دانلود مقاله پروژه کارتوگرافی

بخشی از مقاله

مقدمه اي بر جنراليزاسيون
ما در دنياي پيرامون خود مي توانيم بي نهايت اطلاعات شامل عوارض و پديده هاي جغرافيايي مشاهده كنيم. بخشي از اين عوارض و پديده ها به طور مستقيم قابل رويت بوده و بخشي ديگر از آنها مستقيما قابل مشاهده نبوده بلكه به صورت غير مستقيم و با استفاده از روش هاي خاص، قابل درك هستند. چنانچه بخواهيم به تمامي اين اطلاعات و يا قسمتي از آنها را روي نقشه نمايش دهيم نمايش تمام جزئيات مربوط به اين اطلاعات روي نقشه امكان پذير نخواهد بود. زيرا ما محدود به يك سري شروط و قيود در تهيه نقشه مي باشيم كه مهمترين آن صحيح بودن، خوانا و گويا بودن نقشه است. بنابراين بايد تصميم گرفت چه چيزي را لازم است نمايش دهيم و چه چيزي بايد حذف شود اين انتخاب به عبارت ساده جنراليزه ناميده مي شود.

به عبارت ديگر مي توان عمل جنراليزه را به صورت زير تعريف نمود.
(Keates 1989, p.38):
جنراليزه عبارت است از تحديد و انتخاب عوارض و اطلاعات نقشه مبنا براي حفظ گويايي و خوانايي نقشه مشتقه:
در فرايند جنراليزه خونايي و گويايي نقشه عامل اصلي كنترل مي باشد. هر چه فضائي كه براي نمايش اطلاعات در روي نقشه وجود دارد بيسشتر باشد اين عامل كنترل تاثير كمتري خواهد داشت. بنابراين مي توان به وضوح گفت كه جنراليزه كردن اطلاعات مستقيما با مقياس نقشه ارتباط دارد. هر چه مقياس نقشه كوچكتر باشد جهت حفظ خوانايي و گويايي نقشه مجبور به جنراليزه بيشتر جزئيات عوارض و اطلاعات مي باشيم. براي اينكه عمل جنراليزه به نحو احسن انجام پذيرد، به گونه اي كه خوانايي و گويايي نقشه حفظ شود علاوه بر رعايت قواعد و اصول كارتوگرافي دانش و تجربه كارتوگرافي نيز لازم و ضروري مي باشد.

بسياري از افراد به دليل عدم اطلاع از علم كارتوگرافي جنراليزه را تنها حذف اطلاعات مي دانند در صورتي كه جنراليزه تنها شامل حذف اطلاعات نبوده و خود در برگيرنده موارد ذيل مي باشد:
- از آنجائي كه نقشه تصوير خلاصه شده اي از سطح زمين در مقايس كوچكتر مي‌باشد لذا به دليل كافي نبودن فضاي خالي امكان نمايش همه عوارض موجود در روي سطح زمين وجود ندارد. لذا مي بايست عوارض مناسب با هدف و موضوع نقشه را انتخاب نمود (انتخاب). پس از انتخاب اين عوارض به منظور جلوگيري از شلوغي نقشه و همچنين خوانايي و گويايي نقشه تعدادي از عوارض حذف مي گردند (حذف).

- به علاوه به دليل اينكه با توجه به مقياس نمي توان توامي جزئيات عوارض را نمايش داد، لذا لازم است تا عوارض بر روي نقشه به صورت ساده شده نمايش داده شود. بگونه اي كه اولا خصوصيت و شكل اصلي عارضه و ثانيا تعادل و هم آهنگي بين عوارض مجاور حفظ شود (ساده كردن).

- هنگامي كه دسته‌اي از عوارض مشابه با فاصله كمي در كنار هم قرار گرفته باشند مي توان اين فاصله ها را با يكي كردن عوارض به صورت ساده تر نمايش داد (تركيب).
- برخي از عوارض در اثر كوچك شدن مقياس وضوح و اهميت خود را از دست مي دهند. برا ياينكه اين عوارض اهميت خود را به دست آورند لازم است تا اين عوارض بزرگتر از اندازه واقعي خود نمايش داده شوند. (بزرگنمايي) اين عمل بر روي عوارض مجاور نيز اثر گذاشته و جهت جلوگيري از تداخل عوارض حفظ ارتباط عوارض و خصوصيات شكل منطقه لازم است عوارض مجاور از موقعيت اوليه خود جابجا گردند. (جابجائي).

- در اثر كوچك شدن مقياس، تمامي عوارض را نمي توان با ابعاد واقعي آنها نمايش داد. براي برخي از عوارض كه اهميت آنها زياد است مي توان عمل بزرگنمايي را انجام داد. ليكن براي برخي از عوارض به دليل عدم وجود فضاي كافي و جهت جلوگييري از تداخل عوارض و حصول خوانايي نقشه لازم است علائم و نمادهايي را براي نمايش اين عوارض انتخاب نمود (انتخاب علائم و نمادها) بگونه اي كه اين نماد به شكل واقعي عارضه نزديك باشد.
البته مفهوم اصلي نماد يا علامت يك مفهوم كلي و پيچيده مي باشد. هر نمايشي از خطوط و سطوح را مي توان يك نماد در نظر گرفت. اما در اينجا منظور زماني است كه نمايش عارضه واقعي در روي سطح زمين به صورت نقطه اي در نقشه نمايش داده مي‌شود.

- همچنين با كوچك شدن مقياس نقشه، امكان نمايش تمامي تقسيمات و طبقات داخل عوارض در روي نقشه وجود ندارد و لازم است طبقه بندي و تقسيمات عوارض را با توجه به طبيعت و خصوصيات عوارض تغيير دارد. (طبقه بندي عوارض).
به قول يكي از صاحب نظران تنها كسي كه تسلط كافي بر موضوع دارد و توانسته باشد آنچه را كه در مغزش به صورت ايده آل بسته به صورت ايده آل خلق كند توان ارائه يك جنراليزه خوب را دارد به هر حال مهم است كه بدانيم چه وقت كجا و چگونه جنراليزه كنيم. براي حصول يك جنراليزه مطلوب رعايت يك سري شرايط براي نقشه ضروري مي باشد كه عبارتند از:
 حفظ خصوصيات نقشه
 حفظ اطلاعات (اهيمت عوارض)
 تعادل و هماهنگي بين اطلاعات در نقشه مشتقه

با توجه به اينكه نقشه هاي پوششي در مقياس كل كشور تهيه شده است و به موازات آن نقشه هاي كل كشور در حال تهيه است. براي استفاده بهتر از نقشه‌ها و با توجه به اصول جزاليزه كه باختصار توضيح خواهيم داد نقشه هاي را تهيه مي كنيم علت استفاده از روش جنراليزسيون اول هزينه و سپس زمان يكي از پارامترها مي باشد با توجه به اينكه اگر بخواهيم از روش عكسبرداري و فتوگرامتري نقشه هاي راتهيه كنيم بسيار پرهزينه و زمان بر مي باشد حال آنكه ما نقشه هاي با دقت مناسب در اختيار داريم پس با يك مرحله واسطه جنراليزه كه محصول آن نقشه‌هاي ميباشد به نقشه هاي با مقياس مي رسيم اين نقشه ها بيشتر كاربردي و مطالعاتي مي باشد اگر بخواهيم مطالعه در يك محل داشته باشيم نيازي نيست 96 عدد نقشه در مقياس يا 24 عدد برگ نقشه داشته باشيم مي توانيم از 6 برگ نقشه و يا يك برگ نقشه جنراليزه داراي چهار مايل رنگ قهوه اي، آبي، مشكي سبز و يك فايل بر در و يك فايل لژاندهتيم عوارض و نوع جنراليزه به اختصار توضيح داده شده است.

ترتيب تقدم و تاخر از لحاظ جابجائي و ثبات در مرحله جنراليزاسيون
درجه ثبات عوارض در داخل هر فايل رنگي از بالا به پائين كاهش مي يابد. به عبارت ديگر عوارض پائبن تر در هر فايل رنگي داراي تقدم جابجائي بيشتري مي باشند.
فايل آبي: فايل مشكي:
- عوارض خطي مانند رودخانه، كانال، قنات، نهر و جوي - بلوك ساختماني
- عوارض سطحي - نقطه ارتقاعي

- آبريز - حد
- نمادهاي نقطه‌اي - عوارض سطحي
- نمادهاي نقطه‌اي
فايل قهوه‌اي فايل سبز
- راه آهن - عوارض سطحي
- آزادراه
- بزرگراه
- جاده آسفالته در جه يك

- جاده آسفالته درجه دو
- جاده آسفالته درجه سه
- عوارض سطحي
- جاده شوسه
- جاده مالرو
- تراشه
- منحني ميزان
- اسامي و اعداد ارتفاعي منحني ميزان

عمليات جنراليزاسيون و ويرايش فايل قهوه اي
1- عوارض خطي
1-1- راهها
1-1-1- راه آهن
- روي راه آهن پترن شده در مقياس 1:50000 با آلمان Curve خط نرمي كشيده و در حين ترسيم اين خط تضاريس اضافي گرفته مي شوند. سپس بترن قبلي پاك شده و خط پايه جديد با توجه به مشخصات مندرج در ليست عوارض كارتوگرافي پترن مي گردد.

- در صورتي كه بعد از پترن كردن راه آهن عارضه اي نقطه اي با آن تداخل نمايد عارضه مربوطه را تا حد امكان جابجا مي كنيم تا از حالت تداخل با راه آهن خارج شود.
- امتداد راه آهن هايي كه تا كادر نقشه ادامه دارند بايستي به كادر رسانده شوند.

- در صورت تراكم خطوط راه آهن در منطقه با رعايت اصول و قواعد جنراليزاسيون مي توان تعدادي از آنها را حذف نمود.
2-1-1-جاده ها:
به جز جاده هاي مالرو بقيه جاده ها طبق ليست مشخصات عوارض به صورت المان چند خطه (Line-Multi) نمايش داده مي شوند. يعني جاده هاي فايل 1:50000 با توجه به نوع جاده با المان چند خطه (Line-Multi) ذخيره شده در فايل 100.stg جايگزين مي گردند. در هنگام ترسيم المان چند خطه تضارين اضافه آن گرفته مي شود (فاصله Vertex ها بايد از سه ميليمتر در مقياس 1:100000 بيشتر باشد).

- روي جاده هاي مالرو 1:50000، خط ترمي با المان Line-Multi با توجه به مشخصات مندرج در ليست عوارض كارتوگرافي ترسيم مي گردد.
- جاده هاي جيپ رو در اين مقياس با جاده هاي شوسه ادغام مي شود و هر د با Line-Multi مربوط به جاده شوسه ترسيم مي گردند.
- جاده ها مالرو در مقياس 1:50000 با عموما حذف مي شوند مگر در حالت هاي:

الف) جاده هاي مالرو در ادامه يك جاده شوسه كه به عارضه اي ختم مي گردد.
ب) به تنهايي به عراضه مهمي ختم شده باشد.
ج) جاده مالرو داراي طول زيادي در متن نقشه باشد.
- نوشته «بطرف» جاده هاي شوسه در صورتي آورده مي شوند كه نقشه فاقد ساير راه ها (درجه يك، دو يا سه) باشد.
- در مناطق شلوغ شهري جاده شوسه و مالرو حذف مي شوند ولي در مناطق بياباني كويري و جنگلي وجود جاده مالرو جهت شناسائي منطقه مهم مي باشد لذا در اين شرايط باي حفظ گردد.
- جاده هاي مالرو كه انتهاي آنها به عارضه اي ختم نمي شود يا به صورت انشعاب فرعي در كنار مسير اصلي قرار دارند حذف مي گردند.
- تقاطع جاده هايي كه با المان چند خطه نمايش داده مي شوند به كمك ابزار
Line-Multi Joints اصلاح مي گردد.

- پس از جنراليزه و ويرايش بلوك هاي ساختماني خيابان هاي بين بلوك هاي ساختماني باز مي گردند.
- جاده هاي مجاور عوارض آبي (كانال رودخانه و …) وقتي براي نمايش در مقياس 1:100000 بزرگ مي شوند (اغراق) براي ايجاد سازگاري منطقي مي بايست جابجا گردند.
- در صورتي كه بعد از پترن كردن راه ها با ترسيم آنها توسط Line-Multi عارضه اي نقطه اي با آن تداخل نمايد. عارضه مربوطه را تا حدي امكان جابجا كرده تا ا زحالت تداخل با راه خارج شود. امتداد راه هاي كه تا كادر نقشه ادامه دارند بايستي با Snap به كادر رسانده شوند.
2-1- منحني ميزان ها

الف) منحني ميزان هاي شاخص
در نقشه هاي 1:100000 فاصله منحني ميزان هاي اصلي 40 متر انتخاب شده است. بنابراين شاخص با ضرايب صحيح 200 متر (0-200-400-600-800-….) با مشخصات مربوطه نمايش داده مي شوند.
ب) منحني ميزان هاي اصلي

منحني ميزان هاي اصلي با ضرايب صحيح 40 متر (40-80-120-160-…) با مشخصات مربوطه نمايش داده مي شوند.
د) منحني هاي ميزان هاي تقريبي
منحني ميزان هاي شاخص اصلي و تقريبي همان منحني هاي موجود در فايل قهوه اي مقياس 1:50000 مي باشند كه ويرايش هايي از قبيل بزرگ كردن شماره منحني و … و روي آنها انجام مي گردند.

منحني ميزانهاي تقريبي موجود در فايل 1:50000 چنانچه در محدوده منحني ميزان هاي شاخص يا اصلي مربوط به مقياس 1:10000 قرار گيرند، لازم است با توجه به ليست مشخصات عوارض كارتوگرافي تحت عنوان منحني ميزان تقريبي آورده شوند.
- منحني ميزان هاي شاخص اصلي و تقريبي همان منحني هاي موجود در فايل قهوه اي مقياس 1:50000 مي باشند كه ويرايش هايي از قبيل بزرگ كردن شماره منحني و … روي آنها انجام مي گردند.
- منحني هاي ميزان هاي تقريبي شاخص با ضخامت 2 آورده است.
- تمام منحني هاي ميزان هايي كه ارتفاع آنها در مجموعه ارتفاعات در نظر گرفته شده در تعاريف بالا نمي گنجند، حذف مي شوند. منحني هاي بسته اي كه پس از پلات در مقياس 1:100000 به اندازه يك نقطه نمايش داده مي شوند نيز حذف مي گردند در نتيجه نقطه قله مربوط در فايل مشكي هم حذف خواهد شد.
- اگر فاصله منحني ميزان هاي دو يا چند قله كمتر از 1 ميليمتر در مقياس 1:100000 باشد قله ها با هم تركيب مي شوند. در صورت بيشتر بودن فاصله از 1 ميلي متر بلندترين قله را نگه داشته و قله هاي ديگر را در صورت تراكم زياد حذف و در فايل مشكي نيز تنها بالاترين نقطه ارتفاعي را نگه مي داريم.
- در هر شبكه 1:100000 يك قله آورده مي شود مگر در حالتي كه عوارض شبكه به تعداد كافي نباشد كه در اين صورت دو قله آورده شود
- قله هاي كوچكتر از نيم سانتي متر مربع در مقياس نقشه حذف مي شوند.

- چنانچه فاصله بين دو منحني ميزان شاخص بالاتر از 5 ميلي متر در مقياس 1:100000 باشد تمام منحني ميزان هاي اصلي بين آنها بايد به صورت پيوسته آورده شوند.
- تضاريس منحني ميزان ها را با در نظر گرفتن شكل آنها در مقياس 1:100000 كم كرده و منحن يميزان ها نرمتر مي شوند. اگر فاصله Vertex ها كمتر از يك ميلي متر در مقياس 1:100000 باشد يك در ميان Vertex ها را حدف مي كنيم. در هنگام حذف تضاريس بايد دقت كرد تا ارتباط منطقي بين منحني ها و عوارض آبي خطي (آبريزها و رودخانه ها) حفظ گردد.

- اعداد ارتفاعي منحني هاي ميزان شاخص با توجه به ليست مشخصات عوارض كارتوگرافي با فواصل حدود 30 سانتي متر (در مقياس 1:100000) يا 4 شبكه 1:100000 از يكديگر در طول منحني در جهت افزايش ارتفاع و در صورت امكان رو به شمال نوشته مي شوند. منحني هاي شاخص در محل قرارگيري اعداد ارتفاعي به فاصله 1 ميلي متر از اعداد پاك مي شوند.

- در صورتي كه منحني شاخص در نقشه وجود نداشته باشد اعداد ارتفاعي با رعايت قواعد فوق بر روي منحني هاي ميزان اصلي نوشته مي شوند.
- منحني ميزان ها از عوارضي مانند ساختمان، خيابان، رودخانه، كانال، استخر، مانداب باتلاق ترانشه، چشمه و قنات عبور نمي كنند ولي از برخي عوارض مثل حد و خرابه عبور خوهند كرد.
- نيازي به حذف بخشي از منحني ميزان به هنگام برخورد با جاده هايي كه به صورت المان چند خطه ترسيم مي شوند وجود ندارد چرا كه اين جاده ها داراي سطحي رنگ شده (Fill) بوده و روي منحني ميزان را خواهند پوشاند.

- منحني ميزان ها در هيچ حالتي يكديگر را قطع نمي كنند و يك منحني نبايد جوي يا آبريز را در بيش از يك نقطه قطع نمايد.
- منحني ميزان هاي واسطه لايه 21 فايل 1:50000 به طور كل حذف مي شوند.
3-1-تراشه
- روي تراشه 1:50000، با المان Curve خط نرمي كشيده و در حين ترسيم اين خط تضاريس ضافي گرفته مي شوند. سپس پترن قبلي پاك شده و خط پايه با توجه به مشخصات مندرج در ليست عوارض كارتوگرافي پترن مي گردد.
- در صورتي كه طول عارضه مذكور كه كمتر از يك سانتي متر در مقياس 1:100000 بوده و داراي اهميت نباشند، حذف مي گردد. در صورت تراكم عارضه فوق در منطقه با رعايت قواعد جنراليزه مي توان تعدادي از آنها را حذف نمود. ولي چنانچه داراي اهميت خاصي در منطقه باشند با هم تركيب مي شوند.
- چنانچه ترانشه در كنار رودخانه يا نهر قرار گرفته باشد جهت پترن آنها بايد به سمت اين عوارض باشد.
- منحني هاي ميزان در تقاطع با ترانشه قطع مي گردند.
- در صورتي كه بعد از پترن كردن اين عارضه عارضه ديگري با آن تداخل نمايد، خطوط پترن را اصلاح كرده تا از حالت تداخل با عارضه خارج شوند.
- چنانچه آبريز از ترانشه عبور كند سمت هايي از ترانشه در دو طرف آبريز قطع مي شوند.

4-1-دره
- اين عارضه مطابق ليست مشخصات عوارض كارتوگرافي با نوشته در جهت عارضه نمايش داده مي شود.
2-عوارض سطحي
1-2- تپه هاي شني؟ شنزار، صخره
- اگر سطح نواحي مذكور از 5/.*5/0 سانتي متر مربع در مقياس 1:100000 كوچكتر باشد اين نواحي حذف مي گردند. سپس منحني ها در آن منطقه به يكديگر وصل مي شوند.
- با المان Shape محدوده اين عوارض را ضمن حذف تعاريض ترسيم مي نمائيم. طرح هاي سطحي در مقياس قبلي را پاك نموده و محدوده جديد را طبق ليست مشخصات عوارض با استفاده نماد مربوط پترن مي كنيم.
- زاويه مربوط به پترن سطحي تپه هاي شني با توجه به جه

ت باد كه در فايل 1:50000 مشخص شده تعيين مي گردد.
- نمادهايي از پترن كه در كنار محدوده به صورت كامل نيامده‌اند حذف مي گردند.
- محدوده اين عوارض بعد از پترن شدن حذف خواهند شد.

- چنانچه دو سطح از يك نوع عارضه در فاصله كمتر از 2 ميل يمتر در مقياس 1:100000 از هم قرار داشته باشند ادغام شده و به صورت يك پليگون پترن مي شوند.
2-2-كوه، دشت، كوير، كفه
- اين عوارض مطابق ليست مشخصات عوارض كراتوگرافي با نوشته و به شمال نمايش داده مي شوند.
3-اسامي

- اسامي عوارض خطي و سطحي مطابق قواعد جايذاري اسامي و نوشته ها و براساس ليست مشخصات عوارض كارتوگرافي آورده مي شوند.
- اسامي مصطلح و اسامي قديمي عوارض (در صورت وجود) در داخل پرانتز آورده مي شوند.
- اسامي كوه ها و دره ها در جهت كشيدگي عوارض و در امتداد خط القعر و آبريز ها نوشته مي شوند.
- اسامي دشت كوير و كفه به صورت افقي نوشته خواهند شد. در صورت بزرگ بودن منطقه مثلا در ابعاد يك شيت اين اسامي به تكرار در بالا وسط و پائين نقشه و به يك اندازه نوشته خواهد شد.
- نوشته «به طرف» مربوط به راه آهن، در لايه عوارض در امتداد اين عوارض و به فاصله 2 ميلي متر از كادر نقشه قرار مي گيرد.
- اندازه تعدادي از اسامي عوارض در فايل قهوه اي به صورت حداكثر و حداقل قيد شده كه اين اندازه ها با گام هاي 50 معرف خواهند شد. براي مثال از طبقه اي كه به صورت (700-300) نشان داده شده، اندازه هاي (000-400-350-300) را مي توان براي عوارض در نظر گرفت.
- اسامي اين فايل مي بايست از لحاظ تعداد و اندازه به طور مناسب جنراليزه شوند. اسامي كوه ها دره ها و غيره كه به صورت تكراري در كنار هم واقع باشند حذف شده و فقط يك اسم آورده مي شوند.
عمليات جنراليزاسيون و ويرايش فايل مشكي
1- عوارض سطحي و ساختمانها
1-1-ساختمانها
- كوچه ها و بن بستهاي بين ساختمانها كه داراي عرض كمتر از يك ميليمتر در مياس 1:100000 باشند با در نظر گرفتن قواعد جنراليزه و حفظ بافت شهوري حذف يا تعريض مي گردند. در اين حالت ساختمان هاي مجاور به صورت بلوك ساختمان نمايش داده مي شوند. تضارس حدود ساختمان ها را در صورتي كه برابر يك ميليمتر يا كمتر باشند به نحوي كه شكل آنها حفظ گردد گرفته مي شود.
- بلوارها و خيابان هاي اصلي بين ساختمان ها در مقياس نمايش داده مي شوند. يعني عرض خيابان ها بايد بيشتر ا زيك ميليمتر در مقياس 1:100000 باشد (حداقل به اندازه عرض جاده شوسه) تا در روي پلات چسبيدگي و تيرگي بوجود نياورد. لذا در مورد خيابان ها اغراق و بزرگنمايي صورت مي گيرد. در مناطقي كه حدود عوارض سطحي و ساختمان ها به فاصله كمتر از يك ميليمتر در مقياس نقشه از راه ها و خيابان ها قرار دارند و هيچ عارضه اي نيز بين آنها وجود ندارد اين فاصله از بين مي رود.
- در مناطق شهري و شلوغ تك ساختمان ها در صورتي كه عارضه اي منفرد بوده و در كنار بلوك ساختماني نباشند حذف مي شوند در صورتي كه اين عارضه به صورت منفرد در كنار بلوك ساختماني باشد و يا چند ساختمان منفرد در كنار يكديگر باشند با در نظر گرفتن قواعد جنراليزاسيون با يكديگر ادغام مي گردند.

- در مناطق بياباني و كويري تك ساختمان از اهميت بالائي برخوردار بوده لذا اين عارضه در مناطق بياباني و كويري حذف نمي گردد.
- تمام بلوك هاي ساختماني مي بايست به طريقه Shape ترسيم شده و به صورت Opaque و با رنگ شماره 10 پر گردند.
- بلوك هاي ساختماني مجاور راه ها دقيقا به راه ها Snap شده و ضمن حفظ شكل كلي بلوك هاي ساختماني Shape مي گردند.
- در صورتي كه ابعاد يك ساختمان در لايه بلوك ساختماني كوچكتر از 2 ميلي متر در مقياس نقشه 1:100000 باشد نماد ساختمان منفرد جايگزين شده و ساختمان حذف مي شود.
- داخل بلوك ساختماني به جز سمبلهاي نقطه اي نشان دهنده كاربري ساختمان نظير مسجد، كليسا، امامزاده و ….عارضه ديگري قرار نمي گيرد و در صورتي كه بلوك هاي ساختماني فاقد سطح كافي براي قرار گرفتن نمادهاي مذكور باشند حذف شده و اين نمادها جايگزين مي گردند.

- ساختمان منفرد مجاور راه در صورت تداخل با راه جابجا مي شود تا از حالت تداخل خارج گردد.
2-1- عوارض سطحي
1-2-1- گوستان
- محدوده داخل گورستان را با نماد مربوطه و با فاصله 500 پترن مي كنيم.
- در حالتي كه محدوده گورستان كوچكتر از اندازه نماد آن باشد محدوده را به اندازه اي كه بتوان نماد را در آن قرار داد بزرگ كرده و نماد را در داخل آن قرار مي دهيم. ولي گاهي به دليل تراكم عوارض امكان گسترش محدوده وجود نداشته و ناچاراً محدوده مذكور حذف مي گردد.
- محدوده اين عارضه طبق قواعد جنراليزاسيون بلوك هاي ساختماني جنراليزه مي گردد.
3-2-1- منطقه آموزشي، منطقه درماني، منطقه باستاني، منطقه نمايشگاه منطقه نظامي (ممنوعه) و مجتمع صنعتي
- محدوده اين عوارض طبق قواعد جنراليزاسيون بلوك هاي ساختماني جنراليزه مي گردد.
- نمادها و اسامي مروبوطه در صورت وجود در جاي مناسب جايگذاري مي شوند.
- عوارضي مثل مركز درماني، آموزشي، باستاني و … مربوط به مقياس 1:50000 عموما جنراليزه مي وشند ولي در صورتي كه از اهميت بالائي در منطقه برخوردار باشند با نمادهاي جديد آورده مي شوند.
4-2-1-نيروگاه، فرودگاه، پالايشگاه،بندرگاه، انبار نفت و گاز
- محدوده اين عوارض طبق قواعد جنراليزاسيون بلوك هاي ساختماني جنراليزه مي‌گردد.
- در صورت تراكم نماد مربوط به انبار نفت و گاز در داخل محدوده با در نظر گرفتن قواعد جنراليزه تعدادي از اين نمادها حذف مي شنوند.
- نماد فرودگاه در داخل محدوده فوق و در جاي مناسب قرار مي گيرد.
5-2-1- منطقه زير سايه
- در صورتي كه مساحت منطقه زير سايه كمتر از 5/0*5/0 سانتي متر مربع باشد، حذف مي گردد چنانچه فواصل اين مناطق از دو ميلي متر كمتر باشد با هم تركيب مي شوند.
2-عوارض خطي
1-2-خيابان و بلوار

- عرض خيابان داخل بلوك ساختماني با توجه به عرض جاده اي كه در امتداد آن مي باشد در نظر گرفته مي شود.
- چنانچه قسمتي از بلوك ساختماني با بلوار تداخل داشته باشد، آن قسمت از ساختمان را با Modify نمودن روي بلوار Snap مي كنيم و بلوك هاي ساختماني را به اندازه بلوار جديد جابجا مي كنيم.
- امتداد بلوارهايي كه تا كادر نقشه ادامه دارند بايستي به كادر رسانده شوند.
2-2-باند فرودگاه

- روي اين عارضه در مقياس 1:50000 با المان Curve خط نرمي كشيده و در حين ترسيم اين خط تضاريس اضافي گرفته مي شوند. سپس پترن قبلي پاك شده و خط پايه جديد با توجه به مشخصات مندرج در ليست عوارض كارتوگرافي پترن مي گردد.

3-2- خط انتقال نيرو
روي اين عارضه در مقياس 1:50000 با المان Curve خط نرمي كشيده و در حين ترسيم اين خط تضاريس اضافي گرفته مي شوند. سپس پترن قبلي پاك شده و خط پايه جديد با توجه به مشخصات مندرج در ليست عوارض كارتوگرافي پترن مي گردد.

3-2-خط انتقال نيرو
روي اين عارضه در مقياس 1:50000 با المان Curve خط نزمي كشيده و در حين ترسيم اين خط تضاريس اضافي گرفته مي شوند. سپس پترن قبلي پاك شده و خط پايه جديد با توجه به مشخصات مندرج در ليست عوارض كارتوگرافي پترن مي گردد.
- خط انتقال نيور در داخل مناطق شهري آورده نمي شوند.
-امتداد خط انتقال نيرو به نيروگاه قطع مي گردد.
- در صورتي كه تعدادي از خطوط انتقال نيرو با فاصله اي كمتر از دو ميلي متر و به موازات هم قرار گرفته باشند تعدادي از آنها حذف مي گردند.
4-2-سد، موج شكن، اسكله
- اين عوارض مطابق ليست مشخصات عوارض نمايش داده مي شوند.
3-عوارض نقطه اي
1-3-نقطه ارتعاشي
- اندازه نقاط ارتفاعي نقشه هاي 1:50000 براي نمايش در مقياس 1:100000 به ميزان 2 برابر بزرگ مي شود.
- يك نطقه ارتفاعي در هر شبكه آورده مي شود و مابقي نقاط اضافي حذف مي گردند. اين نقطه بسته به وضعيت منطقه بالاترين يا پائين ترين ارتفاع را خواهد داشت.
- نقطه ارتفاعي مورد نظر مي بايست با منحني ميزان كه بالاترين سطح ارتفاع را نشان مي دهد همخواني داشته باشد.
- وجود يك نقطه ارتفاعي روي ترانشه براي نمايش ارتفاع اين كفايت مي‌كند.

- در صورتي كه تراكم عوارض در سطح نقشه كم باشد در هر شبكه دو نقطه ارتفاعي آورده مي شود.
2-3- مسجد، امامزاده، مقبره، كليسا، كنسيه، آتشكده
- نماد عوارض فوق الذكر اين نمادها با توجه به ليست مشخصات كارتوگرافي با نماد جديد جايگزين مي گردد.
- در صورت تداخل اين نمادها با ساير عوارض با رعايت اصل تقدم و تاخر عمل جابجائي يا حذف صورت مي گيرد.

- چنانچه هر كدام از نمادهاي فوق الذكر در داخل بلوك ساختماني قرار گيرند و ابعاد هندسي بلوك هاي ساختماني كوچكتر از آن نماد باشد. نماد جايگزين بلوك ساختماني مي گردد.
3-3= تونل، معدن
- نماد هر يك از اين عوارض با توجه به مشخصات مندرج در ليست عوارض كارتوگرافي جايگزين نماد قبلي مي گردد.
- نماد مربوط به تونل در ابتدا و انتهاي بريدگي جاده به نحوي قرار مي گيرد كه خطوط كناري اين نماد حتي الامكان عمود بر مسير واقع شوند. جهت شاخه هاي نماد فوق مي بايست به طرف راه باشد.

- در صورتي كه محدوده معادن كوچكتر از نمادهاي مربوطه باشد محدوده مورد نظر حذف و تنها نماد آن در محل مربوطه جايگزين مي شود.
- در صورت تراكم نماد تونل و معدن در يك منطقه با در نظر گرفتن قواعد جنراليزاسيون تعدادي از اين نمادها حذف مي شوند.
4- اسامي:
-اسامي مربوط به فايل مشكي با توجه به مشخصات مندرج در ليست عوارض كارتوگرافي به نحوي قرار مي گيرند كه روي پلات گويا و خوانا بوده و هيچ نماد و عارضه نقطه اي روي آن واقع نگردد.

- اسامي كم اهميت در صورت شلوغي يك ناحيه جنراليزه مي شوند.
- نام عارضه معرف نام نقشه با ابعاد بزرگتر از ساير اسامي آورده مي شود. اسامي مصطلح و قديمي عوارض (در صورت وجود) در داخل پرانتز آورده مي شوند.
- براي تعدادي از اسامي عوارض در فايل مشكي حداقل و حداكثر اندازه فونت در نظر گرفته شده كه اين اندازه ها به صورت گام هاي 50 تائي معرف مي شوند. مثلا بازه اي كه به شكل (400-200) نشان داده شده مي تواند داراي اندازه هاي (400 و 350 .300 و 250 و 200) باشد.
- به طور كلي اسامي فايل مشكي به صورت افقي و رو به شمال آورده مي شوند. بجز نوشته منطقه زير سايه كه در داخل عارضه و در جهت كشيدگي عارضه درجه مي‌شود.
- اسامي نقشه مي بايست متناسب با عوارض و مقياس نقشه باشد. از آوردن اسامي تكراري غير لزوم پرهيز گردد.
- رنگ اسامي از رنگ عارضه مربوطه تبعيت مي‌كند لذا بجز اسامي مربوط به سمبل هايي با رنگ شماره 3 (قرمز) تمامي اسامي در فايل مشكي با رنگ شماره صفر (مشكي) آورده مي شوند.