بخشی از مقاله
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف ضایعات قارچ خوراکی آگاریکوس بیسپروس بر روی برخی پارامترهای خونی جوجههای گوشتی در قالب طرح کاملا تصادفی با 256 قطعه جوجه یکروزه در 4 تیمار و 4 تکرار 16 قطعهای به مدت 42 روز انجام شد. جیرهها حاوی تیمار شاهد - جیره فاقد ضایعات قارچ دکمهای - و همچنین سطوح 2، 4 و 6 درصد ضایعات قارچ در ترکیب جیره بود. تیمارها از روز اول دوره پرورشی تا روز پایانی اعمال شدند. نتایج نشان داد جیره های حاوی ضایعات قارچ تاثیر معنی داری بر غلظت تری گلیسرید، کلسترول، HDL و VLDL نداشت . - P >0/05 - اما سبب کاهش نسبی غلظت تری گلیسرید، HDL و VLDL در تیمارهای حاوی ضایعات قارچ مخصوصا تیمار حاوی %4 ضایعات در مقایسه با تیمار شاهد گردید. غلظت کلسترول و گلوکز تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت به طوری که بالاترین سطح مربوط به استفاده از %6 ضایعات در جیره جوجههای گوشتی بود . - P <0/05 - استفاده از سطوح بالاتر ضایعات در جیره جوجههای گوشتی سبب افزایش
معنیدار غلظت LDL نسبت به تیمار شاهد گردید . - P >0/05 -
کلمات کلیدی: ضایعات قارچ- پارامترهای خونی- جوجه گوشتی
مقدمه عمده مواد غذایی تشکیل دهنده جیره طیور را ذرت و کنجاله سویا میباشند که بعنوان منبع انرژی و پروتئین مورد استفاده قرار می گیرند. ذرت و کنجاله سویا در کشور ایران به اندازه مورد نیاز تولید نشده و به ناچار از خارج وارد میشود. در این زمینه استفاده از محصولاتی که در داخل کشور تولید شده و بتوانند به عنوان جایگزینی برای این محصولات در نظر گرفته شوند اهمیت زیادی یافته است. در سالهای اخیر، پرورش دهندگان طیور تمایل زیادی به استفاده از محصولات فرعی زراعی که مورد مصرف انسانی ندارد نشان دادهاند. در صورت فراوری یا استفاده صحیح از این فراوردههای جانبی میتوان خوراک مناسب جهت تغذیه دام و طیور فراهم نموده و با استفاده از این مواد خوراکی سود بیشتری نیز عاید تولیدکننده نمود . - 1 - از جمله این محصولات فرعی، ضایعات واحدهای تولیدکننده قارچ است که البته در این زمینه تحقیق علمی صورت نگرفته و ارزش تغذیهای این محصول فرعی به طور کامل مشخص نشده است. در موسسات پرورش قارچ روزانه مقادیر زیادی از قارچهای صدمه دیده، ریز، بدشکل، پایه بلند و پایههای قارچ از محصول بریده شده - دمقارچ - به عنوان پسماند بدست میآید - 2 - که دارای ارزش تغذیهای میباشند و بدلیل خاصیت دارویی و پریبیوتیکی که دارا میباشند میتوانند سبب سلامت و کارایی بهتر دستگاه گوارش - 4 و - 8 وهمچنین کاهش میزان تری گلیسرید و کلسترول خون گردند 6 - و . - 7 با توجه به افزایش بیماریهای قلبی- عروقی در انسان و اهمیت کاهش ذخیره چربی و کلسترول در بدن، مصرف محصولات حیوانی با مقادیر اندک چربی و کلسترول میتواند به سلامت قلب و عروق کمک فراوانی نماید. لذا هدف از این آزمایش بهرهگیری از خواص احتمالی دارویی و پریبیوتیکی ضایعات قارچ دکمهای
"آگاریکوس بیسپروس" در ترکیب جیره و بررسی اثرات مصرف آن بر پارامترهای خونی جوجههای گوشتی بود.
مواد و روش ها
در این تحقیق 256 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 به مدت 42 روز بر روی بستر پرورش داده شدند. جوجهها بطور
تصادفی به 4 تیمار و هر تیمار در 4 تکرار 16 قطعهای مورد بررسی قرار گرفت. جیرهها حاوی تیمار شاهد - جیره فاقد ضایعات قارچ دکمهای - و همچنین سطوح 2، 4 و 6 درصد ضایعات قارچ در ترکیب جیره بود. جیرههای غذایی براساس نیازهای غذایی ارائه شده توسط شرکت تولیدکننده سویه راس تنظیم و به سه دوره پرورش یعنی دورههای آغازین، رشد و پایانی تقسیم گردید. تنظیم جیرهها با استفاده از نرمافزار UFFDA انجام گرفت. در سن 42 روزگی از هر واحد آزمایشی 2 قطعه - هر تیمار 8 قطعه -
جوجه نر نزدیک به میانگین وزنی واحد انتخاب و بعد از خونگیری از ورید ناحیه ساق پا، پارامترهای گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول، HDL، LDL، VLDL سرم با استفاده از کیت های زیست - شیمی مربوطه مورد اندازه گیری قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل آماری دادههای از نرم افزار SAS استفاده گردید. از آزمون چند دامنهای دانکن نیز برای مقایسه میانگین گروه-های آزمایشی استفاده شد.
نتایج نتایج مربوط به این بررسی در جدول زیر ارائه شده است. استفاده از سطوح مختلف ضایعات قارچ در جیره جوجههای گوشتی تاثیر معنی داری بر غلظت تری گلیسرید، کلسترول، HDL و VLDL نداشت . - P >0/05 - اما سبب کاهش غیرمعنیدار تری گلیسرید، HDL و VLDL در تیمارهای حاوی ضایعات قارچ، مخصوصا تیمار حاوی %4 ضایعات در مقایسه با تیمار شاهد گردید. غلظت کلسترول نیز در تیمارهای حاوی ضایعات قارچ افزایش محسوسی نسبت به تیمار شاهد نشان داد. علت اصلی افزایش کلسترول در این آزمایش مشخص نیست اما احتمالا به علت وجود مقادیر اندک ترکیبات با خاصیت پری بیوتیکی در ضایعات مربوطه میباشد. استفاده از %2 ضایعات در مقایسه با تیمار حاوی %4 ضایعات سبب افزایش معنیدار غلظت گلوکز گردید . - P <0/05 - همچنین اختلاف غلظت LDL بین تیمار شاهد با تیمارهای حاوی ضایعات قارچ معنی دار بود . - P <0/05 - دانشمند و همکاران - 5 - گزارش کردند که افزودن 0/2 قارچ خوراکی Pleurotus ostreatus به جیره جوجههای گوشتی سبب کاهش نسبی غلظت تری گلیسرید، HDL و VLDL و افزایش غلظت کلسترول و LDL میگردد ولی این نتایج از نظر آماری معنی دار نبود. بویجوم و یامائوچی - 3 - طی آزمایشی به میزان صفر، 2/5، 5، 7/5 و 10 درصد ضایعات قارچ خوراکی Shiitake را در جیره جوجههای گوشتی مورد بررسی قرار دادند و نشان دادند که تفاوتی بین غلظت گلوکز و کلسترول در میان تیمارهای آزمایشی وجود ندارد، اما غلظت تری گلیسیرید تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی تفاوت معنیداری نشان داد - P <0/05 - بطوریکه کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد و بیشترین مقدار مربوط به تیمار حاوی 5 درصد ضایعات قارچ بود.
جدول: تأثیراستفاده از سطوح مختلف ضایعات قارچ بر برخی پارامترهای خونی - میلی گرم در دسی لیتر - در جوجه های گوشتی
