بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این آزمایش ارزیابی تاثیر استفاده از مکمل های مختلف پروتئینی با تجزیه پذیری متفاوت در جیره فلاشینگ بر هورمونها و عملکرد تولیدمثلی گوسفند قزل می باشد. بدین منظور 48 راس گوسفند قزل در 4 تیمار به مدت42 روز در قالب طرح کامل تصادفی مورد استفاده قرار گرفت. گروههای آزمایشی مشتمل بر: - 1اوره - 2کنجاله گلوتن ذرت - 3 کنجاله سویا - 4دانه جو به عنوان شاهد بودند. تمام جیرهها از نظر انرژی قابل متابولیسم و پروتئین خام وضعیت مشابهی داشتند. برای همزمان سازی، گوسفندان به مدت 14 روز سیدرگذاری شدند حیوانات 48 ساعت پس از سیدر برداری تلقیح شدند. غلظت هورمون انسولین 24 ساعت قبل از سیدربرداری در تیمارهای مکمل پروتئینی نسبت به گروه شاهد تفاوت معنی داری داشت - P<0/05 - اما در مراحل دیگر تفاوت معنی داری مشاهده نشد. مقدار پروژسترون در گروههای تیمار پروتئین نسبت به شاهد بیشتر بود اما تفاوت معنی داری وجود نداشت. غلظت استروژن سرم در بین تیمارها تفاوت معنی داری نداشت. وزن تولدبره زایی، نرخ بره زایی و تعداد نتاج در تیمار کنجاله گلوتن ذرت نسبت به تیمارهای دیگرافزایش یافت . - P<0/05 -
واژههای کلیدی: عملکرد تولیدمثلی- گوسفند قزل- مکمل پروتئینی- هورمون های تولیدمثلی.
مقدمه بازده تولیدمثلی نقش مهمی در تعیین میزان سود سیستم تولیدی حیوانات دارد. گوسفند قزل به منظور تولید پشم، شیر و بخصوص گوشت پرورش داده میشود. تغذیه بطور مستقیم و از طریق تامین مواد مغذی خاص فرآیندهایی نظیر توسعه اووسیتها، تخمک گذاری، بقای جنین واستقرار آبستنی، بطور غیرمستقیم و از طریق تاثیر روی هورمونها و متابولیتهای خونی روی باروری اثر می گذارد . - 7 - افزایش سطح تغذیه محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-گنادی راتحت تاثیر قرار داده و در نتیجه ترشح گنادوتروپینها، پروژسترون، استروژن، انسولین و هورمون رشد و نیز نرخ تخمک گذاری و کیفیت تخمک را متاثر می سازد . - 8 - افزایش پروتئین و انرژی جیره قبل و بعد از جفتگیری باعث افزایش نرخ تخمکگذاری و بهبود باروی میشود . - 9 - کروکر و همکاران - 1979 - و کایم و همکاران - 1983 - ، گزارش کردند که استفاده از پروتئین با کیفیت متفاوت بوسیله راههای مختلف باروری و تخمک گذاری را متاثر میسازد. تحقیقات دیگری نشان داد که استفاده از پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه نه تنها وزن بدن بلکه نرخ تخمکریزی را نیز بهبود میبخشد . - 4 - الحبوبی و همکاران - 1999 - با تحقیق روی گوسفند آواسی نشان دادند که گوسفندان تغذیه شده با کنجاله پنبه دانه و بلوکهای حاوی اوره، نرخ باروری، آبستنی، بره زایی و دوقلوزایی بالایی داشتند. نوع، سطح و زمان تامین پروتئین ومیتواند تاثیر مهمی بر بازده تولیدمثل داشته باشد زیرا مواد مغذی لازم برای اپتیمم کردن رشد فولیکول ممکن است با مواد لازم برای توسعه جنین کاملا متفاوت باشد . - 6 - در این آزمایش منابع مختلف پروتینی با تجزیه پذیری متفاوت، در جیره فلاشینگ به کار بردیم.
مواد و روشها
تحقیق حاضر در فاصله زمانی مرداد تا مهر ماه 1390 در ایستگاه تحقیقاتی و اصلاح نژاد گوسفند قزل واقع در شهرستان میاندوآب انجام شد. در این تحقیق 48 راس گوسفند ماده 3/5 ساله تک قلوزا با سابقه دو شکم زایش با وزن 50 3 کیلوگرم، وضعیت نمره بدنی تقریبا 3 با شرایط محیطی یکسان، در 4 گروه 12 راسی مورد استفاده قرار گرفتند. گوسفندان هر گروه در یک باکس جداگانه نگهداری شده و روزانه 3 بار جیره کاملا مخلوط - TMR - و به میزان 1/65 کیلوگرم ماده خشک به ازای هر حیوان دریافت کردند. دامهای تیمارهای فلاشینگ روزانه علاوه بر جیره پایه، مقداری جیره اضافی در حد احتیاجات فلاشینگ با انرژی قابل متابولیسم و پروتئین خام تقریبا مساوی دریافت کردند. تفاوت عمده جیره تکمیلی در نوع ماده خوراکی پروتینی بود. جیرهها بر اساس پیشنهادات جدول - 1985 - NRC فرموله شدند که مشتمل بر: گروه :A اوره - معادل پروتئین 400 گرم دانه جو - ، گروه :B کنجاله گلوتن ذرت - معادل پروتئین 400 گرم دانه جو - ، گروه :C کنجاله سویا - معادل پروتئین 400 گرم دانه جو - و گروه :D گروه شاهد - فاقد مکمل پروتئینی - بودند. 16 روز قبل از تلقیح، گوسفندها با سیدر - CIDR - همزمانسازی فحلی شده و 48 ساعت پس از سیدربرداری، قوچ اندازی در گله صورت گرفت. خونگیری از ورید وداج در 4 مرحله شروع آزمایش، 24 ساعت قبل از سیدربرداری، 48 ساعت پس از سیدربرداری و 10 روز پس از تلقیح انجام گرفت. سرم نمونههای خون با استفاده دستگاه سانتریفیوژ با دور 3000 و به مدت 15 دقیقه جدا شده و تا زمان آزمایش در میکروتیوبها، در فریزر و در دمای - 20 C نگهداری شدند. اجزاء تشکیل دهنده و آنالیز شیمیایی جیرهها در جدول 1 آورده شده است. میزان هورمونهای انسولین، پروژسترون و استروژن سرم خون با کیت های مربوطه و به روش الایزا اندازه گیری شدند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SAS و رویه MIXED، Freq و GLM استفاده شد و مقایسه میانگینها با آزمون توکی- کرامر انجام گرفت.
نتایج وبحث استفاده از منابع مختلف پروتئین در جیره گوسفندان قزل منجر به بهبود وضعیت تولیدمثلی شد. کنجاله گلوتن ذرت در بین تیمارها بهترین عملکرد را داشت. بیش از %85 حیوانات گروهها با اولین تلقیح آبستن شدند. در مدت 2 هفته قبل از تلقیح که حیوانات با جیرههای فلاشینگ تغذیه شدند نمره بدنی آنها از 2/5 به حدود 3 رسید که متناسب با این امر تخمک ریزی و نرخ باروری نیز افزایش یافت. مقایسه میانگین وزن تولد برهها نشان داد که استفاده از منابع پروتئینی با تجزیه پذیری پایین در جیره، در مقایسه با گروههای دریافت کننده منبع پروتئینی تجزیه پذیر و شاهد، وزن تولد بیشتری داشتند. تعداد برههای متولد شده و جنس آنها بر وزن تولد اثر معنی داری داشت. برههای دوقلو نسبت به تک قلو و همچنین برههای ماده نسبت به نر وزن تولد کمتری داشتند . - P<0/05 - استفاده از منابع مختلف پروتئینی در جیرههای فلاشینگ سطوح برخی هورمونهای سرمی مرتبط با تولیدمثل را متاثر ساخت - جدول . - 2 استفاده از مکملهای پروتئینی، غلظت انسولین را 24 ساعت قبل سیدربرداری بطور قابل توجهی افزایش داد . - P<0/05 - مقدار استروژن نیز بین تیمارها تفاوت معنی داری نداشت - جدول . - 2
تیمارهای مختلف پروتئینی با اینکه میزان پروژسترون را در 10 روز پس از تلقیح افزایش دادند اما این افزایش معنی دار نبود.
جدول1 ترکیب و آنالیز شیمیایی جیرههای آزمایشی
