بخشی از مقاله
آموزش پيش دبستاني
ساختار آموزشي
حضور در دورههاي آموزش پيش دبستاني در كشور فرانسه اختياري و رايگان بوده وبه منظور آموزش كودكان رده هاي سني 5-2 سال در نظر گرفته شده است. شايان ذكر است آندسته از كودكاني كه تا روز اول سال تحصيلي مدارس به سن 2 سالگي رسيده باشند، مورد پذيرش واقع ميگردند اقداماتي نيز در خصوص اولويت احداث مدارس مذكور در نواحي محروم اجتماعي كشور صورت گرفته است.
كودكان رده سني 2سال(حدود 40% ) منحصرا در چارچوب مدارس و ظرفيت كلاسهاي آموزشي موجود و كليه كودكان رده سني3سال مورد پذيرش قرار ميگيرند و اين در حاليست كه در سال1960 ميلادي تنها 36% از كودكان فرانسوي مورد پذيرش مراكز آموزش پيش دبستاني قرار گرفتند. هدف غائي وزارت آموزش و پرورش، پژوهش و فنآوري فرانسه از ارائه دورههاي آموزش پيش دبستاني، ارتقاء توانمنديهاي كودكان، در جهت شكل دهي به شخصيت اجتماعي آنان ميباشد. از سال 1995 ميلادي، طرح آموزش واقعي پيش دبستاني با اهداف دقيق و كارآموزان متبحر بهاجرا گذارده شد. درتمام مدت 26 ساعت آموزش در
هفته، آموزش زبان از امتياز ويژه اي برخوردار بوده و تسلط شفاهي و آشنايي با نوشتار،تقويت قدرت احساس، تخيل و قدرت خلاقيت دانش آموزان از طريق پرداختن به آموزش هنري توسعه مييابد.گفتني است كه بالغ بر20هزار مركز آموزش پيش دبستاني به ثبت نام از بيش از2ميليون كودك فرانسوي مبادرت
مينمايند. در صورت عدم وجود كلاسهاي پيش دبستاني،كودكان رده سني 5 سال به كلاسهاي آمادگي و مدارس ابتدايي پيوسته و به چرخه آموزش ابتدايي ومقدماتي وارد ميگردند.از آنجاييكه كشور فرانسه از تجربه فراواني در ارائه آموزش پيش دبستاني به كودكان برخوردار ميباشد، از اين روي بيش از99% كودكان رده سني3 سال در اين مدارس حضور مييابند. رقم مذكور درخصوص كودكان رده سني2سال بر2/ 35 % بالغ ميگردد.تحصيل در مدارس عموميپيش
دبستاني رايگان ميباشد واين در حاليست كه مراكز خصوصي به اخذ شهريه تحصيلي مبادرت مينمايند. مدارس عموميپيش دبستاني نيز توسط شهرداري ها احداث و اداره ميگردند. طبق قانون اصلاحيه آموزشي مصوب15جولاي1989و قانون مصوب 1975كليه كودكان فرانسوي رده سني3 سال از امكان حضور در
مهدهاي كودك برخوردار ميباشند.علاوه بر اين قانون مصوب6 سپتامبر 1995 نيز كه در خصوص نمايش ساختار و نحوه عملكرد مهدهاي كودك تصويب گرديده بر تقويت خصيصههاي بالقوه كودكان، به فعل در آوردن آن در جهت شكل گيري شخصيت آنان و فراهم آوردن بهترين امكانات در جهت موفقيت كودكان در مدارس ويادگيري بيشتر تأكيد دارد.
گفتني است درمهدهاي كودك كشور فرانسه از تخصصهاي سرباز معلمان جهت آموزش كودكان استفاده ميگردد چرا كه خدمت سربازي درحال حاضر در كشور فرانسه به حالت تعليق در آمده و با اجراي طرح جامع جذب سرباز معلم JAPD جايگزين گرديده است.از سوي ديگر،جهت جبران به حد نصاب نرسيدن تعداد ثبت نام كنندگان مهدهاي كودك،كه معمولاً در مناطق كم جمعيت وكوهستاني كشور رخ ميدهد، كودكستانهاي بين منطقه اي تأسيس گرديده است كه به ارائه خدمات آموزشي به كودكان نواحي مختلف مبادرت مينمايند.در مناطق كم جمعيت نيز كلاسهاي موقتي پاره وقت تشكيل ميگردد.به طور كلي دانش آموزان به سه رده سني كودكان،رده سني نوجوانان ورده سني جوانان تقسيم ميگردد. گفتني است، تقسيم بندي فوق در جهت مد نظر قرار دادن بلوغ فكري و استعداد يادگيري ردههايسني از انعطاف پذيري برخوردار ميباشد.تيم تدريس، با مشورت والدين به تعيين جايگاه كودكان در ردههاي سني آموزشي مطابق با استعداد ها و نيازهاي آنان مبادرت مينمايند. سه رده سني مذكور با اولين چرخه آموزشي تطابق داشته در حالي كه رده سني جوانان و مقطع آموزش مقدماتي متوسطه با چرخة آموزشي پايه و مقدماتي تطابق دارد. چرخههاي آموزشي چندين ساله نيز با هدف برآورده نمودن نيازهاي كودكان طراحي گرديده است. متوسط آموزش هفتگي26 ساعته به كودكان مقطع پيش دبستاني ارائه ميگردد.
سياستهاي آموزشي
مهمترين سياست آموزشي مقطع پيشدبستاني فرانسه بر اين اصل استوار است كه مراكز پيشدبستاني به عنوان ابزاري جهت برخورداري از برابري فرصت محسوب ميگردند، چرا كه كودكان از طريق به كارگيري زبان و توسعه اين وسيله ارتباطي، به آمادهسازي خود در جهت پرداختن به تمرينات ذهني كه لازمه موفقيت در مقاطع آموزش ابتدايي و كالج است، مبادرت مينمايند.
اهداف آموزشي
از جمله مهمترين اهداف آموزشي مقطع آموزش پيش دبستاني ميتوان به موارد ذيل اشاره نمود:
1- بيداري حواس و رشد عاطفي كودكان به ويژه كودكان متعلق به خانوادههاي كارگران و مهاجرين
2- پيشگيري از افت تحصيلي كودكان طي سنوات آموزش پايه
3- توسعه كليه امكانات بالقوه كودك درجهت شكلپذيري شخصيت و فراهمسازي فرصت كسب موفقيت در تحصيل، اشتغال و زندگي وي
4- رشد هوشي، حسي– حركتي و ذهني كودكان
5- رشد ارتباطات غيركلامي (بيدارسازي حس زيباييشناسي و درك هنري) و كلامي (كيفيت كلام و تمرين زبان)
6- آگاهي نسبت به زمان و مكان
7- مشاركت درتشخيص نارساييهاي حسي- حركتي و ذهني و فراهمسازي امكان درمان به موقع اين قبيل نارساييها
8- آموزش مهارت و تمرينات لازم در جهت مشاركت مثبت كودكان در زندگي اجتماعي
برنامههاي آموزشي و ارزشيابي تحصيلي
اجراي فعاليتهاي مقدماتي آموزشي در مقطع آموزش پيش دبستاني، به رشد اوليه كودكان و آمادگي آنان جهت حضور در مدارس ابتدايي منجر ميگردد.گفتني است كه فعاليت ها ي مذكور بر فعاليتهاي فيزيكي، علميو فني و فعاليتهاي آموزشي ارتقاء دهنده سطح ارتباطات ومهارتهاي شفاهي و نوشتاري كودكان مشتمل ميگردد. در مهدهاي كودك، اجراي بازيهاي مختلف از نقش مهمي برخوردار ميباشند، اما اين امر بدين معني نيست كه درمراكز مذكور تدريس وجود ندارد.هيات نظارت ملي آموزش كه مسئوليت رسيدگي ونظارت بر آموزش نواحي كشور را بر عهده دارد،برفعاليتهاي اداري وآموزشي
موسسات نيز نظارت مينمايد.شوراي مدارس نيز به بازديد حداقل يك بار در طول ترم از مدارس كشور مبادرت مينمايند.شوراي مذكور همچنين به ارائه نظراتي درخصوص قوانين داخلي مدارس و تعيين برنامههاي آموزشي هفتگي مدارس كشور مبادرت مينمايد.چرخه آموزشي كشور سبب ميگردد كه تيم تدريس به تطبيق فعاليتهاي تدريس با روند آموزش وپيشرفت كودكان مبادرت نمايند. تيم تدريس همچنين مسئوليت ارزشيابي ميزان پيشرفت تحصيلي كودكان را بر
عهده دارد. علاوه بر اين تيم مذكور همچنين تعيين مينمايد كه كودكان ملزم به ثبت نام در مدارس ابتدائي بوده و يا ميبايستي در سيستم آموزشي پيش دبستاني باقي بمانند. از آنجايي كه مدارس پيش دبستاني از نقش پييچيده اي در سيستم آموزشي كشور فرانسه برخوردار ميباشند، از اين روي مدرسي
ن مراكز مذكور،مشابه مدرسين مدارس ابتدايي، دورههاي آموزشي ويژه اي را گذرانده و پس از گذراندن دوره3 ساله آموزشي (پس از اتمام تحصيلات آموزش متوسطه كه به دريافت ديپلم متوسطه منتهي ميگردد) به گذراندن دوره آموزشي2-1ساله تربيت مدرس در موسسات دانشگاهي تربيت معلم مبادرت مينمايند.
پس از اتمام سال دوم آموزش دانشگاهي در مراكز تربيت مدرس، از دانشجويان موفق به عنوان معلمين مدارس دعوت به همكاري مي گردد. معلمين مراكز آموزشي پيش دبستاني، به عنوان مدرسين رسمي نظام آموزش عمومي و يا به عنوان مدرسين قرار دادي مدارس خصوصي، از حقوق،وظايف و مسئوليتهاي مشابه معلمين مدارس ابتدايي برخوردار مي باشند.
آمار وارقام تعداد مراكز و مدرسين مراكز آموزش پيش دبستاني ( طي سال1993/1992)
تعداد دانش آموزان عمومي خصوصي
تعداد مهدهاي كودك 1895547 36793
تعداد مدارس آمادگي 336950 280348
تعداد مربيان 279078 -
نسبت تعداد مربيان به دانش آموزان 27.5 27.3
با وجوديكه يك سوم كودكان فرانسوي به آغاز دوران آموزش از رده سني2 سال مبادرت نموده، تمامي كودكان رده سني3 سال رهسپار مراكز آموزش پيش دبستاني شده و مراكز آموزش پيش دبستاني عمومي كه در آن بر آموزش مهارتهاي سواد و زبان تاكيد مي گردد، رايگان و براي همگان قابل استفاده مي باشند، اما با اين حال، افزايش نرخ مواليد دركشور فرانسه به وارد آمدن فشار بر پيكره نظام آموزشي كشور منجر گرديده است.
به نحوي كه افزايش غيرمنتظره نرخ زاد و ولد كودكان از سال2000 به بعد، به انتظار بيش از17 هزار كودك در فهرست ثبت نامي منجر گرديده است. بنابر اعلام وزارت آموزش، طي سال 2002، مراكز آموزش پيش دبستاني با كاهش فضاي آموزشي براي54 هزار كودك مواجه بوده اند كه اين امر خود به ايجاد مباحثاتي
درخصوص تغيير امتيازات آموزشي از سنين پيش دبستاني به پايه منجر گرديده است. اين درحالي است كه كشور آلمان، همسايه فرانسه درگير بحث داغي در خصوص اصلاح نظام آموزشي است. در مطالعه بينالمللي جديدي كه بر روي 32 كشور جهان صورت گرفت، دانشآموزان رده سني15 سال آلماني از نظر سواد، رياضيات و مهارتهاي علوم در رده بيست و پنجم قرار گرفتند كه اين امر خود سبب گرديد تا تلنگري به نظام آموزشي آلمان وارد آيد كه همواره به تربيت نيروهاي انساني ماهر مباهات نموده است.كارشناسان معتقدند، علت اصلي نتيجه ضعيف آلمان در اين مطالعه، اين است كه در اين كشور، آموزش رسمي از رده هاي
سني7-6 سال آغاز مي گردد. از اين روي مراكز آموزش پيش دبستاني اين كشور، چيزي جز زمين بازي به شمار نمي آيند.كشور فرانسه كه در اين مطالعه به طور متوسط در مكان دوازدهم قرار گرفت، از اين نظر متفاوت است. مراكز آموزش پيش دبستاني اين كشور با زمين بازي تفاوت دارند، چرا كه در اين قبيل مراكز، سواد و مهارتهاي اجتماعي از طريق فعاليتهاي گوناگون ارائه شده و كلاسهاي هفتگي26ساعته برگزار مي گردد. علاوه بر اين، با وجودي كه آموزش از رده سني6 سال اجباري ميگردد، بيش از99درصد كودكان فرانسوي از رده سني3 سال رهسپار مدرسه مي گردند. افزون بر اين، بالغ بر 5/35 درصد از كودكان به حضور در مراكز آموزشي،1 سال زودتر از موعد مقرر، مبادرت مي نمايند.
آموزش پيش دانشگاهي
آموزش پيش دانشگاهي دركشور فرانسه از سن6 سالگي آغاز شده و 12 سال به طول ميانجامد. تحصيلات دوره ابتدايی كه نخستين مقطع آموزش پيش دانشگاهي است،از 6 سالگی آغاز شده و مدت زمان 5 سال به طول می انجامد.پس از اتمام مقطع آموزش ابتدايي، کليه دانش آموزان ملزم به گذراندن دوره آموزشي4 ساله مقدماتي متوسطه می باشند. مقطع آموزش تكميلي متوسطه نيز مدت زمان 3 سال به طول ميانجامد.مجموع سنوات آموزشي تحصيلات
پيش دانشگاهی كشورفرانسه 12سال به طول انجاميده به اخذ مدرک ديپلم متوسطه Baccalaureate (Bac) منتهي مي گردد.گذراندن اين مقطع براي كليه كودكان فرانسوي اجباري است.پس از مقطع آموزشي فوق، دوره آموزشي 2 ساله سيكل اول آموزش متوسطه آغاز ميگردد.گفتني است كه طي مقطع آموزشي مذكور دانش آموزان به سوي 3محور تحصيلي ذيل هدايت ميگردند:
الف : محورآموزشي كه به آموزش متوسطه عموميو فني منتهي گرديده و مشتمل بر يك دوره آموزشي2ساله ديگر ميباشد كه دانش آموزان در سن 15 سالگي آن را به اتمام رسانده و بر اساس نتايج تحصيلي خود در يكي از زمينههاي ذيل آموزش ميبينند:
دوره 3 ساله آموزش عمومي(مشتمل بر رشتههاي رياضي فيزيك،علوم تجربي،اقتصاد...) كه به احراز ديپلم متوسطه(BAC) منتهي ميگردد.
دوره 3 ساله تكنسين رشتههاي مكانيك، الكترونيك،عمران،فيزيك،شيمي،بازرگاني و .. كه به احراز ديپلم تكنيسين(B.T.) منتهي ميگردد.
دوره 2 ساله آموزشي كه منتهي به احراز گواهينامه تحصيلات حرفه اي(BEP) نظير اتومكاتيك، بدنه ماشين، تراشكاري، جوشكاري، ريخته گري و.... ميگردد.
ب : محور آموزشي كه به تحصيلات فني و حرفه اي مشتمل بر دوره3 ساله آموزشي و احراز گواهينامه توانايي حرفه اي(CAP)منتهي ميگردد. دراين محور دانش آموزان ردههاي سني 17- 16سال به تحصيل در250 رشته تخصصي مبادرت مينمايند.
ج: محور آموزش حرفه اي كه بر آموزش حرفه اي3- 1سال مشتمل بوده و به احراز گواهينامه تحصيلات حرفه اي(CEP)منتهي ميگردد.
آموزش پايه
حضوردرمدارس آموزش پايه كشور فرانسه، براي افراد ردههايسني16-6 سال اجباري است. آموزش مذكور،مدارس ابتدايي و كالجهاي آموزشي را نيز شامل ميگردد.ميانگين سني ،دانش آموزاني كه ظرف مدت زمان4 سال تحصيلي از كالج ها فارغ التحصيل ميگردند،15سال ميباشد. به طور نظري، اين دانش آموزان بايد كماكان به طور تمام وقت به مدت يك سال در مدارس حضور يابند تا دوره آموزش پايه را به اتمام رسانند.
برنامه هاي آموزشي
حداكثر ساعت آموزش حداقل ساعت آموزش عناوين دروس پايه
13/5 ساعت 9/5 ساعت زبان فرانسه، تاريخ، جغرافيا وعلوم اجتماعي
9/5 ساعت 5/5 ساعت رياضيات، علوم وفن آوري
8 ساعت 6 ساعت تربيت بدني ، ورزش وهنر
26 ساعت مجموع ساعات آموزشي
حداكثر ساعت آموزشي حداقل ساعت آموزشي عناوين دروس اجباري
5/12 ساعت 8/5 ساعت زبان فرانسه، تاريخ، جغرافيا وعلوم اجتماعي
5/10ساعت 6/5 ساعت رياضيات، علوم وفن آوري
8 ساعت 6 ساعت تربيت بدني ، ورزش وهنر
26ساعت مجموع ساعت آموزشي
با توجه به ساختار ويژه مدارس كشور فرانسه،آموزش علوم مذهبي بجز در استانها يا دپارتمانهاي ويژه، دربرنامه آموزش ملي كشور مد نظر قرار نميگيرد.برنامه كاري وراه كارهاي مدارس ابتدايي در سال1991 طي قانوني تحت عنوان « دورههاي آموزش ابتدايي » به تصويب رسيد.خـــط مشيهاي كلي به تبيين آموزش ابتدايي و مهارت هايي كه دانش آموزان در انتها ي هر دوره بايدكسب نمايند، منتهي ميگردد. روشهاي تدريس يا منابع آموزشي كه از قبل تعيين شده باشد، وجود ندارد. معلمين مدارس مختلف مطابق با كتابهاي درسي خاصي كه از ميان محدوده وسيع كتب آموزشي انتخاب ميگردد، به ارائه آموزشهاي لازم به كودكان مبادرت مينمايند.كتب درسي نيزمعمولاً براي استفاده عموممنتشر ميگردد. اين درحالياست كه گاهي اوقات مسئولين محلي در نواحي يا دپارتمان ها، به انتشاركتب درسي خاصي به عنوان مكمل درسي،علاوه بر كتب عمومي مبادرت مينمايند.
آموزش ابتدايي
تاريخچه
آموزش ابتدايي در كشور فرانسه به موجب قانون Guizot (مصوب سال1833) پايهگذاري گرديد. طبق قانون مذكور، دركليه روستاها، ابتدا يك دبستان پسرانه و سپس يك دبستان دخترانه تأسيس گرديده است.نظام آموزش ابتدايي كشور فرانسه از ابتدا از نوعي سياست عدم تمركز پيروي نموده است. به عبارت ديگر، از يك سو، مسووليت احداث مدارس در اماكن مناسب، مراقبت و نگهداري از آنها و گزينش معلمين از جمله ي وظايف جوامع محلي به شمار آمده و از سوي ديگر، تضمين يكپارچگي و كارآيي آموزش ابتدايي از طريق ايجاد شبكه مدارس تربيت معلم در سطح بخشي و تعيين برنامههاي درسي و توزيع كتب آموزشي برعهده دولت ميباشد.نقش روستاها (جوامع محلي) و تقسيم مسووليت ميان روستاها و دولت در امر آموزش ابتدايي تا اواخر قرن نوزدهم به روال فوق بوده است.طبق قوانين فالو(مصوب1850،Fallou) و ژول فري(مصوب 1881،j.Ferry) به
ترتيب، آموزش ابتدايي رايگان و پايه اعلام و به مورد اجرا گذارده ميشود.
در اين اثنا، مسأله جدايي آموزش از دين و سياست(Laicite) مطرح گرديده و از ژوئيه 1904 تعليمات ابتدايي پايه، رايگان و لائيك به صورت رسمي به مورد اجرا گذارده شد.
در ارتباط با لائيسيته(Laicite) - كه به معناي پاكسازي ساحت مدرسه از هر نوع آموزش سياسي و مذهبي است- نظام آموزشي فرانسه تجربهاي ويژه اندوخت كه طي آن مخالفتهاي دولت و كليسا نقش عمدهاي در آن ايفا مينمود. نهايتا نتيجه كشمكشهاي ميان كليسا و دولت طي يك قرن به ايجاد2 نوع مدرسه با عناوين مدارس دولتي و خصوصي منجر گرديد.
ساختار آموزشي
دورههاي آموزش ابتدايي طي دو دوره به شرح ذيل برگزار ميگردد:
الف) دوره يادگيري پايه كه طي سال آخر مقطع آموزش پيشدبستاني آغاز و تا دو سال اوليه آموزش ابتدايي ادامه مييابد.
ب) دوره عميقسازي آموزشي كه طي سه سال آخر مقطع ابتدايي ارائه شده و به كالج منتهي ميگردد.
گذراندن دورههاي آموزش ابتدايي براي كليه كودكان فرانسوي رده سني6 سال اجباري و رايگان است. مدت آموزش بهطور متوسط 5 سال تا رده سني11 سال به طول ميانجامد.
با توجه به سطح علمي دانشآموزان، مدت اين دوره با افزايش (تكرار يك كلاس) يا كاهش (آموزش جهشي) تغييرمييابد.مقطع آموزش ابتدايي خود از ( دوره آموزش اصلي كه از سال آخر مقطع آموزش پيش دبستاني آغاز و تا سال دوم ابتدايي ادامه مييابد(CP)، دوره آمادگي،(CE1) دوره مقدماتي كلاس اول، دوره تعميق آموزشي(آموزش3ساله) (CE2) دوره مقدماتي كلاس دوم، (CM1) دوره ميانه كلاس اول و(CM2) دوره ميانه كلاس دوم، متشكل ميگردد.
از سال 1995ميلادي برنامههاي آموزش ملي جديدي وضع گرديده است كه از آن جمله ميتوان به زبان فرانسه (9 ساعت در هفته)، رياضيات (5 ساعت)، تاريخ، جغرافيا، تعليمات اجتماعي، علوم و فنآوري (4 ساعت)، آموزش هنري و ورزش (6 ساعت در هفته ) اشاره نمود. گفتني است كه در حدود يك ساعت و نيم در هفته نيز به آموزش زبانهاي زنده اختصاص مييابد.آموزش ابتدايي از قانون مصوب10 جولاي1989تبعيت نموده و متمم6 سپتامبر1940 نيز به تبيين وتعيين ساختار سازماني وعملكرد آن ميپردازد. به طور معمول اولياء دانش آموزان ميبايستي به انتخاب مدارسي واقع در منطقه سكونت خود جهت تحصيل
فرزندانشان مبادرت نمايند، اما استثنائاتي نيز وجود داشته و مطابق خواسته والدين، كودكان از حق تحصيل دركليه مدارسي كه مد نظر والدين باشد، برخوردار ميباشند. دانش آموزان مدارس ابتدايي، به فراگيري مهارتها و آموزشهاي مقدماتي و پايه اعم از مهارتهاي كتبي و شفاهي،خواندن ورياضيات
ميپردازند.مدارس ابتدايي نيز امكان رشد واستفاده مناسب از هوش، استعداد وقابليتهاي هنري وفيزيكي دانش آموزان را براي آنان فراهم ميآورند. علاوه بر اين ، مدارس ابتدايي در جهت افزايش سطح آگاهيهاي كودكان در قبال زمان،فضا،ويژگيهاي دنياي جديد و ساختار فيزيكي بدن خود تلاش مينمايند.مدارس ابتدايي همچنين امكان كسب تدريجي روشهاي ساختاري را فراهم آورده و به آماده سازي دانش آموزان جهت برخورداري از تحصيلات بالاتر در مقطع آموزشي
كالج مبادرت مينمايند.ساختار سازماني مدارس ابتدايي فرانسه در مناطقي از كشور كه از جمعيت كميبرخوردار ميباشند به طور مثال نواحي كوهستاني با مشكل روبرو ميباشد. به اين دليل ساختار مدارس در مناطق مذكور تغيير يافته است. واحد اصلي و مركزي ساختار مدارس ابتدايي در كشور فرانسه گروه يا كلاس ميباشد. از اول جولاي1992،ساعات آموزش هفتگي مقطع آموزش ابتدايي بر26ساعت آموزشي بالغ ميگردد. مدارس ابتدايي عموماً چهارشنبه ها، بعد از ظهرشنبه و يكشنبه ها تعطيل ميباشد. فعاليتهاي فرهنگي، هنري وورزشي نيز غالباً علاوه بر26ساعت درسي ارائه ميگردد. فعاليتهاي مذكور خارج
ازبرنامه بوده و توسط نهادهاي محلي تعيين وارائه ميگردد. دراغلب مدارس كشور يك كافه تريا كه ازطرف مسئولين محلي در نظر گرفته شده است وجود دارد. خدمات تحصيلي و آموزشي كه معمولاً از جانب معلمين ارائه ميگردد، شامل والدين شاغل كودكان نيز ميگردد.از آنجاييكه مدارس ملي فرانسه بر عقيده «لائيك» استوار ميباشند، از اين روي، آموزش علوم مذهبي جز در دپارتمانهاي Haut-Rhin، Bas-Rhin وMoselle كه به حفظ وضعيت خاص بهجاي مانده از گذشته مبادرت نموده اند، در سايرمدارس ارائه نميگردد.
اهداف آموزشي
از جمله اهداف كلي مقطع آموزش ابتدايي ميتوان به موارد ذيل اشاره نمود:
1) فراهمسازي عوامل و ابزار اساسي جهت كسب دانش، بيان شفاهي و نوشتاري، قرائت و محاسبه
2) تسهيل رشد ذهني، حواسي و مهارتهاي ، جسماني، هنري و ورزشي
3) گسترش آگاهي نسبت به زمان و مكان، اشياء، جهان مدرن و ساختار بدن خويش
4) دستيابي تدريجي به دانشهاي روش شناختي
5) آمادهسازي دانشآموزان جهت ادامه تحصيل در كالج
6) آموزش اخلاق و تعليمات اجتماعي، به كمك خانواده برنامههاي آموزشي و ارزشيابي تحصيلي
برنامههاي آموزشي جهت تعيين دروس و مهارتهاي آموزشي درهر دوره تحصيلي طراحي ميگردد. برنامههاي آموزشي زمان بندي شده در خصوص دروس اجباري ودر چارچوب دروس اختياري نظير زبانهاي خارجي قابل تغييرميباشد.گفتني است كه دروس اختياري،نظير زبانهاي خارجي از سال1989درمدارس خاص ابتدايي و به صورت آزمايشي ارائه ميگردد. شوراي معلمين، با پيشنهاد و تأييد معلمين، به تأييد پيشرفت تحصيلي دانش آموزان مبادرت مينمايند.والدين نيز ميبايستي طبق قاعده منظم از پيشرفت تحصيلي فرزندان خود اطلاع يابند.گزينش ملي (امتحان جامع) از سال1989، در ابتداي هر سال تحصيلي برگزار
ميگردد. گفتني است كه طي امتحان مذكورمهارتهاي رياضي،خواندن ونوشتن كليه دانش آموزان مورد ارزشيابي قرارميگيرد. هدف اصلي آزمون فوق، برآورد و ارزشيابي كلي وضعيت پيشرفت تحصيلي دانش آموزان ميباشد. ارزشيابي مذكور به معلمين كمك ميكند كه فعاليتهاي آموزشي را با وضعيت تحصيلي دانش آموزان مطابقت دهند. به منظور تطابق يادگيري دانشآموزان، دوره زماني هر چرخه آموزشي، از يك سال بيشتر يا كمتر در نظر گرفته مي شود.
وضعيت تحصيلي هر دانش آموز ،توسط مشاورين آموزشي آن چرخه مشخص ميگردد.پيشنهاد مكتوبي نيز جهت كسب اطلاع والدين ارسال ميگردد كه ميتوانند آنرا قبول كرده يا اينكه با ارجاع به مسئولين بالاتر از پذيرش آن امتناع ورزند.كليه دانش آموزان از دفتر گزارش كاري برخوردار ميباشند كه بهطور منظم بايد مورد رؤيت والدين قرار گيرد. اين دفترچه وسيله اي ارتباطي ميان والدين ومعلمين محسوب ميگردد.
در اين دفترچه، نتايج امتحانات ميان ترم واطلاعاتي در خصوص مهارتهاي آموزشي دانش آموزان ثبت ميگردد.در دفتر گزارش، همچنين نتايج ارزشيابيهاي دوره اي آندسته از دانش آموزاني كه روند عادي تحصيلي خود را طي نموده و يا با مشكلات آموزشي مواجه ميباشند، لحاظ ميگردد. از والدين دانش آموزان نيز انتظار ميرود(مگر درموارد استثناء) كه به ثبت نام كودكان خود در مدارس نزديك محل سكونت مبادرت نمايند.
آمار وارقام تعداد دانش آموزان ومعلمين ومدارس مقطع آموزش ابتدايي ( طي سال 1992/1993)
مدارس عمومي مدارس خصوصي
تعداد دانش آموزان 3462791نفر 897617نفر
تعداد معلمين 279078نفر -
تعداد مدارس 36489مدرسه 5746مدرسه
آموزش متوسطه
تاريخچه
آموزش متوسطه در كشور فرانسه، حاصل حركتي طولاني است كه ريشه هاي آن به اتخاذ سياست آموزش همگاني دركشور باز ميگردد.درمجموع، درطول يك قرن ، به تدريج در قالب طرح هاي گوناگون، آموزش متوسطه با پيروي از سياست هاي برابري فرصت (رعايت تنوع و عدالت) و مشاوره تحصيلي و شغلي به صورت لائيك، رايگان و اجباري به كليه دانشاموزان رده سني16-12 سال- پايان سيكل اول متوسطه (كالج)- ارائه گرديده است.در پايان دوره آموزش پايه (اجباري) و پس از موفقيت در آزمون سيكل اول متوسطه ديپلم ملي(Brevet) گواهينامه مهارت حرفهأي(CAP) و يا گواهينامه كارآموزي عمومي(CAP) به فارغالتحصيلان اعطا ميگردد.گفتني است كه ارزش تحصيلي گواهينامه هاي فوق الذكر، از لحاظ طبق بندي سطح مشاغل (جهت استخدام نيروي انساني) معادل سطح V ميباشد.به طور كلي ميتوان گفت كه مقطع آموزش متوسطه خود به دو بخش به شرح ذيل قابل تقسيم است:
الف) سيكل اول آموزش متوسطه (كالج)
مطابق قانونHaby، از ژوئيه سال1975، تنوع آموزشي در سيكل اول آموزش متوسطه ملغي شده و كالجها به ثبت نام از دانش آموزان سال آخر ابتدايي در قالب آموزش رايگان و اجباري (تا رده سني 16 سال) مبادرت نمودهاند. بنا بر حيطة اختيارات قانوني، كالج هاي فوق ملزم به اجراي مأموريت دوگانه (عرضة فرهنگ پايه به كليه جوانان فرانسوي) و (فراهم سازي خدمات مشاورة تحصيلي و شغلي براي آنان) ميباشند.
ساختارآموزشي
طول دوره تحصيل در كالج، 4 سال تمام ميباشد كه خود از ساختار 3 گانه به شرح ذيل متشكل گرديده است:
پايه اول: دوران مشاهده (Cycle observation) كه از آن تحت عنوان دوره استحكام بخشي به مهارتهاي آموخته شده دوره ابتدايي و تطبيق اين قبيل مهارتها با دروس آموزش متوسطه ياد ميگردد.