بخشی از مقاله
ساختار آموزشی
مقطع آموزش ابتدایی شامل كودكان گروه سنی بین 6 تا 14 سال می شود. در مدارس دولتی رایگان این آموزش برای كودكان دختر و پسر اجباری است . مدارس ابتدایی مؤسسات آموزشی ملی هستند كه توسط دولت برای تعلیم و تربیت پسران و دختران از طریق دوره اموزش اجباری 5 ساله ایجاد شده اند . طول مدت آموزش در این مدارس 8 سال است . در طول سال تحصیلی92-1991، 6870683 كودك تحت نظر 234154 معلم در 50669 مدرسه ابتدایی آموزش دیده اند .24/95 در صد كودكان در این رده سنی در مدارس حضور یافتند. آموزش ابتدایی برای تمامی شهروندان بدون در نظر گرفتن جنسیت آنها اجباری است و بهصورت رایگان در مدارس دولتی ارائه میشود.مؤسسات آموزشی ابتدایی شامل مدارس آموزش ابتدایی، كلاسهای آموزشی و جبرانی و همچنین مدارس و كلاسهایی است كه برای كودكان با نیاز به آموزش خاص( كودكان استثنایی) تأسیس میشود.
ساختار مراكز آموزش ابتدایی
تعداد معلمان زن تعداد كل معلمان تعداددختران ثبت نامی تعدادكل ثبت نامی تعدادمدارس سال تحصیلی
95740 225852 3225259 6848083 51055 1990
99474 234961 3238599 6878923 50669 1991
100822 235721 3163808 6707725 49974 1992
102391 237943 3092337 6526296 49599 1993
101557 233073 3065485 6466648 48429 1994
101148 231900 3033082 6403300 48038 1995
94550 217131 3013550 6389060 46292 1996
اهداف دراز مدت آموزشی
از جمله مهمترین اهداف دراز مدت آموزش ابتدایی هماهنگ با اهداف دراز مدت و اصول اساسی آموزش ملی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1- ایجاد دانشپایه، مهارتها، نگرشها و عادات لازم برای كودكان ترك به منظور تبدیل به شهروندانی خوب و پرورش آنان در راستای اخلاقیات.
2- آماده سازی كودكان ترك برای زندگی و آموزش در سطوح بالاتر و پرورش آنان در راستای علائق و استعدادهایشان.
اهداف كوتاه مدت آموزشی
از جمله مهمترین اهداف كوتاه مدت آموزش ابتدایی هماهنگ با اهداف دراز مدت و اصول اساسی آموزش ملی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1- خلق محیط آموزشی تحقیقاتی،مولد و مؤثر كه به دانشآموزان اجازه میدهد خواستهها و احساسات خود را بیان كرده،نقاط ضعف و قوت خود و خانواده شان را شناسایی نموده واحساس مسئولیت خود را پرورش دهند.
2- خلق محیطهای آموزشی و فوق برنامه كه برای دانشآموزان ابزار لازم برای پیدا كردن دیدی وسیع و جامع نسبت به دنیا را فراهم كند.
3- تهیه برنامهها برای اینكه دانشآموزان را از تكنولوژیهای اطلاعاتی و مسائل اجتماعی و فرهنگی مطلع ساخته و آنان را افرادی چند بعدی و در حال پیشرفت دائمی در مسائل آكادمیك و اجتماعی و انسآنهایی با شعور بسازد.
4- وادار ساختن كودكان در فراگیری مهارتهایی كه به آنان توانایی پذیرفته شدن در جامعه و محیط اطراف زندگیشان را میدهد.
به طوركلی ترمی توان گفت كه هدف اصلی مقطع ابتدایی آموزش دانش و مهارتهای اولیه به كودكان،آموزش راه و رسم شهروند خوب بودن وآماده كردن آنها برای زندگی اجتماعی و مقاطع آموزشی بالاتر با درنظر گرفتن علایق،استعدادها و توانائی های دانش آموزان است.
برنامه های آموزشی
ازجمله مهمترین برنامه های آموزشی مراكز آموزش ابتدایی می توان به زبان تركی، ریاضی، تعلیمات اجتماعی،علوم، علوم اجتماعی،حقوق مدنی و حقوق بشر،تاریخ جمهوری تركیه، زبانهای خارجی، علوم مذهبی، فرهنگ و اخلاق، نقاشی- كاردستی، موسیقی، ورزش، حرفه و فن ،كمكهای اولیه و قوانین راهنمایی و رانندگی، فعالیتهای فردی و گروهی و دروس اختیاری اشاره نمود.مدت زمان هر كلاس40 دقیقه است.
نرخ جلسات هفتگی پایه های مختلف تحصیلی
هشتم هفتم ششم پنجم چهارم سوم دوم اول دروس
5 5 5 6 6 12 12 12 زبان تركی
4 4 4 4 4 4 4 4 ریاضی
- - - - - 5 5 5 تعلیمات اجتماعی
3 3 3 3 3 - - - علوم
- 3 3 3 3 - - - علوم اجتماعی
1 1 - - - - - - حقوق مدنی و حقوق بشر
4 4 4 2 2 - - - زبانهای خارجی
2 2 2 2 2 - - - دین، فرهنگ و اخلاق
1 1 1 1 1 2 2 2 نقاشی و كاردستی
1 1 1 1 1 2 2 2 موسیقی
1 1 1 2 2 2 2 2 ورزش
2 2 2 2 2 - - - حرفه و فن
1 - 1 - - - - - كمكهای اولیه و قوانین راهنمایی و رانندگی
- - - - - 3 3 3 فعالیتهای گروهی و فردی
3 3 3 4 4 - - - دروس اختیاری
پروژههای آموزشی
معرفی آموزش ابتدایی در قالب هشت سال آموزش پایه اجباری در تمامی مناطق كشور از برنامه سوم به بعد در نظر گرفته شد. این موضوع در پانزدهمین هیئت آموزش ملی پذیرفته شد. طبق قانون شماره 4306 آموزش ابتدایی بهصورت اجباری در شكل دوره 8 ساله پیوسته در آمده و اجرای آن در سطح كشور شروع شد. بعد از این قانون «برنامه آموزش پایه» شروع شد. همچنین «پروژه آموزش2000» برای كمك به دست یابی اهداف آموزش ابتدایی معرفی شد.پروژههای زیاد دیگری نیز با سرمایهگذاری مؤسسات خصوصی شروع شد و بهطور مستمر ادمه یافت كه از جمله مهمترین آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1- پروژه آموزش 2000
به دلیل افزایش دوره آموزش ابتدایی تا 8 سال در راستای آموزش ملی، پروژه آموزش 2000 در كنار قانون 4306 به مرحله اجرا در آمد. اصول اساسی پذیرفته شده در این پروژه به شرح ذیل می باشد:
1- حذف (حالت دوشیفتی) برنامه مدارس دونوبته كه درحال حاضر در بعضی مدارس شهرهای بزرگ انجام میشود.
2- كاهشتدریجی دانشآموزان كلاس و رساندن آن به30 دانشآموز تاسال 2000
3- ، حمل و نقل دانشآموزان با اتوبوس از محلهای كوچك به مدارس مركزیتر در مناطقی كه آب و هوا و وضع جاده مساعد است و مشكل امنیتی وجود ندارد، در جهت حصول كیفیت بالای آموزشی
4- فراهم سازی امكانات آموزشی برای دانشآموزان ساكن مناطق نامساعد آب و هوایی و مناطق دور افتاده از طریق مدارس آموزش ابتدایی شبانهروزی(YIBO) و مدارس پایه شبانهروزی (PIO) به هزینه دولت
5- حذف تدریج آموزشی دانشآموزان چند سطح در یك كلاس (بهگونهای كه در روستاها انجام میشود) با گسترش مدارس شبانهروزی
6- توزیع لباس، كیف، كتاب، و دفتر در میان دانشآموزانی كه امكانات مالی كافی ندارد
7- تكمیل آموزشی رسمی از طریق روشهای آموزش از راه دور
8- نصب آزمایشگاههای كامپیوتر در مدارس آموزشی ابتدایی و استفاده از این آزمایشگاهها برای آموزش به كمك كامپیوتر (CAE)
9- فراهم نمودن امكانات آموزش زبان برای كودكان به منظور آموزش حداقل یك زبان خارجی در سطح ابتدایی
10- مجهز كردن مدارس در راستای نیازهای عصر حاضر.
11 – فراهم نمودن امكانات و تسهیلات فعالیت فیزیكی در جهت رشد فیزیكی آنان در كنار رشد قابلیتهای عقلی
13- فراهم نمودن موقعیتهای آموزش از راه دور برای تمامی فارغالتحصیلان آموزش ابتدایی
2- پروژه آموزش بهداشت در مدارس
این پروژه در سالهای تحصیلی99- 1995در10مدرسه ابتدایی كشور ازطریق همكاریWHO، هیئت اروپایی، كمیته و وزرات بهداشت شروع شد. هدف پروژه آموزش راه سالم زندگی به كودكان و قادر ساختن آنان در فراگیری دانش و نظرها در این مورد و حساس كردن آنها به مخاطرات سلامتی و پیشرفت تواناییهای تصمیم گیری آنان در رابطه با سلامتی خود و كمك به دیگران برای داشتن شخصیت بهتربوده است درآغاز سال تحصیلی1999- 1998تعداد مدارس تحت پروژه از15 مدرسه به25مدرسه افزایش یافت.
3- پروژه كمك اجتماعی در حمایت از آموزش 8 ساله ابتدایی
پروژه كمك اجتماعی به وسیله وزارتخانه آموزش در سال تحصیلی1998-98 به مرحله اجرا گذاشته شد تا از دست یابیبه اهداف كوتاه مدت آموزشی ابتدایی و تكمیل دوره انتقالی با حداقل مشكلات اطمینان حاصل شود. از طریق این پروژه، لباسهای مدرسه، كتابهای درس و امكانات آموزشی دیگر و همچنین تغذیه دانشآموزان در برنامه الحاقی (ادغام مدارس روستایی) فراهم آمد.افرادی از وزارتخانه فوق، برای ارائه آموزش حقوق كودكان در سمینار آنتالیا حضور یافتند تا به ارائه این قبیل آموزشها به افراد مبادرت نمایندتا خود این افراد به نوبه خود به دیگران آموزش دهند. این سمینار در قالب برنامه مشترك دولت تركیه و سازمان یونیسف در سال تحصیلی 1999-2000 به مورد اجرا در آمد تا موضوع حقوق كودكان در برنامههای آموزش رسمی و غیر رسمی بهصورتی سالمتر مطرح گردد.
4- پروژه KITGI
پروژه KITGI با عنوان پروزه بهبود جادهها و خیابآنها با هدف امنیت ملی عبور و مرور در دست اجراست تا وضعیت فعلی و توصیههایی در مورد آموزش امنیت ترافیكی كه قسمتی از آن با وام بانك جهانی پرداخت شده است را تحت پوشش قرار دهد.
5- پروژه هدایت حرفهای دانشآموزان مدارس شبانهروزی حومه و روستاهای كشور
این پروژه بهعنوان نمونه در13 استان با تأیید دفتر وزیر در 17 مارس 1999 انجام شد. هدف طرح فوق هماهنگ با قانون شماره 4306 تكمیل دانش و مهارت دانشآموزان مدارس ابتدایی شبانهروزی در جهت آموزش فرهنگ فنآوری و آشنایی آنان با مشاغل مختلف و تامین آتیه شغلی آنان است.
6- پروژه آموزش و پرورش بدون كیف
هدف از اجرای این پروژه، تكمیل آموزش و پرورش دانشآموزان مقاطع اول تا سوم ابتدایی است. طرح فوق بهصورت نمونه طی سال96- 1995در42مدرسه ابتدایی15ایالت كشور به مرحله اجرا گذاشته شد. در سال تحصیلی98 -1997 این برنامه به 1875مدرسه در 66 استان گسترش یافت.
7- پروژه تهیه كتاب راهنمای معلمان
هدف این پروژه فراهم نمودن كتاب راهنمای معلمان برای راهنمایی آنان در اجرای سیاست دانشآموز محور در جهت هر چه فعال تر نمودن دانشآموزان در محیط آموزشی – یادگیری است.
سازمان یونیسف مبلغ28943 دلار امریكائی را به این پروژه تخصیص داده است.
علاوه برآن4400 دلار آمریكایی به صورت وام برای گسترش و تكمیل آموزش فنی، حرفهای، مهارتی (از منابع مالی تحت قانون شماره 3418) انتقال یافته و پروژه با بودجه كل 33343 دلار امریكا به مرحله اجرا درآمد. قراردادی با گروه آموزشی دانشگاه سلیمان برای آماده سازی كتاب راهنمای معلمان امضاء شد. در نهایت كتاب راهنما در ژوئن- جولای سال1999 تكمیل و درسمینار تحولات آگوست 1999 به معلمان ارائه و نظرات آنها در این مورد جمع آوری گردید.
8- طرح ادغام مدارس روستایی ابتدایی
از جمله مهمترین دلایل اجرای طرح فوق می توان از موارد ذیل نام برد:
1 ـ حصول اطمینان از امكانات و موقعیتهای مساوی آموزشی و افزایش كیفیت آموزش با این حقیقت كه وجود بخشهای كوچك بسیاری درمناطق وسیعی در سراسر كشور، گسترش خدمات آموزش رامشكل ساخته است.درحالیكه فراهم نمودن خدمات آموزشی (مانند ساختمان مدارس و امكانات و معلم) برای تعداد زیادی از بخشهای كوچك كه در مناطق وسیعی گسترده اند، از نقطه نظر اقتصاد آموزش گران تمام میشود و تلاش برای كاهش هزینهها باعث كاهش دركیفیت آموزش خواهد شد.مدارسی با تعداد كم دانشآموز كه فاقد امكانات ساختمانی مناسب و معلم كافی هستند با توجه به خواست شهروندان در مناطق حومه ساخته شده است.
این مدارس نه تنها تربیت افراد متخصص مورد نیاز برای پیشرفت را به روش مورد نظر مشكل میسازند بلكه با اصل شرایط آموزش مساوی نیز منطبق نیستند. این روش كار در عوض كیفیت آموزش را كاهش و هزینه آموزش را بالا میبرد. در نتیجه تلاش برای حصول اطمینان از موقعیتها و امكانات مساوی آموزشی و بالا بردن كیفیت آموزش دلایل مهمی برای ادغام مدارس روستایی در آموزش ابتدایی بوده است.
2 ـ مهاجرت داخلی
عامل مهم دیگر در انتقال به ادغام مدارس در آموزش ابتدایی مهاجرت داخلی است. از سال 1980 مهاجرت از مناطق حومه به ایالتهای مركزی شروع شده كه از جمله ایالتهای فوق می توان از ایالات آدانا، آنكارا، آنتالیا، بورسا، لكل، استانبول، ازمیر، كوكالی و دیار كبروباتمن نام برد. از جمله استآنهایی كه عمده مهاجرت از آنها صورت می گیرد می توان به آرتوین، كانگیری، ارزروم، كارس، ریز، سیواز، تونسلی اشاره نمود.
مهاجرت خصوصا از مناطق حومه به استآنهای مركزی، تعداد شاگردان را كاهش داده و باعث شده مدارس زیر ظرفیت خود مشغول كار باشند.
3 ـ تعداد زیاد بخشهای مسكونی كوچك كه در مناطق وسیعی گسترده شدهاند.