بخشی از مقاله

بهداشت کشاورزی در روستای قلعه خواجه شهرستان ورامین


مقدمه
با توجه به افزایش بی رویه جمعیت و پیش بینی های انجام شده در خصوص رسیدن جمعیت دنیا به مرز 15 میلیارد نفر در 2020 ضروری است نسبت به تامین غذا و انرژی برای آنها فکر شود و از آنجائیکه درصد زیادی از این غذا و انرژی از محصولات کشاورزی و دامی و فراورده های آنها تامین می گردد لازم است اولاً خود کشاورزان از سلامتی کامل برخوردار بوده و از طرفی دیگر محصولات غذایی سالم و بهداشتی به جامعه عرضه گردد . بخش کشاورزی نسبت به گذشته تغییرات وسیعی داشته و این تغییرات بهداشت و ایمنی کشاورزان را از دست خوش تغییر کرده .


از بعضی جنبه ها به دلیل پیشرفت تکنولوژی حفاظت فردی و آگاهی از خطرات ، ایمنی و بهداشت کارکنان کشاورزی ارتقاء یافته ( در این راستا NOISH مرکز ایمنی و بهداشت کشاورزی را تاسیس کرده است ) و همچنین به دلیل به کارگیری موادی مانند انواع آفت کشها ایمنی و بهداشت کشاورزان به مخاطره افتاده است در دنیای امروزی تقریباً نیمی از نیروی کار در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند (حدود 3/1 میلیارد نفر) . با ابن وجود بخش کشاورزی به دلیل تمرکز

نیروهای بهداشت حرفه ای بر روی صنایع مورد غفلت واقع شده است ، بیشتر قربانیان بخش کشاورزی ، کشاورزان کشورهای در حال توسعه می باشند طبق برآورد ILO سالانه 170000 نفر از کشاورزان به دلیل انجام کار کشته می شدند (حوادث در اثر ماشین آلات کشاورزی و مسمومیت ها است ) این بدان معناست که ریسک مرگ در کشاورزی دو برابر سایر مشاغل است . بعلاوه به دلیل عدم گزارش مرگ و میرها ، آسیب ها و بیماریهای ناشی از کشاورزی وضعیت ایمنی و بهداشت کشاورزان از آنچه مقامات رسمی بیان می کنند بدتر است .


در بیشتر کشورها تنها عده کمی از کشاورزان توسط قوانین ملی و بیمه پوشش داده می شوند و بیشتر کشاورزان از هرگونه حفاظت اجتماعی محروم می باشند همچنین هیچگونه استاندارد بین المللی که به طور کامل ایمنی و بهداشت کشاورزان را مورد توجه قرار دهد وجود ندارد . برای دست یافتن به توسعه پایدار در بخش کشاورزی باید به وضعیت بهداشتی و رفاهی کشاورزان توجه کافی شود و همزمان با رشد کشاورزی ، حفاظت کشاورزان در برابر مخاطرات محیط کار افزایش یابد و در سطوح ملی و بین المللی بهداشت حرفه ای کشاورزان مورد توجه قرار گیرد .


به منظور حفظ کشاورزان در برابر مخاطرات محیط کار اولین قدم شناخت مخاطرات و بیماریها و عوارضی است که ممکن است سلامتی کشاورزان را تهدید کند .

تعريف بهداشت كشاورزي
بهداشت كشاورزي عملي است كه با شناسايي ، ارزيابي و كنترل عوامل و شرايط زيان آور محيط كار و انجام مراقبت هاي بهداشتي ، درماني حافظ سلامت كشاورزان كشور مي باشد.
هدف


عبارت است از نگهداري و بهبود سلامت جسمي و رواني كشاورزان و افراد وابسته به آنها و رسانيدن آنها به حداكثر ممكن مي باشد. كه براي رسيدن به آن اقدامات زير قابل انجام است.اميد است با آموزش اين گروه و رعايت اصول ايمني و بهداشتي توسط كشاورزان گامي موثر در جهت ارتقاء سلامت جامعه و توليد بيشتر بر داريم.
مهمترين عوامل زيان آور كشاورزي


عوامل زيان آور فيزيكي
الف. صدا
ب. ارتعاش
ج. ماشين آلات كشاورزي
د. اشعه هاي ماوراء بنفش و مادون قرمز
ه. گرما
و. سرما
ي. رطوبت


ن. الكتريسيته و .......
2.عوامل زيان آور كشاورزي
الف. انواع سموم مورد استفاده (بصورت اسپري و گرد و غبار)
ب. آفت كشها
ج. گرد گلها و گياهان (گرد و غبار)
د. مواد سوختني ( بصورت گاز و يا بخار )
3.عوامل زيان آور مكانيكي و ارگونوميكي
الف. استفاده از ابزار آلات نامناسب
ب. وضعيت نامناسب بدن در حين كار


ج. بلند نمودن و حمل بار به روش نادرست
4.عوامل زيان آور بيولو‍ژيكي
الف. از طريق تماس با حيوانات مختلف
ب. تماس با ضايعات و آلاينده هاي بيو لوژيكي
ج. تماس با انگل ، باكتري و ويروس هاي موجود در آب ، خاك و هوا
5 . عوامل زيان آور رواني
الف. استرسها و فشارهاي رواني ناشي از حرفه كشاورزي ب. خستگ

ي
گوجه فرنگي
معرفي
گوجه فرنگي زراعي يكي از محصولاتي است كه به تازگي به ليست محصولات غذايي مهم جهان اضافه شده و در طي قرن گذشته با توليد سالانه حدود 50 ميليون تن ، يكي از محبوب ترين سبزي ها محسوب مي گردد.


وجود حالت تازه خوري و قابليت فراوري اين محصول ، نقش به سزايي در پذيرش سريع و همگاني آن به عنوان يك محصول غذايي مهم داشته است.
گوجه فرنگي گياهي است چند ساله كه اكثرا در تمام جهان به صورت يك ساله كشت مي گردد. اين گياه حساس به سرماي اول پاييز بوده و مي توان آن را با موفقيت از خط استوا تا مدارات بالا ، كشت كرد. امروزه ارقام مختلفي براي محيطها ، روش هاي توليد و استفاده غذايي متفاوت توليد شده است. انطباق بسيار خوب اين محصول به موارد استفاده و محيطهاي متنوع ، از تنوع ژنتيكي بسيار زياد موجود در جنس و سهولت نسبي استفاده از اين تنوع در برنامه هاي اصلاحي مربوط مي شود.


منشا گوجه فرنگي
تعداد زيادي از خويشاوندان زراعي و وحشي گوجه فرنگي در سلسله جبال آنددرپرو ، اكوادور و بوليوي ( مركز تنوع گوجه فرنگي ) يافت مي شود. اين خويشاوندان اوليه گوجه فرنگي خوراكي ، محيطهاي متنوعي را در طول و عرض جغرافيايي اشغال مي كنند و خزانه ژني پايان ناپذيري را براي اصلاح گونه ها فراهم مي كنند.


بر طبق نظر جنگينز ، مكزيك مركز تنوع و اهلي سازي گوجه فرنگي محسوب مي گردد و چنين به نظر مي رسد كه انواع زراعي آمريكاي جنوبي از كزيك معرفي شده باشند. بنابراين سواحل شرقي آمريكاي جنوبي و مكزيك ، مراكز اوليه پيدايش گوجه فرنگي محسوب مي شوند. احتمالا جدّ ارقام زراعي گوجه فرنگي است كه در مكزيك به طور گسترده اي كشت مي شود.


توليد نشاء در مزرعه
جنوب شرقي ايالات متحده منبع اصلي نشاء گوجه فرنگي براي شمال شرقي ايالات متحد و جنوب كاناداست . اكثر نشاء ها در مزرعه ، در خاكهاي جلگه ساحلي توليد مي شوند . بذر گوجه فرنگي از اواسط فوريه تا اواخر آوريل كشت مي شود و گياهان ، بر حسب رقم ، تاريخ كاشت ، شرايط محيطي ، و عمليات مديريتي ، در مدت 65 روز براي حمل و نقل آماده مي شوند .


نشاء ها معمولاً بعد از گياه پوششي زمستاني چاودار ، كه هرس زده شده و با گاوآهن برگردان دار به زير خاك برده شده است كاشته ميشوند . براي كاهش خسارت ناشي از شن هاي باد رانده ، رديف هاي چاودار به عنوان بادشكن باقي مي ماند در كذشته اكثر نشاء ها در زمين جديد كاشته مي شد ، اما اكنون چندين سال در يك زمين به صورت رديفي كاشته مي شود تا بتوان از مزيت سيستم هاي فعلي آبياري باراني ثابت يا عقربه اي (سنتر پيوت) پايورت بهره برد . زمين با ايجاد پشته به وسيله يك كولتيواتور دوّار و پشته ساز آماده مي شود ، طوري كه عرض پشته ها m 2-5 ر 1 باشد .


علف كشهاي توصيه شده پيش از كاشت براي كنترل گياهان هرز با خاك مخلوط مي شوند . براي كنترل مرگ گياهچه اي ميتوان قارچ كشها را با خاك مخلوط كرد .
بذرهاي پوشش داده شده گوجه فرنگي با يك بذر كار دقيق كاشته مي شوند بطوري كه با فاصله تقريبي cm 1 از يكديگر در رديفهاي جفت زيگزاكي ، با چهار يا پنج رديف جفت در هر پشته، قرار گيرند .عمق كاشت بذر فقط چند ميلي متر است . مزارع را ميتوان بر حسب شرايط سه يا چهار بار در روز آبياري كرد تا قشر خاك مرطوب شود و سبز شدن يكنواخت گياهچه ها تضمين شود . كودهاي شيميايي به شيوه توصيه شده با خاك مخلوط مي شوند .


بوته ها زماني برداشت مي شوندكه اندازه آنها به حد قابل عرضه به بازار برسد ، اما براي رسيدن به حداكثر محصول و كاهش هزينه هاي كارگر ، چندين بار در طي فصل رشد بوته ها را مي چينند تا بوته رشد يك نواخت داشته باشد. به اين ترتيب به جاي چند بار برداشت مي توان گوجه فرنگي را در يك زمان برداشت كرد. چيدن سر بوته ها به منظور افزايش يكنواختي اندازه نشاء ، محصول ميوه را نيز در مزارع توليد بالا مي برد ، يكنواختي بيشتر اجازه مي دهد كه حداكثر محصول از مزارعي كه ماشين برداشت فقط يك بار در آنها حركت مي كند به دست آيد. اين كار سبب توليد گياهان مقاومتر وداراي ساقه هاي كلفتر و قويتر مي

شود و در نتيجه در مقابل شوك وارد شده به نشاء بهتر از گياهان سرچيني نشده مي توانند دوام بياورند. عللاوه بر اين ، اگر در مناطق شمالي ، به علت نامساعد بودن آب و هوا تاخيري رخ دهد ، مي توان با سرچيني نشاها را مدت طولانيتري نگهداري كرد. سرچيني همچنين سبب عدم شكوفه دهي گياهان زود گل خواهد شد و شاخه دهي جانبي را كه باز هم سبب بهبود يكنواختي گياه و افزايش محصول مي شود ، تحريك خواهد كرد. بوته هاي سرچيني شده با جعبه بسته بندي تناسب كافي دارند ، از اين رو شكستن ساقه به حداقل مي رسد. عيب عمده سرچيني ، انتشار پاتوژن هاي گياهي است. اين مسئله بخصوص در مورد تعدادي از پاتوژن هاي باكتريايي جدي است. به طور كلي سرچيني هنگامي آغاز مي شود كه گياهان به ارتفاع cm20-19 رسيده باشند.در صورت امكان ، بايد حداقل 4-3روز بين سرچيني ها و سرچيني و برداشت فاصله باشد. در طي هر بار چيدن متوالي ، ارتفاع تيغه هاي برش زياد مي شود.


نشاها را بايد زماني برداشت كرد كه برگها خشك باشند و خاك زياد مرطوب نباشد. قبل از برداشت ، براي شل كردن ريشه ها پشته ها را بايد با يك ميله فولادي از زير نرم كرد. نشاها با دست از زمين كنده مي شوند و خاك اطراف ريشه ها معمولا با محكم تكان دادن نشاها يا با زدن ريشه ها به پا جدا مي شود. اين نشاها با ريشه هاي برهنه در جعبه هاي چوبي آزاد و گشاد بسته بندي مي شوند. دسته كردن نشاها و پيچيدن ريشه ها در خزه مرطوب منسوخ شده است زيرا نشاهايي كه آزاد و گشاد بسته بندي شده اند به آساني جدا مي شوند و خوب زنده مي مانند. در اغلب موارد ، جعبه هاي بسته بندي شده ، توزين و تعداد نشاها شمارش مي شود. به اين ترتيب براي در اختيار داشتن شمارش دقيق در حمل ونقل مي توان تعداد نشاهاي يك جعبه را از روي وزن جعبه تخمين زد. به طور كلي در هر جعبه ، 1000 نشا بسته بندي مي شود. جعبه ها به قسمت بسته بندي مي روند و در آنجا به تريلي كاميونهايي كه عوامل محيطي در آنها قابل كنترل است منتقل و به بازارهاي شمالي حمل مي شوند.


به طور كلي ، روشهاي مورد استفاده براي كنترل آفات در بستر نشاها مانند روشهايي است كه در كشت عادي گوجه فرنگي به كار مي روند. براي كنترل آفات از باكتري كش ها ، قارچ كش ها ، حشره كش ها و نماتدكش هاي توصيه شده استاندارد استفاده مي شود. در صورت امكان ، تناوب زراعي توصيه مي شود ، اما اغلب عملي نيست0


جورجيا داراي يك برنامه گواهي گياه ، تحت نظارت وزارت كشاورزي جورجيا است كه از يك شيوه منحصر به فرد كنترل آفات در توليد نشا استفاده مي كند. تمام نشاهاي توليد شده در اين برنامه بايد از بذري كاشته شوند كه عاري بودن آن از پاتوژن هاي گياهي ، مورد آزمايش قرار گرفته و گواهي شده باشد. علاوه بر اين ، نمي توان نشاها را در مزرعه بعد از محصولي كه ميزبان نماتد كيست سويا بوده است توليد كرد.


به هر توده بذري به محض كاشته شدن ، يك كارت كه مشخص كننده موقعيت آن در مزرعه است اختصاص مي يابد.به محض سبز شدن بذر ، هر بستر گياهي به طور منظم توسط يك بازرس ايالتي تا زمان برداشت محصول مورد آزمايش قرار مي گيرد. به طور كلي ، بازرسها كيفيت نهايي و خصوصيات باغباني گياه ( از جمله هويت رقم ) را آزمايش مي كنند و دنبال همه گونه علائم بيماري مي گردند.اگر علائم بيماري مشاهده شود ولي نتوان آن را در مزرعه تشخيص داد ، نمونه ها را به آزمايشگاه مي آورند و در آنجا تشخيص توسط كاركنان آموزش ديده انجام مي شود. اگر گمان مي رود كه گياهان به يم بيماري مبتلا يا آلوده به نماتدها هستند ، از برنامه گواهي سازي حذف مي شوند.


توليد نشا در كانتينر
نشاهايي كه در كانتينر توليد مي شوند جايگزيني هستند براي نشاهاي توليد شده در مزرعه يا كشت مستقيم بذر براي استقرار گياه. اين نشاها اغلب پر هزينه تر از نشاهاي توليد شده در مزرعه يا كاشت مستقيم بذر هستند. نشاهايي كه در كانتينر توليد مي شوند جايگزيني هستند براي نشاهاي توليد شده در مزرعه يا كشت مستقيم بذر هستند به رغم بالا بودن هزينه هاي اوليه كشاورزاني كه گوجه فرنگي هاي مرغوبي توليد مي كنند كه تازه به بازار عرضه مي

شود تمايل دارند از نشاهاي كانتينري استفاده كنند ، زيرا ميزان بقاي آنها در مزرعه بيشتر ، و زمان توليدشان كوتاهتر از گوجه فرنگي هايي است كه از كاشت بذر در مزرعه به دست مي آيند. به طور كلي كاشت مستقيم بذر عمدتا براي توليد گوجه فرنگي هاي مخصوص فراوري در كاليفرنيا ، نشاهاي توليد شده در مزرعه براي گوجه فرنگي هاي مخصوص فراوري در ايالت هاي شرقي و ميانه غربي آمريكا ، و نشاهاي كانتينري براي گوجه فرنگي هايي كه تازه به بازار عرضه مي شود مورد استفاده قرار مي گيرند.


شرايط و روش هاي توليد نشاهاي مرغوب گوجه فرنگي در كانتينر در بخش هاي بعدي به طور خلاصه توضيح داده خواهد شد.
بذر


براي بهترشدن استفاده موثر از نشاهاي كانتينري ، بذر گوجه فرنگي بايد داراي قدرت و سرعت جوانه زني زياد باشد . ظهور ريشه بايد طي 3 روز در 25 درجه سانتيگراد انجام شود و جوانه زني بايد در طي 7 روز كامل شود . علاوه بر اين بذر بايد عاري از بيماري واز خلوص بالا برخوردار باشد .
توليد كنندگان بذر معمولا از يك ماده شيميايي پوشش دهنده يا ضد عفوني كننده بذر مانند تيرام ، كاپتان ، يا كلسيم هيپوكلريت ( يا تركيبي از آنها ) استفاده مي كنند .


تركيبات مختلف پوشش دهنده بذر ، اغلب خاك نرم داراي جدار سيليسي دياتومه يا ور ميكوليت آسياب شده يا ساير تركيبات اختصاصي اند كه به صورت يك پوشش متراكم به نسبت 1 :4

روي بذر را مي پوشانند . پوشش دادن بذر براي تك كردن آن در فرايند كاشت مستقيم بذر ، ضروري است .
محيطهاي كشت
براي توليد نشا در كانتينر ، هميشه از انواع مخلوطهاي رشد استفاده ميشود . متداولترين مخلوطها ، داراي نسبتهاي متفاوتي از پيت كانادايي مرغوب و ورميكوليت باغباني شماره 2 يا پرليت باغباني شماره 2 هستند .نسبت پيت ، بر حسب فصل سال و سليقه كشاورز ممكن است از %50 تا %85 متفاوت باشد. مخلوط اوليه با افزودن آهك ، سوپر فسفات ، كلسيم نيترات ، ضتاسيم نيترات ، عناصر غذايي كم مصرف ، و يك عامل مرطوب كننده براي توليد مخلوط نهايي رشد ، اصلاح مي شود. در تمام مدت تهيه اين مخلوط ، عمليات بهداشتي شديدي ، از جمله استفاده از كانتينرهاي يك بار مصرف انجام مي شود.
كانتينرها


براي توليد نشا از كانتينرهاي بزرگ پلي استيرني سخت يا نرم شده به اندازه هاي مختلف استفاده مي شود. هر يك از خانه هاي درون اين كانتينر به شكل مخروط يا هرم وارونه است و منفذي در زير دارد كه اجازه تهويه هوا را به ريشه ها مي دهد.
اندازه خانه براي نشاهاي گوجه فرنگي از 6ر 1 تا cm5 قطر و cm8ر3 تا cm6ر7 عمق متفاوت است. احتمالا متداولترين خانه مورد استفاده داراي cm8 ر2 تا cm2ر7


عمق است. كانتينرهايي كه مورد استفاده قرار گرفته اند قبل از استفاده مجدد ، به دقت با بخار ، ضد عفوني مي شوند يا تحت تيمار كلر قرار مي گيرند.
كاشت بذر
بذركار استوانه اي دوّار پنوماتيك متداولترين دستگاه مورد استفاده بذركاري است. براي كاشت بذر حداقل از سه روش ممكن مي توان استفاده كرد: كاشت مستقيم بذر تا رسيدن به يك جامعه گياهي نهايي ، كه به بذر داراي كيفيت بالا و دقت در تمام مراحل بذر كاري نياز دارد.كاشت مستقيم بذر به ميزان بيشتر از معمول ، و سپس تُنُك كردن برايث رسيدن به يك بوته در هر خانه و كاشت بذر در داخل سينيهاي 3ر1 سانتي متري و سپس انتقال نشاها به داخل سينيهاي پرورش در 1 يا 3 هفته بعد.


براي اطمينان از گردش مرتب فرايند توليد در مدت عمليات نشاكاري براي تحويل محصول در يك تاريخ مشخص ، لازم است جدولهاي زماني دقيقي تنظيم شود. هر كشاورز بايد جدول زماني قابل استفادهاي را متناسب با شرايط توليد تنظيم كند. براي مثال ، يك جدول زماني كاشت براي فلوريدا به 4 هفته در زمستان براي كاشت مستقيم بذر ، 5ر4 هفته در تابستان و 5ر7 هفته در زمستان براي كاشت مستقيم بذر با تنك كردن ، و 5 هفته در تابستان و 8 هفته در زمستان براي كاشت بذر در داخل سينيهاي سرپوش دار و سپس انتقال نشاها به داخل كانتينرها نياز دارد.
كشت و مديريت


براي توليد نشاهاي مرعوب ، رعايت بهداشت در داخل و اطراف گلخانه ها ضروري است. هر چيزي كه بتواند با سينيهاي پرورش تماس يابد ، در فاصله بين دو محصول تحت تيمار با محلولهاي كلر، بروم يا فرمالين قرار مي گيرد. گياهان هرز داخل يا اطراف گلخانه ها ، به شيوه مكانيكي يا شيميايي تحت كنترل در مي آيند. سيگار كشيدن در گلخانه ها عموما ممنوع است و افراد معمولا موظف اند قبل از ورود ، دستهاي خود را با ايزوپروپيل الكل شستشو دهند.


حجم و تعداد دفعات آبياري به فصل توليد و اندازه خانه نشا بستگي دارد. اولين آبياري بعد از كاشت و پوشاندن بذر شامل آبپاشي با يك نازل مخروطي ميان تهي براي ايجاد پوشش و سپس يك آبياري سرتاسري با نازل هاي بادبزني پهن در مجراي آبياري است. سينيها تا زماني كه بعد از سه روز قرار گرفتن در اتاقك جوانه زني بذر به گلخانه برده شوند ، دوباره آبياري نمي شوند. در طي مراحل اوليه رشد گياهچه بايد از تنش آب جلوگيري شود.در طي مرحله رشد ، تعداد دفعات آبياري از دو يا سه مرتبه به پنج يا شش مرتبه در روز افزايش مي يابد.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید