بخشی از مقاله
چکیده
مطالعه ی حاضر به منظور بررسی تاثیر استفاده از سطوح افزایشی کنجاله کنجد و آنزیم فیتاز بر خصوصیات استخوان درشت نی بلدرچین ژاپنی انجام شد. تعداد 360 قطعه بلدرچین ژاپنی نر یکروزه در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل 3 2 با 6 تیمار و 4 تکرار 15 - قطعه بلدرچین در هر پن - استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح کنجاله کنجد - صفر، 25و 50 درصد جیره - و دو سطح آنزیم فیتاز - صفر و ًٌ گرم در کیلوگرم - و طی یک دوره آزمایشی 42 روزه به پرندگان تغذیه گردید
نتایج نشان داد؟اثر سطوح مختلف کنجاله کنجد بر وزن، وزن نسبی، حجم استخوان درشت نی معنیدار بود - ًًِ. - p< بلدرچینهای تغذیه شده با سطح 50 درصد کنجاله کنجد دارای وزن، وزن نسبی و حجم بالاتری نسبت به تیمار بدون کنجاله کنجد بودند
استفاده از آنزیم فیتاز بر روی پارامترهای وزن نسبی، چگالی و خاکستر استخوان درشتنی معنیدار بود - ًًِ. - p< و منجر به بهبود معنیدار چگالی و خاکستر استخوان درشت نی گردید، ولی در رابطه با وزن نسبی در تیمار فاقد آنزیم بیشتر بود
اثر متقابل کنجاله کنجد و آنزیم فیتاز بر پارامترهای استخوان درشت نی معنی دار نبود” ًًِ . - P>از این مطالعه چنین استنباط میشود که استفاده از کنجاله کنجد و آنزیم فیتاز منجر به بهبود پارامترهای استخوان بلدرچین ژاپنی میشود.
-1 مقدمه
مهمترین منابع تامین کننده پروتئین جیرههای طیور کنجاله دانههای روغنی است، که تحت فرایند روغنکشی ترکیبات آنها تحتتاثیر قرار میگیرد - گلیان و همکاران، . - 1378 با توجه به شرایط آبوهوایی و کمبود آب در ایران، کشت ذرت و سویا که از مهمترین اقلام خوراکی مورد نیاز طیور است، در آینده نزدیک با مشکل روبرو خواهد شد. لذا استفاده از سایر منابع موجود، کمک قابل توجهی در رفع بخشی از مشکلات صنعت پرورش طیور خواهد کرد.
کنجد - Sesamum indicum L - یکی از گیاهان مهم در منطقه گرمسیری و شمال شرقی ایران است - رضاییپور و همکاران، . - 2016 کنجاله کنجد پس از استخراج روغن منبع عالی از پروتئین 47/7 - درصد - ، و دارای ترکیب اسیدآمینهای مشابه کنجاله سویا اما به لحاظ اسیدآمینه لیزین کمتر و متیونین بالاتر میباشد با این حال میزان بالای کلسیم و فسفر در کنجاله کنجد به دلیل محتوی بالای اسیدفایتیک آن کمتر برای پرندگان قابل دسترس هستند
اسیدفایتیک یک ماده مغذی غیرقابلهضم میباشد که قابلیت دسترسی فسفر و سایر عناصر معدنی ضروری از قبیل روی، آهن، کلسیم و منیزیوم موجود در مواد گیاهی را برای حیوانات تک معدهای به علت ترشح مقدار ناچیز آنزیم فیتاز در دستگاه گوارش، کاهش میدهد که منجر به افزودن فسفر معدنی به جیرهی طیور به منظور تامین نیاز فسفر طیور میگردد اما این فسفر معدنی موجب افزایش قیمت جیره شده، و دفع آن از طریق فضولات باعث آلودگی محیط زیست میشود افزودن آنزیم فیتاز یک راه موثر در جیرهی طیور است، که سلامت روده، مصرف انرژی و قابلیت دسترسی مواد معدنی را در طیور بهبود میبخشد
در پژوهشی سطوح صفر و500 واحد در هرکیلوگرم آنزیم فیتاز در جیرهی بلدرچین ژاپنی استفاده شد، نتایج نشان داد پرندگان دریافت کننده جیرههای با فسفر قابل استفاده پایین در مقایسه با پرندگان تغذیه شده با سطوح بالاتر فسفر قابل دسترس، مقادیر پایینتری از وزن، خاکستر، کلسیم، فسفر، ضخامت و قدرت شکنندگی استخوان درشت نی را نشان دادند. افزودن فیتاز به جیرههای با سطوح پایینتر فسفر قابل دسترس موجب بهبود متغیرهای فوق شد
با توجه به ترکیبات ضد تغذیه ای موجود در کنجاله کنجد در این آزمایش سعی شده تا تاثیر استفاده از آنزیم فیتاز را بر برخی از پارامترهای سرم خون و خصوصیات استخوان درشت نی بلدرچین ژاپنی را مورد بررسی قرار داد
-2 مواد و روشها
مطالعه ی حاضر در مرغداری مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به انجام رسید. برای انجام این مطالعه، از تعداد 360 قطعه بلدرچین ژاپنی نر یکروزه در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل 3 2 با 6 تیمار و 4 تکرار 15 - قطعه بلدرچین در هر پن - استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح کنجاله کنجد - صفر، 25و 50 درصد جیره - و دو سطح آنزیم فیتاز - صفر و 0/1 گرم در کیلوگرم - و طی یک دوره آزمایشی 42 روزه به پرندگان تغذیه گردید.
جیرههای آزمایشی بر اساس توصیههای انجمن ملی تحقیقات - NRC, 1994 - برای احتیاجات غذایی بلدرچین ژاپنی در یک روزگی تا شروع دورهی تخمگذاری با استفاده از نرم افزار UFFDA تنظیم شدند. برنامه نوری در این مدت به صورت 23ساعت روشنایی و 1 ساعت تاریکی بود و پرندگان به صورت آزاد به آب و خوراک دسترسی داشتند. در پایان آزمایش، از هر واحد آزمایشی تعداد ٍ قطعه بلدرچین نر با میانگین وزنی مشابه واحد مربوطه انتخاب و در مرحله بعد استخوان درشت نی پای راست از آنها جدا و برای بدست آوردن محتوی خاکستر، فسفر وکلسیم، مورد استفاده قرارگرفت. - AOAC, 2005 - کلیه دادههای بدست آمده به کمک نرم افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت و مقایسه میانگین تیمارها با استفاده از آزمون توکی انجام شد.
-3نتیجه و بحث
اثر سطوح مختلف کنجاله کنجد بر وزن، وزن نسبی، حجم استخوان درشت نی معنیدار بود - ًًِ. - p< بلدرچینهای تغذیه شده با سطح 50 درصد کنجاله کنجد دارای وزن، وزن نسبی و حجم بالاتری نسبت به تیمار بدون کنجاله کنجد بودند استفاده از آنزیم فیتاز بر روی پارامترهای وزن نسبی، چگالی و خاکستر استخوان درشتنی معنیدار بود و منجر به بهبود معنیدار چگالی و خاکستر استخوان درشت نی گردید، ولی در رابطه با وزن نسبی در تیمار فاقد آنزیم بیشتر بود
اثر متقابل کنجاله کنجد و آنزیم فیتاز بر پارامترهای استخوان درشت نی معنی دار نبود رحیمیان و همکاران - - 2013 دریافتند افزودن فیتاز به جیره حاوی کنجاله کنجد درصد خاکستر استخوان درشت نی را افزایش میدهد. مکمل سازی فیتاز در جیره باعث افزایش قابلیت دسترسی فسفر فیتاته و استفاده از سایر مواد مغذی شده و در نهایت منجر به افزایش معدنی سازی استخوان میشود.
عثمان و همکاران - 2009 - گزارش کردند طول استخوان درشت جوجه های گوشتی با مکمل سازی فیتاز اختلاف معنی داری با جوجه های تغذیه شده با جیرهی شاهد نداشت. لی و همکاران - - 2015 گزارش کردند استفاده از فیتاز به مقدار 500 یا 1000 واحد در کیلوگرم وزن و درصد خاکستر استخوان درشت نی را در مقایسه با پرندگان با جیره بدون فیتاز افزایش داد.
در مجموع از این مطالعه چنین استنباط میشود که استفاده از کنجاله کنجد و آنزیم فیتاز منجر به بهبود پارامترهای استخوان بلدرچین ژاپنی میشود.
جدول -1 سطوح مختلف کنجاله کنجد و آنزیم فیتاز بر خصوصیات استخوان بلدرچین ژاپنی