بخشی از مقاله
چکیده
آزمایشی به منظور بررسی اثر سطوح مختلف اسیدآمینه ترئونین بر عملکرد، سیستم ایمنی و سندرم آسیت، جوجههای گوشتی انجام گرفت. 272 قطعه جوجه گوشتی یک روزه از سویه راس 308 انتخاب و در یک طرح کاملاً تصادفی در قالب 4 تیمار و 4 تکرار و 17 قطعه جوجه در هر تکرار به صورت تصادفی تقسیمبندی شدند.
تیمارهای آزمایشی شامل: تیمار شماره1 حاوی 0/63 درصد اسیدآمینه ترئونین - پایینتر از سطح توصیه - ، تیمار شماره 2 حاوی 0/68درصد - سطح توصیه - و تیمار شماره 3 و 4 بهترتیب حاوی 0/73 و 0/78 درصد - بالاتر از سطح توصیه - بودند. جیرهها در دوره پایانی 42-22 - روزگی - در اختیار طیور قرار گرفتند. فاکتورهای اندازهگیری شده شامل افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی، فراسنجههای خونی و درصد وزن قلب بر حسب وزن زنده بدن بود. نتایج نشان داد که افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی تحت تأثیر سطوح ترئونین قرار گرفتند . - P<0/05 - در پایان دوره 42 روزگی تفاوت میزان هماتوکریت و هموگلوبین بین تیمارها معنیدار نبود اما تعداد گلبولهای قرمز خون بسیار معنیدار بود . - 0/001 - سطوح بالای اسیدآمینه ترئونین باعث افزایش درصد لنفوسیت، کاهش درصد هتروفیل و نسبت هتروفیل به لنفوسیت شد. با توجه به نتایج آزمایش سطوح پایین ترئونین باعث افزایش درصد وزن قلب نسبت به وزن زنده شد. در نهایت بر اساس نتایج تحقیق حاضر، بهطور کلی مصرف اسیدآمینه ترئونین از طریق کاهش مصرف خوراک و همچنین بهبود افزایش وزن، ضریب تبدیل و سیستم ایمنی هومورال، باعث کاهش تلفات ناشی از آسیت در جوجههای گوشتی میگردد.
واژگان کلیدی: آسیت، ترئونین، جوجه گوشتی، عملکرد، فراسنجههای خونی، هماتوکریت.
مقدمه
بازدهی اقتصادی صنعت پرورش طیور گوشتی در گرو دستیابی به تولید گوشت بیشتر در مدت زمان کوتاهتر است. به دلیل این رشد سریع طیور، احتمال بروز اختلالات متابولیکی افزایش مییابد، چنان که با افزایش سرعت رشد و نرخ سوخت وسازی، نیاز به اکسیژن در پرنده افزایش مییابد و به کمبود اکسیژن یا هیپوکسی منجر میشود. این مسئله سبب کاهش اشباع اکسیژن در خون یا هیپوکسمیا و درنهایت سبب کمبود اکسیژن در بافت ها یا آنوکسی میشود که در واقع عامل اصلی و آغاز روند بروز سندرم آسیت در جوجه های گوشتی به شمار میرود . - Hassanzadeh Ladmekhi., 1999 - آسیت به معنای افزایش غیرطبیعی مایع میان بافتی غیر آماسی در یک یا چند فضا از فضاهای مختلف موجود درون محوطهی بطنی طیور است. پروتئین و اسیدهای آمینه نقش مهمی در بیوسنتز بافتها و تولید بر عهده دارند، در تغذیه طیور اسید آمینههای ضروری از اهمیت ویژهای برخوردارند که ترئونین سومین اسیدآمینه محدودکننده بعد از متیونین و لیزین در جیرههای بر پایه ذرت-کنجاله سویا و یا گندم-کنجاله سویا بوده - Kidd and Kerr., 1996 - که دارای نقشهای مهمی در ساختار و وظایف دستگاه گوارش میباشد . - Ball., 2001 - استفاده از ترئونین در جیره دامهای اهلی از هنگام انتشار گزارشهایی حاکی از افزایش عملکرد تولیدی و بهبود ترکیب محصولات حیوانی اهمیت بیشتری یافته است . - Baylan et all., 2006 ; Plitzner et al., 2007 - برخی از گزارشها حکایت از آن دارد که استفاده از ترئونین سبب افزایش عملکرد تولیدی مرغان تخمگذار - - Faria et al.,2002 و جوجه های گوشتی - Ciftci and Ceylan 2004 ; Bansal and ochoa 2003 - گردیده است.
لوو1 و همکاران - 2007 - گزارش نمودند که به دنبال تغذیه جیرههای با کمبود ترئونین وزن نسبی روده، تعداد سلولهای جامیو مقدار موسین تولید شده در روده به شکل قابل ملاحظهای کاهش یافته است. لذا بهنظر میرسد که تأمین سطوح کافی ترئونین در جیره، جهت نگهداری و تکامل بافت اپیتلیوم روده و انجام بهینه وظایف دیواره مخاطی حائز اهمیت میباشد. ترشحات گوارشیمخصوصاً موسین، بهطور ویژهای سرشار از ترئونین هستند . - Lemme., 2003 ; Le bellego et al.,2002 - ترئونین بهعنوان یک جز مهم تشکیل دهنده ترشحات دستگاه گوارش، یکی از حیاتیترین اسیدهای آمینه در نگهداری بافت مخاطی روده است که ممکن است در اثر عفونتهای میکروبی احتمال افزایش احتیاجات ترئونین وجود داشته باشد. آلودگی میکروبی دستگاه گوارش میتواند منجر به ترشح زیاد موسینو متعاقباً افزایش نیاز به ترئونین در پرنده شود - Coroz et . - al., 2007 از سوی دیگر کمبود ترئونین میتواند بهطور معنیداری سنتز موسین را مختل کرده و از میزان فعالیت لایه غشایی دستگاه گوارش بکاهد . - Mehri et al., 2012 - موسینها از اجزای اصلی لایه مخاطی هستند و واضح است که اکثر ترئونین مصرف شده، توسط روده برای ساخت موکوس و پروتئین ترشحی مورد استفاده قرار میگیرد. موسین نقش محافظتی برای عفونتهای باکتریایی دارد . - Linden et al., 2008 - از آنجایی که ترئونین به میزان زیادی بهطور مستقیم در موکوس دستگاه گوارش و آنزیمهای گوارشی وجود دارد، این آنزیمهای گوارشی برای جذب مؤثر مواد مغذی لازم هستند. جیرههایی که از لحاظ ترئونین کمبود دارند، ممکن است باعث جذب مواد مغذی در نتیجه کاهش عملکرد پرنده شود - Hosseinpour et al., . - 2012 از سوی دیگر، استفاده از سطوح مختلف ترئونین سبب افزایش درصد لنفوسیتها کاهش درصد هتروفیلها و همچنین کاهش معنیداری نسبت هتروفیل به لنفوسیت شد؛ اما تأثیر معنیداری بر درصد مونوسیتها، بازوفیلها و آئوزینوفیلها نداشت. اثر مثبت اسیدآمینه ترئونین بر افزایش سهم لنفوسیتها با نتایج مطالعات - Duval et al., 1991 - in vitro مطابقت دارد. آنها گزارش نمودند که اضافه کردن 2 میلی مول ترئونین به محیط کشت سلولی، سبب افزایش سنتز پروتئین و بهبود عملکرد مکانیسم های انتقال سلولی در لنفوسیت ها گردیده و این امر سبب تحریک رشد سلول و جلوگیری از مرگ آنها شده است. نسبت هتروفیل به لنفوسیت معیار مطلوبی جهت برآورد وضعیت عملکرد ایمنی سلولی پرنده در زمان بروز بسیاری از تنشهای محیطی و یا آلودگیهای میکروبی با حضور آندوتوکسینهای باکتریایی - مانند: لیپوپلی ساکاریدها - است . - shini et al., 2008 - مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات استفاده از سطوح مختلف اسیدآمینه ترئونین بر سلامت دستگاه گوارش و سیستم ایمنی طراحی و اجرا گردید.
مواد و روشها
در این آزمایش از 272 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 در 16 واحد آزمایشی استفاده شد. این جوجهها به 4 تیمار آزمایشی با 4 تکرار اختصاص یافتند به نحوی که در هر واحد آزمایشی 17 قطعه جوجه استفاده شد. برنامه نوردهی نیز به صورت 23 ساعت روشنایی و یک ساعت تاریکی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح ترئونین در دوره پایانی 0/63 - ، 0/68، 0/73، - 0/78 بودند. دوره پایانی جیره پایه بر اساس کاتالوگ راس 308 و مکمل ترئونین برای رسیدن به مقادیر مورد نظر این اسیدآمینه در تیمارهای مختلف به آنها اضافه شد. در پایان دوره، پارامترهای مربوط به عملکرد - افزایش وزن و مصرف خوراک - ثبت و ضریب تبدیل غذایی تعیین شد. همچنین تعداد 1 قطعه پرنده از هر تکرار - با وزن نزدیک به میانگین - انتخاب و نمونه خون از سیاهرگ بال جوجهها در لولههای حاوی ماده ی ضد انعقاد EDTA ریخته شد و سریعاً در آزمایشگاه، پارامترهای هماتولوژی آنها - هماتوکریت، هموگلوبین، شمارش تفریقی گلبول قرمز خون - تعیین شد. برای شمارش تفریقی گلبولهای سفید خون پس از تهیه اسلایدهای میکروسکوپی و رنگ آمیزی با رنگ ائوزین نگروزین، درصد لنفوسیت، هتروفیل و نسبت هتروفیل به لنفوسیت با بهرهگیری از روش - Stedmand., 2001 - برآورده گردیدند. دادهها با استفاده از آزمون دانکن توسط نرم افزار SAS - 9.2 - مورد تجزیه آماری قرار گرفتند و تفاوت میانگینها در سطح احتمال 95 درصد ارائه شد.
نتایج و بحث
نتایج مربوط به عملکرد جوجههای گوشتی در جدول شماره 1 نشان داده شده است. تفاوت معنیداری برای مصرف خوراک در دوره پایانی وجود نداشت - P>0.05 - ، اما دارای تفاوت معنیداری بر افزایش وزن و ضریب تبدیل خوراک شد . - P<0.05 - افزایش وزن - 0/01 - و ضریب تبدیل خوراک - P<0/0001 - در تیماری که بالاترین درصد ترئونین - 0/78 - را دریافت کردند بهطور عددی بهتر از سایر تیمارهای آزمایشی بود. خان1 و همکاران - 2006 - گزارش دادند که سطوح مختلف ترئونین در جیره در شرایط عادی سبب بهبود عملکرد و رشد میشود. مهری و همکاران در سال1391گزارش دادند که بیشترین مصرف خوراک در سطح پایین ترئونین 0/46 درصد برای جبران کمبود ترئونین بود و مصرف خوراک، ضریب تبدیل خوراک و افزایش وزن بدن بهطور معنیداری تحت تأثیر سطوح مختلف ترئونین جیره قرار گرفتند. نتایج ما نشان میدهد که مصرف