بخشی از مقاله
چکیده :
هدف از پژوهش حاضر تاثیر رابطه تاب آوری و شادکامی بر میزان موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهرستان دلفان در سال تحصیلی 95-96 می باشد . پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها، از دسته تحقیقات همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهرستان دلفان می باشند بر اساس جدول تعیین حجم نمونه مورگان، تعداد234 نفر از آنان به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند.
روش نمونه گیری نیز به صورت تصادفی طبقه ای بود که 156 نفر از دانش آموزان دختر و78 نفر از دانش آموزان پسر بر اساس جدول تعیین حجم نمونه مورگان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند . یافته های پژوهش نشان می دهد که ضریب همبستگی پیرسون برای رابطه بین سطح و میزان شادمانی دانش آموزان شهر نورآباد و مقایسه آن با نتایج دیگر تحقیقات انجام شده 0/395 برآورد گردیده است. با توجه به ملاک ها، می توان گفت که ب بین سطح و میزان شادمانی دانش آموزان شهر نورآباد و مقایسه آن با نتایج دیگر تحقیقات انجام شده رابطه همبستگی متوسطی وجود دارد که با توجه به سطح معناداری که برابر 0/001 برآورد گردیده است، این میزان همبستگی در سطح اطمینان 0/99 از لحاظ آماری معنادار قلمداد می گردد.
مقدمه :
پیشرفت تحصیلی و آسیب شناسی دانش آموزان همیشه مورد توجه مسئولین برای بالا بردن سطح علمی کشور بوده است و از جمله مباحثی است که امروزه در دانشگاه ها مورد توجه مسئولین و محققان روان شناسی قرار گرفته است.به اعتقاد صاحب نظران شیوع برخی از اختلالات روان شناختی در دانش آموزان می تواند زمینه بروز آسیب های اجتماعی و تحصیلی را فراهم سازد.
یکی از عواملی که باعث ایجاد استرس و آسیب پذیری دانش آموزان می شود بیماری افسردگی است.افسردگی یکی از رایج ترین مشکلات انسان و تهدیدی جدی برای سلامت جسمانی و روانی دانش آموزان است افسردگی یک بیماری جسمی و روحی است که به تدریج به یک نگرانی عمده برای جوامع بشری تبدیل شده است - اوشیو و همکاران - 2003در بیماری افسردگی حالت گرفتگی و ناامیدی بسیار شدید تر از زمانی است که فرد هنگام یاس و بی حوصلگی احساس می کند در این بیماری فرد دچار احساس اندوه مداوم، پوچی و ترس و کمبود می شود بعضی ابزار می کنند که ابرای بر زندگی آن ها سایه افکنده است مطالعات متعدد بیان گر ارتباط بین رویدادهای استرس زایی زندگی و افسردگی هستند.
پژوهش هایی که در زمینه رابطه افسردگی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان شده نشان داد بین افسردگی و پیشرفت تحصیلی رابطه منفی وجود دارد .دیگر یکی از عواملی که به دانشحویان کمک می کند تا دربرابر این آسیب ها مقاومت کنند مفهوم جدید تاب اوری است تاب آوری به صورت های مختلف تعریف شده است بیشتر تعاریف بر انطباق به رغم وجود موانع یا موقعیت های دشوار اشاره دارند
اکثر تعاریف تاب آوری را فرآیندی می دانند که از تصمیمات روزمره متاثر است - ماشن 2001 - به وضوح قابل درک است که پیشرفت تحصیلی مولفه ای بسیار مهمی در اتخاذ صحیح تصمیمات روزمره و انطباق با موفقیت های دشوار است پرواضح است که تاب آوری بالا افسردگی را کاهش و میزان پیشرفت تحصیلی را بالا می برد.
به اعتقاد کامپفر 1999 تاب آوری یعنی بازگشت به تعادل اولیه یا رسیدن به تعادلی بالاتر از وضعیت پیش از بروز شرایط ناگوار به نحوی که سازگاری مثبت با زندگی می تواند پیامد آن باشد شادمانی و سعادت فردی و اجتماعی، یکی از مهمترین و پررنگ ترین آمال و آرزوهای انسان ها در تمام اعصار و قرون گذشته بوده است. در علم ، شادمانی از نیمه دوم قرن پیش به عنوان یک موضوع بین رشته ای مطرح شده و هر رشته ای ، دیدگاه خاصی از شادمانی را گسترش داده است.
روانشناسی آن را به عنوان ماهیتی مربوط به شخصیت می شناسد. زیست شناسی آن را به عنوان حاصل فرآیندهای شیمیایی تلقی می کند. شادمانی به عنوان یکی از احساسات ریشه ای مثبت و بسیار تاثیرگذار بر رفتار و حالات دیگر فرد نقش تعیین کننده ای در تامین سلامت روحی و فیزیکی فرد و جامعه دارد. هرچند که یکی از عوامل افزایش دهنده در سطح فردی و جمعی را ارتقاء سطح کیفیت زندگی و توسعه در ابعاد مختلف آن می دانند اما این رابطه در جهت عکس آن نیز کاملا مصداق دارد.
شادمانی به دلیل آنکه همواره باخرسندی، خوش بینی و امید و اعتماد همراه است می تواند به عنوان یک کاتالیزور، نقش تسریع کننده ای در فرآیند توسعه یک جامعه داشته باشد. روان شناسان نیز تقابل این دو وجه را تحت عنوان عناوین روانشناسی مثبت و روانشناسی منفی یاد کرده و بر لزوم این پارادایم شیفت تاکید می کنند. پژوهش حاضر با نگاهی جامعه شناختی سعی در جستجوی علل و مکانیزم هایی دارد که میزان شادمانی کنشگران فردی را تبیین کرده و به شرح و تفسیر نتایج آن می پردازد.
بیان مساله
شادمانی به عنوان یکی از احساسات مثبتی که فصل مشترک تمامی انسانها بوده و هست، در مقابل احساسات منفی از قبیل افسردگی، اندوه و یاس قرار دارد. همانطور که برخی نظریه پردازان اظهار کرده اند حداقلی از شادمانی برای ادامه زندگی لازم بوده و بدون آن امید به زندگی آینده وجود نخواهد داشت. از این منظر خودکشی را می توان به عنوان یک رفتار احساسی که در حد نهایی طیف احساسات منفی قرار دارد، در نقطه مقابل احساس شادمانی قلمداد کرد و نرخ خودکشی در یک جامعه را می توان به عنوان یکی از معرف های ناشادی آن جامعه بازشناخت. اما، بسیاری از رفتارهای احساسی دیگر وجود دارند که در نتیجه فقدان ناشادی شکل گرفته و گسترش می یابند.
در مساله شادمانی می توان به رفتارهایی مراجعه کرد که در جامعه بازتاب یاس و بدبینی در بین انسانهاست. رفتارهایی مانند خشونت های خانوادگی، اعتیاد، جرائم اجتماعی و پرخاشگری که در غیاب شادمانی شکل می گیرنددر جامعه ما از میزان بالایی برخوردار هستندو هر روز اشکال جدیدی به خود می گیرند.
خشونت و رعبی که پس از مراسم ذاتا شادی بخش - از جمله چهارشنبه سوری و فوتبال در ایران - ابراز می شود نشانی از فقدان شادمانی های مداوم و ارضا کننده ای است که هر از چند گاهی اثرات خود را نمایان می سازد.
شادمانی همچنین، علاوه براینکه به عنوان یکی از مولفه های دائمی زندگی خوب - - l.a .king, 2001: 51 و یکی از ابعاد اساسی و بنیادین سلامت روان شناخته می شود، شاخصی که در ارزیابی و مقایسه جوامع مختلف نیز بسیار از آن استفاده می شود
سوال اساسی در مورد موضوع شادمانی آنست که آیا این موضوع، در وضعیت فعلی جامعه ایران می تواند به عنوان یک مساله اجتماعی مطرح شود یا خیر؟
نتیجه موج چهارم پیمایش ارزشهای جهانیان اینگلهارت نشان داد که متوسط سطح شادمانی نمونه ایران از بین 69 کشور در رتبه 61 قرار دارد.
یکی از علل ناکامی های تحصیلی روش نادرست مطالعه است. عوامل زیادی برای موفقیت در تحصیل وجود دارد که می توان از عوامل مهمی همچون معلم ماهر و کارآزموده پشتکار و جدیت محیط مناسب خانوادگی و... نام برد. در بسیاری از موارد همه شرایط تا حدی قابل قبول است اما دانش آموز - فراگیر - روش های صحیح مطالعه را نمی داند .شاید بعضی دانش آموزان گمان کنند با زیاد مطالعه کردن از بقیه موفق تر خواهند بود ولی از سویی به درست مطالعه کردن بی توجه می باشند.
بعضی دیگر گمان می کنند که با بی خوابی کشیدن می توانند در تحصیل موفق باشند. اما این گروه هم اشتباه می کنند در اینجا برای تاکید و اهمیت به هر حال با توجه به ارقام فوق در سطح بین المللی می توان اظهار کرد که وضعیت فعلی کشور، افراد به اندازه کافی از شادمانی برخوردار نبوده و این نقصان می تواند به عنوان یک مانع جدی در راه شکوفایی استعدادهای فردی و توسعه ترقی کشور قلمداد شود بنابراین محقق به دنبال بررسی عوامل موثر بر شادمانی افراد در شهر نورآباد می باشد
