بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر، رابطه فن آوری اطلاعات با موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهرستان گرگان است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه دانش آموزان دوره اول متوسطه شهرستان گرگان در سال تحصیلی 1395-96 بود که با مراجعه به جدول کرجسی و مورگان تعداد 384 نمونه با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری دادهها، از دو پرسشنامه فنآوری اطلاعات و ارتباطات و پرسشنامه پیشرفت تحصیلی استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامهها توسط محققان بررسی و تأیید شد. پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ برای پرسشنامه سواد فنآوری اطلاعات و ارتباطات برابر با 0/89 و برای پرسشنامه پیشرفت تحصیلی 0/92 برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کلموگروف اسمیرنف، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین فن آوری اطلاعات با موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره اول متوسطه رابطه معنادار و مثبت وجود دارد، به عبارتی، هر چه فنآوری اطلاعات و ارتباطات دبیران بیشتر باشد، موفقیت تحصیلی دانش آموزان بیشتر می شود. همچنین، تحلیل رگرسیون نشان دادکه به کارگیری کامپیوتر و فایل های مدیریتی و مشاغل و فنآوری اطلاعات و ارتباطات پیش بینیکننده مثبت موفقیت تحصیلی دانش آموزان هستند.
کلیدواژه ها : فن آوری اطلاعات و ارتباطات؛ پیشرفت تحصیلی؛ دانش آموزان دوره اول متوسطه.
-1 مقدمه
"عصر حاضر، عصر اطلاعات است. اطلاعاتی که در زمانی بسیار کوتاه، دو برابر و حتی چند برابرمی شود و در یک لحظه در تمامی نقاط جهان منتشر می گردد. با تأثیرپذیری زندگی بشر از این پدیده می توان گفت که جهان وارد جامعه اطلاعاتی شده است . بسیاری از محققان، جامعه اطلاعاتی را جامعه چند ساختی و چند وجهی می دانند که تمام لایه بند ی ها و سطوح آن نیازمنداطلاعات است. در چنین جامعه ای دسترسی و یا عدم دسترسی به اطلاعات نقش اساسی و تعیین کننده ای را در تمام عرصه ها ایفا میکند" - بهرام پور، . - 1383 در پنجاه سال گذشته بروز تحولات گسترده در زمینه کامپیوتر و ارتباطات، تغییرات عمده ای را در عرصه های متفاوت حیات بشری به دنبال داشته است. انسان همواره از فناوری استفاده نموده و کارنامه حیات بشری مملو از ابداع فناوری های اطلاعات و ارتباطات که از آنان به عنوان فن آوری های جدید و یا عالی، یاد می شود بیشترین تاثیر را در حیات بشری داشته اند.از سوی دیگر آموزش و پرورش به عنوان سازمان رسمی و دولتی و زیربنایی در امر تعلیم و تربیت آینده سازان فردا نقش مهمی در عصر حاضر، در پرورش استعدادهای کودکان و نوجوانان داشته و در این راستا فن آوری های نوین بعنوان وسایل و ابزار کمک آموزشی می توانند، مسئولان و برنامه ریزان این بخش را در حد زیادی یاری و مساعدت نمایند.امروزه استفاده از فن آوری های اطلاعات و ارتباطات در فرآیند آموزش یک ضرورت انکارناپذیر است و نظام آموزشی برای بهره گیری بهتر و بهینه از این امکانات، از هر روش ممکن کوتاهی ننموده است ولی بااین وجود، مسأله این است که بسیاری از معلمان هنوز نگرش استفاده از این تکنولوژ- یهای مؤثر و مفید در امر آموزش را به عنوان یک ضرورت قلمداد ننموده و یا حتی با چگونگی کاربرد آنها آشنایی کافی ندارند - توکلی، . - 1380
در دنیای امروز که فن آوری های نوین در تمامی بخش های زندگی فردی و اجتماعی افراد نفوذ نموده، اگر آموزش و پرورش ازاین امر غافل بماند، تا حد زیادی نمی تواند به هدف و کارکرد غایی خود، یعنی تحویل نیروهای فعال و مطلع به جامعه برسد. از این رو چگونگی استفاده از فن آوری های نوین بعنوان ابزارهای کمک آموزشی در سیستم نظام و آموزش و پرورش مسئله ی مهمی است. امروزه محققان زیادی در حوزه های علوم اجتماعی، وقت خود را صرف این مسئله نموده و با بررسی نقاط ضعف و قوت چگونگی استفاده از این وسایل در سیستم های آموزشی، به ارایه راهکارهای مناسب در جهت افتاده هر چه صحیح تر و بهتر از این وسایل نموده اند."اگر تا دیروز آموزش تنها از معلمان و مربیان سود می برد و کتاب به عنوان اصلی ترین منبع اطلاعاتی در امر آموزش محسوب می گشت، ولی امروزه آموزش با ابزارها، روش ها و محیط های جدید ارتباطی روبرو شده است.
نفوذ فن آوری های جدید اطلاعاتی به مراکز آموزشی، روابط ساده معلم- شاگردی را به طور کلی دگرگون ساخته است. به طوری که اریک اشباین استفاده ازرسانه های الکترونیکی را به مثابه انقلابی در آموزش و پرورش مطرح می کند و کاستلز معتقداست، در عصری که اطلاعات همه وقت و همه جا در اختیار دانش آموز است مفهوم یادگیری تغییر یافته است. در چنین عصری باید به دا نش آموزان چگونه اندیشیدن را آموخت" - کاستلز، . - 2000عصر حاضر که عصر تغییر از جامعه صنعتی به جامعه فراصنعتی یا جامعه اطلاعاتی لقب گرفته است، طبیعی است که اطلاعات، دانش و آگاهی بعنوان اساسی ترین دارائیها برای انسانها و جوامع بشری بحساب آید. رشد و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات - - ICT در جامعه امروز به حدی سرعت گرفته است که میزان توجه به آنرا بعنوان مهمترین شاخص توسعه یافتگی برای کشورهای در حال توسعه در نظر گرفته اند.و معتقدند که عصر حاضر، دنیای متفاوتی خواهد بود که راهبری آنرا فن آوری اطلاعات بر عهده خواهد داشت ویژگی مهمی که پدیده فناوری اطلاعات از آن برخوردار است. اینست که باعث می شود ارتباط انسان با انسان و همچنین انسان با محیط تسهیل یافته و ارتقا یابد. فناوری اطلاعات به دلیل تحول پذیری و قدرت تأثیر فراوانی که در رشد آموزشی، فرهنگی، اقتصادی، امنیت ملی، جهان شدن و تعدیل مشکلات اطلاع رسانی سنتی دارد، یکی از پویاترین و بحث برانگیزترین رشته های علم و فناوری محسوب می شود. در عصرکنونی تعلیم و تربیت نیازمند فن آوری ارتباطات، فن آوری تغییر رفتا ر و فن آوری ابزار است. با وجود این، به رغم پیشرف تهایی که در زمینه فن آوری اطلاعات و ابزارهای ارتباطی در دهه های گذشته به دست آمده، هنوز هم فاصله زیادی بین پیشرفت های انجام شده و گسترش وبهره برداری از آنها و از جمله کامپیوتر در فرآیند یاددهی - یادگیری وجود دارد - رئیس دانا، . - 1384
البته این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که فن آوری اطلاعات - - IT به دلیل ویژگی های خاصی که از آنها برخوردار است. همواره مورد سوء استفاده هایی نیز قرار گرفته است. که این سوء استفاده ها، سوء تعبیرهایی را در زمینه بکارگیری از این پدیده موجب شده است با این وجود باید به این مسئله اعتراف کرد که فنآوری اطلاعاتی دارای قابلیتهای فراوانی به منظور انتقال دانش، تسهیل ارتباطات و تعاملات و سرعت بخشیدن به روند رو به رشد توسعه دانش و اطلاعات می باشد که البته همه اینها در صورت بهره گیری صحیح از این پدیده امکان پذیر است. بنابراین شناخت میزان تأثیر گذاری از یکسو و روشها و مکانیزم های بهتر تأثیر گذارند این فن آوریها در آموزش بویژه آموزش کودکان و نوجوانان از اهمیت بسزایی برخوردار است. بنابراین لزوم پژوهش درباب رسیدن به این اهداف نیز بیانگر ضرورت موجود در چنین پژوهش هایی می باشد. نظام های آموزشی امروز جهت ایفای نقش خود به بهترین نحو، باید کاربرد فن آوری های اطلاعات و ارتباط را در رأس برنامه های آموزشی خود قرا ر دهند. به سبب اهمیت فن آوری وایجاد فرهنگ مناسب برای بهره گیری از آن، آموزش در مورد فن آوری ها باید از همان ابتدای شروع آموزش رسمی و در ایام کودکی انجام پذیرد - سیف، . - 1386 پیشرفت تحصیلی به توانایی آموختهشده یا اکتسابی فرد در موضوعات آموزشگاهی اطلاق میشود که به وسیله آزمونهای فراگیری استانداردشده یا آزمونهای معلم ساخته اندازهگیری میشود - نویدی، . - 1382 به طورکلی این اصطلاح به معنای مقدار
