بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
چکیده مقاله
یکی از مهم ترین وظایفی که حاکمیت شرکتی می تواند بر عهده گیرد ،اطمینان دهی نسبت به کیفیت
فرآیند گزارشگری مالی است.
در سالهای اخیر که پژوهش های زیادی در رابطه با فرو پاشی شرکتهای بزرگی چون انرون ،ورلد کام و...براثر تقلب های موجود در
گزارشگری مالی و...بوده است ،بحث حاکمیت شرکتی مورد توجه این پژوهش ها قرار گرفته واز این گذشته ،مطالعات علمی نشان
داده است که میان حاکمیت شرکتی ضعیف و کیفیت نازل گزارشگری مالی ،تحریف سود ،وجود تقلب در صورت های مالی و ضعف کنترلهای داخلی رابطه وجود دارد .
با توجه به اتفاقات مزبور می بایست اقداماتی از قبیل انجام اصلاحاتی به منظور افزایش اثر بخشی کمیته حسابرسی،ارتقای سطح پاسخگویی هیئت مدیره و مدیران شرکت به منظور اطمینان از ارائه صادقانه گزارش های مالی و گسترش پژوهش های انجام شده در زمینه حاکمیت شرکتی ،تاکید بیشتری در زمینه بهبود آثار حاکمیت شرکتی برفرآیند گزارشگری مالی صورت گیرد.
اسلاید 2 :
درشکل بالا ساختار حاکمیت شرکتی وتاثیرآن بر کیفیت گزارشگری مالی ارائه شده است.
در گذشته تاکید بر هیئت مدیره وکمیته حسابرسی بوده که چنین دیدگاه های تنگ نظرانه ای
جایگاه حاکمیت شرکتی را در حد نظارت بر فعالیت ها محدود کرده بود و نقش بالقوه آن را کم اهمیت جلوه داده بود.
این در حالی است که چها چوب جامع تری نیاز است تا کلیه ذی نفعان درون سازمانی و برون
سازمانی را در بر گیرد .
از سوی دیگر این شکل نشان دهنده روابط متقابل اشخاص و سازوکارهای گوناگون موثر بر ساختار حاکمیت شرکتی نیز هست.مصاحبه با حسابرسان با تجربه نشان می دهد که به اعتقاد
اعتقاد آنان مدیریت نفوذ قابل ملاحظه ای بر عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی دارد (کوهن و همکاران2000).برخی از حسابرسان در مصاحبه مذکور اظهار داشته اند که اگر مدیریت مایل به
پذیرش (حاکمیت شرکتی )نباشند،کاری از دست آنها بر نخواهد آمد.
اشخاص مورد اشاره در ساختار حاکمیت شرکتی موجب شکل گیری و تحت تاثیر قرار گرفتن
روابط متقابل افرادی می باشند که مسئول مستقیم اعمال حاکمیت شرکتی در شرکت به حساب
می آیند .
پس به طور خلاصه شکل فوق نشان دهنده عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی و روابط متقابل آنهاست و بیانگر این نکته است که حاکمیت شرکتی ،بر کیفیت گزارشگری مالی ودر نهایت مواردی مانند تحریف سود و وجود تقلب در گزارش ها موثر است.
اسلاید 3 :
گر چه ممکن است انتظار بر این باشد که حاکمیت شرکتی بهتر ، بهبودگزارشگری مالی
می شود،ولی واقعیت چیز دیگری است و اجماع عمومی درباره (کیفیت گزارشگری مالی )
باید شامل چه مواردی باشد ،وجود ندارد.
پژوهش های قبلی به جای تعریف ((کیفیت گزارشگری مالی))،بر عوامل بازدارنده ای
مانند: مدیریت سود ،تجدید ارائه صورتهای مالی و وجود تقلب تاکید داشته اند و مشاهده عوامل مزبور
را دال بر عدم موفقیت فرآیند گزارشگری مالی تلقی کرده اند.
از سوی دیگر در مطالعات قبلی به بررسی نقش بازیگران مختلف صحنه حاکمیت شرکتی (مانند
هیئت مدیره ،کمیته حسابرسی ،حسابرسان مستقل و حسابرسان داخلی )و دامنه ای که در آن اشخاص
مذکور به صورت انفرادی یا جمعی قادر به تحت تاپیر قراردادن فرآیند ارائه صادقانه و منصفانه
گزارش های مالی هستند ،پرداخته شده است .
بدین ترتیب در ادامه بحث به بررسی نقش عوامل مذکور ،روابط متقابل آنها وتاثیر جمعی شان در بالا
بردن کیفیت گزارشگری مالی ،خواهیم پرداخت.
اسلاید 4 :
هیئت مدیره و کمیته حسابرسی :
ویژگی های گوناگون هیئت مدیره و کمیته حسابرسی ،ممکن است اثر بخشی آن دو را به عنوان ساز
وکار های حاکمیت شرکتی ،تحت تاثیر قرار دهد.در این بخش به بررسی پژوهش های انجام شده در
زمینه ویژگی های مختلف هیئت مدیره و کمیته حسابرسی می پردازیم .این موارد عبارتند از :
1-ترکیب اعضا
2-استقلال
3-دانش و شایستگی
4-اثر بخشی
5-اقتدار
6- وظایف و مسئولیت ها
7-تحریف سود و وجود تقلب
اسلاید 5 :
تنها پژوهشی که در آن به طور مستقیم به بررسی ترکیب اعضای کمیته حسابرسی از منظر شایستگی و استقلال آنان پرداخته شده است، اثر وافیس (2001) است. یافته های وی نشان می دهد که اعضای کمیته حسابرسی، الزاما مناسبترین گزینه های ممکن برای انجام وظایف مربوط نیستند.
برای پاسخ به این پرسش که کمیته های حسابرسی واقعاً چه کاری انجام می دهند، کارسلو و همکاران (2002) شرح وظایف مندرج در احکام و وکالت نامه های اعضای کمیته های مذکور را مورد مطالعه قرار داده اند. پژوهشگران مذکور چنین نتیجه گیری کرده اند که میان آنچه اعضای کمیته حسابرسی ادعای انجام آن را دارند و آنچه در احکام آنان به عنوان شرح وظایف آنها تعیین شده است، اختلاف وجود دارد؛ اختلافی که ممکن است دلایل گوناگونی داشته باشد. از سوی دیگر، یکی از محدودیتهای مهم تحقیق صاحب نظران مذکور؛ نپرداختن به دلایل ایجاد چنین اختلافی است.
در مجموع، از دو پژوهش فوق چنین استنباط می شود که پیش از تصویب قانون سربنیزـ آکسلی (2002)، به دلیل عدم شایستگی اعضای کمیته های حسابرسی و و جود پرسش هایی در زمینه انطباق کامل عملکرد کمیته های مذکور با وظایف مقرر؛ از توان بالقوه آنها استفاده کامل به عمل نیامده است. البته، با توجه به این که داده های پژوهش های مورد بحث؛ قبل از تصویب قانون سربنیز ـ آکسلی (2002) گردآوری شده است، نمی توان مطمئن بود که کاستی های مورد اشاره هنوز هم وجود دارد.
اسلاید 6 :
در اصلاحات اخیر قانون سربنیزـ آکسلی (2002) که به منظور تقویت کمیته حسابرسی مورد تصویب قرار گرفته، صراحتاً فرض شده است که استقلال ؛ موجب بهبود اثربخشی کمیته حسابرسی می شود.
ولنایزر (1995) با استفاده از روش استدلال قیاسی، به ارزیابی این ادعا پرداخته است که آیا استقلال کمیته حسابرسی، موجب بهبود چشمگیر کیفیت گزارشگری مالی می شود یا خیر؟ به اعتقاد وی، با توجه به اینکه رویه های جاری حسابداری به مدیران این اجازه را می دهد تا در انتخاب روشهای حسابداری و انجام برآوردهای مربوط سلیقه ای عمل کنند؛ وقوع چنین امری بعید به نظر می رسد.
پژوهش دیگری که در ارتباط با اهمیت استقلال کمیته حسابرسی انجام شده است، مربوط به دیزورت و سالتری (2001) است. آنان با بررسی قضاوت های اعضای کمیته حسابرسی، به مطالعه چگونگی تأثیر استقلال و دانش حسابرسی اعضای مذکور بر تمایلشان در حمایت از مواضع حسابرس به هنگام اختلاف نظر آنها با مدیریت، پرداخته اند. یافته های پژوهشگران مذکور نشان می دهد که میان استقلال و دانش حسابرسی اعضای کمیته حسابرسی و جانبداری از حسابرس به هنگام اختلاف نظر وی با مدیریت، رابطه مستقیمی وجود دارد.
یافته های سانگ و ویندرم(2004) نشان می دهد که استقلال اعضای هیأت مدیره، دانش مالی مدیران و « فعال » بودن کمیته حسابرسی؛ موجب بهبود اثربخشی کمیته مزبور در زمینه گزارشگری مالی و مالکیت سهام شرکت توسط اعضای هیأت مدیره و تعدد عضویت آنان در هیأت مدیره سایر شرکت ها ، باعث کاهش اثربخشی مذکور می شود.
در مجموع ، پژوهش های فوق نشان می دهد که استقلال کمیته های حسابرسی، عموماً تحت تأثیر استقلال هیأت مدیره قرار دارد.
اسلاید 7 :
با توجه به الزام قانون سربنیزـ آکسلی (2002) به اینکه کلیه اعضای کمیته حسابرسی باید دارای دانش مالی و حداقل یک عضو آن، دارای تخصص مالی باشد؛ درک رابطه دانش مالی و شایستگی اعضای کمیته حسابرسی با اثربخشی آن، امر مهمی به شمار می آید.
یافته های دیزورت (1998) نشان می دهد که آن گروه از اعضای کمیته حسابرسی که تجربه مناسب و مرتبطی با حوزه کاری خود دارند، حداقل دارای درک بهتری از دیدگاه های حسابرس به هنگام اختلاف نظر وی با مدیریت هستند و حتی ممکن است در چالشهای احتمالی حسابرس با مدیریت شرکت؛ از او جانبداری کنند.
موضوع چگونگی تأثیر شایستگی و دانش مالی اعضای کمیته حسابرسی بر کیفیت فرآیند گزارشگری مالی، توسط مک دانیل و همکاران (2002) مورد پژوهش قرار گرفته است. آنان با مقایسه دانش مالی و تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی ،چنین نتیجه گیری کرده اند که ارزیابی دو گروه مذکور از اینکه چه اقلامی در تعیین کیفیت گزارشگری مالی اهمیت دارد، متفاوت است. محققان مزبور همچنین دریافته اند که تفاوت دیدگاه های دو گروه مورد اشاره در جلسات کمیته حسابرسی، موجب بهبود کیفیت گزارشگری مالی می شود.
دی زورت و سالریو (2001) با بررسی تأثیر دانش حسابداری و حسابرسی اعضای کمیته حسابرسی بر پشتیبانی آنان از حسابرس به هنگام اختلاف نظر وی با مدیریت، به این نتیجه رسیده اند که دانش حسابرسی اعضای کمیته، با میزان حمایت آنان از حسابرس؛ دارای همبستگی مثبت است و بر خلاف انتظار، دانش حسابداری هیچگونه رابطه ای با حمایت مذکور ندارد.
سرانجام، بدارد و همکاران (2004) با مطالعه الزامات مقرر در قانون سربنیزـ آکسلی (2002)، در تحقیق خود نشان داده اند که میان وجود حداقل یک عضو با تخصص مالی در کمیته حسابرس و کاهش احتمال مدیریت متهورانه سود، رابطه وجود دارد.
در مجموع، از پژوهش های فوق چنین بر می آید که دانش بالای اعضای کمیته حسابرسی، می تواند زمینه ساز همکاری های بیشتری میان حسابرس مستقل و اعضای کمیته حسابرسی صاحبکار به شمار آید. البته، طبق یافته های دیزورت و سالریو (2001)، دانش مذکور زمانی اهمیت بیشتری می یابد که در ارتباط با موردی پیچیده و مربوط به صنعتی خاص باشد.
اسلاید 8 :
کالبر و فوگارتی (1993)، ابعاد گوناگون اقتدار و اثربخشی کمیته حسابرسی را در ایفای سه نقش نظارتی خود ( یعنی ، گزارشگری مالی، نظارت بر حسابرسان مستقل و نظارت بر کنترل های داخلی )؛ مورد بررسی قرار داده اند. یافته های آنان نشان می دهد که اقتدار سازمانی، تحت تأثیر اقتدار فردی قرار دارد؛ به ویژه آن که وجود کمیته های حسابرسی اثربخش، مستلزم وجود شرح وظایف سازمانی مشخص، پشتیبانی سازمانی و تفویض اختیار است.
به منظور مطالعه تأثیر فعالیت های نمادین ( از قبیل تناوب و کیفیت جلسات کمیته حسابرسی و چگونگی مطرح شدن مسائل در آن ) بر اثربخشی مورد انتظار کمیته حسابرسی و تعیین عوامل مؤثر بر آن از منظر اجتماعی
( یعنی مشروعیت یافتن آن از دیدگاه جامعه)؛ گدرونو بدارد(2004) مصاحبه هایی را با بازیگران ( درون سازمانی و برون سازمانی ) صحنه حاکمیت شرکتی ترتیب داده اند. یافته های آنان نشان می دهد که برگزاری جلسات کمیته حسابرسی ، صرفاً یک فعالیت نمادین تلقی نمی شود و عملکرد اعضای کمیته مذکور ؛ نقش مهمی در اثر بخشی آن از منظر اجتماعی ایفاء می کند.
نتایج مطالعات کارامانووافیس (2005) در زمینه بررسی رابطه میان هیأت مدیره و کمیته حسابرسی و افشای داوطلبانه اطلاعات مالی نیز نشان می دهد در شرکت هایی که هیأت مدیره و کمیته حسابرسی آنها اثر بخش تر است، مدیران پیش بینی های سود دقیق تری را ارائه می کنند و بازار نیز واکنش مطلوب تری نسبت به آن نشان می دهد. یافته های مذکور حاکی از آن است که میان حاکمیت شرکتی اثربخش و کیفیت بالاتر افشای اطلاعات مالی؛ رابطه وجود دارد.
در مجموع، نتایج پژوهش های پیش گفته نشان می دهد که به منظور تعیین اثربخشی فعالیت های کمیته حسابرسی ، بررسی رویدادها و تعاملات صورت گرفته در جلسات کمیته مزبور؛ از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای مثال ، فوگارتی و کالبرز (1998) و گدرون و بدارد (2004) نشان داده اند که توجه به ماهیت فعالیت های کمیته حسابرسی ، می تواند برای تعیین اثربخش بودن آن مفید باشد؛ اگر نه، صرف ثبت رویدادها ممکن است به عنوان یک عمل نمادین و تنها به منظور رعایت قوانین و مقررات صورت گیرد.
اسلاید 9 :
تنها مطالعاتی که صریحاً به بحث اهمیت اقتدار کمیته حسابرسی پرداخته اند، به کالبرز و فوگارتی (1993) و فوگارتی و کالبرز(1998) تعلق دارند. همانگونه که پیش از این نیز توضیح داده شد ، آنان در پژوهش اول خود به بررسی رابطه میان جنبه های گوناگون اقتدار و اثربخشی کمیته حسابرسی و در پژوهش دوم، به مطالعه تأثیر عوامل تئوری نمایندگی و تئوری سازمان بر اثربخشی کمیته حسابرسی پرداخته اند. نتایج پژوهش های مذکور، در بخش قبل از نظر گذشت.
جمع بندی یافته های پژوهشگران یاد شده نشان می دهد که اندازه گیری میزان اقتدار کمیته حسابرسی ، امر دشواری است و به نظر می رسد که برای روشن شدن موضوع، باید از روش تحقیقی مشابه با مصاحبه های گدرون و بدارد (2004) استفاده کرد تا بدین ترتیب، بتوان به شناسایی آن گروه از ویژگی های کمیته حسابرسی پرداخت که در زمینه ایجاد اقتدار آن در امر نظارت اثربخش بر فعالیت های مدیریت؛ نقش تعیین کننده ای را ایفاء می کنند. روش تحقیق مزبور را حتی در مواردی که کمیته حسابرسی فاقد قدرت و اقتدار واقعی است و یا تنها یک ساز و کار نمادین به منظور رعایت قوانین و مقررات به حساب می آید؛ می توان مورد استفاده قرار داد.
اسلاید 10 :
دو پژوهشی که تأکید آنها بر وظایف و مسؤولیت های کمیته حسابرسی است، توسط ولنایزر (1995) و دی زورت (1997) انجام شده است. ولنایزر (1995) در یک بررسی تفصیلی، بر اساس مطالعه استانداردهای حرفه ای و متون علمی مربوط؛ 17 وظیفه را برای کمیته حسابرسی مورد شناسایی قرار داده است. وظایف مذکور را می توان در سه گروه، شامل :
1-وظایف مربوط به حوزه گزارشگری مالی ( شامل کنترل ها )
2-حسابرسی 3-سایر موارد حاکمیت شرکتی ( از قبیل تسهیل ایجاد روابط میان هیأت مدیره و حسابرسان مستقل )؛ طبقه بندی کرد.
دی زورت ( 1997) نیز با گردآوری داده های تجربی، تلاش کرده است تا فهرست وظایف پیش گفته را با استفاده از پرسشنامه و انتخاب نمونه از میان اعضای کمیته های حسابرسی؛ مورد تأیید قرار دهد. یافته های وی نشان می دهد که به اعتقاد پاسخ دهندگان، مهم ترین وظیفه کمیته حسابرسی، ارزیابی کنترل های داخلی است و مواردی مانند بررسی صورت های مالی، بررسی اثربخشی حسابرسی های مستقل و داخلی، بررسی نامه مدیریت حسابرس مستقل و ارزیابی استقلال حسابرس؛ در اولویت های بعدی قرار می گیرند.
در مجموع، نتایج پژوهش های فوق گویای آن است که به نظر نمی آید آنچه در زمینه فعالیت های کمیته حسابرسی به اطلاع عموم می رسد، کاملاً منطبق با اقداماتی باشد که واقعاً دارد توسط کمیته مذکور صورت می گیرد.
