بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
معرفی طرح درس
درس عروض و قافیه از دروس تخصصی رشته زبان و ادبیات فارسی است که آموختن آن برای شناخت فنون و شگردهای وزن و قافیه ضروری است.
اسلاید 2 :
اهداف درس
1-هدف کلی این کتاب این است که مسأله وزن بطور طبیعی در ذهن دانشجو رسوخ یابد و فنون آن ملکه ذهن شود.
2-آموختن فنون تقطیع و دست یافتن به اوزان شعری .
3-آموزش علم قافیه با شیوه علمی جدید.
اسلاید 3 :
جایگاه درس
برای دانشجویانی که می خواهند در زمینه ادبیات تبحر و تخصصی بیابند آموزش عروض و قافیه از واجبات است .
شعر فارسی کلامی آهنگین است و عروض علمی است که از آهنگهای متنوع شعر فارسی بحث می کند.
اسلاید 4 :
هدفهای رفتاری
1- در این کتاب علم عروض با شیوه جدیدی ارائه شده است.
شیوه این کتاب به نحوی است که باید دقیقاً هر مطلبی آموخته شود تا مطلب بعدی فهمیده شود.
2- عروض درس عملی است و با حفظ کردن سرو کار ندارد.
3- شناخت فنون تقطیع برای دستیابی به وزن .
4- علم قافیه نیز باید با شیوه ای کاملاً تازه بر اساس علم زبان شناسی آموخته شود.
اسلاید 5 :
مقدمه ـ فصل اول
1- شعر فارسي ، كلامي آهنگين است و عروض علمي است كه از آهنگ هاي متنوع شعر فارسي بحث مي كند.
2- تعريف عروض : يكي از انواع علوم ادبي است كه از وزن (آهنگ) شعر بحث مي كند .
اسلاید 6 :
3- تعريف وزن : شعر كلامي است مخيل و موزون . وزن نظم و تناسب خاصي است در اصوات شعر .
وزن شعر سنتي فارسي وزن كمي است يعني از تناسب و تساوي هجاهاي كوتاه و بلند به وجود مي آيد .
اسلاید 7 :
واك يا واج : كوچكترين واحد آوائي زبان است.
علامت مصوت كوتاه V
علامت مصوت بلند V
علامت صامت C
هيچ صامتي بدون مصوت قابل تلفظ نيست و هيچ مصوتي بدون صامت تلفظ نمي شود .
اسلاید 8 :
هجا
هجا يا بخش يا سيلاب ، مجموعه اي از اصوات است كه از يك مصوت و يك يا دو يا سه صامت ، تشكيل شده است . هر هجا در يك دم يا بازدم ادا مي شود .
اسلاید 9 :
چند نكته :
1- تعداد مصوت هاي يك كلمه ، دلالت بر تعداد هجاهاي آن مي كند .
2- هيچ هجايي با مصوت آغاز نمي شود .
3- مصوت هميشه دومين حرف هجاست .
اسلاید 10 :
انواع هجا :
1- هجاي كوتاه : مركب از يك صامت و يك مصوت كوتاه :CV بِ/دُ
2- هجاي بلند :
الف ـ مركب از يك صامت و يك مصوت بلند CV با / بو / بي
ب ـ مركب از دو صامت و يك مصوت کوتاه CVC بد / دَر