بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی تآثیر شش هفته تمرینمقاومتی دایرهای بر آنزیمهای کبدی دانشجویان پسر غیر ورزشکاردانشگاه سیستان و بلوچستان بوده است. به همین منظور تعداد 24نفر مرد غیرورزشکار دامنه سنی 20-25 سال بصورت تصادفی انتخاب شده و به دو گروه کنترل - میانگین قد، 167/75 8/66و میانگین وزن - 65/62 9/5 و گروه آزمایشی - میانگین قد، 168/08 7/36و میانگین وزن - 63/32 9/59 تقسیم شدند. و برنامه تمرین مقاومتی شامل شش هفته تمرین را اجرا کردند. نمونههای خونی 48 ساعت پیش از شروع برنامه تمرینی و 48 ساعت بعد از اتمام آخرین جلسه تمرین گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی - میانگین وانحراف استاندارد - و آمار توصیفی - - ANCOVA استفاده شد.
نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد: شش هفته تمرین مقاومتی دایره ای بر آنزیم های کبدی دانشجویان پسر غیرورزشکار دانشگاه سیستان و بلوچستان تاثیر معنی داری ندارد.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری می توان گفت شش هفته تمرین مقاومتی تاثیر معنی داری بر سطح آنزیم های کبدی ندارد و افزایش ناچیز مقدار این آنزیم ها می تواند ناشی از ماهیت فعالیت مقاومتی باشد.
مقدمه
افزایش تمرین با افزایش حجم و یا شدت تمرین صورت میگیرد.در تحقیقاتی که برای ایجاد پرتمرینی و یا بیش تمرینی انجام میگیرد،یک یاهردو این عوامل افزایش مییابد - . - 1بررسیها نشان میدهد ورزشکاران و مربیان،علاقهمند به انجام تمرینات متوالی و شدید هستندبدون آنکه در تنظیم بازیافت مناسب دقت کنند.به علاوه نسبت به بروز آسیبها و آزاد شدن آنزیمهای مختلف ناشی از بیش تمرینی که نشان دهنده تغییرات مهمی در داخل بدن است،توجه ندارند - . - 1
از سوی دیگر،انجام فعالیتهای ورزشی بر اندامهای داخلی بدن مانند کبد،کلیه و مغز تاثیر گذار است.کبد بزرگترین عضو داخلی بدن محسوب میشود و در فرد بالغ با اندام متوسط حدود دو درصد وزن کل بدن را تشکیل میدهد - . - 2کبد نقش مهمی در متابولیسم کربوهیدرات،چربیوپروتئین،بهویژهدر هنگام ورزش،دارد.همچنین اعمال مختلفی مانند پالایش و ذخیره سازی خون،متابولیسم هورمونها،تولید آنزیم و صفرا،ذخیرهسازی ویتامینها آهن و تولید فاکتورهای انعقادی را بر عهده دارد - . - 3امروزه برای افزایش آمادگی جسمانی،ورزشکاران رشتههای ورزشی مختلف از تمرینهای متنوعی بهره میبرند
.یکی از تمرینهای که تقریبأ همهی ورزشکاران ازآن استفاده میکنند،تمرینهای مقاومتی است. - - 4تمرینهای مقاومتی،از نظر تاریخی،مفهوم افزایش قدرت و اندازهی عضلانی را دارند.به تازگی افراد مختلفی نیز به منظور افزایش توان،سرعت و افزایش سفتی و تونوس عضلانی،کمک به امر توانبخشی و جلوگیری از صدمهها کمک به حفظ عملکرد عضلانی در سن کهولت از تمرینهای مقاومتی استفاده میکنند. - - 5کبد، مجموعهای از سلولهای فعال است که سهم عمدهای از کل نظم بیوشیمیایی بدن را به عهده دارد.در حین تمرین بدنی،کبد در معرض محرکهایی مانند افزایش دمای بدن،تشکیل فعال گونههای اکسیژنی - 1 - ROS ،توقف دستگاه گردش خون و کاهش گلیکوژن قرار میگیرد.نتایج بعضی از تحقیقات نشان داده است که تمرین بدنی،حمایت کبدی در برابر تنشهای مختلف محیطی و فیزیولوژیک مانند سرما،گرماو هیپوکسی،ایسکمی و تخلیه انرژی را افزایش میدهد و انجام تمرینات منظم وآمادگی بدنی جهت پیشگیری از بیماریهای کبدی توصیه شده است - . - 6
کبد با داشتن آنزیمهای مختلف محل اصلی متابولیسم داروهای مختلف بوده و برخی از این داروها نیز نظیر داروی زولیپدم منجرم به افزایش سرمی برخی از فاکتورهای کبدی مانند ALT،AST وALP میشود - . - 7 کبد طی روندهای بیوترانسفورماسیون با دخالت آنزیمهای مختلف مواد را سم زدایی و غیر فعال میسازد. اندازهگیری ترانس آمینازها که وظیفه انتقال گروه آمین را از اسپارتات و یا آلانین به آلفاکتوگلوتارات بر عهده دارند، منعکس کنندهی سلامتی و یا بیماری و بازتابی از شدت نکروز در کبد میباشد - . - 8
حساسترین و پرمصرفترین آنزیمهای کبدی آمینوتراسفرازها هستند که از جمله آنها میتوان به AST،ALT وALP اشاره نمود - . - 9 افزایش آنزیمهای کبدی تقریبا در تمامی بیماریهای کبدی از جمله سرطان کبد،کبد چرب،الکلسیم،چاقی و دیابت دیده میشود - . - 10 سلامتی و افزایش طول عمر همیشه مورد توجه انسان بوده و در این میان نقش ورزش و تحرک نیز آشکار است - صابری،. - 10 - - 1370 کبد نیز از اندامهای اصلی و بزرگ بدن است که اعمال مهمی را انجام میدهد - نیاورانی، - 1375،اما نسبت به سایر اندامها کمتر مورد توجه قرار گرفته است،که یکی از مسائل بحث انگیز،تاثیر ورزش بر عملکرد کبد میباشد - . - 11
در شرایط طبیعی،کبد و کلیهها به ترتیب 27 و 22 درصد،تقریبا نصف میزان خون در گردش را دریافت میکنند. این در حالی است که در حالت استراحت و تمرین به ترتیب 15 و 80 درصد خون درگردش،توسط عضلات اسکلتی دریافت میشود.درنتیجه هنگام تمرینات سنگین جریان خون کبد و کلیهها به ترتیب به 5 و 3 درصد کاهش مییابد - معینی و همکاران، - 1382، - - 12این کاهش جریان خون کبد فعالیت چرخه کوری را کاهش داده و لاکتات در خون تجمع مییابد - نیلسن و همکاران1، - 13 - - 2002
کاهش طولانی مدت جریان خون به کبد و کلیهها ممکن است عواقب زیان آوری در پی داشته باشد،که خستگی مشاهده شده بر اثر فعالیت مداوم زیر بیشینه بخشی از آن محسوب میشود - خالدان، - 14 - . - 1384 فعالیت آنزیمهای کبدی پلاسما،تحت تاثیر مدت،شدت،نوع و شیوهی تمرین ورزشی تغییر میکند - 16،. - 15از جمله panu وهمکاران تاثیر دویدن بر روی تردمیل در شیب مثبت رابر سطح سرمی آنزیمهای AST و ALT درموشهای صحرایی نر از نژاد اسپراگو داولی بررسی کردهاند،که سطح سرمی هر دو آنزیم بلافاصله بعد از تمرین افزایش معنی داری داشت - . - 17نتایج پژوهشهای Devaki و همکاران بر روی مدل حیوانی، و پژوهشهای Togashi و همکاران و Kim وهمکاران، بر روی نمونههای انسانی،در برخی موارد با یکدیگر همسو و در برخی موارد ضد و نقیض گزارش شده است
کبد در تعامل ویژگیهای هورمونی ومتابولیکی،با استفاده از آنزیمهای مختلف، هنگام استراحت،تمرین و بازسازی منابع انرژی در مرحله بازیافت فعالیتهای ورزشی از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است به همین دلیل،بررسی و مطالعه این اندام هنگام فعالیتهای ورزشی از اهمیت انکارناپذیری برخوردار است - . - 20در عین حال به دلیل ظرفیت دخیرهای قابل ملاحظه کبد،صدمه به این عضو ممکن است بر روی فعالیت آن تاثیر قابل ملاحظهای داشته باشد - . - 21مطالعات نشان میدهد نتایج حاصل از تمرینات ورزشی نه تنها تحت وضعیت کبد رخ میدهند،بلکه تحت تاثیر وضعیت سایر ارگانها و کل بدن شخص نیز هستند - 23،. - 22 کلارکسون و همکاران - 2006 - 2 با بررسی 50 انقباض بیشینه اکستنریک در عضله خمکننده آرنج دریافتند