بخشی از مقاله
مقدمه
داشتن فرزندان سالم ومستعد کافی نیست. تهیه وتدارك محیط مناسب تربیتی وکنترل واموزش وپرورش آنها، هدف وغایت مطلوب است. همچنان که داشتن بذر وتخم اصلاح شده و مرغوب کافی نیست. زمین مناسب براي کشت و نورکافی وآب و کود و مواظبت و سرکشی و تحمل زحمات و تلاش و کوشش طولانی لازم دارد، تا تخم بروید ورشد کند وبه ثمرآید وباردهد. حساس ترین وظیفه والدین، تربیت کردن وبارآوردن فرزندان است. تامطابق اﺳﺘﻌﺪاد ﻓﻄﺮي و ﺳﺮﺷﺘﯽ و ﺗﻮان وﻧﯿﺮوي ﺑﺪﻧﯽ ﺧﻮد، ﻣﺮاﺣﻞ آﻣﻮزش وﺗﻌﻠﯿﻢ وﻓﺮاﮔﯿﺮي را ﻃﯽ ﮐﻨﻨﺪ وﻧﻀﺞ ﯾﺎﺑﻨﺪ وبه ﺻﻮرت ﻣﻔﯿﺪ وﻣﺆﺛﺮوارد اﺟﺘﻤﺎع ﺷﻮﻧﺪ وﺑﺎ اﯾﻤﺎن واﻃﻤﯿﻨﺎن ﺑﻪ آﯾﻨﺪه ﺧﻮد زﻧﺪﮔﯽ ﺳﺮﺷﺎرﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ وﺳﺮور وﺷﺎدي و ﺧﺮﺳﻨﺪي و رﺿﺎﯾﺖ ﺧﺎﻃﺮي را ﺷﺮوع ﮐﻨﻨﺪ.
ﺷﺒﮑﻪ ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ :ﺗﺠﺮﺑﻪ وآﮔﺎﻫﯽ اوﻟﯿﻪ ﮐﻮدﮐﺎن ازاﻧﺴﺎن ﻫﺎي دﯾﮕﺮدرﺑﺎﻓﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﺷﮑﻞ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. ﺑﻌﻼوه ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ و ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﯿﺎن واﻟﺪﯾﻦ و ﻧﻮزاد درﻣﺎﻫﻬﺎي اوﻟﯿﻪ زﻧﺪﮔﯽ، ﺑﺮاي ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻫﯿﺠﺎﻧﯽ ﻓﺮد ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ و ﺣﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ.
ﺧﺎﻧﻮاده ﻋﺮﺻﻪ اي ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي ﯾﺎدﮔﯿﺮي درﺑﺎره دﻧﯿﺎ ﺑﻮده واﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺷﺪن ﮐﻠﯽ درآن روي ﻣﯽ دﻫﺪ.ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻪ ﻋﻨﻮان در دﺳﺘﺮس ﺗﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﮐﻮدﮐﺎن ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. درﻧﺘﯿﺠﻪ ﻫﺮآﻧﭽﻪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ را ﮐﻤﺮﻧﮓ ﻧﻤﺎﯾﺪ (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات دوران ﺑﻠﻮغ، ﺟﺪاﯾﯽ ﭘﺪر وﻣﺎدروﯾﺎ ﺑﻮﯾﮋه ﺳﺒﮏ ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ ﻣﻨﻔﯽ) ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺮاي ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي ﮐﻮدك، اﻧﻄﺒﺎق و ﻫﻮﯾﺖ ﯾﺎﺑﯽ او اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.(ﺣﯿﺪري، (1385 واﻟﺪﯾﻦ درﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺷﺮﯾﮏ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺤﯿﻂ ﺧﺎﻧﻮاده، ﻣﺪرﺳﻪ ﻓﻮق اﻟﻌﺎده اي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎي رواﻧﯽ
اﻃﻔﺎل را ﭘﺮوراﻧﺪه وﺑﻪ آﻧﻬﺎ درس ﻋﺒﺮت وﺷﺨﺼﯿﺖ و رﺷﺎدت وﺷﻬﺎﻣﺖ، ﺑﺨﺸﺶ وﺳﺨﺎوت و... ﺑﯿﺎﻣﻮزد. ﯾﺎﺑﺮﻋﮑﺲ ﺻﻔﺎت زﺷﺖ ورذﯾﻠﺖ و اﻧﺤﺮاف وﺗﺮﺑﯿﺖ ﻏﻠﻂ را ﯾﺎد ﺑﺪﻫﺪ. ﻋﻠﺖ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﭘﺪرو ﻣﺎدر در ﺗﻌﻠﯿﻢ وﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﺮزﻧﺪان ﺣﺘﯽ ازﻣﺪرﺳﻪ و ﻣﺤﯿﻂ اﺟﺘﻤﺎع و داﻧﺸﮕﺎه ﺑﯿﺸﺘﺮاﺳﺖ، دررواﯾﺎت اﺳﻼﻣﯽ زﯾﺎدي روي آن ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ:
1. ﻧﺨﺴﺖ آﻧﮑﻪ آﻏﺎز ﺗﺮﺑﯿﺖ وﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي ﮐﻮدﮐﺎن درﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ .
2. ﭘﺲ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮآن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮاوﻗﺎت ﮐﻮدﮐﺎن درﺧﺎﻧﻪ ﻣﯽ ﮔﺬرد وﺑﺮآورد زﯾﺮ ﮔﻮﯾﺎي اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ اﺳﺖ. ﻋﻠﻤﺎي ﺗﻌﻠﯿﻢ وﺗﺮﺑﯿﺖ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي ﺧﻮد، ﺳﺎﻋﺘﻬﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﮐﻮدك ﺗﺎﺳﻨﯿﻦ 11 ﺳﺎﻟﮕﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ 95 ﻫﺰار ﺳﺎﻋﺖ برآورد ﮐﺮده اﻧﺪ، ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ 5 ﻫﺰار ﺳﺎﻋﺖ آﻧﺮا درﻣﺪرﺳﻪ و درﺣﺪود ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻘﺪار را ﺧﻮﯾﺸﺎن و ﺑﺴﺘﮕﺎن و دوﺳﺘﺎن ﻣﯽ گذراند، وﺑﻘﯿﻪ اش در ﮐﻨﺎر ﭘﺪر وﻣﺎدر در ﺧﺎﻧﻪ اش ﻣﯽ ﮔﺬرد.
ﺧﺎﻧﻮاده و دوران ﺑﻠﻮغ ﻓﺮزﻧﺪان دﺷﻮار ﺗﺮﯾﻦ دوران ﺣﯿﺎت اﻧﺴﺎن از ﺟﻬﺖ ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ دوره ﻧﻮﺟﻮاﻧﯽ اﺳﺖ اﯾﻦ دوره ﮐﻪ ﺣﺪود ﺳﻨﯽ (12-18) ﺳﺎل را در ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ، ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ دوره راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ و دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن اﺳﺖ. ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ در اﯾﻦ دوره ﭘﯿﺶ ﻣﯽ آﯾﺪ و اﻏﻠﺐ در ﻫﻤﯿﻦ دوره اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﯾﺎ از دﺳﺖ ﻣﯽ روﻧﺪ و ﯾﺎ در ﻣﺴﯿﺮ سعادت گام می نهاند. در این دوره مرحله انتقال از دوران کودکی به دوران نوجوانی و بزرگسالی است .
نوجوان به دنبال هویت جدیدي است که با کمک والدین و اولیاء مدرسه باید هر چه سریعتر هویت سالمی بیابد و بتواند به سؤال من کیستم و یا چیستم پاسخ دهدنوجوانانی. که به شغل و حرفه بخصوصی علاقه ندارند طبعاً به درس خواندن هم علاقه نشان نمی دهند، زندگی خود را پوچ و بی معنا می پندارند و دچار ابهام نقش می شوند. (اریکسون ، 1975، ص (232 از طرف دیگر در این دوره نوجوان را از نظر فکري قدرت و توانایی بیشتري می یابد
و می تواند در مورد بسیاري از مسائل زندگی بیندیشد و تصمیم بگیرد تصمیمی که میتواند موجب پیشرفت نوجوان گردد و یا آنکه او را به سوي انحطاط پیش ببرد.هم زمانی این دوره باید پدید بلوغ منجر می شود که این دوره از زندگی از اهمیت و حساسیتی ویژه برخوردار باشد، پدیده بلوغ، هیجاناتی را در نوجوان ایجاد می کند که
گاهی منجر به عقب ماندگی تحصیلی ودر اکثر موارد ترك تحصیل نوجوان می شود، بزرگترین حامی نوجوان در این زمان خانواده است و اینجاست که خانواده باید با ایجاد محیطی گرم و صمیمانه و دادن آموزشهاي لازم به
نوجوانان او را از بسیاري از آفت ها و انحرافات و بزهکاري ها در امان نگه دارد.در تحقیقی در مورد دانش آموزان نتیجه گیري شده است که دیسپلین ضعیف خانواده ، طرد شدن توسط دوستان و شکست تحصیلی در رفتارهاي ضد اجتماعی نوجوانان در دوازده سالگی مؤثر است (هالت، (1387خانواده اولین هسته اجتماع است که افراد آن ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ ، ﯾﺎﻓﺘﻦ آراﻣﺶ و ﺳﮑﻮن و ﻧﯿﺰ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﮐﺮدن و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺑﺨﺸﯿﺪن زن و ﻣﺮد ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ و از ﻫﻤﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺑﻘﺎي ﻧﺴﻞ اﺳﺖ ﮔﺮد ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻧﻤﻮده و آﻧﺎن را ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺻﻔﺎ و ﻣﺤﺒﺖ ، دﯾﻦ و اﺧﻼق و روح و ﻓﮑﺮ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪ داده اﺳﺖ. (ﺣﯿﺪري، (1385 ﺧﺎﻧﻮاده ﮐﺎﻧﻮن اﺻﻠﯽ رﺷﺪ و ﺗﻌﺎﻟﯽ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﻫﻤﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﺑﺰرگ و رﺷﺪ ﯾﺎﻓﺘﮕﺎن ﺳﺎزﻧﺪه
ﺟﻮاﻣﻊ در ﮐﺎﻧﻮن ﮔﺮم و ﻣﻘﺪس ﺧﺎﻧﻮاده ﭘﺮورش ﯾﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ، ﺧﺎﻧﻮاده ﮐﺎﻧﻮن اﺻﻠﯽ اﻧﺘﻘﺎل از روﺷﻬﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، اﻋﺘﻘﺎدي و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ. (ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﮕﺮد، (1383 ﻣﺎري ﺟﻮري ﺑﺎﻧﮑﺰ 1990) م) در ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮي در ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ﮐﻮدﮐﺎن اﺳﺖ (ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﮕﺮد، (1383
ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي اﺳﺎﺳﯽ ﺗﺤﮑﯿﻢ و ﯾﺎ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺒﺎﻧﯽ ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ ﻓﺮد ، ﻧﻘﺶ آﻓﺮﯾﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﮐﻮدك در ﭘﻬﻨﻪ رواﻧﯽ ﺧﻮد زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و اﯾﻦ ﭘﻬﻨﻪ رواﻧﯽ ﻋﻤﺪه اش در ﺧﺎﻧﻮاده و در ﺗﺄﺛﯿﺮ از زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺪر، ﻣﺎدر، ﺧﻮاﻫﺮ و ﺑﺮادران ﺷﮑﻞ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد، اﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ در روﻧﺪ ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﻓﺮد ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺆﺛﺮ و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه اﺳﺖ.اﯾﻨﮑﻪ واﻟﺪﯾﻦ ﺑﺎ داﻧﺶ آﻣﻮز و درس و ﺗﺤﺼﯿﻞ او ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و در اﻟﮕﻮﻫﺎي ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ ﺧﻮد ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻧﻮع رﻓﺘﺎرﻫﺎﯾﯽ ارزش ﻗﺎﺋﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ، ﯾﮑﯽ از اﺟﺰاي اﺳﺎﺳﯽ در ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي ﻧﮕﺮش داﻧﺶ آﻣﻮز ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ اﺳﺖ و ﯾﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ در ارﺗﻘﺎءﺳﻼﻣﺖ رواﻧﯽ او ﻣﯽ ﮐﻮﺷﺪ ازﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻓﺮزﻧﺪان ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ را اﯾﻔﺎ ﻣﯿﮑﻨﺪ. ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺳﺎﻟﻢ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻋﺎﻣﻞ اﻧﺴﺠﺎم، اﺳﺘﺤﮑﺎم و ﺳﻼﻣﺖ رواﻧﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آﻣﺪه اﻧﺪ. اﻧﺴﺎن ﻫﺎي سالم رﺷﺪ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺳﺎﻟﻢ ﭘﺮورش ﻣﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ و آﺳﯿﺐ ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن از ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺳﺎﻟﻢ ﻧﺸﺄت می ﮔﯿﺮد. ﺑﻮدن 1973) م) ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻄﻮر ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻗﺮار گیرد. از ﻧﻈﺮ »ﺑﻮدن« و ﺑﺪون ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﺎﻓﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺧﺎﻧﻮاده، درك ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺤﯿﻂ ﺧﺎﻧﻮاده (ﺑﯿﺮوﻧﯽ و دروﻧﯽو) ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺗﻤﺎم رواﺑﻂ ﻋﻠّﯽ ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ و ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺗﺤﺼﯿﻞ داﻧﺶ آﻣﻮز ﻣﯿﺴﺮ ﻧﯿﺴﺖ. (اﻓﺮوز ﻏﻼﻣﻌﻠﯽ،( 1386 ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮ رﻓﺘﺎر و ﯾﺎروﺣﯿﻪ اﻓﺮاد ﺳﺎﺑﻘﻪ دﯾﺮﯾﻨﻪ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ و اﭘﯿﺪﻣﻮﻟﻮژي RitZﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ( Durkheim اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ دارد .ﺷﺎﯾﺪ اوﻟﯿﻦ ﺑﺎرﺑﻮد ﮐﻪ راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﺣﻤﺎﯾﺖ و اﻧﺴﺠﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻧﺎﺑﻬﻨﺠﺎر) آﻧﻮﻣﯿﮏ اﻓﺮاد را ﻣﻄﺮح ﺳﺎﺧﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪﮐﻪ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ تحقیق ها براي مدتی چند اولویت کمتري نزد پژوهشگران اجتماعی داشت .از حدود دو سه دهه گذشته،تعدادي از صاحب نظران برخی ویژگی هاي اجتماعی از قبیل همبستگی، اعتماد، روابط صمیمانه اجتماعی و مانند آن را تحت عنوان سرمایه اجتماعی مطرح کردند، که با سلامت جسمی وضعف یا عدم وجود - یا روانی افراد در ارتباط می باشدبرخی از این ویژگیها در خانواده میتواند اثر منفی بر بهداشت روانی افراد داشته باشد.قاسمی و کاظمی با مطالعه نقش خانواده در ایجاد سرمایه اجتماعی در بین دانش آموزان دوره متوسط اصفهان دریافتند که الگوي خانواده دموکراتیک) که داراي آزادي معقول همراه بااحترام متقابل و مشارکت در تصمیم گیري ها و ... می باشد تأثیرزیادي (در ایجاد سرمایه اجتماعی β = قابل ملاحظه اي( 34 خانواده داشت .از طرف دیگر، دوره نوجوانی دوره سخت وفشارزایی است که افراد تحت فشارهاي اجتماعی – روانی زیادي قرار می گیرند و با مسایل پیچید ه
ا ي دست و پنجه نرم می کنند واین که روابط مثبت خانوادگی مانند اعتماد متقابل، حمایت، ... تاچه حد میتواند در آن اثرگذار باشد؟ خلاصه کلام آنکه، براي رسیدن به هر هرفی در جامعه باید به خانواده توجه داشت و
کار را از آنجا آغاز کرد چرا که منشأ سعادتمندي نوجوانان خانواده ها هستند و در عین حال زمینه ساز بسیاري از انحرافات اخلاقی و کجرویهاي اجتماعی و ترك تحصیل هاي نوجوانان نیز خانواده است.
روش ﺗﺤﻘﯿﻖ:
در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ (از ﻧﻮع ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ)408 داﻧﺶ آﻣﻮز ﻣﻘﻄﻊ ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ اول و دوم از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎي اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺎﮐﺪﺷﺖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ داﻧﺶ آﻣﻮزان ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﺗﺼﺎدﻓﯽ از ﻣﺪارس ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺘﺨﺎب شدند ﻣﺪارس اﯾﺮان،اﻃﻬﺮ،رﺳﺎﻟﺖ،ﺷﺮاﻓﺖ،ﺷﻬﺪادر ﻟﯿﺴﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ و ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺎاﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ اﻧﺴﺠﺎم ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﮐﺘﺎب آزﻣﻮﻧﻬﺎي رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯽ دﮐﺘﺮ ﺳﺎﻋﺘﭽﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺷﺎﻣﻞ 28 ﺳﻮال ﺑﻮده و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﯿﺎﺳﻬﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﻤﺮه ﮔﺬاري ﻣﯽ ﺷﻮد:ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻮاﻓﻘﻢ5=ﻧﻤﺮه،ﻣﻮاﻓﻘﻢ4=،ﻧﻈﺮي ﻧﺪارم3=،ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ2=،ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ1= اﻣﺘﯿﺎز ﺑﻨﺪي ﻣﯿﺸﻮد.
ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ و ﻧﻈﺮی ﻣﺘﻐﯿﺮھﺎ:
ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻋﻠﻤﯽ ﺳﻄﺢ ﺳﻮاد:ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ را ﻣﯽ داﻧﻨﺪ، ﺑﺎﺳﻮادﻧﺪ. (ﻣﺮﮐﺰ آﻣﺎر اﯾﺮان)
ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ اﻧﺴﺠﺎم ﺧﺎﻧﻮاده:
ﻫﺮ آزﻣﻮدﻧﯽ ﻣﺠﻤﻮع ﻧﻤﺮاﺗﯽ ﮐﻪ از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آورد ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻧﻤﺮه ﻗﺎﺑﻞ اﮐﺘﺴﺎب 140 و ﺣﺪاﻗﻞ 28 می ﺑﺎﺷﺪ50درﺻﺪﺑﺎﻻي ﻧﻤﺮات(ﺑﺎﻻﺗﺮاز ﻧﻤﺮه(96ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان اﻧﺴﺠﺎم ﺑﺎﻻ و 50درﺻﺪ ﻧﻤﺮات ﭘﺎﯾﯿﻦ (ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ از (96تحت ﻋﻨﻮان اﻧﺴﺠﺎم ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﻧﺪ .
