بخشی از مقاله
بلوغ و هويت يابي
«نوجوانان را ميتوان به مرغان دور پروازي تشبيه كرد كه وجودشان پيدايش سرزمين هاي ناپيدايي را در افق به دريانورد نويد ميدهد.
ما كه درياهاي ژرف را به پيش مي رانيم و نمي دانيم كي و كجا به خشكي مي رسيم، بايد اين نويد را گرامي داريم و پيام ها و اشارات نوجوان را تفسير و درك كنيم.»
فهرست :
خصوصيات عمومي دوران بلوغ
خواهش هاي فطري و خواهش هاي اكتسابي در دوره جواني
فراهم كردن غرايز در اين دوره (تكاليف نوجوان)
چگونگي رشد شخصيت در اين دوره
اظهار وجود و اثبات شخصيت
چگونگي دستيابي به استقلال
انتخاب دوست
چگونگي رشد و تكامل جسماني از تولد تا پايان دوره جواني
عكس العمل هاي رواني دختران نسبت به تغييرات بدني
رابطه ي بلوغ جسمي با بلوغ رواني
خود دوستي و دگردوستي در اين دوره
بلوغ
مقدمه
هدف از تهيه ي اين تحقيق شناسايي بلوغ و هويت يابي است . اين كه نوجواني چه دوره اي است؟ خصوصيات شخصيتي، جسماني، روحي و رواني نوجوان در اين دوره چگونه است؟ او بايد چگونه در برابر تغييرات حاصل از اين دوره عكس العمل نشان دهد؟ …
در اين دوره نوجوان در يك تبديل شخصيتي قرار دارد افكار و حالات وي به سوي بلوغ و در مسير كامل تر شدن حركت كند. در اين تحقيق از مواردي چون خصوصيات عمومي دروان بلوغ، خواهش هاي فطري و اكتسابي ،
رام كردن غرايز، تفريحات سالم، تفريحات زيان بخش، رشد و اظهار وجود، استقلال و دوست يابي نوجوانان، بلوغ جنسي كه خود يكي از عامل هاي تشويش و نگراني در دختران و پسران است و انحرافات جنسي سخن به ميان آمده است.
خصوصيات عمومي دوران بلوغ
- برقرار كردن مناسبات كاملتر با همسالان خود
- كامل كردن نقش اجتماعي خود به عنوان يك مرد يا يك زن
- قبول كردن وضع جسماني خود و استفاده از آن به طور مؤثر
- به دست آوردن استقلال عاطفي و از ميان بردن وابستگيهاي عاطفي با والدين و ساير افراد بالغ «فطام رواني»
- اطمينان حاصل كردن درمورد استقلال اقتصادي.
- انتخاب شغل و آماده كردن خود جهت احراز آن.
- آماده نمودن خود جهت انتخاب همسر و تشكيل خانواده.
- پرورش دادن مهارتهاي هوشي و مفاهيم لازم جهت شركت دادن در زندگي اجتماعي.
- كامل كردن رفتار اجتماعي و قبول كردن مسئوليت هاي مربوط بدان.
- آشنا شدن با يك دسته از ارزشهاي اخلاقي و تحصيل يك فلسفه حياتي ارضاء كننده .
از ديگر خصوصيات عمومي دوران بلوغ عبارتند از :
دارا بودن مشكلاتي چون عصبانيت ، ناآرامي، علاقه به تنهايي، رغبت نشان دادن نسبت به امر و نهي كردن، بهانه گيري، ناراضي بودن از وضع زندگي، جرو بحث كردن با اعضاي كوچكتر خانواده،
لجباز بودن، نداشتن توانايي براي بازگويي وضعيت روحي و علاقه هاي خود و مسائل خانه و خانوادگي، وضع موقعيت اجتماعي، ديني و اخلاقي، مسائل مربوط به تحصيل و غيره.
خصوصيات جسماني- حركتي يازده سالگي و دوازده سالگي :
- گرايش به فعاليت و تحرك بيشتر ميشود.
- وزن دختران 11 ساله از وزن و قد پسران هم سنشان بيشتر ميشود.
3- تفاوت در اندام دختران در مقايسه با پسران محسوس تراز سنين 8 و 9 و 10 سالگي است.
4- فعالتر از مراحل قبلي رشد است و دوست دارد مشكلاتش را شخصاً حل كند.
5- بين عضلات چشم و حركات دست براي نوشتن هماهنگي ايجاد ميشود.
6- مدل هاي ايده آلي او داراي خصوصيات جسماني بارز هستند.
7- رفتار او تحت تأثير خصوصيات ساختماني بدن او قرار دارد.
خصوصيات عقلي- ذهني :
1- به تدريج به مرز تفكر انتزاعي مي رسد و ميتواند به تدريج در غياب اشياء در مورد آنها تفكر كند.
2- كودك 12 ساله ميتواند فرضيه هايي كه ممكن است حقيقي و غيرحقيقي باشد مورد توجه قرار دهد.
3- نيروي خلاقه در تجسم فضائي و درك روابط عددي افزايش پيدا كند.
4- قوه حافظه به سرعت توسعه پيدا ميكند.
5- ميتواند اشيا را از نظر خصوصياتي كه كمتر مشهودند طبقه بندي كند.
6- رشد عقلي به سرعت در جهت آشنائي با مفاهيم پيش مي رود.
7- آهنگ رشد انديشه و استدلال سريعتر از مراحل پيشين است.
8- به علت گسترش عمقي مفاهيم، كودك با جزئيات و ويژگيهاي مختلف مفاهيم آشنايي پيدا ميكند.
9- رابطة علت و معلول را درك ميكند.
10- جهات فرعي را به تدريج مي آموزد.
11- مفهوم زمان را مي فهمد.
12- نيروي انديشيدن و استدلال از طريق حل مسئله و آزمون راه حل هاي مختلف افزايش مي يابد.
13- به معيارهاي زيبائي بزرگسالان گرايش بيشتري پيدا ميكند.
14- به جمع آوري اطلاعات مورد رده بندي اشياء علاقه نشان ميدهد.
خصوصيات عاطفي :
- در نوشتن و نقاشي هاي او، معمولاً سليقه هاي هنري و شخصي ديده ميشود.
- واكنش هاي خشم وترس جنبه لفظي پيدا ميكند.
- رفتار كودكان با يكديگر تا حدي از ارتباط عاطفي معلم و شاگرد متاثر ميشود.
خصوصيات اجتماعي :
- آرامش رواني او هنگامي تأمين است كه افراد گروه او را بپذيرند.
- از كردار و رفتار غيرعادلانه نفرت دارد.
- در انتخاب دوستان، همجنس خود را انتخاب ميكند.
در كتاب «دنياي نوجوان» ، دكتر محمدرضا شرفي علاوه بر مطالب فوق موضوعات ذيل را نيز بيان نموده است كه با اختصار مي خوانيد :
از جمله خصوصيات عاطفي نوجوان در اين دوره بي ثباتي عاطفي ميباشد. اين بي ثباتي امكان انتخاب قطعي و صحيح و مشخص را براي نوجوان محدود مي سازد و نوجوان در برخوردهايش قاطعيت ندارد.
خواهش هاي متضاد كه از او احساسات ظريف و خشن سر مي زند.
افراط در احساسات : نوجوان در اين دوره رود انگيخت بوده و واكنش او در برابر مسائل پرهيجان ميباشد.
از ديگر خصوصيات نوجوان كه در اين كتاب گردآوري شده است ميتوان : تخيل گرا بودن، احساسات نامطبوع، كشف خود، خود گرايي، ماجراجويي و … را نام برد.
خواهش هاي فطري و خواهش هاي اكتسابي در دوره نوجواني
اين خواهش ها عبارتند از نفساني فطري و اكتسابي :
- خواهش هاي نفساني فطري : تمايلاتي هستند كه به طور طبيعي در نهاد انسان قرار داده شده و ريشه فطري آنها با سرشت بشر آميخته شده است.
اين تمايلات از دوران كودكي تا مرحله بلوغ به تدريج شكفته ميشود و به فعاليت در مي آيند. از جمله اين تمايلات، عشق به جنس مخالف، بسط شخصيت، تمايل به احراز استقلال و … را ميتوان نام برد.
- خواهش هاي اكتسابي : خواهش اكتسابي مربوط به تربيت هاي خوب و بد خانوادگي است. در اين زمينه ميتوان عشق و علاقه، تجاوزگري، كينه توزي و عدالت را ميتوان نام برد.
اولين عاملي كه بر صفحه دل كودك نقش مي بندد و باعث ايجاد تمايلات خوب و يا بد در كودك مي شود، تربيت خانوادگي است. پدر و مادران دلسوز، صاحب فرزندان لايق و شايسته هستند ولي برعكس، اگر والدين توجه به فرزندان نداشته باشند فرزندان فاسد، لاابالي خواهند داشت.
دومين عاملي كه باعث بروز تمايلات اكتسابي ميشود شرايط محيط اجتماعي است. افراد تحت تأثير جامعه اي كه در آن زندگي مي كنند هستند. تربيت صحيح يا بد در كودك در خانه و اجتماع صورت ميگيرد تربيت صحيح :
1- خواهش هاي فطري كودكان بايد به طور صحيح ، هدايت و ارضا شوند.
2- پدر و مادرها بايد براي كودكان در محيط خانه ارزش و احترام قائل شوند.
3- بايد به تقاضاي مشروع كودكان خودداري نمايند.
4- بايد كودكاند ا در زمان اعمال زشت انجام دادن از انجام ندادن آگاهي داد.
5- محبت بيش از اندازه درست مثل بي مهري است.
6- پدر و مادر بايد چگونگي ايستادگي و مقاومت را به كودكان بياموزند.
7- كودكان را با صفات پسند