بخشی از مقاله

چکيده :
فضاي زندگي شهري متأثر از زندگي، رفتارها و نيازهاي همه ي ساکنان آن ميباشد. به همين دليل بايد پذيرفت که رفع مشکلات شهرها مستلزم بررسي، شناسائي و حل مشکلات مناطق خودرو و حاشيه اي ميباشد.حاشيه نشينان که به دليل مشکلات قانوني ساخت و ساز و همچنين مشکلات مالي، توان ايجاد واحدهاي مسکوني مناسب ندارند، گرفتار چرخه اي از مشکلات بيشمار مي باشند.
شهر زنجان نيز از اين قائده استثناء نبوده و با مناطق اسکان غير رسمي مانند زورآباد(نجف آباد)، صفرآباد (اسلام آباد)، کوي وحدت (خاندره ) و کوي فاطميه با مساحتي در حدود ٣٧٥هکتار (٦درصد از مساحت شهر زنجان ) و همچنين جمعيتي شامل ٧٧٩٥٢نفر (٢٣درصد از جمعيت شهر زنجان احاطه شده است .
شواهد مختلف به دست آمده از اين مطالعه نشان داد که ساکنان اين محله افراد محرومي هستند که به اجبار خود را بايد با اين شرايط وفق دهند، ضعف بنيه ي اقتصادي عامل مهمي در ايجاد و ادامه زندگي حاشيه - نشيني در مناطق نامبرده ميباشد و به علاوه سياست هاي حمايتي نقش چنداني در حمايت از اقشار حاشيه نشين نداشته و سازمان بزرگ تامين اجتماعي ميتواند نقش مؤثري در بهبود وضعيت زندگي مردم اين مناطق داشته باشد.
کليدواژه ها :حاشيه نشيني - توانمندسازي -تأمين اجتماعي - شهر زنجان .
١-مقدمه
در روند توسعه ي جديد شهرنشيني به ويژه بعد از انقلاب صنعتي، با دگرگوني سـاختار اجتمـاعي- اقتصـادي سـنتي، و توزيـع نابرابر منابع و تسهيلات در فضاي منطقه اي، ما شاهد شکل گ̃̂Oي سـاختار از رỷت افتاده اي از توسعه ي شهري بوده اͅ. در اين ساختار جديد، بـه نقل از چارلز آبرامز، ̛̉uدوده هـاي حاشـيه اي فاقـد تسـهيلات و خـدمات شهري ، به وجود آمدند که درچرخـه شهرنشـيني دروازه بانـان اجتمـاعي
(Social gate keepers)ناميده شدند .
حاشيه نشيني از پيامدهاي توسعه ي ناهم سو در نظام شهرنشيني است . بسياري از مسائل اجتماعي - اقتصـادي و سياسي در کشورهاي در حال توسعه ناشي از رشد و گسترش ناهم سوي نظام ها و فضاهاي شهرنشيني بـوده اسـت . بـا ورود نظام سرمايه داري به کشورهاي جهان سوم و از جمله ايران شهرها بدون ارتبـاط بـا هـم و بـه صـورتي گسسـته در جهـت ارضاي نيازهاي سرمايه داري و براي مصرف ، رشد معاصر خود را آغاز ميکنند، وپديده اي به نام حاشيه نشـيني ظهـور مـيکنـد
دراين مورد خاص در زنجان پديده جديدي از سال ١٣٥٠ بروز کرده که تقريبا غيرمتعارف بوده اسـت ، و آن افـزايش بـيرويـه جمعيت شهر زنجان است . به علت مهاجرت روستاييان به مناطق حاشيه ي شهري، اين مناطق از شهر، کاملا روسـتايي بـوده و به هيچ وجه مسائل مربوط به نيازهاي خدماتي و رفاهي و غيره رعايت نگرديده است . اکنـون پـس از گذشـت ٤دهـه ، بررسـي وشناسايي راه حل هاي گوناگون و کاربرد عملي آن ها در ساماندهي اين معضل شهري ضروري به نظر ميرسد. هدف عمـده ايـن تحقيق ، بررسي نقش سازمان تامين اجتماعي ومؤسسات خيريه در توانمندسازي ساکنين سکونتگاه هاي غيررسمي شهر زنجـان ميباشد.
٢-پيشينه ي تحقيق
در طي دهه هاي گذشته و با توجه به درک ضرورت مسئاله حاشيه نشيني مطالعات و تحقيقات متعـددي در ايـن زمينـه انجـام شده است . از جمله اين کتاب ها ميتوان به «حاشيه نشينان شـهري و سياسـت خانـه هـاي ارزان قيمـت » (حسـين شـکوئي)،
«حاشيه نشيني» (سيد سعيد زاهد زاهداني)، «برنامه ريزي مسکن » (محمد رضا پورمحمدي) ، «حاشيه نشـيني و راهکارهـاي آن در جهان » (مريم هاديزاده بزاز) و «مديريت يکپارچه و حل مسئله اسکان غير رسمي» (مجيد غمامي، اعظم خـاتم و کمـال اظهاري) اشاره کرد.
از مقالات داخلي ميتوان به ،مقاله مسئله اي به نام اسکان غير رسمي ، راه حلي به نام توانمند سازي (مظفـر صـرافي)، حاشـيه نشينان حرم نگاهي به مساله اسکان غير رسمي (حسين ايماني جاجرمي)، مجموعه مقالات دوجلدي حاشيه نشيني و اسـکان غير رسمي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي(حاج يوسفي ،اظهاري ، صرافي، حاتمينژاد و ... )و مقالات و پژوهش هاي شماره ٨، ٩، ١٠ فصلنامه عمران و بهسازي هفت شهر(سازمان عمران و بهسازي وزارت مسکن و شهرسازي) اشاره کرد.
در ميـان مقـالات لاتـين مـيتـوان بـه ، Learning from The Future of Social Housing) Michael Oxley Europe ،Aaron Barbour٢٠٠٨ Housing benefit in) ، مقالات برنامه ريزي روش گرا چـارچوبي بـراي توانمنـد سازي سکونتگاه هاي غيررسمي، تحليل هاي توانمند سازي سکونتگاه هاي غيررسمي و انتقـاد از نگـرش هـاي روش شـناختي و اسـتفاده از GIS در توانمنـد سـازي سـکونتگاه هـاي غيـر رسـمي، نقـش و تـاثير آن بـر جامعـه و حکومـت (جـان ا بـوت ) و سکونتگاه هاي شهري کنترل نشده (LF-Turner) اشاره کرد.
به علاوه در مقاله اي احمديان و سعادت غلامي، نقش موسسات خيريه در توسعه و يا کنترل حاشيه نشـيني در مشـهد مطالعـه شده و به اين نتيجه رسيده اند که مؤسسات خيريه نقش چنداني در بهبود وضعيت حاشيه نشينان در مشهد نداشته اند.
٣-روش تحقيق
در تحقيق حاضر سعي شده مراحل اصلي هر روش علمي که عبارتند از مشاهده ، تحليل و استنتاج ، در آن رعايت شـود و بـراي رعايت اين اصول در تحقيق حاضر از روش هاي توصيفي و تحليلي بهره گرفته شده است . دادهاي مورد نياز با استفاده از منـابع کتابخانه اي و مکتوب و تحقيق ميداني با توجه به فرضيات با روش هايي چون مصاحبه ، مشاهده و پرسشـنامه بـراي جمـع آوري اطلاعات از خانوارها استفاده شده است .
در اين تحقيق جامعه آماري٧٧٩٥٢نفر ميباشند که در سکونتگاه هاي غير رسمي زنجـان سـاکن مـيباشـند. و بـراي مطالعـه ميداني ٩٠خانوار به شيوه نمونه گيري تصادفي انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند.
٤-فرضيات تحقيق
-به نظر ميرسد يکي از مشکلات اساسي در بحث توانمند سازي مردم منطقه ي حاشيه نشين نجف آباد زنجان ضعف بنيه اقتصادي است .
-به نظر ميرسد سياست هاي تامين اجتماعي ميتواند نقش موثري در توانمند سازي سکونتگاه هاي غير رسمي زنجـان داشـته باشد.
٥- تعريف حاشيه نشيني
پژوهشگران و متخصصان تعاريف نظري بسياري را از جمله زاغه نشيني، کپرنشيني، اسکان غيررسمي - غيرقانوني، کانون هاي زيستي خودانگيخته ، براي حاشيه نشيني ذکر کرده اند. به علاوه حاشيه نشينان را خانوارها و افرادي تعريف شده انـد، کـه در محدوده اقتصادي - اجتماعي شهر ساکن هستند، ولي جذب نظام اقتصادي و اجتماعي شهر نشده اند و در حاشيه فعاليـت هـاي زندگي مردم شهرنشين قرار گرفته اند. .
٦-نظريات در مورد علل حاشيه نشيني
٦-١-ديدگاه هاي ليبراليستي : اين ديدگاه ها عمدتا خاص کشورهايي که با نظام اقتصاد آزاد اداره ميشوند، به ويژه ايـالات متحده آمريکا، ميباشد. طرفداران اين نظريه علت عمده ي حاشيه نشيني را ناشي از کـارکرد جاذبـه هـاي شـهري و دافعـه هـاي روستايي به شمار مي آورند. در واقع لبيراليسم به نظام اقتصـادي موجـود مهـر تاييـدي مـيگـذارد. امـا در آن تغييـرات تدريجي را ضروري ميداند. برخي ديگر از کارکردگرايان به عوامل ديگري، غير از افزايش جمعيت تاکيد نموده اند، بـه عنـوان مثال هوم هويت عوامل فيزيکي، مانند زمين هاي رها شده و اراضي نامناسب شهري ، و آبرامـز ، بـالا بـودن قيمـت زمـين و مسکن و برخي ديگر، عوامل اقليمي را زمينه ساز هجوم مهاجران به مناطق خاصـي از شـهرها و ايجـاد حاشـيه نشـيني و زاغـه نشيني ميدانند.
٦-٢-ديدگاه ساختارگرايان (راديکاليست ها) : راديکاليست ها که عمدتا از ديدگاه اقتصاد سياسي به مسائل مينگرند، اگـر چه در قبول اين اصل ، که حاشيه نشيني در کشورها در حـال توسـعه ، نتيجـه ي مهـاجرت از روسـتاها و شـهرهاي کوچـک بـه شهرهاي بزرگ ميباشد، با ليبراليست ها هم عقيده هستند، ليکن بر خلاف ليبراليست ها، اين مهاجرت ها را ناشي از خصوصـيات کارکردي شهرها نميدانند، بلکه ساختار اقتصادي نابسامان کشورهاي در حال توسعه را، که ناشي از ادغام کشورهاي مزبـور در نظام اقتصادي و تجارت جهاني است ، در اين امر دخيل مي دانند.يکي ديگر از عواملي کـه بـه عقيـده ي راديکاليسـت هـا، زمينه ي حاشيه نشيني را فراهم ميآورد، اقتباس کشورهاي در حال توسعه از الگوهاي توسعه ي کشورهاي سرمايه داري صنعتي و در هم شکستن ساختار اقتصادي کشورهاي در حال توسعه ميدانند .
٦-٣-ديدگاه تعامل مرکز-پيرامون :
در طول دو دهه ي گذشته تحت تاثير تحولات عمومي جامعه بشري، شکل سکونتگاه هاي انساني و به ويـژه کـلان شـهرها وارد مرحله تغيير کيفي شده است . برآيند همه تغييرات موجب پيدايش نوعي سکونتگاه هاي وسيع و پيچيده شده است کـه از نظـر فضائي متکي بر مرکز واحد و روابط مرکز پيرامون و سلسله مراتب نيست ، بلکه بيشتر به صورت مجموعه هـاي پراکنـده ، چنـد مرکزي و شبکه اي عمل ميکند. تمام اين موارد نشان دهنده تعامل ميان مرکز وپيرامون ميباشد. و بـديهي اسـت حـل مسـاله حاشيه نشيني نيازمند تقويت و مديريت تعامل متقابل بين مرکز و پيرامون ميباشد.
٧-تاريخچه ي مقابله با پديده ي حاشيه نشيني در جهان
٧-١برنامه خانه سازي اجتماعي
در دهه ي ١٩٦٠به دنبال تشديد مساله حاشيه نشيني و فقر شهري و مسکن ،خانه سازي اجتماعي سياست بسياري از کشورها گرديد.در اين باره دولت به منظور کمک به افراد کم درآمد و حاشيه نشين جامعه واحدهاي مسکوني ارزان قيمت احداث ميکرد.
٧-٢طرح زمين -خدمات
در دهه ي ١٩٧٠ ،تحولي در سياست ها به نفع مشارکت تهيدستان پديد آمد. به جاي احداث واحدهاي مسکوني به ارائه زمين هاي سرويس داده شده ،پرداخته و تنها زمين هاي تفکيک وبرنامه ريزي شده به اقشار کم در آمد واگذار ميگرديد.
از نظر تئوري اين روش مزاياي بسياري نسبت به خانه هاي اجتماعي داشت . با وجود اين ،نتايج حاصل از برنامه "زمين –خدمات " مشکلات عمده اي وجود داشت که از جمله به مواردي نظير : نياز به عرضه فراوان اراضي عمومي و اراضي خصوصي و دسترسي به مشاوره هاي فني و تکنيکي اشاره کرد. فقدان اين موارد همراه با مشکلات مالي جوامع فقير در باز پرداخت وام ها و بدهيها ،منجر شد که برنامه مزبور در حد يک پروژه باقي بماند.
٧-٣- برنامه بهسازي زاغه ها
در اواخر دهه ي ١٩٦٠ و اوايل دهه ١٩٧٠ ،مسئولان دولتي شروع به بررسي و باز بيني زاغه هاي درون شهري و رشد سکونتگاه هاي غير رسمي به عنوان مناطقي که نميتوان از آن چشم پوشي کرد،نمودند.
٧-٤-توانمندسازي
در نيمه دوم دهه ي ١٩٨٠ راهبرد توانمند سازي به همراه بهسازي توصيه ميشود. روش توانمندسازي راهبرد جهاني براي مسکن محسوب ميشود که در نشست عمومي سازمان ملل در سال ٢٠٠٠ پذيرفته شد. اين راهبرد بر بسيج تمامي امکانات بالقوه و منابع و تمامي عوامل براي ايجاد مسکن و بهبودي در شرايط زندگي جوامع فقير تاکيد داردو به مردم اين فرصت را مي دهد که شرايط خانه و محل زندگي خود را با توجه به اولويتها و نياز هايشان بهبود بخشند. همچنان که «ديويد دراکاکيس اسميت » خاطر نشان کرده است ، حاشيه نشينان ، بر خلاف تصور، کالايي آب آورده و دور ريختني نيستند، بلکه پس از بررسي هاي پژوهشي جوامع فقير در دهه ي ١٩٧٠ آشکار گرديد که وجود آنها نقش مهمي در اقتصاد شهر داشته است.
٧-٥- روند کنوني
پيکار جهاني براي تضمين حق اقامت از سوي سازمان هابيتات طراحي گرديد .اين پيکار با توجه به اين پيش زمينه اسـت کـه حق مالکيت لازمه ي توسعه ي اقتصادي و اجتماعي است و تدارک آن اثر مثبت و طولاني مدتي داشته اسـت . ايـن پيکـار ابعـاد اجتماعي فقر شهري را در نظر گرفته و راهبرد جديدي رائه ميدهد .اين راهبرد جديد بر مشارکت قشر فقيـر شـهر در طراحـي راه حل هايي براي مشکلات مسکن و اجراي برنامه ها تاکيد مي کند . اين مبازره جهاني عليه فقر در تمامي قـاره هـا خصوصـا آمريکاي لاتين ،آفريقا و هند شروع شده است . اصول و مفاهيم اصلي چنين است :
-حق مسکن براي همه . -تضمين حق مالکيت به عنوان يک ضـرورت بـراي ثبـات شـهر ، شـان و ارزش انسـاني و توسـعه ي شهري .- عدم تبعيض در مورد جنسيت جهت تضمين نقش فعال زنان در توسعه . -مشارکت به عنوان وسـيله اي بـراي توسـعه پايدار- اسکان دهي مجدد بدون اعمال زور به جاي تخليه اجباري –معامله ي بـاز و آزاد اراضـي بـراي مقابلـه بـا فسـاد مـالي و کاهش معاملات نامشروع - دسترسي قشر فقير شهر به زمين براي سکونت .
٨-عدالت و تأمين اجتماعي
تامين اجتماعي يکي از مناسب ترين راهکارهاي تحقق عدالت اجتماعي و حفظ حرمت و کرامت انسان هاست که اصول و مبـاني آن ريشه در تعاليم اصيل اسلامي دارد. در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران (اصل ٢٩)، تامين اجتماعي يک حـق همگـاني دانسته شده و دولت مکلف است آن را، هم از طريق به کارگيري درآمدهاي عمومي و هم با استفاده از منابع حاصل از مشارکت مردم ، براي يک يک افراد جامعه تامين گردد.
تأمين اجتماعي از ساير جنبه هاي رشد و توسعه جدا نيست وبر همين اعتبار، پديده اي اسـت کـه بـا رشـد اقتصـادي، عـدالت اجتماعي، کرامت انسان و سرافرازي ملي پيوستگي کامل دارد. اصولا بين رشد و توسعه ي اقتصادي از طريق افزايش توان توليدي و سياست هاي تأمين اجتماعي هرکشور رابطه ي مستقيمي وجود دارد به قسمي که برخي بر اين عقيده اند کـه رشـد و توسعه اقتصادي بدون تعميم و گسترش تأمين اجتماعي به سختي تحقق پذير است. اما بـا بررسـي و مطالعـه تـاريخي ـ اجتماعي کم و بيش روشن ميشود که در کشورهاي مختلف ، هرچه بر ميزان رشد اقتصادي و صـنعتي، وجـه حمـايتي تـأمين اجتماعي تدريجا و به طور نسبي کاهش يافته و توجه عمده ي به راهبردهاي بيمه اي معطوف شده است .
نظام تأمين اجتماعي در کشورهاي مختلف مشتمل بر سه گروه راهبردهاي بيمه اي، حمايتي و امدادي است
-حوزه ي بيمه اي : شامل بيمه هاي اجتماعي از جمله بازنشستگي ،بيکـاري ،حـوادث و سـوانح ،ازکـار افتـادگي و بازمانـدگان و بخش بيمه هاي درماني(بهداشت و درمان ) ميباشد.
-حوزه ي حمايتي و توان بخشي : شامل ارائه خدمات حمايتي و توان بخشي و اعطاي يارانه و کمک هاي مالي به خانواده هاي نيازمند است که به دلايل گوناگون قادر به کار نيستند و يا درآمد آن ها قادر به تکافوي زندگي آنان را نمينمايد.
- حوزه امدادي : شامل امداد نجات و حوادث غير مترقبه .
بحث حمايت هاي اجتماعي مقوله ي بسياري مهمي در تامين اجتماعي اسـت کـه متاسـفانه بـه آن بهـاي چنـداني بـه آن داده نميشود.در واقع تامين اجتماعي اکنون به عنوان صندوق بيمه عمل ميکندو بخش مکمل خود يعني حمايت اجتمـاعي را دارا نيست .هرچند نهادهاي ديگري نظير کميته امداد و بهزيستي ...به اين مهم ميپردازند،اما جدا بودن دو نظام حمايت و بيمـه در دو يا چندنهاد ،و نيز تعاريف مختلف موجب ميشود کـه علـيرغـم وجـود نهادهـاي حمـايتي متعدد،شـاهد شـرايط سـخت و صحنه هاي تلخ باشيم .
لئون بورژوا ٤ در تأليف خود (́La Solidarite) در سال ١٨٩٦ ابراز داشت که دولت بايد براي هر فرد حـداقلي از معيشـت را فراهم کند واو را در برابر خطرات زندگي اجتماعي بيمه کند[٢٠] .
اهداف و وظايف حوزه حمايتي وتوان بخشيکه مد نظر ما در اين پژوهش ميباشد:
- سازماندهي و هدفمند کردن يارانه ها و منابع حمايتي .
-هماهنگي بخش هاي مختلف دولت در راستاي پيشگيري از آسيب هاي اجتماعي.
-حمايت از افراد جامعه در برابر رويدادهاي اقتصادي و اجتماعي و پيامدهاي آن به خصوص در زمينه بيکاري،بيسرپرستي و در راه ماندگي و پيري.
- تامين حداقل زندگي براي تمام افراد و خانواده هاي کم در آمد ،با اولويت افرادي که به دلايل جسمي و رواني قادر به کار نیستند
- پرداخت مقرري بيکاري براي افراد جوياي کار از جمله جوانان ،زنان خودسرپرست و فارغ التحصيلان دانشگاهها.
-تحت پوشش قراردادن خانوادهاي بيسرپرست و خود سرپرست .
-آموزش بازتواني و ايجاد مهارت هاي شغلي خانواده هاي نيازمند.
–ادامه ي روند حمايت از نيازمندان روستايي و عشاير
٩-سازمان تأمين اجتماعي در ايران و جهان
اين سازمان ، يک سازمان بيمه گر اجتماعي است که مأموريت اصلي آن پوشش کارگران مزد و حقوق بگير (به صورت اجبـاري) و صاحبان حرف و مشاغل آزاد (به صورت اختياري) است . جمعيت تحت پوشش اين سازمان ، شـامل حـدود 1/7ميليـون نفـر بيمه شده و نزديک به يک ميليون نفر مستمريبگير است که با درنظر گرفتن افراد خانواده بيمه شدگان ، جمعيت تحت پوشش اين سازمان براي خدمات درماني به بيش از ٢٧ميليون نفر ميرسد. براساس قـانون ، سـازمان تـأمين اجتمـاعي يـک سـازمان عمومي غيردولتي است که بخش عمده ي منابع مالي آن از محل حق بيمه ها (با مشارکت بيمه شده و کارفرما) تأمين مـيشـود و متکي به منابع دولتي نيست . .تکيه گاه اصلي اين سازمان مشارکت سه جانبه ي کارفرمايان ، بيمه شدگان و دولت در عرصه هاي مختلف سياست گذاري، تصميم گيريهاي کلان و تأمين منابع مالي است .
در انگلستان حدود ٤.٦ميليون نفر از مزاياي مسکن برخوردار هستند . در حال حاضر يکي از راه حل هايي که کشور انگلسـتان به منظور کمک به افراد کم درآمد و جلوگيري از ايجاد اين مناطق ناهمگون در شهرها به مرحله اجرا گذاشته اسـت ، در قالـب مراکزي به نام لينک هاي اجتماعي عمل ميکنند. لينک اجتماعي موسسه جديدالاحداثي ميباشد که پروژهاي اجتماعي شـرق لندن را بر عهده دارد و هدف آن رفع محروميت و فقر ميباشد .امروزه اين موسسه بيش از ٥٣هزار کودک آسيب پذير ،افـرا د جوان و بزرگسال را تحت پوشش قرار داده است . باتوجه به شرايط فيزيکي و اقتصادي نيوهام بيش از ٢٠% ملک هاي نيوهام بـه صورت شخصي ساخته شده اندو 6/30% از اجاره ها برعهده انجمن محلي ميباشد،نيو هـام داراي بيشـترين مزيـت مسـکن در انگستان است . در کشورهاي پيشرفته تامين اجتماعي سهم عمده اي از توليد ناخالص داخلي را به خود اختصاص مـيدهـد کـه قسمت اعظم اين درصد مربوط به مزاياي اجتماعي عمومي ميباشد و تنها بخش نـاچيزي شـامل مزايـاي خصوصـي اجتمـاعي است .
جدول (١) :هزينه هاي تأمين اجتماعي در کشورهاي منتخب سال ٢٠٠٢
مآخذ: ٢٠٠٢ Adema, Einoraha-KIHASA
١٠-نظري اجمالي به ويژگيها و خصوصيات جغرافيايي زنجان
١٠-١-موقعيت جغرافيايي و تقسيمات سياسي -اداري
استان زنجان در شمال غربي کشور ،با وسعتي در حدود ٢٢١٦٤کيلومتر مربع و تراکم نسبي ٤٢نفر در کيلو متر مربع ،حدود 34/1 درصد از مساحت کشور را در بر گرفته است .
شهر زنجان به عنوان اولين و بزرگترين نقطه شهري استان به عنوان يکـي از شـهرهاي ميـاني بـزرگ کشـور در رده جمعيتـي ٥٠٠-٢٥٠هزار نفري و مرکز سياسي -اداري استان زنجان محسوب ميشود.
اين شهر با جمعيتي حدود ٣٤٠١٦٦نفر در سال ١٣٨٥، ٣٣درصد از جمعيت استان را به خود اختصاص داده است . نرخ رشـد جمعيت شهر زنجان در طي دهه ي ١٣٦٥-١٣٥٥ 94/7درصد بود ودر نتيجه جمعيت اين شهر طي دوره ي مـذکور بـيش از دو برابر شده است . از دلايل عمده ي اين روند ميتوان به افزايش باروري و همچنين افزايش مهاجرت هاي روستائيان بـه شـهر اشاره کرد.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید