بخشی از مقاله
چکیده :
یکی از مهمترین اهداف در هر سازمان ، ارتقای سطح بهره وری آن است و با توجه به اینکه انسان در ایجاد بهره وری نقشی محوری دارد ، درخواست های او در سازمان اثری کلیدی بجا می گذارد . از طرفی تولید بیشتر و بهینه میسر نمی شود مگر از طریق تولید بهره وری . راهکارهای افزایش بهره وری مستلزم شناخت کافی وضعیت موجود و فرهنگ کاری شرکت هاست . با توجه به تفاوت های مهم در فرهنگ کاری شرکت ها و وضعیت موجود آنها می توان گفت راهکارهای افزایش بهره وری نیز در آنها متفاوت خواهد بود . در این مقاله به صورت خلاصه به تعاریف ، تاریخچه ، اهمیت بهره وری و همچنین عوامل مؤثر در ارتقای ایجاد شرایط لازم برای بهبود بهره وری و چالش های بهره وری در مدیریت دولتی ایران می پردازیم .
واژه های کلیدی : بهره وری ، تاریخچه و اهمیت ، چرخه بهبود ، چالش ها .
Productivity challenges of public management of Iran
Seyyed omidreza hoseini
Department of management , Islamic azad university , mashhad ,Iran
Abstract :
One of the important goals of the organization is enhancing productivity . although human has a basic role in productivity creation ,his needs affect a basic effect in organization .although more and optimized production does not gain unless through of productivity creation .in this article we argue about definition , history , productivity importance and productivity
challenges of public management of Iran .
Keywords : productivity , history and importance , cycle of improve ,
challenges .
355
مقدّمه :
سازمان ها مجموعه ای از عوامل انسانی ، تکنو لوژی ، فنی ، ساختاری ، فرهنگی و دیگر عناصر محیطی هستند که در راستای تحقق مجموعه هدف های از پیش تعیین شده و مشترک در تعاملند . بدون شک با توجه به اینکه این هدف ها و منافع افراد لزوماً برهم انطباق نداشته ، شیوه مواجهه مدیران در ایجاد تعادل ، کاهش تعارض و استفاده بهینه از توانایی های بالقوه افراد و عناصر حائز اهمیت است . در این راستا کارکنان هر سازمان مهمترین جزء سازمان محسوب می شوند که بی توجهی به خواست و تأمین نیازهای مورد نظر آنها غیرقابل اجتناب است . مجموعه دستاوردهای علمی نشان می دهد از ساده ترین لوازم گرفته تا پیشرفته ترین فناوری های پیچیده محصول خلاقیت و نوآوری اندیشمندانی بوده که طی سالهای متمادی بر اساس دانش و ارتقای فکری انسان خلق شده است . بنابراین پایه اصلی ثروت هر کشور را منابع انسانی تشکیل می دهد که از آن
به عنوان عامل اصلی یاد می شود و منابع طبیعی و مادی به عنوان عوامل تبعی نامیده میشوند .
با توجه به اینکه در کنار عامل فرهنگی ، عوامل تکنولوژیک ، اجتماعی ، سیاسی واقتصادی به عنوان عوامل تشکیل دهنده محیط خارجی و از سوی دیگر شرایط حاکم در داخل سازمان در کنار بلوغ و نگرش افراد در هر سازمانی حائز اهمیت است ، اما درک و بینش مدیر به عنوان رأس هرم یک سازمان در بهره وری مطلوب از توانایی ها وظرفیت های عوامل یاد شده می تواند به راهبری و هدایت این عوامل درجهت تحقق هدف های گروه و سازمان منجر گردد . بهره وری از واژه های همیشه پویا است که همواره در معرض تکامل و تغییر است . اگر بهره وری را فرهنگ استفاده بهینه و مطلوب از امکانات در دسترس قلمداد کنیم ، بدیهی است از این منظر همگی در برابر این نعمت های الهی مسئولیت داریم . در واقع در چنین مفهومی است که نسل های آتی نیز با الگو پذیری شایسته ، اساس و بنیاد زندگی خود را بنا می نهند .
تاریخچه بهره وری :
بهره وری (PRODUCTIVITY) در لغت به معنی قــدرت تولید و بارور بودن و مولد بودن به کار رفته و در ادبیات فارسی ، بهره وری ، با فایده بودن و سود برندگی معنی شده است . دررابطه با تعریف کاربردی بهره وری نیز تعاریف مختلفی ارائه شده که برخی از آنها به قرار زیر است .
- استیگل در تعریف بهره وری می گوید : نسبت میان بازده و مرتبط به عملیات تولیدی مشخص و معین است
- ماندلا بهره وری را چنین تعریف کرده است : بهره وری به مفهوم نسبت بازده تولید به واحد منابع مصرف شده است که با یک نسبت مشابه دوره پایه مقایسه شده و به کار می رود .
بنابراین ، اگر ما در هر موردی نسبت خروجی به ورودی را محاسبه کنیم ، درواقع میزان بهره وری را برای آن موضوع به دست آورده ایم که جهت بررسی آن می توانیم به شاخص های مهمی که در این زمینه در سطح جهانی از سوی شرکت های مهم و پیشرفته به کار رفته است اتکا کنیم . البته بهتر است به جای انتخاب بهترین شاخص ، یک الگو (BENCHMARK) برای شرکت خود برگزینیم و جهت دستیابی به آن حرکت کنیم .
در اینجا بد نیست به تعریفی در این زمینه که از سوی سازمان بین المللی کار (ILO) به کار رفته است بپردازیم . بهره وری عبارت از رابطه بین ستــاده حاصل از یک سیستم تولیدی با داده های به کاررفته مانند زمین ، سرمایه ، نیروی کار و غیره به منظور تولید آن ستاده است . ( احدی نیا ، ناصرالدین ، . (1392
