بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی تاثیر پودر گیاه چویر - Ferulago angulata - بر کیفیت گوشت بلدرچینهای ژاپنی، آزمایشی با 320 قطعه بلدرچین ژاپنی یک روزه در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار آزمایشی شامل سطوح صفر، 1/5 ، 3 درصد پودر چویر و 200 میلی گرم ویتامین E، انجام شد. هر تیمار آزمایشی دارای 4 تکرار و هر تکرار دارای 20 قطعه بلدرچین بود. آب و خوراک به صورت آزاد در اختیار پرندگان قرار داده شد. در پایان آزمایش، دو قطعه جوجه از هر تکرار به منظور ارزیابی کیفیت گوشت سینه و ران کشتار گردید. نتایج بدست آمده از مقایسه تیمارها نشان داد که اثرات سطوح مختلف گیاه چویر بر شاخص مالون دی آلدهاید - TBA - و pH سینه و ران تاثیر معنیدار نداشت - . - P <0/05 همچنین تیمارهای آزمایشی تاثیر معنیداری بر چربی ران نداشتند اما استفاده از سطوح 1/5 و 3 درصد چویر سبب کاهش معنیدار چربی سینه شد . - P<0/05 -
کلمات کلیدی: بلدرچین ژاپنی- چویر - کیفیت گوشت- ویتامین E
مقدمه
با توجه به بازده تبدیل خوراک مصرفی به گوشت در بلدرچین ژاپنی، این پرنده می تواند نقش کلیدی در تولید پروتئین حیوانی داشته باشد . - 2 - امروزه در صنعت طیور بهبود کیفیت گوشت تولیدی از اهمیت فوق العادهای برخوردار است. آغاز واکنشهای اکسیداتیو در ماهیچهها در طی فرآیند و ذخیرهسازی منجر به ایجاد تغییرات نامطلوب در گوشت میشود . - 4 - گیاهان غنی از فلاوونوئیدها وکاروتنوئدها مانند شیرین بیان، مریم گلی و آویشن با افزایش ویتامین c و همچنین داشتن اثرات ضد باکتریایی، باعث بهبود رشد و میشوند - - 3 گیاه چویر با نام علمی Ferulago angulata از خانواده Apeacea و جنس Ferula، گیاهی علفی است که ساقههای آن به ارتفاع 60 تا 150سانتیمتر میباشد. چویر از چتریان نسبتا فراوان در مراتع ییلاقی است و به شدت به سرما و یخبندان مقاوم است.این گیاه از گیاهان علوفهای، دارویی و صنعتی در بسیاری از مراتع ییلاقی بویژه زاگرس است و مناطق کوهستانی با دامنه ارتفاعی 1250تا 3300متر عرصه رویش این گیاه است . - 1 - با توجه به خواص آنتی اکسیدانی این گیاه و نیز با توجه به اینکه تاکنون در خصوص اثرات آنتی اکسیدانی آن بر کیفیت گوشت طیور مطالعهای انجام نشده است لذا این مطالعه به منظور بررسی امکان استفاده از گیاه چویر به عنوان آنتیاکسیدان طبیعی در جیره جوجههای بلدرچین انجام شد.
مواد و روشها
این آزمایش درسالن پرورش بلدرچین دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان واحد پردیس انجام شد. در این آزمایش 320 قطعه بلدرچین گوشتی ژاپنی یک روزه به 16 گروه 20 تایی تقسیم شدند. به هر تیمار 4 پن بطور تصادفی اختصاص داده شد. 4 تیمار آزمایشی شامل سطوح صفر،1,5، 3 درصد پودر گیاه چویر و 200 میلیگرم ویتامین E بودند که به جیره پایه اضافه شده بود. کلیه جوجهها از سن 1 تا 42 روزگی جیره پایه دریافت کردند. جیرههای آزمایشی بر اساس ذرت - کنجاله سویا با توجه به نیازمندیهای توصیه شده توسط NRC - 1994 - برای مراحل مختلف پرورش جوجههای بلدرچین گوشتی توسط نرم افزار UFFDA تنظیم گردیدند. جیرهها دارای انرژی و پروتئین یکسانی بودند. جوجهها در طول دوره آزمایش بصورت آزاد به آب و غذا دسترسی داشتند. برنامه نوردهی سالن بصورت 24 ساعت روشنایی بود. درپایان دوره آزمایش 42 - روزگی - تعداد 2 قطعه بلدرچین که میانگین وزنی هر کدام نزدیک به میانگین گروه خود بود از هر تکرار به منظور بررسی تغییرات درصد چربی ، غلظت مالون دی آلدهاید - TBA - و pH گوشت سینه و ران کشتار گردید.
برای اندازهگیری مالون دیآلدهاید، نمونههای گرفته شده از گوشت سینه و ران در زمانهای صفر، 3 و 6 ماه نگهداری و میزان وقوع پراکسیداسیون لیپیدی هر نمونه گوشت به روش آزمون TBA با استفاده از روش رنگ سنجی به کمک دستگاه اسپکتروفتومتر اندازهگیری شد . - 8 - دادههای آزمایشی به کمک برنامه SAS آنالیز و اختلافات معنیداری آن ها به کمک آزمون چند دامنهای دانکن بررسی گردید.
نتایج وبحث
تاثیر پودر چویر بر پایداری اکسیداتیو گوشت بلدرچین ژاپنی در جداول 1 و 2 نشان داده شده است. نتایج نشان داد که استفاده از سطوح 1,5 و 3 درصد پودر گیاه چویر در جیره جوجههای بلدرچین و نیز 200 میلیگرم بر کیلوگرم پودر ویتامین E در مقایسه با جیره شاهد تاثیر معنیداری بر مقدار مالون دی آلدهاید نداشته است - - P<0/5، بیشترین مقدار مالون دی آلدهاید گوشت ران متعلق به تیمار شاهد بود و تیمار 3 درصد نسبت به 1,5 درصدمقدار مالون دی آلدهاید کمتری را نشان داد و کمترین مقدار متعلق به تیمار ویتامین E بود. برخی از ترکیبات موجود در گیاه در بدن حیوان به عنوان پراکسیدان عمل کرده و باعث تشدید وقوع پراکسیداسیون لیپید در ماهیچه میشوند. تیمارهای آزمایشی تاثیر معنیداری بر چربی خام ران نداشت اما استفاده از سطوح 1,5 و 3 درصد چویر سبب کاهش معنی دار چربی خام سینه شد - - P<0/5، در مطالعه جانگ وهمکاران - - 5 میزان چربی در گوشت سینه در جوجههای مصرف کننده برخی از گیاهان دارویی کاهش یافت. ، اونبیبی و همکاران - - 6 هیچ تفاوت معنی داری در میزان چربی ماهیچه ران در جوجههای گوشتی تغذیه شده با پودر سیر مشاهده نکردند. نتایج آن ها با نتایج به دست در این مطالعه مطابقت دارد. سارکر و همکاران - - 9 نیز گزارش کردند استفاده از چای سبز در جیره جوجههای گوشتی بر میزان چربی خام گوشت تاثیری ندارد. اثر گیاه چویر بر pH ران و سینه نیز معنی دار نبود - - P<0/5، اما بین تیمارهای آزمایشی کمترین مقدار متعلق به تیمار 1,5 درصد چویر بود. پارک و یو - - 7بیان داشتند استفاده از پسماندهای گیاهان دارویی چینی، pH را در گوشت ران جوجه های کاهش داد. نتایج آن ها با نتایج حاصل ار این مطالعه مطامقت داشت. نتایج حاضر نشان داد که استفاده از پودر گیاه چویر تاثیر مثبتی بر پایداری اکسیداتیو گوشت - چربی خام، مالون دی آلدهاید و - pH در بلدرچین ژاپنی دارد اما تفاوت ها معنی دار نیستند.
جدول -1 مقایسه میانگین اثرات تیمارهای آزمایشی بر شاخص های چربی خام، مالون دی آلدهاید واسیدیته نمونه های گوشت ران بلدرچین ژاپنی در یک ماه پس از کشتار
