه

جامعه نمونه در این تحقیق از میان گردشگران و مسافرانی است که حداقل یک شب یا بیشتر در تالش اقامت داشته اند انتخاب شده است.

-3-2 حجم نمونه

در این پژوهش حجم نمونه به صورت تصادفی از میان گردشگران وارد شده به شهرستان تالش تهیه شده است و تعداد321

پرسشنامه به صورت تصادفی در رستورانهاي فعال گردشگري توزیع و در نهایت پس از جمع آوري و کنترل آنها تعداد 250
پرسشنامه قابل استخراج گردید.

-3 موقعیت شهرستان تالش

شهرستان تالش یکی از شانزده شهرستان استان گیلان می باشد که از نظر تقسیمات کشوري داراي 4 بخش،5 شهر و 10

دهستان می باشد. مساحت این شهرستان 1912/9 کیلومتر مربع می باشد این شهرستان با وسعت2215 /6 کیلومتر مربع درشمال غربی استان گیلان و غرب دریاچه خزر بین شهرستانهاي آستارا در شمال ، رضوانشهر در جنوب و استان اردبیل در غرب قرار گرفته است . طول جغرافیایی آن بین 48 درجه و 32 دفیقه و 49 درجه و3 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی آن بین

37 درجه و 33 دقیقه و 38 درجه و 16 دقیقه شمالی قرار گرفته است ( سازمان مدیریت و برنامه ریزي استان گیلان ،

(1383 ارتفاع مرکز شهرستان از آب هاي آزاد جهان 80 متر و ارتفاع کرانه هاي ساحلی آن حدود 26/5ـ متر می باشد . مرکز شهر تالش هشتپر نامیده می شود. (سازمان مدیریت و برنامه ریزي استان گیلان .( (1383)

-4 یافته هاي تحقیق

-1-4 جایگاه و نقش غذاهاي محلی تالش در جذب گردشگران

غذا فقط یک منبع تغذیه ایی به شمار نمی آید، بلکه در تمام جوامع نقش هاي متعددي داشته است و به طور عمیقی در تمام جنبه هاي اقتصادي، اجتماعی و مذهبی زندگی روزمره ریشه دارد. غذا یک بخش اساسی از روشی است که هر جامعه اي بر آن اساس خودش را سازماندهی می نماید و از آن طریق دیدگاه ما نسبت به جهانی که در آن قرار گرفته ایم مشخص می شود. ( هلمن، سیسیل،.( 58 : 1382 با مروري گذرا بر گذشته نه چندان دور افراد و جوامع، اشکال دیگري از تغذیه از جمله
استفاده از غذاهاي محلی به چشم می خورد. این غذاها از بسیاري جهات بر غذاهاي رایج فعلی برتري دارد. غذاهاي محلی فاقد هر نوع افزودنی غذایی بوده و داراي ارزش تغذیه اي بالاست. بسیاري از مواد اولیه غذاهاي محلی اساسا از منابع گیاهی تهیه شده و به سهولت با کمترین هزینه ممکن قابل دسترسی است. به طور کلی غذاهاي محلی ، ارزان قیمت، سالم، فاقد مواد افزودنی و مهمتر از همه حامل پیام هاي فرهنگی و بومی هستند. استفاده از غذاهاي بومی بستر مناسبی است براي افزایش ارتباط نسل هل و انتقال تجربیات، آداب و سنن و در نتیجه نقش بسزایی در حفظ و هویت و پویایی جامعه دارد. ویژگی هایی نظیر وجود مواد اولیه مناسب و نوع عادت غذایی سبب رواج بافتن تعداد زیادي از غذاهاي بومی می شود. از دیگر ویژگی هاي غذا هاي بومی توجه به فرهنگ سفره و عدم استفاده از مواد غذایی آماده می باشد.

غذاهاي محلی تالش داراي عناصر و ویژگی هایی است که مختص آن منطقه می باشد که الزاما در جاي دیگر وجود خارجی ندارد. این ویژگی ها عبارتند از :

-1 وجود و تنوع گسترده غذاها با منشا گیاهی است به طوریکه می توان حتی تا چند روز بدون استفاده از گوشت غذاهاي گیاهی با طعم هاي مختلف تهیه کرد.

-2وجود برخی از مواد اولیه غذاي محلی در منطقه که از بروز برخی از بیماریها جلوگیري می کنند مانند سیر ، گزنه، پونه

محلی، خالواش و ...

-3 با مروري گذرا در گشته نیاکان و اجداد ما در منظقه با تجارب خود دریافتند که آثار نامطلوب یک ماده غذایی بر بدن را با یک ماده غذایی متضاد آن می توان از بین برد مثلا افراد با خوردن آلوچه دچار زردي و رنگ پریدگی شده از این رو با خوردن دوشاب با آن مقابله می کردند.

-4 سفره آرایی و نقش رنگ هاي مختلف در سفره ، شیوه زندگی، طبیعت منطقه ، وجود بازارهاي محلی و ... در تهیه و پخت غذاهاي محلی موثر بوده و در یک کلام مجموعه عناصر فضایی که به پخت یک غذاي محلی منتهی می شود از برجسته ترین ویژگی هاي سفره غذایی در منطقه تالش است.

-2-4 خوراك در مناسبت هاي آیینی

انسان پیش از آنکه بتواند خوراك خود را تولید کند ، وابسته به طبیعت بود و پیوسته بدان به دیده احترام می نگریست .با خوراك هاي طبیعی چون هدیه الهی رفتار میکرد. انسان با یاد آوري سالانه هدایا ، الگویی آیینی را مبتنی بر عادات غذایی پایه گذاري کرد که بیانگر یگانه شدنش با الگوي آرمانی بود . این یگانگی در طول زمان دستخوش تغییرات فراوانی گردید و بخشی از آنها تا امروز باقی مانده است. آیین ها و مراسم همراه خوراکی هاي خاص هستند. خوردن دانه هاي بو داده در آیین تیر ماه سینزه و شب چله، خوردن حلوا در اعیاد ،آش در عزا ، رشته خشکار و فرنی در ماه رمضان و .... .

سفره شب چله : در این شب هندوانه محوري ترین خوردنی است. گالش ها معتقدند در این شب 40 نوع خوراکی باید خورد.یکی دیگر از خوردنی هاي شب چله ، او کونوس ( آب ازگیل) است. برنج بو داده و دیگر دانه هاي بو داده از دیگر خوراکی هاي این شب است. در برخی نواحی مرکبات، خوج (گلابی محلی) و انار را نیز بر سر سفره شب چله می چینند(

پورفرهادي ،.( 41: 1389

سفره چهارشنبه سوري : هنگام برگزاري جشنهاي خاصی غذا یک بخش ضروري است. تالشان در غرب گیلان معمولا براي شب چهارشنبه سوري دو سفره تدارك میبینند ؛ سفره عام و سفره خاص . سفره عام را براي مهمانان میگسترند و در آن هفت نوع غله