بخشی از مقاله

تعاون چيست

تعاون يعني چه ؟
تعاون به زبان ساده يعني همكاري هنگامي كه فردي به تنهايي كاري انجام دهد يا طرحي را كه در ذهن خود دارد عملي سازد راه درست آن است كه از ديگران كمك بگيرد تا آن كار يا طرح به صورت دسته جمعي و با همياري گروهي به نتيجه مطلوب برسد . اين شكل از انجام كار به صورت جمعي و سازمان يافته را تعاوني مي گويند .


تعاوني با ايجاد ارتباط مستقيم بين توليد و مصرف ، واسطه هاي غير ضروري و بعضاٌ مزاحم را كنار زده و اشتغال كاذب را از ساختار اقتصادي جامعه حذف مي كند . البته اين عملكرد تنها به فعاليتهاي اقتصادي محدود نمي شود ، بلكه در مورد خدمات فرهنگي و اجتماعي نيز صادق است . هنگامي كه مردم بتوانند با هزينه كمتر همراه با كيفيتي مناسب از خدمات فرهنگي ، آموزشي ، ورزشي و ... برخوردار شوند مسلماٌ براي بهره مند شدن از اين خدمات تمايل و رغبت بيشتري خواهند داشت . نتيجه اين رويكرد اجتماعي ، رشد فرهنگ و ارتقاء سطح دانش عمومي و تخصصي است كه پيامد منطقي آن چيزي جز كارآفريني و اشتغال سالم نخواهد بود .
شركت تعاوني چيست ؟


هرگاه گروهي از مردم آزادانه ، با همفكري يكديگر و با سرمايه گذاري عادلانه فعاليتي را با اهداف معين اقتصادي يا فرهنگي آغاز نمايند كه در سود و زيان آن سهيم باشند در واقع يك شركت تعاوني تشكيل داده اند . افرادي كه شركت تعاوني را تشكيل مي دهند اعضاي تعاوني نام دارند و هر يك از آنها را يك عضو شركت تعاوني مي ناميم .
در شركتهاي تعاوني همه اعضاء با هم برابرند و هيچ تفاوتي بين آنها وجود ندارد ، مگر آنكه يك عضو تلاش بيشتري براي موفقيت شركت از خود نشان دهد . در اين صورت يك عضو با ارزش تعاوني به حساب خواهد آمد . شركت تعاونی سازماني اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي است كه هدف آن حل مشكلات ، تأمين رفاه و زندگي بهتر براي اعضاء است .
هر شركت تعاوني مانند يك خانواده است . اعضاي آن هم افراد اين خانواده به حساب مي آيند
اهداف بخش تعاون كدامند ؟


- ايجاد و تأمين شرايط و امكانات كار براي همه با هدف ايجاد اشتغال .
- قرار دادن وسايل کار در اختيار كساني كه قادر به كارند ولي توانايي تهيه ابزار كار خود را ندارند .
- پيشگيري از تمركز ناعادلانه ثروت در دست افراد و گروههاي خاص در راستاي تحقق عدالت اجتماعي .
- جلوگيري از كارفرماي مطلق شدن دولت .


- قرار دادن مديريت در اختيار نيروي كار به منظور بهره برداري مستقيم از حاصل كار خود .
- پيشگيري از انحصار ، احتكار ، تورم و ناهنجاريهاي اقتصادي .
- توسعه و تحكيم مشاركت عمومي .
هدف ما تشكيل شركت تعاوني نيست ، بلكه شركت تعاوني وسيله اي است تا از راه همکاری و تلاش دسته جمعي به رفاه و زندگي بهتر دست يابيم .
سابقه تعاونيها در ايران و جهان :


الف _ در جهان
در سال 1843 ميلادي در شهر راچديل انگلستان 28 نفر از كارگران به علت نارضايتي از عملكرد صاحبان كارخانه ها دور هم جمع شدند تا چاره اي بينديشند . موضوع اين بود كه كارخانه ها به جاي حقوق و دستمزد نوعي بن خريد به كارگران مي دادند كه فقط در فروشگاههاي وابسته به خودشان ارزش داشت . فروشگاهها نيز اجناس را با كيفيتي بسيار نامطلوب و بد عرضه مي كردند .
كارگران پس از مشورت با يكديگر به اين نتيجه رسيدند كه اگر خودشان كالاهاي مورد نيازشان را توليد كنند مي توانند اجناس را با كيفيت بهتري تهيه نمايند و در ضمن سودي را كه از فروش كالاها به دست مي آورند بين خودشان تقسيم كنند . يكسال بعد، در دسامبر سال 1844 آنها فروشگاه تعاوني خود را افتتاح كردند. اين اولين شركت تعاوني به شكل امروزي آن در جهان بود.


ب ـ در ايران
سابقه تعاوني در ايران به سال 1303 باز مي گردد. در آن سال موادي در خصوص تعاوني مطرح و در مجموعه اي تحت عنوان قانون تجارت به تصويب رسيد.در پي آن سال 1314 را ميتوان نقطه آغاز تشكيل و ثبت قانوني شركتهاي تعاوني در ايران قلمداد نمود .
اما پس از پيروزي انقلاب اسلامي و خواست به حق مردم ايران در خصوص تحقق عدالت اجتماعي، بخش تعاوني جايگاه مهمي را در قانون اساسي جمهوري اسلامي به خود اختصاص داد .


در سال 1370 پس از تصويب قوانين مربوط به بخش تعاوني كليه سازمانها و اداراتي كه به طور موازي در اين زمينه فعاليت داشتند در يكديگر ادغام شدند و تمامي وظايف و اختيارات آنها به وزارتخانه جدیدی به نام وزارت تعاون واگذار گرديد. اين وزارتخانه در سال 1371 رسماٌ آغاز به كار كرده و از آن زمان تاكنون با تمام توان خود در زمينه پيشبرد اهداف بخش تعاوني كشور تلاش مي نمايد .


مهمترين وظايف وزارت تعاون برنامه ريزي ، پشتيباني ، گسترش و هماهنگي بخش تعاون كشور است . اين وزارتخانه كوشش مي كند از طريق تحقيق ، آموزش و ترويج فعاليتهاي تعاوني را در اقصي نقاط كشور گسترش و تعميق بخشد .
انواع شركتهاي تعاوني كدامند ؟
شركتهاي تعاوني هم به لحاظ شكل عضويت و هم از نظر نوع فعاليتشان تقسيم بنديهاي مختلفي پيدا مي كنند .
انواع شركتهاي تعاوني به لحاظ عضويت :


الف ـ شركت تعاوني عام : شركتي است كه عضويت در آن براي همه آزاد بوده و مؤسسين شركت بايستي سهام آن را به عموم مردم عرضه نمايند .
ب ـ شركت تعاوني خاص : شركتي است كه عضويت در آن منحصر به گروههاي خاصي از قبيل كارگران ، كارمندان ، ايثارگران ، زنان و ... مي باشد و در نتيجه سهام شركت فقط به افراد واجد شرايط واگذار مي گردد .


انواع شركتهاي تعاوني به لحاظ نوع فعاليت :
الف ـ شركتهاي تعاوني توليد : كار اصلي و مهم اين تعاونيها توليد كالا و محصول است . در شركتهاي تعاوني توليد، اعضاي شركت كار مي كنند و دستمزد دريافت مي نمايند .
شركتهاي تعاوني توليد در بخشهاي گوناگون اقتصادي كشور مانند صنعت ، كشاورزي ، معدن و غيره به فعاليت مشغول هستند .
ب ـ شركتهاي تعاوني توزيع : اين شركتها در امور مربوط به تهيه و توزيع كالا ، مسكن ، خدمات و ساير نيازمنديهاي اعضاء فعاليت مي كنند .
شركتهاي تعاوني توزيع انواع گوناگوني دارند و هدف همه آنها اين است كه با مرغوبترين كيفيت و مناسبترين قيمت احتياجات اعضاي خود را برآورده سازند .
اصول تعاون در قرن بيست و يكم :


اصول تعاون دستورالعملهايي هستند كه طبق آنها تعاونيها تحقق ارزشها را عملي مي سازند . هفت اصل زير در همايش بين المللي تعاون مطرح شده است :
اصل اول : عضويت آزاد و اختياري
اصل دوم : كنترل دموكراتيك توسط اعضاء
اصل سوم : مشاركت اقتصادي اعضاء
اصل چهارم : استقلال و عدم وابستگي
اصل پنجم : آموزش ، حرفه آموزي و آگاه سازي
اصل ششم : همكاري تعاونيها با يكديگر
اصل هفتم : توجه به جامعه


يك شركت تعاوني چگونه تشكيل مي شود ؟
چنانچه شما هم قصد تشكيل يك شركت تعاوني را داريد پس از مشورت با كارشناسان اداره تعاون محل سكونت خود، مراحل زير را دنبال كنيد :
مرحله اول ـ تعداد و شرايط اعضاء
شما مي توانيد براي تعاوني خود، به هر تعدادي كه لازم است، عضوگيري نماييد اما بايد بدانيد كه اگر كمتر از 7 نفر باشيد، نمي توانيد به تشكيل تعاوني اقدام كنيد. در ضمن كليه اعضاء بايد شرايط زير را داشته باشند :


1- تابعيت جمهوري اسلامي ايران.
2- نداشتن ممنوعيت قانوني و حجر.
3- خريد حداقل سهام در اساسنامه.
4- درخواست كتبي برای عضويت در تعاونی.
5- متعهدبودن به رعايت مقررات اساسنامه تعاوني.
6- عدم عضويت در تعاوني مشابه.
مرحله دوم ـ تشكيل هيأت مؤسس


در اين مرحله بايد طي جلسه اي دور هم جمع شده و از بين خود، افرادي را به عنوان هيأت مؤسس انتخاب كنيد (حداقل 3 نفر ) . كاري كه هيأت مؤسس بايد انجام دهد در قدم اول تهيه طرح پيشنهادي است .
هيأت مؤسس در طرحي كه تهيه مي كند، دلايل تشكيل تعاوني را مي نويسد و مشخصات همه داوطلبان عضويت در تعاوني را تنظيم مي كند .
نحوه تأمين سرمايه و ميزان آن، امكانات لازم براي شروع فعاليت تعاوني و ميزان سهم هر عضو از موارد ديگري است كه بايد در طرح پيشنهادي مشخص شود. گام بعدي تنظيم تقاضانامه اي با امضاي داوطلبان تشكيل تعاونی، خطاب به اداره تعاون است .
مرحله سوم ـ انتخاب و معرفي نماينده هيأت مؤسس به اداره تعاون


در اينجا هيأت مؤسس يك نفر را به عنوان نماينده تام الاختيار براي معرفي به اداره تعاون انتخاب مي كند .نماينده هيأت مؤسس طرح پيشنهادي را به همراه تقاضانامه براي تشكيل تعاوني، به اداره تعاون ارائه مي كند . پس از بررسي تقاضانامه و طرح پيشنهادي، اداره نظر خود را در خصوص تشكيل تعاوني اعلام مي نمايد .
مرحله چهارم ـ تهيه مدارك لازم


در صورت موافقت اداره تعاون با تشكيل تعاوني هيأت مؤسس بايد اقدامات زير را انجام دهد :
ـ دريافت مجوز از مراجع ذيربط
براي تشكيل تعاوني در رشته هاي مختلف ابتدا بايد در صورت نياز از دستگاه دولتي ذيربط مجوز فعاليت اخذ نمايد . به عنوان مثال براي تشكيل تعاوني بهداشتي ـ درماني بايستي از وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي مجوز گرفت و ... .
ـ تدوين اساسنامه پيشنهادي
اداره تعاون پس از موافقت با تشكيل تعاوني يك نمونه اساسنامه را به همراه فرمهاي مورد نياز ديگر در اختيار نماينده هيأت مؤسس قرار مي دهد هيأت مؤسس بايد بر مبناي نمونه ارائه شده اساسنامه پيشنهادي خود را تنظيم نمايد .
ـ افتتاح حساب به نام تعاوني
در صندوق تعاون يا حسابي كه توسط صندوق در يكي از بانكها تعيين مي گردد .
ـ دعوت از افراد واجد شرايط


هيأت مؤسس به وسيله يك آگهي عمومي از افراد واجد شرايط براي عضويت دعوت نموده و مهلت پذيرش، ميزان سهم هر عضو به همراه مشخصات حساب افتتاح شده و خلاصه اي از طرح و اساسنامه پيشنهادي خود را اعلام مي نمايد .ضمناٌ نحوه انتشار آگهي هاي بعدي همانجا بايد ذكر شود .


يك نسخه از آگهي نيز بايد براي اداره تعاون ارسال گردد تا ناظر اداره براي حضور در اولين جلسه مجمع عمومي معرفي شود . پس از وصول مدارك متقاضيان و بررسي آنها ، هيأت مؤسس افراد واجد شرايط را به عضويت شركت در آورده و برگه ورود به اولين جلسه مجمع عمومي را براي آنها صادر مي كند .
مرحله پنجم ـ آگهی تشکیل جلسه مجمع عمومی عادی
در این مرحله هیأت موسس با انتشار آگهی بعدی خود از کلیه اعضاء برای تشکیل مجمع عمومی ( به منظور تدوین اساسنامه نهایی انتخاب هیأت مدیره و بازرسان شرکت ) دعوت به عمل می آورد .


توجه داشته باشید که چون هدف اولین جلسه مجمع برگزاری انتخابات می باشد فاصله زمانی انتشار این آگهی تا تاریخ برگزاری باید حداقل یکماه و حداکثر 35 روز باشد . این فاصله زمانی در سایر موارد حداقل 15 و حداکثر 35 روز خواهد بود .
مرحله ششم ـ انتخاب هیأت مدیره


در اولین جلسه مجمع عمومی اساسنامه نهایی تدوین و انتخابات برای تعیین هیأت مدیره و بازرسان شرکت برگزار می شود . در اینجا پس از انتخاب هیأت مدیره وظایف هیأت موسس به پایان می رسد و تمامی مسئولیتها و و اختیارات قانونی شرکت تعاونی به عهده هیأت مدیره و مدیر عامل منتخب خواهد بود .
هیأت مدیره باید از مدارک زیر 3 نسخه تهیه و به اداره تعاون ارسال نماید :
- دعوتنامه تشکیل اولین جلسه مجمع عمومی


- صورتجلسه تصمیمات گرفته شده در اولین جلسه مجمع
- صورتجلسه هیأت مدیره ( جلسه ای که در آن رئیس , نایب رئیس , منشی و مدیر عامل انتخاب شده و آمادگی خود را مبنی بر پذیرش مسئولیت اعلام داشته اند )
- اساسنامه ای که به وسیله مجمع عمومی تصویب شده است .
- فهرست اسامی و امضای اعضایی که در اولین جلسه مجمع عمومی شرکت داشته اند .
- برگ رسید صندوق تعاون یا بانک که نشان دهد سرمایه پیش بینی شده برای تشکیل شرکت تعاونی به حساب صندوق یا بانک واریز شده است .
- موافقت نامه اداره تعاون که برای تشکیل تعاونی صادر شده است .
مرحله هفتم ـ ثبت شرکت تعاونی و صدور پروانه تأسیس


مدارک دریافت شده توسط اداره تعاون به اداره ثبت شرکتها ارسال می شود بعد از ثبت شرکت هیأت مدیره باید اقدام به انتشار آگهی تأسیس نماید .
پس از آن و در آخرین مرحله اداره تعاون پروانه تأسیس شرکت تعاونی را صادر می کند و شرکت تعاونی می تواند فعالیت خود را آغاز نماید .
مراحل تشکیل شرکت تعاونی


1- اجتماع داوطلبان واجد شرایط قانونی برای انتخاب و تشکیل هیأت موسس
2- تشکیل هیأت موسس ( حداقل 3 نفر ) و تدوین تقاضانامه و طرح پیشنهادی
3- ارائه تقاضانامه و طرح پیشنهادی توسط نماینده تام الاختیار هیأت موسس به اداره تعاون برای بررسی و اعلام نظر .


4- تهیه مدارک لازم در صورت موافقت اداره تعاون با تشکیل شرکت تعاونی ( در این مرحله هیأت موسس می بایست نسبت به اخذ مجوز از مراجع ذیربط , تدوین اساسنامه پیشنهادی , افتتاح حساب به نام تعاونی و دعوت از افراد واجد شرایط برای عضویت نیز اقدام نماید ) .
5- انتشار آگهی و دعوت از کلیه اعضا برای تشکیل مجمع عمومی عادی
6- تشکیل مجمع عمومی عادی , تدوین اساسنامه نهایی و انتخاب هیأت مدیره و بازرسان
7- ثبت شرکت تعاونی و صدور پروانه تأسیس توسط اداره تعاون


متن ابلاغيه سياستهای کلی اصل 44 قانون اساسی توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی به سران سه قوه و رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام
سياستهای کلی اصل 44 قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران مطابق بند يک اصل 110 ابلاغ ميگردد . لازم است نکاتی را در اين زمينه يادآور شوم:
1- اجرای اين سياستها مستلزم تصويب قوانين جديد و بعضاٌ تغييراتی در قوانين موجود است , لازم است دولت و مجلس محترم در اين زمينه با يکديگر همکاری نمايند .
2- نظارت مجمع تشخيص مصلحت نظام بر حسن اجرای اين سياستها با اتخاذ تدابير لازم و همکاری دستگاههای مسئو ل و ارائه گزارشهای نظارتی هر سال در وقت معين مورد تاکيد است .


3- در مورد سياستهای کلی توسعه بخشهای غير دولتی از طريق واگذاری فعاليتها و بنگاههای دولتی پس از دريافت گزارشها و مستندات و نظريات مشورتی تفصيلی مجمع , راجع به رابطه خصوصی سازی با هر يک از عوامل ذيل اصل 44 نقش عوامل مختلف در ناکارآمدی بعضی بنگاههای دولتی , آثار انتقال هر يک از فعاليتهای صدر اصل 44 و بنگاههای مربوط به بخشهای غير دولتی ، ميزان آمادگی بخشهای غيردولتی و ضمانتها و راههای اعمال حاکميت دولت ، اتخاذ تصميم خوهد شد.


ان شاء الله
بسم الله الرحمن الرحيم
با توجه به ذيل اصل 44 قانون اساسی و مفاد اصل 44 و به منظور :
- شتاب بخشيدن به رشد اقتصاد ملی


گسترش مالکيت در سطح عموم به منظور تامين عدالت اجتماعی
ارتقاء کارآيی بنگاههای اقتصادی و بهره وری منابع مادی ، انسانی و فناوری
افزايش رقابت پذيری در اقتصاد ملی
کاستی از بار مالی و مديريت دولت


افزايش سطح عمومی اشتغال
تشويق اقشار مردم به پس انداز و سرمايه گذاری و بهبود درآمد خانوارها
مقرر می گردد :


سياستهای کلی توسعه بخشهای غير دولتی و جلوگيری از بزرگ شدن بخش دولتی :
1- دولت حق فعاليت اقتصادی جديد خارج از موارد اصل 44 را ندارد و موظف است هر گونه فعاليت (شامل تداوم فعاليتهای قبلی و بهره برداری از آن ) را که مشمول عناوين صدراصل 44 نباشد ،حداکثر تا پايان برنامه پنج ساله چهارم (ساليانه حداقل 20 % کاهش فعاليت ) به بخش تعاونی و خصوصی و عمومی غير دولتی واگذار کند . با توجه به مسئوليت نظام در حسن اداره کشور ، تداوم و شروع فعاليت ضروری خارج از عناوين صدر اصل 44 توسط دولت ، بنا به پيشنهاد هيات وزيران و تصويب مجلس شورای اسلامی برای مدت معين مجاز است . اداره و توليد محصولات نظامی ، انتظامی و اطلاعاتی نيروهای مسلح و امنيتی که جنبه محرمانه دارد ، مشمول اين حکم نيست .

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید