بخشی از مقاله
چکیده
این مطالعه به بررسی چگونگی تاثیر حمایت ادراك شده کارکنان از سازمان و رفتار شهروندي سازمانی بر عملکرد شغلی کارکنان و روابط علی میان این متغیرها در شرکت صنعتی مینو خرمدره پرداخته است. در مجموع 200 نفر از این کارکنان در این پژوهش شرکت کردند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و رگرسیون خطی و رگرسیون سلسله مراتبی تجزیه و تحلیل شده است .نتایج نشان داد که حمایت ادراك شده کارکنان از سازمان بر رفتار شهروندي سازمانی تاثیر مثبت دارند.همچنین مشاهده شد حمایت ادراك شده کارکنان از سازمان و رفتار شهروندي سازمانی بر عملکرد شغلی تاثیر مثبت دارد. سرانجام اینکه رفتار شهروندي سازمانی در رابطه بین حمایت ادراك شده کارکنان از سازمان و عملکرد شغلی نقش میانجی داشته است. تعدادي پیشنهاد نیز در تئوري و عمل مطرح شد.
واژه هاي کلیدي: حمایت ادراك شده کارکنان از سازمان، رفتار شهروندي سازمانی، عملکرد شغلی
مقدمه
امروزه سازمانها به اهمیت منابع انسانی به عنوان مهمترین منبع کسب مزیت رقابتی پی برده اند. سازمانهاي امروزي براي جذب و نگهداري نیروي انسانی بر سر ارائه برنامه هاي رفاهی و میزان توجه به کارکنان رقابت می کنند . شاهد این امر مجله فورچون است که درچند سال اخیر رتبه بندي جدیدي را منتشر می کند که در آن 100 شرکت برتري که کارکردن در آنها براي نیروي انسانی مطلوبتر است معرفی می شوند - ریگل و همکاران، . - 2009
در پاسخ به موج رقابت بر سر منابع انسانی، سازمانها روي اجرا و بهبود برنامه هاي رفاهی و حمایت از کارکنان سرمایه گذاري می کنند و سعی دارند تا حد ممکن تسهیلات و امکانات رفاهی مناسبی براي کارکنانشان فراهم نمایند .شاید در چند دهه پیش مطرح کردن چنین مباحثی و بحث در مورد برنامه هاي رفاهی و جانبی حمایت کارکنان غیرمعمول بود ولی اکنون شرکتهایی که چنین برنامه هایی را اجرا می- کنند در دنیا به وفور دیده می شوند. این شرکتها عملاً دریافته اند از سرمایه گذاري روي بهبود رفاه و حمایت کارکنان منتفع خواهند شد زیرا کارکنانی که احساس حمایت کنند متعهد و راضی اند، کمتر غیبت می کنند و سازمان را به سادگی ترك نمی کنند که همگی این عوامل عملکرد سازمان را بهبود می بخشد و آن را به اهدافش میرساند - طالقانی و همکاران، . - 1388
عملکرد سازمانی مطلوب از طریق تلاشهاي کارکنان معمولی حاصل نمی شود .یکی از دلایلی که باعث موفقیت سازمانهاي بزرگ می شود این است که آنها داراي کارکنانی هستند که فراتر از وظایف رسمی خود تلاش می نمایند
- صنوبري، . - 1388 این نوع رفتار، تحت عنوان رفتار شهروندي سازمانی شناخته شده است.
رفتار شهروندي سازمانی، رفتاري فردي و داوطلبانه است که مستقیماً به وسیله سیستم هاي رسمی پاداش در سازمان طراحی نشده است، اما با این وجود باعث ارتقاي اثر بخشی و کارایی عملکرد سازمان می شود - اورگان،. - 1988
در این پژوهش تلاش شده است تا تاثیر حمایت ادراك شده کارکنان از سازمان بر عملکرد شغلی بررسی گردیده و نقش رفتار شهروندي سازمانی به عنوان متغیر مداخله گر در این زمینه مشخص شود.
نتایج حاصل از مطالعات و بررسیهاي نخستین نشان می دهد که مسئولین شرکت مینو همواره تلاش می نمایند تا کارکنان مربوطه وظایف و مسئولیت هاي رسمی و سازمانی خود را به نحو مطلوب اجرا نموده عملکرد شغلی خود را بهبود بخشند . آنچه از دید مسئولین مزبور پنهان مانده و یا کمتر مورد توجه قرارگرفته است رفتار شهروندي کارکنان است که به نوبه خود در ارتقاء عملکرد شغلی و نتیجتاً عملکرد شرکت اثري مهم دارد .
شک نیست که انجام وظایف رسمی توسط کارکنان امري است بسیار مهم و ضروري اما توجه به گسترش و بهبود رفتار شهروندي سازمانی کارکنان به عنوان عاملی موثر میتواند دست یا بی به آرمانهاي سازمان را عملی ساخته و عملکرد حاصله را بهبود بخشد .
در سالهاي اخیر پژوهشگران چنین یافته اند که کارکنان سازمان نقشی فراتر از وظایف و مسئولیتهاي رسمی و قانونی خود عهده دار می شوند که نه تنها عملکرد سازمانی بلکه اثر بخشی آنرا نیز بهبود می بخشد.اینگونه رفتارها که فراشغلی و اختیاري انجام می پذیرند معمولاً در سیستم رسمی سازمان شناسایی و تعیین نگردیده اند. یکی از متداول ترین مفهوم سازیهاي صورت گرفته در باره رفتارهاي فراشغلی ، رفتار شهروندي سازمانی است که خصوصا از آغاز هزاره سوم موضوع بسیاري از مطالعات بوده و اهمیت آن هم چنان رو به افزایش است.
در هر سازمان متغیر هاي مختلفی وجود دارند که می توانند پیامدها و نتایج کاري کارکنان و نتیجتاً عملکرد سازمانی را تحت تاثیر قرار دهند که حمایت سازمانی نمونه اي از آن است . - خطیري، . - 1385 حمایت سازمانی یا