بخشی از مقاله
خلاصه
سیاست های مدیریت سرمایه در گردش شامل سرمایه گذاری وتأمین مالی کوتاه مدت دراداره دارائی ها و بدهی های جاری می باشد. تحقیق حاضراز نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی بوده وروش آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه های مطرح شده در این تحقیق داده های ترکیبی وتحلیل رگرسیون می باشد.نتایج تحقیق نشان می دهد که رابطه مثبت ومعناداری بین سیاست های سرمایه گذاری سرمایه در گردش وسودآوری درشرکت ها وجود دارد وهمچنین رابطه منفی ومعناداری بین سیاست های تأمین مالی سرمایه در گردش و سودآوری درشرکت ها وجود دارد.لذاسیاست های سرمایه گذاری سرمایه درگردش باعث افزایش سودآوری وافزایش ریسک می شود.
مقدمه
بیش از صد سال است که مدیریت مالی به عنوان یک رشته علمی دستخوش تحولات عمده ای شده است وهر روزگسترش بیشتری پیدا کرده است وحوزه های مختلف آن به صورت تخصصی تردرآمده وبه فعالیت خود ادامه می دهند. تأمین منابع مالی مهمترین مباحث در مدیت مالی است مدیران مالی برای طرح ریزی نیازمالی کوتاه مدت بنگاه های اقتصادی میزان وجوه نقد، میزان مطالبات ونحوه وصول آن ومیزان موجودی ها رابه عنوان مهمترین اقلام سرمایه در گردش مد نظر قرار می دهند .
منابع مالی کوتاه مدت برای تامین نیازهای کوتاه مدت است زیرا تعهدات کوتاه مدت معمولا در یک دوره عادی عملیات سالانه باز پرداخت می شوند بنابراین ضرورت دارد این منابع در فعالیت های کوتاه مدت - سرمایه درگردش - بکار گرفته شود تا در یک دوره عادی عملیات برگشت شده وپاسخگوی تعهدات کوتاه مدت باشد تصمیم گیری در خصوص بکارگیری روشهای تأمین مالی کوتاه مدت برای استفاده از سرمایه در گردش از جمله وظایف مدیر مالی است موفقیت در این امر به شناسایی انواع راه های تأمین مالی کوتاه مدت خطر وبازده هر یک از این راه ها وتاثیر آنها روی فعالیت بنگاه اقتصادی بستگی دارد.
همچنین نگهداری سطح مطلوب وجه نقد برای پرداخت بدهی های سر رسید شده واستفاده از فرصتهای ناگهانی مناسب جهت سرمایه گذاری که نشانه ای از انعطاف پذیری واحدهای تجاری می باشد ونیز دسترسی به مواد اولیه برای تولید بطوری که شرکت بتواند به موقع جوابگوی تقاضای مشتریان باشد دال بر اهمیت سرمایه در گردش می باشد هر گونه تصمیمی که در این بخش توسط مدیران مالی انتفاعی اتخاذ می شود. بر روی بازدهی عملیات واحد تجاری اثرات شدیدی می گذارد که باعث تغییر ارزش شرکت ونهایتا ثروت سهامداران خواهد شد.
.2 پیشینه پژوهش
مدیریت سرمایه در گردش : عبارت است از مدیریت بر منابع ومصارف سرمایه در گردش به گونه ای که ثروت سهامداران به حداکثر برسد. - نوو، - 1382 مدیریت سرمایه در گردش کارآمد: مدیریت سرمایه در گردش کارا شامل برنامه ریزی وکنترل دارائی ها وبدهی های جاری به گونه ای است که ریسک ناتوانی در برآورده کردن تعهدات کوتاه مدت از یک طرف واجتناب از سرمایه گذاری بیش از حد در این دارائی ها را از طرف دیگر بر طرف نماید
سیاست سرمایه گذاری سرمایه در گردش : بهترین مقیاس برای مقایسه سطح سرمایه گذاری شرکت در دارائی های جاری نسبت به دارائی های ثابت می باشد .
سیاست تأمین مالی سرمایه در گردش : سیاستی است که منجر به استفاده بیشتر از سطوح بدهی های جاری و کمتر از بدهیهای بلند مدت می باشد. بنابراین سیاست اتکاءشرکت به منابع مالی کوتاه مدت - وام های بانکی واوراق تجاری - برای تحصیل دارائی های شرکت است
پژوهشی توسط شوبیری - 2011 - نیز به بررسی تأثیر شیوه های سرمایه در گردش بر مدیریت ریسک انجام شده است.نتایج این تحقیق نشان میدهد که یک ارتباط منفی بین اندازه سودآوری وسیاست های جسورانه سرمایه گذاری سرمایه در گردش و تامین مالی سرمایه در گردش وجود دارد. شرکتها بازده منفی دارند اگر آنها سیاست سرمایه در گردش جسورانه را پیروی کنند. بطور کلی هیچ رابطه آماری معناداری بین سطوح دارائی های جاری و بدهی های جاری بر روی ریسک عملیاتی و ریسک مالی در شرکتهای صنعتی وجود ندارد.
رحمان ونصر - 2007 - در تحقیق خودرابطه بین مدیریت سرمایه درگردش ونقدینگی شرکتها را با سودآوری شرکتها مورد بررسی قرار دادند.در این تحقیق24 شرکت از بین سال های1993 تا2004 موردبررسی قرار گرفتند در این تحقیق از چرخه تبدیل وجه نقد،دوره گردش موجودیها،واریز بستانکاران ،دوره وصول مطالبات ،نسبت جاری،سود خالص عملیاتی ،اندازه شرکت،نسبت بدهی،نسبت دارائی های مالی استفاده شده بود.
نتایج این تحقیق که بر اساس ضریب همبستگی پیرسون وتحلیل رگرسیون انجام شده بودحاکی از این بودکه بین چرخه تبدیل وجه نقد واجزاءآن شامل وصول مطالبات با سودآوری شرکتها رابطه معکوس معناداری وجود دارد.همچنین نتایج تحقیق نشان داد که بین نقدینگی شرکتها وبدهی ها با سودآوری رابطه معنی دار معکوس وجود دارد.وبین اندازه شرکت وسودآوری رابطه مستقیم ومعنادار وجود دارد .
تاجری ماجلان - - 1383 با انجام پژوهشی به بررسی و تبیین استراتژی های مدیریت سرمایه در گردش وارتباط آن بابازده وریسک در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است . این پژوهش توصیفی به صورت موردی واز نوع همبستگی می باشد.نتایج بدست آمده حاکی از این است که بین بازدهی واحد انتفاعی با استراتژی مدیریت سرمایه در گردش از لحاظ آماری ارتباط معنی داری وجود ندارد.همچنین بین توان نقدینگی واحد انتفاعی و استراتژی مدیریت سرمایه درگردش ارتباط معکوس وجود دارد ودر نهایت بین توان پرداخت بدهی واحد انتفاعی و استراتژی مدیریت سرمایه درگردش ارتباط معنا دارومستقیمی وجود دارد .
محمدزاده،نوفرستی - - 1388 در مقاله ای تحت عنوان »بررسی تأثیر سیاست های سرمایه در گردش بر بازده سرمایه گذاری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دو صنعت شیمیایی ومواد غذایی« در این تحقیق سعی بر این است تا بررسی شود آیا در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دو صنعت شیمیایی ومواد غذایی بین سیاست های سرمایه در گردش وبازده سرمایه گذاری ارتباط معناداری وجود دارد؟ با توجه به نتایج تحقیق با افزایش سرمایه در گردش و کاهش ریسک عدم توانایی درباز پرداخت بدهی ها بازده سرمایه گذاری افزایش می یابد ولی میزان افزایش سرمایه در گردش نباید از متوسط صنعت بیشتر باشد چون در اینصورت باعث کسب بازده بالاتر نمی شود وهمچنین تأثیر متغیرهای مستقل تحقیق بر روی بازده در صنعت شیمیایی بیشتر از صنعت مواد غذایی است..
.3 اهداف تحقیق
هدف کلی هدف خاص این پژوهش تعیین تأثیر سیاست های سرمایه گذاری و تأمین مالی سرمایه در گردش بر ریسک وبازده میباشد.
لذا سوالاتی که در این پژوهش بدنبال پاسخ آن هستیم به قرار زیر یباشد:
1- آیا بین سیاست های سرمایه گذاری و تأمین مالی سرمایه در گردش و بازده دارائی ها ارتباطی وجود دارد؟
2- آیا بین سیاست های سرمایه گذاری و تأمین مالی سرمایه در گردش و بازده حقوق صاحبان سهام ارتباطی وجود دارد؟
-3 آیا بین سیاست های سرمایه گذاری و تأمین مالی سرمایه در گردش و بازده فروش ارتباطی وجود دارد؟
.4 فرضیه های تحقیق
-1 بین سیاست های سرمایه در گردش و نرخ بازده دارائی ها ارتباط وجود دارد.
-2 بین سیاست های سرمایه در گردش و نرخ بازده حقوق صاحبان سهام ارتباط وجود دارد.
-3 بین سیاست های سرمایه در گردش ونرخ بازده فروش ارتباط وجود دارد.
.5 روش شناسی پژوهش
با توجه به هدف این پژوهش که بررسی تاثیرسیاست های مدیریت سرمایه در گردش بر سودآوری وریسک شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد، نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، از نوع توصیفی- همبستگی می باشد که برای بررسی دقیق تر متغیر ها از روش رگرسیون استفاده شده است.
جامعه آماری: این تحقیق شامل تمامی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که با توجه به مسایلی از جمله دستیابی به صورتهای مالی تهیه شده بر اساس استانداردهای حسابداری ایران ،زمان انجام تحقیق - سال - 1391،فراهم نمودن قابلیت مقایسه وامکان تعمیم نتایج حاصل به سایر شرکتهاجامعه مزبور از طریق شرایطی که در ادامه بیان شده اند تعدیل شده ونمونه آماری مشخص گردید.
- نمونه آماری:
-1 نمونه گیری تحقیق حاضراز بین شرکت های عضو جامعه که دارای شرایط زیر بوده اند انتخاب شده اند:
-2 دوره مالی آن منتهی به پایان اسفند ماه باشد.
-3 طی سال های مالی مذکور زیان عملیاتی نداشته باشد.
-4 کلیه داده های مورد نیاز پژوهش برای آن شرکتها در طی دوره زمانی پژوهش، موجود باشد.
-5 جزء بانک ها وموسسات مالی - شرکت های سرمایه گذاری ،واسطه گری مالی ،شرکت های هلدینگ، بانک لیزینگ ها نباشد - زیرا افشای اطلاعات مالی در این شرکت ها متفاوت است وبه علت ماهیت فعالیت خود دارای نسبتای بدهی بالاتری در مقایسه با سایر شرکت ها است.
-6 در طول دوره مورد بررسی سال مالی خود را تغییر نداده باشد.
-7 از سال 1385 در بورس اوراق بهادار تهران حضور داشته باشند
با در نظر قرار دادن شرایط فوق ،تعداد 89 شرکت جامعه آماری این تحقیق راتشکیل می دهد به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز،ازنرم افزارهای رهاوردنوین،تدبیر پرداز،ونیز سایتهای مربوط به سازمان بورس اوراق بهادار تهران وهمچنین لوح های فشرده ی آرشیو سازمان بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است پس از جمع آوری اطلاعات ،داده ها از طریق صفحات گسترده،طبقه بندی ومحاسبه ودرنهایت با استفاده از نرم افزار آماری Spss18 وEviews6 مورد پردازش قرار گرفت.
.6 متغیرهای مورد بررسی و شیوه اندازه گیری متغیر های تحقیق
از متغیر عبارتست از هر صفت، ویژگی یا عنصر کمی و کیفی که در یک تحقیق تغییر پذیر باشد. به عبارت دیگر در یک تحقیق، متغیرها عبارتست از عوامل تأثیرگذاری که نقش، ارزش و میزان تأثیر آنها ثابت نیست و در عین حال می توان اثرگذاری آنها را اندازهگرفت
معمولاً مدل هایی که می توان برای بررسی موضوع تحقیق تشکیل داد، باید به نحوی نماینده خوبی از موضوع تحقیق باشد و به پشتوانه تئوریک کافی متکی و مدارک و شواهدی دال بر ضرورت استفاده از آن در مدل های تصمیم گیری استفاده کنندگان اطلاعات گزارشهای مالی در دست باشد. در جدول - 1 - متغیرهای مورد استفاده در این تحقیق بیان شده است:
