بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه
آلوین تافلر در کتاب موج سوم خود نوشته است، مردم کره زمين تا امروز سه موج اساسى تحول را پشت سر گذاشته اند.
موج اول، موج انقلاب کشاورزى است که زمان آغاز آن بر کسى مشخص نيست، موج دوم انقلاب صنعتى است که بدنبال اختراع ماشين بخار در سال 1764، آغاز شده است و بالاخره موج سوم انقلاب انفورماتيک است که ازسال1946که بشر به ساخت کامپيوتر نائل آمد، آغازشد.
هريک از اين امواج باعث بوجود آمدن تحولات فکرى و فرهنگى خاص خودش شد که لازم است به طرح آنها پرداخت.
موج اول همانطور که ذکر آن رفت، از زمانى آغاز شد که انسان فهميد اگر دانه اى را در زمين بکارد، مى‌تواند از محصول آن استفاده مجدد کند، مشروط بر آنکه به اتفاق خانواده اش در محلى ساکن شود.
تا آن زمان وى تمايلى به تشکيل خانواده نداشته و غالبا بصورت انفرادى و نهايتا دسته هاى کوچک و به شکل مهاجر زندگى مى‌کرد، اما فصل هاى سه گانه کاشت، داشت و برداشت، او را مجبور به ساکن شدن در يک جا کرد و آرام آرام خانواده کوچک و هسته اى، جاى خود را به خانواده بزرگ و گسترده داد.
تفکر حاکم در قالب تعاريف امروزى، تفکر روستايى بود که بر مبناى آن تفکر، کشاورز با صداى خروس از خواب بيدار شده و زندگى روزمره را آغاز مى‌کند و زمانى هم که آفتاب به نيمه مى‌رسد مى‌فهمد که زمان صرف ناهار و استراحت نيم روزى است و زمانى هم که خورشيد غروب مى کند، مى‌فهمد که بايد کار را تعطيل کند.
براى اين روستايى مفروض، تابستان فصل کاشت، پاييز زمان برداشت محصول و زمستان هم زمان استراحت و ديد و بازديد است .
اسلاید 2 :
اما زمانى که آرام آرام امواج ناشى از انقلاب بخار سراسر جهان را فرا گرفت، کم کم کارخانجات متولد شدند.
تراکتور جاى گاوآهن گرفت، آرام آرام پتک (سمبل موج دوم )، جاى بيل(سمبل موج اول) را گرفت و کشاورز مفروض ديگر نيازى نمى‌ديد از تمامى فرزندانش در روستا استفاده کند، زيرا حالا يک تراکتور مى‌تواند جاى 10 فرزند او را بگيرد، لذا مابقى فرزندان را راهى شهر مى‌کند تا اولين طبقات پروژه هاى شهرى را تشکيل دهند.
اين جمعيت جديد شهرى شده ديگر نيازى به صداى خروس نداشتند، چرا که با صداى زنگ ساعت، روز کارى را آغاز کرده و با صداى بوق کارخانه هم، کار را تعطيل مى‌کردند.
کم کم بواسطه گسترده شدن فضاى شهرها، نيازهاى جديد بوجود آمد، کودکستان براى تربيت کودکان، آسايشگاه سالمندان براى نگهدارى افراد مسن و رستوران براى آنها که فرصت طبخ غذا در منزل را نداشتند.
خلاصه نيازهاى نو، راه حلهاى تازه را خلق کردند و آنها نيز خود احتياجات جديد را آفريدند و اين روند هميشگى با ورود کامپيوتر به عرصه تحولات وارد فصل جديدى شد.
همان طورى که پتک جاى بيل را گرفت، نرم افزار(يکى از سمبل هاى موج سوم) هم متقابلا جاى پتک را گرفت، اگر در موج دوم، حضور فيزيکى کارمندان در زمان معين، معيار دريافت دستمزد بود، در موج سوم راندمان کارى است که ميزان حق السهم هر عضو يک مجموعه خدماتى يا توليدى را مشخص مى‌کند.
اگر در موج دوم، سخت افزارها به کمک انسان مى‌آمدند، در موج سوم اين نرم افزارها هستند که به خدمت بشر مى‌شتابند.
تصورات و تفکرات آدمى به شکل کدهاى صفر و يک و با کمک امواجماهواره اى مبادله مى‌شود. در موج سوم انسان هر روز که بيشتر ياد مى‌گيرد، بيشتر مى‌فهمد که با حقيقت فاصله زيادى دارد.
موج سوم را موج خرد ورزى هم لقب داده اند، همه چيز تعريف شده و براى هر تعريف يک کد در نظر گرفته شده است حتى نام افراد هم که زمانى تحت تاثير موج اول و دوم با اسامى چون برنج،کار، صنعت، کارخانه و موارد مشابه مورد خطاب قرار مى‌گرفتند، در موج سوم تمام هويتشان در يک مجموعه اعداد خلاصه مى‌شود.
اسلاید 3 :
به عبارت ديگر، افراد ديگر به واسطه نام اجداديشان شناخته نمى‌شوند، بلکه هر فرد داراى هويتى مستقل است که اين هويت در قالب ارقام خلاصه مى‌شود.
در موج سوم انتصاب به افراد خاص، نژاد و مليت معيارى براى برترى و شناخت نيست،بلکه اين کامپيوترها هستند که افراد را بر مبناى شماره طبقه بندى و تقسيم مى کنند.
شهر الکترونيکى که يکى از دستاوردهاى موج سوم است،از اين قاعده مستثنى نمى‌باشد.
حضور اینترنت از اوایل دهه ی 1960 میلادی در وزارت دفاع آمریکا شروع و در سال1969 با همکاری دانشگاه کالیفرنیا توسعه یافت در سال 1983 عملاً کار غیر نظامی اینترنت با سرویس پست الکترونیکی آغاز شد و به سرعت توانایی آن در ارسال داده ها با سرعت بیشتر فراهم شد. در اواسط سال 1990 در سراسر جهان 46000 شبکه اطلاعاتی، شامل 3/2 میلیون دستگاه رایانه و 25 میلیون کابر از طریق اینترنت امکان تبادل اطلاعات یافتند. مقایسه ارقام فوق با نیاز های یک شهر الکترونیکی نشان می دهد که تا این زمان عملاً نمی توانستند امکانات فناوری برای ایجاد شهر الکترونیک وجود داشته باشد. اما آمار فصلنامه پیام یونسکو در اکتبر ماه 2003 آخرین آمار کاربران اینترنت را 655 میلیون نفر در جهان نشان می دهد.
این در حالی است کهاینترنت ورلد استیست (internet world stats)در آخرين آمار خود در خصوص كاربران اينترنتی جهان که تا پایان سال 2007 می باشد، تعداد كاربران اينترنتی را برحسب موقعيت های جغرافيايی به 7 دسته تقسيم كرده و ميزان كاربران را در دنيا 1 ميليارد و 319 ميليون نفر اعلام كرد.
نکته قابل توجه سرعت توسعه عناصر این پدیده همچون ارتباطات و فناوری اطلاعات است که حیات سنتی بشر را رفته رفته وارد جایگاهی شگفت انگیز به نام زندگی الکترونیکی کرده و ابعاد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را دگرگون کرده است. بنابراین همزیستی و اجتماع که از ضروریات برقراری ارتباطات به عنوان اصول اولیه جامع اطلاعاتی است در محلی به نام شهرالکترونیکی جلوه گر می شود.
اسلاید 4 :
شهر الكترونيكى چيست ؟
شهر الكترونیكی عبارت است از شهری كه اداره امور شهروندان شامل خدمات و سرویس های دولتی و
سازمان های بخش خصوصی به صورت برخط (online) و به صورت شبانه روزی و در هفت روز هفته باكیفیت و ضریب ایمنی بالا و با بهره گیری از ابزارهاى فناوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT ) و كاربردهای آن انجام می شود. تعاريف بسيار ديگرى براى شهر الكترونيكى مطرح شده كه برخى از آنها عبارت اند از:
1- به كارگيری فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارائه خدمات اجتماعى، اداری و اقتصادی به خصوص در بخش شهری برای بالا بردن بهره وری و نيز بهبودخدمات و ارائه اطلاعات به شهروندان و تجار و غيره را شهر الكترونيكىمى گويند.
2- استفاده از فناوری به منظور اينكه خدمات شهری و اطلاعات به طور مؤثر در اختيار شهروندان و تجار و... قرار بگيرد، شهر الكترونيكى ناميده مى شود.
3- شهر الكترونيكى به آن دسته از فعاليت هايى اطلاق مى شود كه خدمات شهری را به صورت الكترونيكى در اختيار كاربران قرار مى دهد و يا ازطريق اينترنت، اطلاعاتى را با استفاده كنندگان اين خدمات مبادله مى كنند.
شهر الكترونیكی ما را از دنیای تك بعدی شهرهای سنتی و امروزی خارج كرده و به دنیای جدیدی راهنمایی خواهد كرد، دنیایی دوبعدی كه دستاورد فناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات می باشد. در گذر این زمان و در این حركت روبه جلوی فناوری ما در آینده ای نه چندان دور دنیای سه بعدی را شاهد خواهیم بود كه حتی تصور آن در حال حاضر برایمان ناممكن است. بسیاری از فعالیت هایی كه در شهرهای عادی انجام می شود قابلیت پیاده سازی و اجرا در شهر الكترونیكی را دارد و به جرأت می توان گفت كه این فعالیت ها در شهرهای الكترونیكی بسیار راحت تر از نمونه های فیزیكی آن خواهد بود.
اسلاید 5 :
این مجموعه از فعالیت ها را می توان به گروه های زیر تقسیم كرد:
1- فعالیت های اداری: مانند ثبت اسناد و املاک، درخواست گذرنامه و غیره.
2- فعالیت های بانكی: پرداخت قبوض، برداشت پول از حساب، انتقال پول، اعلام وصول و برگشت چک و غیره.
3- فعالیت های تجاری: خرید و فروش كالا، موسیقی ، فیلم ، خرید بلیت هتل ها و هواپیماها و غیره.
4- فعالیت های تفریحی: بازی های رایانه ای، بازدید از موزه ها و پارك ها، انجام مسافرت های مجازی و غیره.
5- فعالیت های علمی: انجام تحقیقات علمی، جست و جوی مقالات علمی، استفاده از منابع كتابخانه ها، انتشار و چاپ كتاب های الكترونیكی و غیره.
6- دریافت اطلاعات: شامل اخبار، روزنامه ها، نشریات، ترافیک شهری، ساعات ورود و خروج قطارها و غیره بدون خارج شدن از منزل و یا محل كار.
7- فعالیت های آموزشی: ثبت نام و رفتن به كلاس های مجازی و امتحانات مجازی, كسب مدارك معتبر بین المللی و غیره.
8- فعالیت های گردشگری: رزرو بلیت و هتل - رزرو اتومبیل در مقصد، انتخاب بهترین شهرها و مكان های تاریخی و مسافرتی برای گردشگری و غیره.
9- فعالیت های درمانی: مراجعه به پزشك و دریافت دستورالعمل های درمانی و پزشكی، مشاوره با پزشك خانوادگی بدون نیاز به حضور فیزیكی درمطب و غیره.
10- فعالیت های تصمیم گیری: انتخاب بهترین مكان برای مسافرت با توجه به وضعیت رزرو هتل ها و قطارها، انتخاب بهترین مسیر برای رفتن به نقطه ای دیگر از شهر و غیره.
اسلاید 6 :
اهداف شهر الكترونيكى
هدف اصلى در شهر الكترونيكى، ارائه خدمات با كيفيت و با قيمتى مناسب به همگان است. ايجاد محيط مناسب برای ارتقاء سطح زندگى، كسب و كار، فراهم نمودن محيط دسترسى برخط ( به جای نگهداشتن شهروندان در صف! ) برای دسترسى به اطلاعات و خدمات شهری، ارتقاء كميت و كيفيت خدمات آژانس های شهری، افزايش توليدناخالص داخلى و افزايش درآمدها، يكپارچگى كليه واحدهای شهری و نيز صرفه جويى در هزينه از جمله اهداف شهرالكترونيكى است .
بنابراين مى توان مهمترين اهداف شهر الكترونيكى را به صورت زير برشمرد:
1- ارائه خدمات بهتر:ارائه خدمات به صورت راحت تر و قابل اعتماد، با صرف هزينه های كمتر و كيفيت وارزش بالاتر.
2- تأثير مثبت در قيمت و كارآيى خدمات:ارائه اطلاعات و خدمات بهتر و ارزان تر به استفاده كنندگان و عوارض دهندگان.
3- مشاركت بيشتر مردم در امور شهری:آسان تر كردن امكان مشاركت كسانى كه تمايل دارند در كارها نقش داشته باشند.
4- ارائه و به كارگيری روش های مناسب برای اداره جامعه: حمايت از جامعه علمى از طريق ايجاد نوآوری و بازآفرينى در بخش شهری.
اسلاید 7 :
ويژگى های شهر الكترونيكى خوب
يك شهر الكترونيكى خوب آن است كه بتواند به آسانى در دسترس همگان قرار گرفته و با روشى ساده خدمات خود را ارئه نمايد. برخى از مشخصه های يكشهر الكترونيكى خوب عبارت است از:
1- استفاده آسان كاربران:يک شهر الكترونيكى خوب بايد بتواند با به كارگيری ابزار مناسب سخت افزاری، نرم افزاری و ارتباطى به آسانى ارتباط مردم را به خدمات شهری برقرار نمايد.
2- در دسترس همگان باشد:خدمات شهر الكترونيكى بايد از طريق سايت در منزل، محل كار، كارخانه، كتابخانه و...در هر زمانى در دسترس همه افراد جامعه با هر درآمدی باشد.
3- حريم خصوصى و امن: بايد استانداردها در آن به گونه ای پيش بينى شود كه حريم خصوصى و امنيت مردم شهر و كاربران تضمين شده باشد.
4- نوآور و با خروجى ملموس: بايد از جديدترين و پيشرفته ترين فناوری ها استفاده كند، تا سرعت و پاسخ سيستم همواره رو به افزايش بوده و خروجى آن برای مردم قابل لمس باشد.
5- تعاملى باشد: بايد انديشه عموم مردم در آن اثر داشته باشد، تا بخش های خصوصى، سازمان های
غيرانتفاعى، محققان و حتى مردم عادی نيز بتوانند با شهردار و مسؤولان شهری به صورت دوطرفه براى بالا بردن كيفيت خدمات شهری هم انديشى كنند.
اسلاید 8 :
6- كم هزينه باشد: سيستم های خدمات الكترونيكى و برخط در يک شهر الكترونيكى بايد به گونه ای طراحى شوند كه مردم پول زيادی بابتدريافت خدمات ندهند و شهر هم از پس هزينه های سخت افزاری و نرم افزاری برای توسعه خدمات الكترونيكى برآيد
7- انتقال فناوری با دقت انجام شود: در مواقعى كه تغيير فناوری تأثير جدی در سيستم
مى گذارد انتقال سيستم های شهر الكترونيكى از وضع قديم به جديد بايد به دقت انجام شود، تا كاربر هنگام مواجه با فناوری جديد دچار مشكل نشود
اسلاید 9 :
ويژگى های اساسى شهر الكترونيكى
هدف شهر الكترونيكى ارائه خدمات بهتر، با هزينه كمتر و اثر بخشى بيشتر است. ولی نمى توان استاندارد مشخصى, برای ساير ويژگى های آن معرفى كرد. زيرا هر شهری مى تواند با توجه به نيازهای جامعه خودش, نظامشهر الكترونيكى را پايه ريزی كند.
1- كوچک بودن: شهر الكترونيكى نبايد بيش از حد گسترده باشد تا بتواند از اتلاف نيروی انسانى و سرمايه جلوگيری كند. بنابراين بهتر است شهرهای الكترونيكى بزرگ به شهرهای محلى كوچک تر تقسيم شوند.
2- اخلاقى بودن: شهر الكترونيكى بايد مقيد به اخلاق الكترونيكى بوده و حريم اطلاعات خصوصى شهروندان را حفظ نمايد.
3- پاسخگو بودن: شهر الكترونيكى بايد نسبت به فعاليت اجتماع، اقتصادی و سياسى كه انجام می دهد، پاسخگو باشد. يعنى شرايطى فراهم شود كه شهروندان بتوانند تا حد امكان از روند پيشرفت اين فعاليت ها آگاهى های لازم را كسب كنند.
4- مسئوليت پذير بودن: شهر الكترونيكى بايد در صورت بروز مشكلاتى ناشى از فعاليت های خود
( در هر حوزه ای ) به مردم شهر پاسخگو باشد.
5- شفاف بودن: شهر الكترونيكى بايد در رابطه با امور شهروندان موضع شفافى داشته باشد.
اسلاید 10 :
آمادگى الكترونيكى ضرورت ورود به
شهر الكترونيكى
قبل از اينكه برنامه مفصل و پيچيده شهر الكترونيكى اجرا شود، بهتر است ابتدا از سطح آمادگى شهر برای انجام چنين پروژهای مطلع بود.آمادگى الكترونيكى، درجه آمادگى شهر را برای مشاركت در استفاده وتوسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهت رسيدن به جامعه اطلاعاتى جهانى نشان مي دهد. در مورد بعضى از نواحى و به خصوص مناطق محروم كه مردم به سختى مى توانند خود را با فناوری اطلاعات و ارتباطات و كاربردهای آن تطبيق دهند درجه آمادگى الكترونيكى حداقل لازم است.
پنج محوری كه معمولاً برای تشخيص آمادگى الكترونيكى و ارزيابى ايجاد شهر الكترونيكى مورد توجه قرار
مى گيرد عبارتند از:
1- زيرساخت ها
2- منابع انسانى
3- اراده دولت و حاكميت شهری
4- قوانين و مقررات
5- بودجه و منابع مالى
1- زيرساخت ها:در شهر الكترونيكى، مؤلفه های مختلفى در مورد زيرساخت مطرح مى شود. مهم ترين مؤلفه مرتبط, زيرساخت ارتباطى و شبكه های انتقال داده ( اينترنت، خطوط فيبر نوری، سيستم های انتقال داده به صورت باسيم و بى سيم و ... ) است.
