بخشی از مقاله
خلاصه
براساس راهنماي طراحی مسیرهاي عبور عابر پیاده در معابر شهري، پیادهراهها3 در برخی مناطق جاذب سفر براي استفاده اختصاصی عابران پیاده و یا اولویتدهی به استفاده عابران پیاده طراحی میشوند. وجود مناطق اختصاصی براي عابران پیاده، باعث ترغیب پیادهروي میگردد و با توجه به تردد زیاد عابران پیاده در پیادهراهها، لازم است نیازهاي عابران پیاده، در هنگام طراحی چنین فضاهایی در نظر گرفته شود.[1] ایجاد پیادهراهها، یکی از روشهاي اعمال محدویتهاي ترافیک میباشد که عموماً در نواحی که دامنه آن از یک خیابان تا چند بلوك در نوسان است، به اجرا درمیآید و در آن، محدودیت عبور و مرور براي وسایل نقلیه شخصی در نظر گرفته میشود. ایجاد مناطق مخصوص عابران پیاده در مراکز تجاري، باعث رونق اقتصادي شده و آلودگی هوا در این مناطق را کاهش میدهد.
کلمات کلیدي: پیاده راه، عابر پیاده، مراکز تجاري، محدودیت ترافیک.
1. مقدمه
عابران پیاده از گروههاي آسیبپذیر در راه محسوب میگردند و طراحی نیازهاي آنها به ملاحظات دقیق سهولت استفاده، ظرفیت مناسب، زیبایی، امنیت
æ راحتی پیادهراه نیاز دارد. در این مقاله، در ابتدا به تبیین مهمترین معیارهاي طراحی پیادهراه شامل زیبایی، امنیت و ... و سپس براساس معیارهاي ترافیکی
æ شهرسازي به بررسی تبدیل خیابان شریعتی به پیادهراه پرداخته شده است. تأمین ملاحظات اولیه براي عابران پیاده با تعریف این ملاحظات به شرح زیر مورد نیاز میباشد.
الف- زیبایی و امنیت
عابران پیادهدر اوقات خلوت، خود را کاملاً بیدفاع احساس میکنند و به مسیرهایی نیاز دارند که در آن، احساس امنیت کنند. همچنین اگر مسیر پیاده جذاب باشد، تعداد بیشتري از عابران از آن استفاده میکنند و سفرهاي طولانیتري صورت میگیرد.
ب- ایمنی
عابران پیادهبه دلیل حساسیت نسبت به فاصله، معمولاً کوتاهترین مسیر را انتخاب میکنند، حتی اگر ایمنی این مسیر کافی نباشد. به این دلیل، اگر اختلاف طول مسیر ایمن با کوتاهترین مسیر زیاد است، گاهی لازم میشود که به دلیل فیزیکی، مانع استفاده عابران پیاده از کوتاهترین مسیر شد.
ج- راحتی
مسیر راحت مشوق پیادهروي است. وجود شیبراهه و عرض کافی براي عبور معلولین و عابرین پیاده با توجه به میزان ترافیک پیاده از جمله شاخص هاي تاثیرگذار بر راحتی مسیر پیاده روي می باشد.
١ مدیر عامل شرکت ارکان راهان آریان ٢رئیس هیئت مدیره شرکت ارکان راهان آریان
3 Pedestrian Malls
١
دومین همایش ملی پژوهش هاي کاربردي در »مهندسی عمران، معماري و مدیریت شهري«
2nd National Conference on Applied Researches in Civil engineering, Architecture and Urban planning
2. عوامل موثر در احداث پیاده راه
جهت تبدیل خیابان به پیادهراه، ضوابط ترافیکی و شهرسازي باید بررسی شود. مواردي همچون تسهیلات پارکینگ، سطح سرویس پیادهروهاي موجود، زیبایی، امنیت، جاذبه سفر، کاربري، سیستم حمل و نقل همگانی و ... در نظر گرفته میشود.
.1-2 ضوابط ترافیکی
ضوابط ترافیکی مورد نظر که در فلوچارت شکل 1 نشان داده شده است، از ضوابط و دستورالعملهاي کاربردي در مدیریت ترافیک شهري که توسط سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران تهیه شده است، استخراج شده است. این ضوابط به شرح زیر میباشند:
الف- عملکرد معابر محدوده مطالعات
احداث پیادهراه در آزادراه، بزرگراه و شریانی درجه 1 ممنوع بوده و در معابر شریانی درجه 2، به صورت موقت در بعضی از ساعات روز مجاز بوده و در معابر داراي ردههاي پایینتر از آن میتواند به صورت زمانی یا دائم اجرا شود.خیابان شریعتی، داراي درجه عملکردي محلی اصلی میباشد.
ب- کاربريهاي موجود در خیابان مسدود شده
کاربريهاي موجود در خیابان مسدود شده، شناسایی شود. احداث گذر ویژه عابر پیاده در معابري صورت بگیرد که کاربريهاي عمده تجاري، خدماتی، مراکز خرید و تفریح وجود دارد. چنانچه کاربريهاي خاص مانند بیمارستانها، درمانگاهها و سایر مراکز ضروري در معبر وجود داشته باشد، دسترسیهاي مناسب و اضطراري در نظر گرفته شود.
کاربريهاي موجود در خیابان شریعتی، مسکونی و تجاري میباشد. در محدوده جنوبی این خیابان، حدفاصل خیابان بهرامی تا کوچه میلان 7، کاربري تجاري، کاربري عمده میباشد. در محدوده شمالی خیابان، کاربري مسکونی، کاربري عمده میباشد.
ج- سطح سرویس پیادهروها در وضع موجود
براساس اطلاعات موجود در جدول 1، سطح سرویس پیادهروهاي موجود در محدوده جنوبی خیابان شریعتی در رده "و" و در محدوده شمالی در رده "ج" و " د" میباشد.
جدول -1 سطح سرویس پیادهروهاي شرقی و غربی در خیابان شریعتی
ضلع مقطع عرض پیادهرو تعداد عابر فضاي حرکت (مترمربع بر نفر) سطح سرویس
B 1/1 متر 197 0/56 و
شرقی C 1/1 متر 256 0/43 و
D 1/1 متر 140 1/96 د
E 1/1 متر 86 3/19 ج
B 1/5 متر 306 0/49 و
غربی C 1/5 متر 395 0/38 و
D 1/5 متر 136 2/75 ج
E 1/5 متر 120 3/12 ج
د- آمار حجم وسایل نقلیه و عابر از نظر تأثیر انسداد معبر بر شبکه معابر اطراف و کاهش سطح سرویس آنها
خیابانها و تقاطعهاي مجاور، توانایی عبور ترافیک منحرف شده از خیابان مسدود شده را داشته باشند و سطح سرویس آنها E و F نشود. با شبیهسازي جریانهاي حرکتی در معابر محدوده مورد مطالعه وضعیت معابر بعد از احداث پیادهراه، وضعیتی مطلوب میباشد و سطح سرویس آنها A، B و C میباشد.
ه- سیستم حمل و نقل عمومی و مسیرهاي جایگزین آن
